دبيركل شوراي عالي آموزش و پرورش درگفت‌وگو با ايسنا: راه نرفته زيادي در گسترش فرهنگ نماز داريم تصوير جذاب و عقلاني از دين در كتب درسي و رفتارمان ارائه دهيم

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: دبيركل شوراي عالي آموزش و پرورش درگفت‌وگو با ايسنا: راه نرفته زيادي در گسترش فرهنگ نماز داريم تصوير جذاب و عقلاني از دين در كتب درسي و رفتارمان ارائه دهيم

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: دين و معارف اسلامي

دبيركل شوراي عالي آموزش و پرورش، «نماز» را معلول انديشه ديني و محصول باغ دينداري ارزيابي كرد و افزود: اگر دانش‌آموزان ديندار بوده و فهم درست و باور صحيح از معارف ديني داشته باشند، قطعا به اقامه نماز خواهند پرداخت لذا بايد تصويري جذاب و عقلاني از دين در كتب درسي و رفتارمان ارائه دهيم.

مهدي نويد ادهم درگفت‌وگو با خبرنگار دين و معارف اسلامي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) با اشاره به جايگاه نماز در مدارس و توجه به نهادينه شدن فرهنگ نماز در سندملي آموزش و پرورش، اظهار داشت: اگر ريشه‌هاي معرفتي و اعتقادي دانش آموزان و جوانان نسبت به دين و آموزه‌هاي ديني تضعيف شود خواه ناخواه نماز هم كم‌رنگ خواهد شد.

نماز به عنوان يكي از تعاليم تعالي‌آفرين ديني مورد توجه جدي شارع قرار گرفته است

وي با بيان اينكه نماز در انديشه ديني ما هم موضوعيت دارد و هم طريقيت، گفت: طريقيت داشتن نماز به اين معنا است كه ما را به يك هدف والا و بالايي مي‌رساند چراكه به عنوان يكي از تعاليم تعالي آفرين ديني مورد توجه جدي شارع قرار گرفته و پيامبر (ص) و ائمه معصومين (ع) به كرات راجع به اهميت، هدف، شرايط ،كاركردها و اثربخشي آن در زندگي فردي و اجتماعي توصيه‌ها و رهنمودهايي داشته‌اند.

وي خاطر نشان كرد: با توجه به هدف، غايت و فعاليت‌هايي كه براي آموزش و پرورش تعريف شده بايد از هر دو منظر به اين فريضه الهي نگاه كرد. يعني قبل از اينكه بدانيم نماز چه نقش و كاركردي در آموزش و پرورش دارد بايد اين سوال را جواب دهيم كه چه تعريفي از آموزش و پرورش داريم و چه هدفي براي فعاليت‌هاي آموزشي و تربيتي قائل هستيم.

دبيركل شوراي عالي آموزش و پرورش با اشاره به اين كه متاسفانه در فرهنگ رايج، آموزش و پرورش را صرفا يك نهاد آموزشي مي‌دانند و اين نگاه در دهه‌هاي گذشته تار و پود سيستم را تحت تاثير قرار داده بود، گفت: نگاه دومي كه در چند دهه اخير پيدا شده و به نظر مي‌رسد از منظر ديني اين نگاه دقيق‌تر است و در سند ملي آموزش و پرورش به عنوان سند تحول‌آفرين در فرآيند تعليم و تربيتي كشور دقيقا و عميقا بر اين نكته تاكيد شده اين است كه آموزش و پرورش يك نهاد فرهنگي اجتماعي است كه زمينه تربيت‌پذيري متعادل و متوازن دانش‌آموزان را در همه حوزه‌ها فراهم مي‌آورد.

وي اضافه كرد: اگر هدف نظام جمهوري اسلامي و حكومت ديني را فراهم آوردن زمينه هدايت‌پذيري انسان‌ها بدانيم اين هدف‌ غايي و كلان، وقتي به زبان آموزش و پرورش ترجمه مي‌شود، بايد زمينه تربيت‌پذيري دانش‌آموزان را فراهم بياورد و از آنجا كه در جامعه ايراني اسلامي زندگي مي‌كنيم بايد از آن به عنوان فراهم آوردن زمينه تربيت‌پذيري دانش‌آموزان متناسب با فرهنگ اسلامي و ايراني ياد كرد.

