سال 2011 و اوج تنش در روابط پاكستان و آمريكا

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: سال 2011 و اوج تنش در روابط پاكستان و آمريكا
اسلام آباد - پاكستان در سال 2011 با مشكلات داخلي و خارجي متعددي روبرو بود كه مھمترين آن اوج تنش در روابط اسلام آباد - واشنگتن و همچنين مواجهه با رسوايي حضور و قتل اسامه بن لادن فرمانده سابق گروه القاعدہ بدست نظاميان آمريكايي در خاك پاكستان بوده است.

به گزارش ايرنا، اقدام يكجانبه نيروھاي نظامي آمريكا در شھر ابيت آباد پاكستان به منظور قتل سركرده سابق القاعدہ در دومين روز ماہ مي سال 2011 ( 12 ارديبهشت) شكاف جديدي را در روابط دوجانبه اسلام آباد - واشنگتن به عنوان دو متحد در جنگ به اصطلاح با تروريسم ايجاد كرد.

در اين سال پاكستان ھمچنين با چالش ھاي داخلي ھمچون مشكلات اقتصادي و بحران انرژي به ويژہ كمبود برق و گاز مواجه بود كه فشار زيادي بر مصرف كنندگان شهري و همچنين صنايع ملي اين كشور وارد ساخت.

با اين وجود در روزهاي پاياني سال 2011 ميلادي براي اولين بار در دوره رياست جمهوري آصف علي زرداري پاكستان شاھد تنش غيرمنتظرہ بين مقامات ارشد دولت اسلام آباد و ارتش بود.

در اين تنش , نامه و يادداشتي موسوم به نامه محرمانه MEMO GATE كه گفته مي شود توسط حسين حقاني سفير سابق اسلام آباد در واشنگتن از طرف آصف علي زرداري رييس جمھوري اين كشور به مايك مولن فرماندہ وقت ستاد مشترك ارتش آمريكا ارسال شدہ و در آن به جزيياتي دربارہ نگراني دولت پاكستان از كودتا به دست ارتش اين كشور اشارہ شد نقش فراواني داشت .

اين نامه در نهايت به استعفاي حسين حقاني سفير وقت پاكستان در آمريكا انجاميد.

در ادامه ضربه شديد ديگري به روابط ازقبل تيرہ و تار شده اسلام آباد و واشنگتن زماني وارد شد كه رھبران سياسي و نظامي پاكستان قاطعانه تصميم به توقف عبور خودروھاي متعلق به نيروھاي سازمان پيمان آتلانتيك شمالي (ناتو) در خاك پاكستان و همچنين تخليه پايگاہ ھوايي شمسي از وجود نيروھاي نظامي آمريكا گرفتند.

پايگاہ ھوايي شمسي به مدت 10 سال بمنظور حمايت و هدايت عمليات هاي نظامي آمريكا در افغانستان و انجام عمليات حملات ھواپيماھاي بدون سرنشين در اختيار نيروھاي نظامي آمريكا بود.

پاكستان ھمچنين در سال 2011 شاهد ترور شخصيت ھاي سياسي اين كشور از جمله "سلمان تاثير" فرماندار ايالت پنجاب و "شھباز بھتي" وزير امور اقليتي پاكستان بود.

در ھمين سال بازداشت عامل نفوذي سازمان اطلاعات مركزي آمريكا ﴿سيا﴾ به نام "ريموند ديويس" در ماہ فوريه به جرم قتل دو شھروند پاكستاني در شھر لاھور , روابط اسلام آباد – واشنگتن را تحت تاثير قرار داد.

با اين حال اين عامل قراردادي سازمان سياي آمريكا با پرداخت خون بھا به خانوادہ ھاي قربانيان , مورد عفو دادگاہ پاكستان قرار گرفت و تبرئه شد.

گفتني است آزادي ريموند ديويس آمريكايي موجي از اعتراض هاي مردمي و نهادهاي سياسي مذهبي را در پاكستان به همراه داشت.

پاكستان در ماہ مي سال 2011 عمليات يكجانبه نيروھاي آمريكايي در شھر ابيت آباد كه منجر به كشته شدن بن لادن شد را تجربه كرد تا درباره وضعيت نيروهاي اطلاعاتي و تجهيزات نظامي خود براي شناسايي موقعيت دشمن و نيروهاي خارجي مستقر در منطقه دقت بيشتري به خرج دهد.

علاوہ بر اين مقامات ايالات متحدہ آمريكا با ھشدار به پاكستان مبني بر عواقب فاجعه بار عدم همراهي با آنان در راه مبارزه با تروريسم ، با درخواست از پاكستان براي ادامه اين ھمكاري گفتند: درغير اين صورت با عمليات ھاي يكجانبه نيروھاي آمريكايي در خاك پاكستان مواجه خواھند شد.

