واضح آرشیو وب فارسی:قدس: تقلب؛ جايگاه ايران در صادرات طلاي سرخ رنگ مي بازد
گروه ميهن: زعفران با نام عمومي « saffron » و با نام علمي « crocus sativus » گرانبهاترين باغ گياه باغي و تنها گياهي است كه واحد خريد و فروش آن به جاي تن و كيلو، مثقال و گرم است.
به سبب خاصيت، طعم، رنگ و بوي خاصي كه زعفران دارد و مصارف متعدد آن در فناوري و صنعت بخصوص در كارخانجات مختلف صنايع غذايي براي تهيه انواع موادغذايي نظير سس، سوسيس، مارگارين، كره، پنير، شكلات، بستني، نبات، پودر كيك، كلوچه، پودر سوخاري، نوشابه، ژله و... و در مصارف خانگي ايران براي تهيه انواع غذاها مانند كتلت، برنج زعفراني، خوراك، سوپ دسر و... در كشور اسپانيا براي تهيه نوعي غذا با نام «پائلا» در آلمان و انگليس براي تهيه زعفراني و ديگر مصارف آن در داروسازي، رنگرزي و... مورد استفاده قرار مي گيرد.افزايش ارزش اقتصادي و قيمت اين محصول در سالهاي اخير سبب شده افراد سودجو به طمع سود بيشتر دست به انجام تقلب در اين محصول بزنند.در اين گزارش به بررسي دلايل و نتايج افزايش قيمت زعفران و همچنين انواع تقلبها در اين محصول غذايي مي پردازيم.
رابطه بين قيمت زعفران و تقلب
در سال 84 با تغيير سياست سازمان تعاون روستايي، اين نهاد وارد بازار زعفران شد و در واقع زعفران نخستين محصولي بود كه تحت حمايت مستقيم و غيرمستقيم دولت قرار گرفت و خريد توافقي آن آغاز شد، در سال 85 به دليل برخي مسايل، سازمان تعاون روستايي وارد اين بازار نشد و متأسفانه به دليل ناتواني بخش خصوصي اين بازار با نابساماني روبه رو گرديد و قيمت طلاي سرخ به صورت صعودي افزايش يافت كه اين اتفاق به افزايش درصد تقلبها در اين محصول نيز انجاميد.بنابراين بد نيست مصرف كنندگان در سلامت و استاندارد بودن اين ماده غذايي نيز مانند ساير موادغذايي قبل از خريد، دقت لازم را به كار گيرند. رئيس هيأت مديره صندوق توسعه صادرات زعفران در زمينه رابطه موجود بين قيمت زعفران و تقلب در آن مي گويد: بالا رفتن غير منطقي قيمت زعفران در سالهاي اخير زمينه سودجويي برخي را فراهم كرده، لذا درصد بالايي از زعفرانهاي موجود در بازار، تقلبي است كه اين ميزان در خراسان به دليل شناخت نسبي از زعفران به نسبت پايين تر است.
وي، افزايش تقلب در بازار زعفران را هشدار جدي براي بازارهاي صادراتي ايران مي خواند و تصريح مي كند: اين موضوع مي تواند جايگاه ايران را در بازار جهاني خدشه دار كند.
وي در ارتباط با راهكارهاي كاهش تقلب در زعفران مي افزايد: توليد زعفران بسته بندي شده مي تواند عاملي جهت كاهش تقلب در آن باشد؛ زيرا توليدكنندگان در مورد زعفران بسته بندي شده به علت وجود كد و مشخصات مربوط و تاريخ انقضا مسؤول مي شوند.شريعتي مقدم مي گويد: از طرفي در كالاهاي بسته بندي با وزنهاي پايين تر نسبت به كالاهاي فله با وزنهاي بالاتر كمتر تقلب ديده مي شود.
وي همچنين اظهار مي دارد: شناسنامه دار كردن محصول، اجباري كردن پروانه ساخت و اجراي استانداردهاي ملي، نظارت جامع تر و نمونه برداريهاي مكرر از بازارهاي هدف داخلي و خارجي، شناسايي عوامل و افرادي كه طي مراحل توليد، توزيع و فروش زعفران، تقلب مي كنند، از ديگر راههاي مؤثر در كاهش تقلب در زعفران مي باشد.