دانش‌آموزان بايد در ساحت تربيت ديني و اخلاقي رشد كنند

نويد ادهم با اشاره به اين كه يكي از ابعاد وجودي انسان، بعد اخلاقي، اعتقادي و ديني به معناي عام آن است گفت: دانش‌آموزان بايد در ساحت تربيت ديني، اخلاقي، معنوي و عبادي در مدرسه رشد كنند. بنابراين ما در مدارس اين مسئوليت را داريم همچنان كه تربيت علمي دانش آموزان را تامين كنيم بايد زمينه تربيت ديني، اخلاقي، معنوي و عبادي آن‌ها را فراهم بياوريم. از اين منظر يكي از اصلي‌ترين وظايف آموزش و پرورش اين است كه زمينه رشد باورهاي ديني دانش‌آموزان را فراهم بياورد تا شايستگي‌هاي لازم براي يك زندگي ديني در بعد فردي، خانوادگي و اجتماعي را بدست آورند.

نماز پرچم و نماد يك جامعه ديني است

وي تاكيد كرد: نماز نقش كليدي در امر آموزش و پرورش دارد كه مي‌تواند بسياري از كج‌رفتاري‌هاي فردي و اجتماعي را از بين ببرد و بسياري از مفاهيم و آثار تربيتي را در ذهن كودكان متجلي كند و ازسوي ديگر مي‌تواند زمينه‌ساز تحقق هدف‌ غايي يعني رفتن به سوي خدا و كسب قرب الهي و برپايي حيات طيبه باشد لذا قرآن كريم مي‌فرمايد" كساني كه به قدرت و مكنتي مي‌رسند اولين رسالت آن‌ها اقامه نماز است" يعني در يك جامعه ديني، نماز پرچم و نماد آن جامعه و بستر تحقق ساير احكام دين و تعاليم ديني است.

دبيركل شوراي عالي آموزش و پرورش با بيان اين كه براين اساس در سند ملي آموزش و پرورش توجه به فريضه نماز و گسترش فرهنگ اقامه نماز در اولويت قرار دارد، تصريح كرد: اميدواريم با عملياتي شدن اين سند و فراهم آمدن شرايط و زيرساخت‌هاي آن، دانش‌آموزان زمينه دستيابي به اين فريضه الهي را بدست بياورند و بتوانند خود را در زمره مصلين و اقامه كنندگان نماز محسوب كنند.

نمازخواندن يا نخواندن دانش‌آموزان صرفا معلول كاركرد آموزش و پرورش نيست

نويد ادهم تاكيد كرد: بايد در آموزش و پرورش بستر اين كار را فراهم كنيم، آموزش‌هاي لازم را بدهيم و فضاي فكري و معنوي لازم را براي دانش‌آموزان تدارك ببينيم اما نمازخوان شدن يا نماز نخواندن دانش‌آموزان صرفا معلول كاركرد آموزش و پرورش نيست بلكه خانواده، جامعه، دوستان و همسالان و رسانه‌ها نقش موثري دارند و ما هم نقش اساسي بر عهده داريم كه اميدواريم آموزش و پرورش بتواند در اين فضا نقش اصلي خود را ايفا كند و زمينه اقامه نماز را در دانش‌آموزان به وجود بياورد.

وي در عين حال يادآورشد: ما وظيفه داريم در دروس ديني و غير دروس ديني، فضايي ايجاد كنيم تا دانش آموزان يك تصوير روشن و دلنشين عقلاني از دين داشته باشند و اين تصوير باعث باورمندي آن‌ها به آموزه‌هاي ديني شود و اين باورها در رفتار آن‌ها متجلي گردد كه يك بعد آن، اقامه نماز توسط دانش‌آموزان است.

نويد ادهم در پاسخ به اين سوال كه چه برنامه‌هاي عملياتي براي نهادينه شدن فرهنگ اقامه نماز در اين سند ديده شده است؟ اظهار كرد: سند ملي آموزش و پرورش، سند ما براي تحول بنيادين در آموزش و پرورش است كه ذيل آن بايد در هر حوزه‌اي اسناد ديگري توليد شود كه در اين راستا درصدد تهيه و توليد سند خاصي براي نماز با توجه به اهميت و حساسيت اين فريضه الهي هستيم.

