واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: فرصتطلبي چيني از بحران آمريكايي
تلاش اوباما براي توقف حراج مسكندنياي اقتصاد- اقتصاد چين اندكي از تبوتاب رشد پرشتابش افتاده است؛ اما اين به آن معني نيست كه ابرثروتمندان پكن دچار دردسر شدهاند، بلكه برعكس،اين گروه براي خريد املاك حراج شده به سانفرانسيسكو، لاسوگاس، نيويورك و بوستون رفتهاند و به دنبال آپارتمانهايي ميگردند كه با سقوط شديد قيمت روبهرو شده و حتي به 300هزار دلار رسيده است.
سهم بحران مسكن آمريكا از دلارهاي نجات اقتصادي چقدر است؟
تدابير اوباما براي توقف حراج مسكن
شباهت تصميمات اوباما به بوش در مورد بازار مسكن
نيلوفر قديري
با راي هفته گذشته كنگره آمريكا به طرح نجات اقتصادي، فاز اول اين طرح با موضوع بحران مسكن تا چند روز آينده به اجرا گذاشته ميشود. رييسجمهور جديد آمريكا 9درصد از اعتبارات پيشبيني شده در طرح نجات اقتصادي را به تعامل بيشتر بانكها و موسسات مالي با دريافتكنندگان وام مسكن اختصاص داده است.
محافل خبري آمريكا تعيين اين سهم قابلتوجه را نتيجه توجيه رييسجمهور جوان توسط مشاوران اقتصادياش نسبت به تاثير بحران دوسال پيش مسكن بر اقتصاد كلان آمريكا ارزيابي ميكنند؛ چراكه او در روزهاي تبليغات انتخاباتي هيچ نطق اميدواركنندهاي براي ميليونها صاحبخانهاي كه برگه هشدار حراج بانكي را در دست داشتند، ارائه نكرد. اوباما حتي در آن روزها از اخذ ماليات از سازندگان سخن ميگفت. طرحي كه اگر قالب اجرايي ميگرفت، قطعا بحران تشديد ميشد.
اما اكنون ساختار آنچه باراك اوباما به واسطه مشاوره تيم اقتصادي براي حل بحران مسكن در كشورش پيشبيني كرده، كاملا با سياست ماههاي آخر رييسجمهوري بوش همخواني دارد.
اكتبر 2008 جورج بوش 250ميليارد دلار به بانكهاي مسكن تزريق كرد تا از اين طريق بانكها ابتدا براي مدتي اقساط عقب افتاده وامگيرندگان را به تاخير بياندازند و سپس با استفاده اقتصادي از اين پول ميزان اقساط را در مقايسه با درآمد ماهانه افراد كاهش دهند و نسبت 38درصدي بدهي بانكي به درآمد ايجاد كنند.
اين دوراهكار عينا در طرح نجات اقتصادي اوباما نيز آمده با اين تفاوت كه ميزان كمك دولت به موسسات مالي به 75ميليارد دلار رسيده و همچنين قرار است نسبت 31درصدي بين اقساط وام مسكن با درآمد ماهانه افراد برقرار شود.
هيچ بخشي از بحران مالي كه اول آمريكا و بعد جهان را در برگرفته، به اندازه بحران مسكن و موج حراجهاي بانكي مسكن توجه به خود جلب نكردهاست. برنامههاي دولت آمريكا تاكنون در اين باره كم نبوده؛ اما هيچكدام جواب نداده است و اين موج همچنان ادامه دارد. فعاليت و برنامه بخش دولتي هم بازخورد بهتري نداشته است. اكنون نوبت باراك اوباما است كه وارد عمل شود. هفته گذشته او برنامه بودجه 75ميليارد دلاري دولت خود را براي كاهش ميزان بدهي بانكي خانهداراني كه خانههايشان در معرض خطر حراج بانكي است، اعلام كرد.
بر اساس اين برنامه، وامدهندگاني كه به مردم كمك كنند تا قادر به بازپرداخت وامهاي مسكن خود شوند، به همان اندازه از دولت يارانه دريافت خواهند كرد.