اين اقدام باعث خشم اعضاي پارلمان ملي و مجلس سناي پاكستان شد كه در ادامه با تشكيل نشست مشترك رهبران احزاب سياسي مختلف (اي پي سي) در پاكستان به تصويب قطعنامه عليه اظھارات مقامات آمريكايي در نقض حاكميت ملي پاكستان منجر شد.

معترضان پاكستاني در ادامه اين تصويب و اجراي مفاد قطعنامه ياد شده حملات پي در پي ھواپيماھاي بدون سرنشين آمريكايي به مناطق قبايلي پاكستان را كه منجر به كشته شدن غير نظاميان مي شد ؛ بشدت محكوم كردند.

ھمچنين در ماہ مارس امسال شاھد ازسرگيري روابط و مذاكرات دوجانبه ھند و پاكستان پس از حوادث تروريستي بمبئي در سال 2008 بوديم، دو كشور گفت وگوھاي خود را به طور رسمي از سرگرفتند و در اين زمينه مي توان به تماشاي مشترك مسابقات جام جھاني كريكيت توسط "يوسف رضا گيلاني" و "مان موھان سينگ" نخست وزيران دو كشور پاكستان و هند در ورزشگاہ شهر "موھالي" ھند اشارہ كرد.

علاوہ بر اين مذاكرات ماہ آوريل اسلام آباد و دھلي نو در حل و فصل مسائل و تقويت روابط تجاري دوجانبه , تاثير مثبتي بر ارتقاي روابط با كشورھاي منطقه از جمله ايران داشته است.

در اين سال "ھيلاري كلينتون" وزير امور خارجه ايالات متحدہ آمريكا در ماہ ھاي مي و اكتبر با سفر به پاكستان نشست ھايي را با مقامات ارشد پاكستان برگزار كرد.

ارتش پاكستان نيز در ماہ ژوئن سال 2011 به شدت تعداد نيروھاي نظامي آمريكا در پاكستان را كاھش داد.

در همين حال "حامد كرزي" رييس جمھوري افغانستان نيز در سال 2011 با سفر ماہ ژوئن خود به اسلام آباد، در گفت و گو و رايزني با مقامات پاكستان كميسيوني را با عنوان " آشتي و صلح" با مقامات اسلام آباد تشكيل داد.

در ھمين ماہ ( ژوئن) " آصف علي زرداري" رييس جمھوري پاكستان به منظور شركت در اجلاس سه جانبه ايران، پاكستان و افغانستان به تھران سفر كرد و با مقامات ارشد كشورمان ديدارهايي را برگزار كرد.

در ادامه انتخابات پارلماني نمايندگان كشمير تحت كنترل پاكستان انجام شد و نخست وزير و رييس جمھوري جديد اين منطقه در ماہ ژوئن معرفي شدند.

دولت پاكستان در ماہ ژوييه (جولاي) بدنبال اعتراض شاہ محمود قريشي وزير وقت امور خارجه اين كشور به پروندہ ريموند ديويس عامل جاسوسي سازمان سيا، بلافاصله بركنار كرد و خانم "حنا رباني كھر" را به عنوان اولين وزير خارجه زن پاكستان انتخاب كرد.

بارش شديد باران ھاي موسمي و جو نامناسب در آب و ھواي پاكستان در ماہ اوت علاوہ بر جاري ساختن سيل و طغيان رودخانه ھاي اين كشور در اكثر مناطق به ويژہ در مناطق شمالي پاكستان و جنوب ايالت سند باعث خسارات شديد به منازل مسكوني و آوارہ شدن بيش از چهار ميليون نفر شد.

در ھمين ماہ مقامات امنيتي پاكستان با ارسال نامه اي به سفارت واشنگتن در اسلام آباد خواھان ترك 250 تن از مقامات آمريكايي مقيم در پاكستان ظرف مدت يكماه شدند.

كشور پاكستان در ماہ سپتامبر (اواخر شهريور) شاھد سفر دكتر "علي اكبر صالحي" وزير خارجه جمھوري اسلامي ايران براي شركت در ھجدھمين كميسيون مشترك اقتصادي ايران و پاكستان (JEC) بود.

در طول اين سفر، ايران و پاكستان چھار يادداشت تفاھم براي ارتقاي سطح ھمكاري ها در بخش ھاي مختلف امضا كردند.