راه نرفته زيادي در گسترش فرهنگ نماز داريم

او متذكر شد: تا دسترسي به آن اصول كلي كه در سند تحول راهبردي آموزش و پرورش آمده و به گسترش فرهنگ نماز، ساخت فضاهاي فيزيكي و مدنظر قرار دادن نمازخانه در آن و همچنين معماري متاثر از الگوي معماري اسلامي ايراني تاكيد شده، راه نرفته زيادي داريم.

معلميني در آموزش و پرورش جذب شوند كه خود اهل نماز باشند

دبير كل شوراي عالي آموزش و پرورش ادامه داد: در اين راستا بايد به طور جد در كتاب‌هاي درسي، روش‌هاي تدريس و مهمتر از همه نقش معلم كه در اين سند به كرات برنقش الگو بودن معلم تاكيد شده، بازخواني شود و با فرهنگ نماز همخواني بيشتري داشته باشد. يعني بايد معلميني در آموزش و پرورش جذب شوند كه اولا خود اهل نماز باشند و دوم اعتقاد به آن داشته باشد چنين معلمي بدون اينكه حرف بزند الگوي دانش‌آموزان قرار مي‌گيرد.

آموزش و پرورش نيازمند مساعدت حوزه‌هاي علميه در ابعاد ديني است

نويد ادهم همچنين درپاسخ به سوال ديگري مبني بر اين كه يكي از مشكلات موجود در مسير اقامه نماز در مدارس، كمبود امام جماعت بوده است، آيا در اين سند تدابيري براي رفع اين كمبود ديده شده است؟ گفت: به طور جد در اين سند تاكيد شده كه آموزش و پرورش براي تحقق اهداف خود نيازمند همراهي و مشاركت همه دستگاه‌ها است همچنان كه در ابعاد علمي به همراهي و مساعدت دانشگاه‌ها و مراكز علمي و پژوهشي نياز دارد در ابعاد فرهنگي، ديني و معنوي به ويژه به همكاري و مساعدت حوزه‌هاي علميه نيازمند است.

وي افزود: همچنين در سند ملي آموزش و پرورش تاكيد شده كه براي تحقق فضاي قرآني و نماز در مدارس حتما از مشاركت و همراهي روحانيون و حوزه‌هاي علميه استفاده لازم به عمل آيد و بايستي راهكارهاي اجرايي آن تسهيل و تامين شود.

درتحقق تربيت ديني همه مولفه‌هاي آموزش و پرورش بايد رنگ و بوي تربيت ديني داشته باشند

وي خاطرنشان كرد: اگر قرار است تربيت ديني به مفهوم دقيق كلمه در مدارس ما ساري و جاري شود، نمي‌توانيم اين گمشده جدي نظام را در فوق برنامه‌ها و فعاليت‌هاي پرورشي و تنها در درس ديني جستجو كنيم بلكه بايد همه مولفه‌هاي آموزش و پرورش رنگ و بوي تربيت ديني داشته باشند و تسهيل كننده و تقويت كننده تربيت ديني دانش‌آموزان باشند. اين به معناي آن است كه دروس ديگر نيز بايد مبتني بر فلسفه تعليم و تربيت اسلامي، بازخواني و بازتوليد شود.

نويد ادهم گفت: اگر فقط كتاب ديني ما از نماز سخن بگويد و تنها مربي پرورش ما از نماز بگويد كافي نيست بلكه همه عناصر مدرسه همچون مدير، ناظم، معلمان، كتب درسي و قواي آموزش به ويژه معلم ديني و پرورشي نقش تعيين كننده و اثرگذاري دارند.

وي همچنين با ارزيابي از وضعيت رغبت دانش‌آموزان به اقامه نماز نسبت به گذشته تصريح كرد: پس از پيروزي انقلاب اسلامي فضاي گرايش به مباحث ديني به ويژه اقامه نماز به وجود آمد، بسيار موثر و اميدبخش بود كه گاه شرايط و وضعيت امروز را با آن زمان مقايسه مي‌كنند و گاهي اين مقايسه حالت افراط مي‌گيرد و به ياس منتهي مي‌شود و مي‌گويند جوانان امروز دين‌گريز شده‌اند و تمايلي به مباحث ديني ندارند.