اين برنامه ميتواند پرداخت ماهانه وامگيرندگان را به مدت 5 سال تا 31درصد از درآمد خود كاهش دهد. يعني در صورت اجراي درست اين برنامه، كساني كه وام مسكن ميپردازند تا 5 سال آينده تنها 31درصد از درآمد خود را مجبورند براي بازپرداخت اين وام به بانك بدهند. شركتهايي كه بتوانند با موفقيت اين كار را انجام دهند از دولت پاداش ميگيرند. اوباما بر تصميم خود براي تغيير قوانين مربوط به ورشكستگي بانكها و شركتها تاكيد كرد و گفت كه دادگاهها در اين زمينه مخير خواهند شد. جزئيات مربوط به اين موضوع موافقت كنگره را در پي داشته است.
در 3 سال گذشته نزديك به 5ميليون خانه در آمريكا به حراج بانك گذاشته شدهاند. تخمينها نشان ميدهد كه بيش از 9ميليون خانه ديگر در 4 سال آينده وارد اين وضعيت خواهد شد. در شرايط عاديتر، حراجهاي مسكن معمولا به يك ميليون خانه در سال ميرسيد. اوباما پيشبيني كردهاست كه برنامه او باعث ميشود تا جلوي بيش از 4ميليون حراج خانه گرفتهشود. در يك ابتكار عمل جداگانه، بيش از 5ميليون وامگيرنده ميتوانند وامهاي خود را با نرخ بهره پايينتر بازپرداخت كنند.
برنامههاي مشابه قبلي كه تاكنون نتيجهاي در بر نداشته است. برنامه اوليه جورج بوش در اين زمينه با هدف كمك به بيش از 240هزار وامگيرنده وام مسكن زير استاندارد ارائه شد، اما تنها 4 هزار نفر با كمك آن برنامه توانستند وامهاي مسكن خود را به دولت پرداخت كنند. بعد از آن دموكراتها برنامهاي 300ميليارد دلاري را براي تضمين بيش از 400هزار وام مسكن ارائه كردند كه تنها 517 متقاضي را به خود جذب كرد. وامدهندگان هم از اين برنامه استقبال نكردند و شرايط آن را مناسب خود ندانستند. برنامههاي بخش خصوصي اما با استقبال تعداد بيشتري روبهرو شد، كه البته موفقيت اين برنامهها چندان قابلتوجه نبود. از 73هزار وام اصلاح شدهاي كه در سهماه نخست سال ميلادي 2008 شامل برنامههاي كمكي بخش خصوصي شد، 43درصد هشت ماه بعد از شروع برنامه كمكي دوباره دچار دردسر شدند.
موازنه منفي در بازار مسكن
شانس موفقيت اوباما به اين بستگي دارد كه آيا تيم او به درستي مشكل را تشخيص دادهاند و آيا دريافتهاند كه چه عاملي باعث اين حراجهاي عظيم بانكي مسكن در آمريكا شدهاست يا نه. آيا دليل اصلي اين است كه مالكان خانه نميتوانند وامهاي مسكن را پرداخت كنند يا دليل اين است كه آنها از بازپرداخت وام مسكن خود خودداري ميكنند، چون ارزش ملك آنها اكنون كمتر از وامي است كه دريافت كردهاند؟ اين پديدهاي است كه به آن موازنه منفي ميگويند. هر دوي اين عوامل در اين وضعيت نقش دارند، اما كارشناسان اقتصادي درباره ميزان اهميت هر كدام از اين عوامل اختلاف نظر دارند. يك گروه فكر ميكنند حتي در مواردي كه شامل موازنه منفي ميشود، اكثر صاحبان خانه اگر توانايي مالي داشتهباشند وام مسكن خود را ميپردازند، چون عدم بازپرداخت باعث تيره شدن پرونده مالي و اعتباري آنها ميشود، اما گروه دوم ميگويند، وقتي ارزش خانهاي كمتر از ميزان وام آن باشد، صاحبان خانه انگيزه قوي براي عدم پرداخت وام آن دارند، زيرا در بسياري از ايالات، وامدهندگان نميتوانند وامگيرندگان را به خاطر اين كوتاهي مورد تعقيب قانوني قرار دهند.
