واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: بین الملل > اروپا - مدتی است صحنه سیاسی کشور متاثر از اظهار نظرهایی در خصوص تشکیل دولت وحدت ملی و یا دولت ائتلافی است. اما حقیقتا ما چقدر در این باره می دانیم. محمد امین خرمی: مدتی است که صحنه سیاسی کشور متاثر از بحث ها و اظهار نظرهایی در خصوص تشکیل دولت وحدت ملی و یا دولت ائتلافی است. به دور از پرداختن به این موضوع که در حوزه سیاست داخلی می گنجد و در جای خود لازم و بایسته است، احساس کردیم که نیاز است تا تعریف دقیقی از دولت وحدت ملی و دولت ائتلافی ارائه شود و نمونه هایی از اینگونه دولت ها در صحنه بین الملل معرفی شوند. ضرورت این کار این است که سبب می شود افرادی که در صحنه سیاسی کشور قصد دارند در این خصوص اظهار نظری کنند دست کم بسترها، خاستگاه ها و تعاریف مربوط به این ترمولوژی را بدانند و با ضروریات این اصطلاحات و بسترهای رویش و زایش آنها آشنا شوند. «دولت ائتلافی» کابینه ای در «سیستمی پارلمانی» است که در آن چند حزب در کنار هم قرار گرفته و با هم همکاری دارند. معمولا دلیل اصلی تشکیل اینچنین دولتی این است که هیچ یک از احزاب نمی توانند اکثریت را در پارلمان از آن خود کنند. علاوه بر این زمانی که شاهد بروز بحران در سطح ملی هستیم دولت ائتلافی می تواند راهگشا باشد. بنابراین در بحران هایی مانند جنگ یا بحران اقتصادی که دولت نیازمند حمایت گسترده است، دولت ائتلافی شکل می گیرد. در بهترین شرایط، تشکیل دولت ائتلافی باعث از میان رفتن اکثر رقابت های سیاسی داخلی شده و عبور از بحران به بهترین وجه ممکن، هدف اصلی احزاب سیاسی قرار می گیرد. در چنین شرایطی حتی ممکن است شاهد تشکیل دولت های ائتلافی با شرکت تمام گروه های سیاسی باشیم؛ در این صورت دولت را «دولت وحدت ملی» می نامند. «ائتلاف بزرگ» نیز شکل دیگری از ائتلاف بین احزاب است. در این نوع ائتلاف دو حزب بزرگ کشور که معمولا دارای اختلافات ایدئولوژیک نیز هستند، مسائل ایدئولوژیک را کنار گذاشته و در کنار هم دولتی ائتلافی تشکیل می دهند. در این دولت پست های مختلف به دقت بین دو حزب تقسیم می شوند. کابینه ائتلاف بزرگ هماهنگی بسیار بین دو حزب را می طلبد. تشکیل اینچنین کابینه ای البته، به ندرت اتفاق می افتد. در هر حال نباید فراموش کرد که کابینه های ائتلافی ممکن است به مرور زمان در معرض کشمکش های سیاسی درونی قرار بگیرند. کابینه های ائتلافی معمولا در کشورهایی شکل می گیرند که پارلمان از چندین حزب سیاسی سازمان یافته تشکیل شده است. در کشورهایی که کابینه توسط رئیس قوه مجریه انتخاب می شود و نه مجلس نمایندگان، معمولا کابینه ائتلافی نیز تشکیل نمی شود. در سیستم های نیمه ریاستی مانند فرانسه، که رئیس جمهور نخست وزیر را تعیین می کند اما دولت بایستی رای اعتماد مجلس را هم کسب کند، کابینه های ائتلافی بیشتر دیده می شود. کشورهایی که معمولا کابینه های ائتلافی تشکیل می دهند شامل کشورهای اروپای شمالی، کشورهای بنه لوکس (بلژیک، هلند و لوکزامبورگ) ، آلمان، ایرلند، ایتالیا، ژاپن، نیوزیلند، پاکستان و هند می باشند. سوئیس نیز کشوری است که از سال 1959 بوسیله کابینه ای ائتلافی اداره می شود. هرچند که چهار حزب شرکت کننده تا کنون ائتلافی شکننده را به نمایش گذاشته اند اما به هر حال دولت ائتلافی این کشور طی این سال ها دوام آورده است. ائتلاف متشکل از دو