تصوير نسل جوان از دين و باورهاي ديني با تعريف نسل گذشته مقداري متفاوت شده است

دبير كل شوراي عالي آموزش و پرورش خاطرنشان كرد: نسل جوان ما بسيار دين‌باورند زيرا دين يك وديعه فطري الهي است كه نمي‌توان از انسان‌ها گرفت، شايد تجلي دين به اقتضاي شرايط زمان و مكان متفاوت باشد اما باور ديني و آموزه‌هاي آن و خداباوري در عمق جان انسان‌ها نهادينه شده است.

وي افزود: البته بايد توجه كرد كه تعريف نسل گذشته از دين و باورهاي ديني با تعريف نسل جوان مقداري متفاوت شده است. يعني آن‌ها تصويري از دين دارند كه نسل ما به گونه‌اي ديگر مي‌انديشد و اين منفي نيست اما اگر علماي ديني ما بتوانند اقتضائات زمان را به خوبي درك كنند و به نيازهاي زمان پاسخ دهند مطمئنا اين نسل جوان همچون نسل‌هاي گذشته و شايد بيش از آن‌ها وفادار به دين و احكام اسلامي خواهند بود چون دين در بستر آزادي و معرفت رشد مي‌كند نه در بستر جهل و ناداني.

دبير كل شوراي عالي آموزش و پرورش تاكيد كرد: برخي القائات منفي مبني بر اين‌كه "آن‌هايي كه بي‌سوادتر هستند ديندارترند"، درست نيست بلكه به تعبير قرآن، آن‌هايي كه عالم‌تر و آگاه‌تر هستند خدا ترس‌اند و خشوع دارند، بنابراين هر چه آگاهي و دانش بشر افزون شود به مراتب دينداري او افزوده مي‌شود،‌ البته اگر بتوان دين را به اقتضاء زمان تبيين و تعريف كرد؛ چراكه اگر اين تحول در مبلغان و مروجان دين به وجود نيايد و بخواهند با زبان و فهم نسل‌هاي گذشته دين را به نسل امروز ارائه دهند با چالش روبرو خواهند شد.

ثقل كار را بر روي معرفت و باور ديني و تربيت ديني دانش‌آموزان ببنديم

وي درباره اين كه برنامه‌هاي آموزش و پرورش تا چه حد توانسته در نمازخوان شدن دانش‌آموزان موثر شود و جاي چه برنامه‌هايي خالي است؟ گفت: آموزش و پرورش يكي از نهادهايي است كه مسئوليت جدي در اين زمينه دارد و بايد بيش از گذشته فعال باشد البته آنچه كه تا به حال انجام داده قابل توجه است اما راه نرفته هنوز زياد است و فضاي كار بيش از اينها است.

تصويري جذاب و عقلاني از دين در كتب درسي و رفتارمان ارائه دهيم

نويد ادهم يادآور شد: يكي از كارهاي اصلي در اين زمينه بايد پرداختن به معرفت ديني دانش‌آموزان باشد تا تصويري جذاب و عقلاني از دين را در رفتار، گفتار و كتاب‌هاي درسي و عملكردمان در مدرسه ارائه دهيم كه به دور از هرگونه خرافه و انحراف باشد. اگر يك چنين تصويري را كه امام(ره) و مقام معظم رهبري در عصر حاضر ارائه دادند، كه به دور از هر انحراف و خرافه‌گرايي است، ارائه دهيم، قطعا مي‌تواند نقش كليدي در اقامه نماز داشته باشد.

وي تاكيد كرد: بايد ثقل كار را بر روي معرفت و باور ديني و تربيت ديني دانش‌آموزان ببنديم تا آگاهانه‌ و آزادانه بپذيرند و از اين‌كه خدا نعمت دينداري را به آن‌ها عنايت كرده خوشحال و سپاس‌گزار باشند كه اميدواريم با طرح‌هاي تحولي كه داريم فرصت انجام اين ماموريت و مسئوليت براي دست‌اندركاران آموزش و پرورش به وجود بيايد.

انتهاي پيام

جمعه|ا|9|ا|دي|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 172]