مشاوران اوباما بيشتر از گروه نخست هستند و فكر ميكنند كه اگر كسي توانايي مالي داشتهباشد، به خاطر اعتبار پرونده مالي و بانكي خود حتما اقساط بانكي خود را ميپردازد. اخيرا بانك مركزي بوستون مطالعهاي انجام داده كه نشان ميدهد، وقتي قيمت مسكن در ماساچوست بين سالهاي 1988 و 1993، بيش از 23درصد كاهش يافته، تنها 4/6درصد از وامگيرندگان گروه موازنه منفي خانههايشان به حراج گذاشتهشد. تهيهكنندگان اين گزارش از اين مطالعه چنين نتيجهگيري كردهاند كه اين وامگيرندگان احساس كردهاند آنچه از سرمايه ملكياشان باقي مانده هنوز ارزش نجات دادن دارد و اقساطشان را هر چند دير، اما ميپردازند. مشاوران اوباما همچنين به خاطر موفقيت كمك به بدهكاران بانك فرديمك از طريق شركت بيمه اين بانك تحتتاثير قرار گرفتهاند. در نتيجه كمك شركت بيمه اين بانك، طي چند ماه 10درصد از 56هزار وامگيرنده اين بانك توانستند اقساط خود را بپردازند. اما گروه ديگري هستند كه احتمال موفقيت اين برنامهها را بدون درنظر گرفتن عوامل متعدد، زير سوال ميبرند. ادوارد پينتو، مشاور مستقل مالي در واشنگتن تخمين ميزند كه 20درصد از وامگيرندگان در شرايط موازنه منفي، در 3 سال گذشته شامل حراج شدهاند؛ زيرا پرداخت اقساط خود را متوقف كردهاند.
اگر موازنه منفي يك مشكل واقعي است، بايد براي تاثير آن بر ادامه روند حراجها كاري كرد؛ اما وامدهندگان تمايلي به اين كار ندارند. آنها نگران اين هستند كه بسياري از صاحبان خانه كه ميتوانند از پس بازپرداخت وام مسكن خود برآيند، اين كار را نكنند. به همين خاطر به دنبال شكايت از آنها هستند؛ در حالي كه قيمت مسكن روند نزولي دارد، بسياري از وامگيرندگان در اين گروه موازنه منفي قرار ميگيرند.
يكي از بهترين راهها در اين شرايط، كاهش ميزان اقساط است. در حال حاضر بانكها از اين نظر به تعهد خود عمل نميكنند.
فرصت طلبي چينيها از بحران مسكن آمريكا
اقتصاد چين اندكي از تبوتاب رشد پرشتابش افتاده است؛ اما اين به آن معني نيست كه ابرثروتمندان پكن دچار دردسر شدهاند. بلكه برعكس، بسياري از اين ابرثروتمندان، شرايط كنوني اقتصاد جهان را فرصتي براي خريد ملكي ميدانند. به همين دليل گروهي از آنها در ماههاي اخير براي خريد ملكهاي حراج شده به آمريكا رفتهاند. اين گروه از ثروتمندان چيني براي خريد املاك حراج شده به سانفرانسيسكو، لاس وگاس، نيويورك و بوستون رفتهاند. اين افراد كه در رده سني 35 تا 50 سال هستند به دنبال آپارتمانهايي ميگردند كه با سقوط شديد قيمت روبهرو شده و حتي به 300هزار دلار رسيده است. عدهاي از آنها اين خانههاي حراج شده را براي استفاده خود يا فرزندان در حال تحصيلشان در آمريكا خريداري ميكنند و عدهاي ديگر به اين خريد به چشم يك سرمايهگذاري سودآور نگاه ميكنند.
پنجشنبه|ا|15|ا|اسفند|ا|1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 260]