«اعتصاب غذا» اولين كارگرداني خوش ذوق

واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: «اعتصاب غذا» اولين كارگرداني خوش ذوق
«در دل طبيعت وحشي» ساخته «شان پن» را به ياد مي آوريد؛ اثري تكان دهنده، فيلمي كه به روزهاي پاياني مردي مي پرداخت كه عزم سفر كرده و يك تنه به دل طبيعت هجوم برده است.

اگر ديده باشيد در اين فيلم خوش ساخت مرگ ناشي از گرسنگي پايان سرنوشت كاراكتر اصلي مي باشد و ناخواسته او را از بين مي برد، بخش مد نظر و مورد اشاره ما واقعي بودن و بغرنج بودن اتفاق مي باشد و اين كه چگونه فردي با تصميمي عقلاني و يا غير عقلاني دست به عملي مي زند كه موجب مرگ حتمي اش مي شود؟

و اما اين بار سينماي جهان و صنعت مدرن تصوير دست به خلق اثري ديگر با استناد به واقعه اي حقيقي زده است كه تا به امروز مورد توجه بسياري از سينماگران، منتقدان و سينما دوستان قرار گرفته است.

فيلم «اعتصاب غذا» به كارگرداني «استيو مك كوئين» به وقايع پاياني زندگي «بابي ساندز» مي پردازد، شخصيت ساندز نيز مانند كاراكتر اصلي فيلم «در دل طبيعت وحشي» در دوره و زمان خودش به اسطوره و چهره اي جنجالي بدل شده بود، به همين دليل مورد اقتباس سينمايي قرار گرفته و به تصوير كشيده شده است.

ساندز عضو جبهه آزادي بخش ايرلند در سال 1981 در زندان دست به اعتصاب غذا زده و 66 روز بعد در 27 سالگي جان سپرد، اين حركت او با واكنش جهانيان روبه رو شد و از او چهره اي مبارز و جهاني ساخت.

يكي از دلايل اين اعتصاب و اعتراض به دولت انگليس به علت بي احترامي به زندانيان بوده است، ساندز و يارانش انتظار داشتند با آن ها در چارچوب سياسي رفتار شود و حق و حقوقي خاص شامل حالشان شود.ساندز در سال 1954 در ايرلند شمالي متولد شد، در سن بيست سالگي ازدواج كرد و صاحب يك فرزند پسر شد، يك بار به جرم حمل اسلحه غير مجاز دستگير و يك سال در زندان به سر برد و پس از آزادي دوباره به اتهام بمب گذاري و حمل اسلحه گرفتار شد و اين بار دوره محكوميتش چهارده سال بود.

بعد از مرگ او صدها خيابان در كشورهاي مختلف (حتي ايران) به اسم او نام گذاري شد و ده ها قطعه موسيقي براي ساندز با الهام از مبارزه او ساخته شد و ده ها كتاب از او به چاپ رسيد و با گذر زمان ديگر شاخصه هاي او نيز نمايان شد، خاطرات او در زندان و اشعار نوشته شده توسط او بعدها به صورت كتاب هاي مدوني به چاپ رسيد.

حال بعد از 27 سال، كارگردان جواني به نام «استيو مك كوئين» (با بازيگر بنام و از دست رفته سينما اشتباه نگيريد)

براي اولين تجربه تصويري اش، با زيركي و هوشي سرشار به سراغ موضوع جنجالي و واقعه اي تاثيرگذار رفته است.كوئين در مصاحبه با مجلات مختلف اظهار داشته موضوع مرگ ساندز وقتي اتفاق افتاد كه من يازده سال بيشتر نداشتم، اما چنان تاثيري بر من گذاشت كه در همان دوران تصميم گرفتم در آينده به اين واقعه بپردازم.

در هر صورت كارگردان چهل ساله سياه پوست انگليسي در اولين فيلم بلندش درخششي غير منتظره داشته است.

سينمايي «اعتصاب غذا» در ابتداي امر بيشتر از اين كه به دنياي ساندز و حواشي اش بپردازد، شرايط و فضاي زندان را به تصوير مي كشد و مورد هدف قرار مي دهد.مك كوئين در اين فيلم، ماجراي شش هفته آخر زندگي بابي ساندز در زندان «ميز» در ايرلند شمالي و وقايعي كه به اعتصاب غذاي ساندز و در نهايت مرگ او انجاميد را در بطن و زمينه اي از وضعيت ديگر زندانيان و زندانبانان مي پردازد، به گونه اي نقدي مصور مي باشد بر اوضاع روز زندان «ميز».

البته اين فيلم نيز مانند تمام سينمايي هايي كه در زندان و فضاي آن مي گذرد، دچار دوئل بين زندان و زندانبانان مي باشد تا جايي كه به طور گذرا و كوتاه بر تاثير شغل زندانباني بر زندگي شخصي و فردي اشخاص نيز اشاره دارد و به گونه اي زجر زندانباني را برابر با تحمل زندان و زنداني شدن مي داند.مك كوئين قبل از پرداختن به ساندز و معرفي اين كاراكتر، كاملا شرايط و فضاي حاكم بر زندان را براي بيننده معرفي كرده و به تصوير مي كشد، او با اين سياست بيننده را وارد گود كرده و موقعيت مكاني را كاملا تشريح مي كند و قبل از واقعه ناراحت كننده ساندز، موجبات و دليل اين اتفاق را نشان مي دهد.