در اين سفر مقامات ايراني در مذاكره با طرف پاكستاني بر انجام پروژه هاي مشترك بين دو كشور از جمله پروژه عظيم و ميلياردي احداث خط لوله انتقال گاز ايران به پاكستان مذاكرات مهمي انجام داده و در راستاي اجرايي شدن اين پروژه ها به نتايج مهمي دست يافتند.

در ماہ سپتامبر شيوع بيماري "تب دانگي" در پاكستان به ويژہ در ايالت پنجاب باعث جان باختن هزاران نفر از مردم اين كشور شد.

در اين ماہ سيد يوسف رضا گيلاني نخست وزير پاكستان به منظور ارتقاي روابط دوجانبه پاكستان و ايران، به تھران سفر كرد و با مقامات ارشد كشورمان ديدار و گفت و گو نمود.

وي در طول سفرش علاوہ بر تھران، از استانھاي گيلان و خراسان رضوي (مشھد مقدس) ديدن كرد.

پاكستان ھمچنين در ماہ سپتامبر ( هفته اول ماه مهر) شاھد سفر "مصطفي محمد نجار" وزير كشور ايران به اسلام آباد و كراچي بود. وي در اين سفر با رھبران سياسي پاكستان ديدار و گفت وگو كرده و كمك يكصد ميليون دلاري ايران را براي بازسازي مناطق سيل زده پاكستان به مقامات ارشد اين كشور تحويل داد.

وزير كشور ايران ھدف از سفر خود به پاكستان را اھداي كمك ھاي بشردوستانه جمھوري اسلامي ايران به سيل زدگان پاكستاني و افزايش ھمكاري ھاي دوجانبه تهران - اسلام آباد به ويژہ در بخش امنيتي عنوان كرد.

در ماہ اكتبر يك فروند بالگرد ارتش ھند با ورود به حريم ھوايي پاكستان در منطقه "اسكردو" در شمال اين كشور بلافاصله توسط جت ھاي جنگندہ نيروي ھوايي پاكستان به زمين نشاندہ شد، با اين حال مقامات امنيتي پاكستان با بررسي و جمع آوري اطلاعات از سرنشينان و علت نقض حريم ھوايي پاكستان توسط آنان، اين بالگرد را به ھمراہ سرنشينان آن آزاد كردند.

در اين ماہ كشور پاكستان به عنوان عضو غيردائم شوراي امنيت سازمان ملل متحد انتخاب شد.

دولت پاكستان در ماہ نوامبر به نشانه اعتراض به حمله روز بيست و ششم نوامبر (پنجم آذر) بالگردھاي ناتو و آيساف به پست هاي مرزي پاكستان كه منجر به جان باختن 24 نظامي اين كشور شد، كنفرانس بن در ارتباط با اوضاع افغانستان را تحريم كرد و نمايندگان خود را در اين مجمع شركت نداد.

ھمچنين مقامات اين كشور در ماہ دسامبر ھر دو گزارش ارائه شدہ ازسوي سازمان پيمان آتلانتيك شمالي ﴿ناتو﴾ و ايالات متحدہ آمريكا دربارہ حملات نيروھاي نظامي آنان به نظاميان پاكستان را رد كردہ و اين گزارش را عاري از حقيقت و بي اساس عنوان كردند.

دولت اسلام آباد ھمچنين در اين ماہ با اعلام دستور العمل جديد خود براي برخورد با ھرگونه نقض حريم ھوايي پاكستان، اظھار داشت: ھرگونه بالگرد، ھواپيما به ويژہ پھپادھاي جاسوسي آمريكا در صورت نقض حريم ھوايي اين كشور با شليك ازسوي نيروھاي امنيتي پاكستان بمنظور ھدف قراردادن آنان مواجه خواهد شد.

آصف علي زرداري رييس جمھوري پاكستان نيز در ششمين روز ماہ دسامبر با سفر ناگهاني و بدون برنامه ريزي خود به امارات متحدہ عربي ﴿دبي﴾ براي ادامه درمان , گمانه زني ھا و شايعات مختلفي دربارہ آيندہ فعاليت سياسي خود در پاكستان بوجود آورد.

با اين وجود سفر رييس جمھوري پاكستان كه به دليل معالجه بيماري وي انجام گرفته بود و ازسوي رهبران احزاب سياسي مخالف دولت به دليل افزايش مدت زمان حضورش در خارج از كشور باعث قوت گرفتن شايعاتي ھمچون فرار وي از كودتاي احتمالي در كشور و عواقب احتمالي از رسوايي نامه محرمانه اش به مقامات نظامي آمريكا ، شد.

با اين حال زرداري بامداد روز 19 دسامبر ( 28 آذر) مانند خروج ناگھاني خود از كشور، به ھمين نحو به پاكستان بازگشت.

