شير سنگي وسترني بومي با درونمايه ضد استعماري

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: شير سنگي وسترني بومي با درونمايه ضد استعماري
تهران- سينماي وسترن به عنوان يكي از گونه هاي محبوب سينما همواره مورد علاقه سينماگران ايراني بوده و دوستداران زيادي هم ميان تماشاگران وطني داشته است.اما نمونه هاي ساخته شده در سال هاي پيش از انقلاب جز كاريكاتوري از اصل نبوده و با شكست تجاري سنگيني رو به رو شدند.

پس از انقلاب نيز نمونه هايي همچون هي جو ساخته منوچهر عسگري نسب بيشتر روي وجوه كميك كار تكيه داشته اند.حال در چنين فضايي "شيرسنگي" با بهره گيري از مولفه هاي اصيل ژانر ساخته شده و در عين حال از اقليم زادگاه خويش بهترين استفاده را برده است.

مسعود جعفري جوزاني كه خود علاقه خاصي به زاد و بوم خود دارد، فيلمنامه جذاب و پركشش خود را به ميان طوايف بختياري برده و از مولفه هايي همچون:اسب و تفنگ در راه توليد وسترني كاملا بومي بهره گرفته است.وي با خلق دو شخصيت به يادماندني(علي يار و نامدار خان)چنان درام محكمي را شكل داده كه تماشاي چندباره اش نيز تماشاگر را خسته نكرده و سر ذوق مي آورد.

اين دو در واقع دو روي سكه اي هستند كه با فتنه انگليسي ها و دست نشانده هايشان گاه به جان يكديگر افتاده و منافع ملي خود را به خطر انداخته اند.ويژگي مهم شير سنگي همانا درونمايه ضد استعماري آنست كه جزو نمونه هاي درخشان آن در سينماي ايران محسوب مي شود.برگ برنده جوزاني در شير سنگي علاوه بر استعمارستيزي داستان، همين دو شخصيت (علي يار و نامدارخان) هستند كه ريزه كاري هاي بسياري در خلق آنها به كار رفته و مكمل خوبي براي يكديگر هستند.

اما شخصيت كوهيار به عنوان نمادي از جوان غيرتمند بختياري كه صداقت خاصي در او موج مي زند،فوق العاده از كار درآمده و بسيار كنشمند عمل مي كند.در حقيقت اوست كه شتاب بيشتري به روند داستان بخشيده و جذابيت هاي آن را دوچندان كرده است.جوزاني در مقام فيلمنامه نويس در رابطه با شخصيت هاي فرعي همچون:بي بي،بخت يار،آسيد محمد و ديگران نيز سنجيده عمل كرده و آنها را فداي شخصيت هاي اصلي نكرده است.

نقطه قوت بزرگ شيرسنگي متعلق به كارگرداني است كه در اين باب جوزاني زحمت بسياري كشيده و در تبديل فيلمنامه اي جذاب به وسترني بومي موفق عمل كرده است.

وي با استفاده از لنزهايي با عمق ميدان زياد علاوه بر اداي دين به سينماگران مورد علاقه اش، قالب را به محتوا نزديك كرده و اين دو را با يكديگر به بهترين شكل درآميخته است.

اين گونه است كه فيلم سرشار از صحنه هاي است كه تا ابد در ذهن تماشاگر مانده و رهايش نمي كند.به عنوان مثال مي توان به صحنه كشته شدن عامري به دست اسفنديار و يا مرگ تاثيرگذار آسيد محمد در حالي كه سرش را به ديوار تكيه داد اشاره كرد كه روح وسترن در تك تك نماهايش موج مي زند.

همچنين نمي توان از احاطه جعفري جوزاني روي عوامل كليدي فيلم مانند: موسيقي

،فيلمبرداري و مهم تر از همه بازيگري به سادگي عبور كرد كه موسيقي فوق العاده شنيدني فريدون شهبازيان در صدر اين عوامل قرار گرفته و بعد حماسي اثر را مضاعف كرده است.در واقع بايد گفت كه جعفري جوزاني در مقام خالق اثر به خوبي روي عناصر تشكيل دهنده آن تسلط داشته و همچون يك رهبر اركستر هماهنگي را در گروه خويش به اوج رسانده است.

كارگردان شير سنگي به سياق وسترن هاي كلاسيك بزرگاني همچون:جان فورد و سام پكين پا روي مقوله اي به نام بازيگر با وسواس رفتار كرده و بازيگران بزرگي همچون:انتظامي، نصيريان را گردهم آورده است. اين دو بازيگر بزرگ سينماي ايران با بازي درخشانشان در نقش هاي اصلي كار ،كيفيت ويژه اي به فيلم بخشيده و ماندگاري آن را تضمين كرده اند.

سكانس گفت و گوي علي يار و نامدار را مي توان نقطه اوج بازي آنها دانست چرا كه سرشار از ظرايف بازيگريست كه از سالها تجربه نشات گرفته است.اين دو با دو شكل متفاوت از بازيگري (يكي دروني و ديگري بيروني)چنان كيفيتي به فيلم بخشيده اند كه هنوز هم پس از گذشت ربع قرن از ساختش،تازه و با طراوت جلوه مي كند.

عليرضا شجاع نوري نيز كه در آن سالها از فعالان بنياد سينمايي فارابي به حساب مي آمد در نخستين نقش آفريني خود بازي خوبي را ارايه كرده و در برابر بزرگان اين عرصه به اصطلاح كم نياورده است.اما نقش هاي فرعي نيز مملو از بازيگراني است كه عاشقانه نقش هايشان را دوست داشته و كاري به كوتاهي و بلندي آن نداشته اند.براي مثال به بازي درجه يك زنده ياد عطا الله زاهد و اصغر همت نگاه كنيد كه بر نظريه استانيسلاوسكي مبني بر عدم وجود نقش كوچك و بزرگ و وجود بازيگران كوچك و بزرگ در سينما مهر تاييد زده است.

فراهنگ**1983**م.ج

انتهاي خبر / خبرگزاري جمهوري اسلامي (ايرنا) / كد خبر 30743215

يکشنبه|ا|11|ا|دي|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 212]