فيلم در ابتدا با سكوت و بدون ديالوگ و فقط با اتكا بر صداي درهاي سلول ها و ضربه هاي مشت و صداي اعتراض و فحاشي شروع شده و تا چند دقيقه ابتدايي اين گونه مي گذرد و فقط سعي در معرفي محيط دارد، اين بخش از فيلم يكي از تاثيرگذارترين و زيباترين قسمت سينمايي «اعتصاب غذا» مي باشد.

مك كوئين با نگرشي بديع و ديدي كاملا ملموس و متفاوت سعي در خلق اثري واقعي و قابل درك كرده است و خوشبختانه در اين امر موفق عمل كرده و توانسته تمام احساس و درون مايه اين واقعه را به تصوير بكشد.دوئل و مبارزه ديگر فيلم بين «ساندز» و «كشيش زندان» مي باشد كه حدود 18 دقيقه فيلم به آن اختصاص داده مي شود، به نحوي كه در مدت ذكر شده ساندز و ملاقات مك كوئين با اطرافيان، خانواده و دوستان او ساخته شده است.

يكي ديگر از جذابيت هاي فيلم اين است كه داستان از نگاه چندين نفر پيش مي رود و مك كوئين به رغم ساخت فيلم زندگي نامه اي كه انتظار مي رفت فقط به يك شخص بپردازد، با درك درستي از علايق مخاطبش چگونگي فضا و روايت داستان را با خلق چندين كاراكتر براي بيننده بيان كرده است.كاراكتر و شخصيت ديگري كه مك كوئين در فيلم به آن پرداخته است، زندانبان مي باشد كه فصل اوليه فيلم با نمايش زندگي او آغاز مي شود.

در سكانس و صحنه اي از فيلم، دوربين چهره نگران و سرد او و همسرش هنگام صرف صبحانه را نمايش مي دهد و در سكانسي نيز حلقه ازدواج و تپانچه اش را در نمايي كنار هم گذاشته و به عشق يا نفرت به صورت مشخصي اشاره مي شود به گونه اي فيلم تلاش داشته وضعيت روحي و رواني نگهبانان زندان را در كنار شرايط ناگوار زندان به تصوير بكشد.

به تعبيري بيان مي كند ضرب و شتم و خشونتي كه زندانبانان به اجبار و صرفا به علت اطاعت از سيستم بر زندانيان اعمال مي كنند، تاثير مستقيم و غير قابل انكار بر روح و روان و زندگي شخصي آنان دارد.فصل پاياني فيلم به روزهاي پاياني زندگي ساندز و حال و احوالش بعد از اعتصاب غذا مي پردازد، تحليل رفتن تدريجي او چنان به خوبي و كامل به تصوير كشيده شده است كه بيننده را مجاب به پذيرش موقعيت و واقعيت اين كاراكتر مي كند.مك كوئين با استفاده از نور و روشن و تيره كردن چهره بازيگر به خوبي توانسته روند رو به لاغري و ضعيف شدن او را به نمايش بگذارد.

نمايش ضعيف شدن ساندز در فيلم به خوبي و زيبايي نمايش ضربه شدن «رابرت دنيرو» در فيلم «گاو خشمگين» به تصوير كشيده شده است.

جالب است مك كوئين بدون هيچ گونه نگاه قضاوت گونه اي فقط به روايت واقعه ساندز مي پردازد، به گونه اي كه زمان تماشاي جزئيات اعتصاب غذاي «بابي ساندز»، اين پرسش كه آيا به راستي روش ديگري براي مبارزه وجود نداشت در ذهن بيننده شكل مي گيرد.

مك كوئين با بررسي و تحقيق فراگير و گسترده، با ديدي جديد و نگاهي نو وارد سينما و دنياي آن شده و اولين اثر بلند سينمايي اش را به زيبايي توليد كرده و به گونه اي خود را به جامعه سينماگران ثابت كرده است.مايكل فاستر بازيگر نقش «بابي ساندز» نيز توانسته به زيبايي نقشش را ايفا كند.او كاراكتر و شخصيت ساندز را قابل باور و ملموس كرده و با بازي كاملا قابل پذيرشش دوباره اسطوره ساندز را زنده كرده و حياتي مجدد به او داده است.اعتصاب غذا فيلمي از «استيو مك كوئين» محصول 2008 ساخته كشور انگلستان مي باشد.

«اعتصاب غذا» برنده جايزه دوربين طلايي جشنواره امسال كن بوده است.

همچنين اولين فيلم در فهرست فيلم هاي برتر سال 2008 نشريه معتبر «سايت اند ساند» انگلستان بوده است.

جالب است بدانيد در اين فهرست نام پنج فيلم ايراني نيز بوده است.فيلم شيرين اثر عباس كيارستمي، اسب دوپا اثري از سميرا مخملباف به عنوان تاثيرگذارترين فيلم سال 2008 ناميده شده است. آفسايد«ساخته «جعفر پناهي»، اوراقچي اثر «رامين بحراني»، «نيوه مانگ» ساخته بهمن قبادي، (البته جالب اين جاست كه آفسايد و نيوه مانگ، هيچ كدام در سال 2008 ساخته نشده است و ما نمي دانيم اين منتقدان عزيز بر چه اساسي اين فيلم ها را در فهرست برترين هاي 2008 قرار داده اند)

سه|ا|شنبه|ا|8|ا|بهمن|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خراسان]

[مشاهده در: www.khorasannews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 104]