حزبدولت ائتلافی ممکن است از دو حزب تشکیل شده باشد. در آلمان تشکیل دولت ائتلافی بسیار معمول است چرا که بسیار کم اتفاق می افتد که یکی از دو حزب اصلی این کشور، یعنی حزب دموکرات مسیحی و حزب سوسیال دموکرات، در انتخابات سراسری اکثریت مطلق آراء را به دست آورند. بنابراین در سطح فدرال، بین یکی از این احزاب که رای بیشتری را کسب کرده و در عین حال اکثریت مطلق را ندارد و یکی از احزاب کوچکتر ائتلافی شکل می گیرد تا مجموع آراء آن ها تبدیل به اکثریت مطلق شود. به طور مثال «هلموت کهل» از حزب دموکرات مسیحی در ائتلاف با حزب دموکراتیک آزاد چندین سال قدرت را حفظ کرد و بین سال های 1998 و 2005 نیز «گرهارد شرودر» از حزب سوسیال دموکرات در ائتلاف با حزب سبزها رهبری دولت را در دست داشت. در انتخابات اولیه در سال 2005 آلمان، حزب دموکرات مسیحی در ائتلاف با حزب دموکراتیک آزاد نتوانست حد نصاب لازم را برای تشکیل دولت به دست آورد. از سوی دیگر حزب سوسیال دموکرات نیز در ائتلاف با حزب سبزها در اینچنین شرایطی قرار گرفت. بنابراین دو حزب اصلی و بزرگتر تصمیم به تشکیل ائتلاف گرفتند و در «ائتلافی بزرگ» دولت را تشکیل دادند. بدین ترتیب بر اساس توافقات حاصله، پست صدراعظمی در اختیار «آنجلا مرکل» از حزب دموکرات مسیحی قرار گرفت و حزب سوسیال دموکرات اکثر پست های کابینه را به دست آورد. ائتلاف متشکل از چندین حزب یک دولت ائتلافی ممکن است شامل تعداد زیادی از احزاب باشد. به طور مثال در هند، ائتلاف حاکم، یعنی «اتحاد ترقی خواه»، متشکل از 13 حزب مستقل است. در فنلاند نیز تشکیل دولت ائتلافی بسیار دیده می شود. در این کشور، باثبات ترین دولت از زمان استقلال، دولت «لیپونن» بوده است که پنج حزب مستقل در آن حضور داشتند. دولت کنونی فنلاند ائتلافی متشکل از چهار حزب است. ژاپن نیز از اوایل دهه 1990 تا کنون تجربه دولت ائتلافی را داشته است. در انگلستان، دولت های ائتلافی - که البته بنا به تعریف ارائه شده از آن ها به دولت های «وحدت ملی» نیز یاد می شود - بیشتر در زمان بحران تشکیل شده اند. مهمترین این دولت ها بین سال های 1931 و 1940، یعنی پس از بحران بزرگ اقتصادی در اوایل دهه 1930، تشکیل شدند. دولت های «رمزی مک دونالد»، «استنلی بالدوین» و «نویل چمبرلن» سه دولت طی این سال ها بودند. طی دو جنگ جهانی نیز در انگلستان دولت هایی تشکیل شدند که بیشتر دولت های ائتلافی بودند تا وحدت ملی. موافقان و مخالفان دولت ائتلافیموافقان این نوع دولت معتقدند دولت ائتلافی باعث رسیدن به سیاست های فراگیر تر و قابل قبول تری در سطوح مختلف می شود و «اجماع» بر سر بسیاری از سیاست ها نتیجه مطلوب تری خواه داشت. بنابراین احزاب مختلف با دیدگاه های گوناگون، در راستای سیاست های کلی تر و منافع ملی کشور به نتیجه واحدی می رسند. همچنین آن ها بر این اعتقاد هستند که یک دولت ائتلافی بهتر می تواند نماینده آراء مردمی باشد. مخالفین معتقدند در اینچنین دولت هایی معمولا شاهد هماهنگی خوبی بین قسمت های مختلف نخواهیم بود و این دولت ها در نهایت به سمت گروه بندی های درونی گرایش پیدا می کنند. آن ها از سوی دیگر بحث اجماع را نطقه ضعف اینگونه ائتلاف ها می دانند، چرا که بسیاری از احزاب مجبور خواهند بود به خاطر رسیدن به اجماع در سیاست ها و حفظ ائتلاف، از نظرات خود بگذرند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 593]