ديوان عالي پاكستان نيز در ماہ دسامبر با توجه به تشديد موضع گيري ها نسبت به نامه محرمانه زرداري به فرماندہ وقت ستاد مشترك ارتش آمريكا، دادرسي به پروندہ موضوع نامه محرمانه را با شكايت " نواز شريف" نخست وزير پيشين و رھبر حزب مسلم ليگ پاكستان شاخه نواز (PML-N) آغاز كرد.

دولت پاكستان نيز در ھمين حال با توجه به تعليق در ادامه روابط با ايالات متحدہ آمريكا، نسبت به بازبيني در روابط دوجانبه خود با واشنگتن و ناتو نشست دو روزہ سفراي خارجي خود را در اسلام آباد برگزار كرد.

سفرا و نمايندگان خارجي پاكستان در اين اجلاس با اجراي پيش نويس ھاي جديد براي بازبيني در روابط مجدد با آمريكا و نيروھاي ناتو، پيگير راهكارھاي جديدي براي مبارزہ با چالش ھاي بين المللي پيش روي پاكستان شدند.

دولت اسلام آباد ھمچنين در بيست و ھفتمين روز ھمين ماہ چھارمين سالگرد ترور بي نظير بوتو نخست وزير پيشين و رھبر فقيد حزب مردم پاكستان را برگزار كرد.

زرداري رييس جمھوري پاكستان با سخنراني در اين مراسم بر مبارزہ با توطئه عليه نظام دمكراتيك در پاكستان تاكيد نمود.

پاكستان در طول سال 2011 ميلادي ھمچنين با حوادث تروريستي مختلف در نقاط و شھرھاي اين كشور روبرو بود كه باعث جان باختن هزاران نفر از مردم و نيروھاي امنيتي در سراسر اين كشور شد.

در اين زمينه طي يك انفجار انتحاري در صفوف عزاداري شيعيان پاكستان بمناسبت اربعين شهادت حضرت امام حسين عليه السلام (ماه صفر در سال گذشته قمري) در شھر لاھور دست كم 13 نفر شھيد و حدود 70 نفر زخمي شدند.

در ادامه اين حوادث , دو انفجار ھمزمان در يك مركز آموزشي نيروھاي پليس در شمال غرب ايالت خيبرپختونخواي پاكستان در ماہ مي سال 2011 منجر به جان باختن 73 نفر از نيروھاي امنيتي و 17 غير نظامي پاكستاني شد.

ھمچنين در سال 2011 ميلادي هزاران نفر از مردم طي خشونت ھاي فرقه اي، سياسي و ملي در شھر كراچي مركز ايالت سند پاكستان به قتل رسيدند.

گفتني است براساس گزارش كميسيون حقوق بشر پاكستان، در مجموع يك هزار و 406 نفر از ابتداي سال جاري ميلادي تا پايان ماہ اوت ( دهه اول شهريور) به علت خشونت ھاي فرقه اي و ملي در شھر كراچي جان خود را از دست دادہ اند.

روند اوضاع سياسي در پاكستان در سال 2011 نيز با ظھور يك حزب نوپا به نام "تحريك انصاف پاكستان" PTI پس از دو حزب قدرتمند و رقيب يعني حزب مردم ﴿حزب حاكم در پاكستان﴾ و حزب مسلم ليگ شاخه نواز در اين كشور ھمراہ بود.

تحليلگران ارشد مسائل سياسي و بخش رسانه اي پاكستان اين روزھا عمران خان و حزب وي را به عنوان ظھور قدرت سوم سياسي در پاكستان بعد از حزب مردم و حزب مسلم ليگ شاخه نواز معرفي كردند.

با اين وجود احزاب عمدہ رقيب در صحنه سياسي پاكستان ﴿حزب مردم و حزب مسلم ليگ﴾ با توجه به فعاليت ھاي اخير و رو به رشد حزب جديد تحريك انصاف (PTI)درحال تعامل بيشتر و ايجاد ائتلاف مجدد ھستند.

تحولات پايان ناپذير و سريع پاكستان در سال 2012 ادامه خواهد يافت و انتخابات مجلس سنا در ماه مارس و همچنين تعيين نوع روابط با آمريكا ازسوي پارلمان ملي پاكستان قطعا مهمترين موضوعات روزهاي آتي اين كشور مسلمان خواهد بود.

آساق ** 1095**1392

انتهاي خبر / خبرگزاري جمهوري اسلامي (ايرنا) / كد خبر 30743647

يکشنبه|ا|11|ا|دي|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 101]