تنوع در تقلب «زعفران دخترپيچ»
بهترين نوع زعفران كه صد درصد طبيعي است و سرريشه دست نخورده است، مانند رشته اي نخ قرمز كه پايين آن سفيد و نيمه بالاي آن قرمز است، به «زعفران دخترپيچ» مشهور است.
بنيامين احمدي نسب، يكي از كارشناسان ارشد صنايع غذايي با اشاره به تنوع تقلب در محصول زعفران مي افزايد: استفاده از پرچم گياه گلرنگ يا ريشكهاي اطراف آن توأم با رنگهاي مصنوعي و سنتزي، پودر گلرنگ قرمزرنگ مخلوط با گرده ذرت، استفاده از گوشت گاو ريش ريش شده، استفاده از ريشكهاي اطراف ذرت و بلال كه با رنگهاي مصنوعي متمايل به رنگ زعفران رنگ شده اند از جمله تقلبهايي است كه توسط افراد متقلب انجام مي گيرد.وي با اشاره به گياهاني كه براي افزايش وزن زعفران اضافه مي شود؛ خاطرنشان مي كند: گياهاني نظير كارتام، سوسي ارنينكا، شقايق، گل انار و غيره از گياهاني هستند كه جهت افزايش وزن زعفران به كار مي روند، البته با آزمايش ميكروسكوپي و آميدن، كريستال، فيبرهاي چوبي، عروق مشبك و نقطه دار، ياخته هاي اسكروز، تارهاي محافظ و... تقلب ثابت مي شود.وي درصد امكان تقلب در زعفران پودر شده را بيشتر مي داند و مي گويد: گاهي براي اضافه شدن وزن به آن روغن يا آب نبات و عسل مي افشانند و يا ذرات گياهي، مواد معدني، قند، عسل و يا رطوبت به منظور آزمايش وزن به آن اضافه مي شود.
استاندارد؛ ضرورتي انكارناپذير
كارشناسان صنايع غذايي معتقدند: با استانداردسازي زعفران، 80 درصد تقلب در اين گياه ارزشمند كاهش مي يابد.
وجود افراد متقلب نيز در كشور باعث ضربه زدن به اين محصول شده است؛ به طوري كه به گفته دبير كميته ادويه و چاشني ( ISO ) افراد متقلب خامه زعفران را با رنگهاي طبيعي يا مصنوعي رنگ كرده و با زعفران طبيعي مخلوط مي كنند.
معاون اداره اجراي استاندارد و تحقيقات صنعتي در گفتگو با خبرنگار ما مي گويد: افزودن مواد با منشأ گياهي به زعفران از جمله گلبرگهاي گلرنگ، هميشه بهار، كلاله ذرت، رنگ كردن مجدد زعفران مصرف شده، سنگين كردن وزن زعفران با انبار كردن آن در محلهاي مرطوب، آغشته كردن زعفران با روغن، عسل، گليسيرين، نيترات پتاسيم، آمونيوم، شكر و سولفات سديم، از جمله موارد تقلب در زعفران است.
وي از جمله روشهاي شناسايي تقلب در زعفران را واكنشهاي رنگي، روشهاي كروماتوگرافي، معيار شيميايي و روشهاي ميكروسكوپي مي داند و مي افزايد: به كارگيري اين روشها براي مصرف كنندگان عادي ميسر نيست.
وي خاطرنشان مي كند: عمده ترين عواملي كه طي نگهداري زعفران مي توانند موجب تخريب و كاهش كيفيت آن شوند، رطوبت محصول و رطوبت نسبي هوا و درجه حرارت محيط نگهداري زعفران است.
وي به موضوع ديگري نيز اشاره و تأكيد مي كند: با رعايت نكردن مسايل فني و بهداشتي طي عمليات برداشت، حمل و نقل، نگهداري گل، جداسازي كلاله، خشكانيدن و نگهداري زعفران، بار ميكروبي آن مي تواند بشدت افزايش يابد.
يکشنبه|ا|18|ا|اسفند|ا|1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: قدس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 568]