بازخواني شكست‌هاي تاريخي سازمان سيا

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: بازخواني شكست‌هاي تاريخي سازمان سيا
خبرگزاري فارس: روزنامه السفير لبنان با تشريح اينكه چرا سازمان سيا از شكست هاي متوالي خود عبرت نمي گيرد، به نقل از كارشناسان جاسوسي آمريكا شكست اخير اين سازمان در لبنان را نتيجه كار ضد جاسوسي ممتاز ايران و حزب الله دانست.

به گزارش فارس، روزنامه السفير لبنان در مقاله اي به بررسي شكست هاي سازمان جاسوسي آمريكا در لبنان پرداخته و عوامل شكست اخير اين سازمان در بازداشت جاسوسان آن در لبنان را مورد بررسي قرار داده است، در ابتداي اين گزارش السفير به نقل از "استيون زيونز" رئيس دانشكده مطالعات خاورميانه در دانشگاه سان فرانسيسكو مي نويسد كه با وجود خسارت هاي زيادي كه سازمان جاسوسي آمريكا در طول تاريخ داشته است، به علت حجم بالايي كه دارد، همچنان به اقدامات ساده لوحانه و حماقت هايي دست مي زند كه بارها اصول و ارزش هاي خود را در معرض خطر قرار مي دهد.
اين گزارش تاكيد مي كند كه اين تنها يك نظر نيست، چرا كه تاريخ نيز اين اشتباهات را ثبت كرده است، يكي از اين اشتباهات در سال 1947 و زماني صورت گرفت كه برخي از مردان اين سازمان آموزش هاي جنگ محرمانه را در دفتر خدمات استراتژيك اين سازمان ( او اس اس) در جريان جنگ جهاني دوم دريافت كردند، او اس اس يك تيم چريكي بود كه به ترور نازي ها و منفجر كردن پل ها دست مي زد، اما سيا سعي كرد تا آنها را به گروه هايي بهتر و پيچيده تر و مفيدتر تبديل كند تا آنها به صورت يك مه در كشورهاي هدف با آرامش و ابهام عمليات خود را انجام دهند.

* محورهاي فعاليت سازمان سيا

بعد از پايان جنگ جهاني دوم مأموريت هاي اين آژانس در قالب جمع آوري اطلاعات محصور شد و كشتار مردم ديگر نه به عنوان وسيله نه به عنوان هدف در آن مطرح نبود، دست كم قانون تاسيس سي آي اي به نام قانون امنيت ملي اين موضوع را نشان مي داد.
اين آژانس در دو رشته وارد عمل شد، مورد اول مديريت عمليات بود، اين واحد مكلف بود تا عمليات ميداني و جمع آوري اطلاعات لازم و اقدام به عمليات محرمانه مانند جهت دهي به روند انتخابات در برخي كشورها و براندازي برخي دولت ها و حتي اجراي عمليات ترور هاي مبهم را انجام دهد. محور دوم بخش مديريت اطلاعات بود، در اين بخش متفكران و تحليلگران و دانشمندان و حتي روانشناسان آمريكايي حضور داشتند كه در ايالت ويرجينيا مستقر بودند و اطلاعات رسيده از محور اول را مورد تجزيه و تحليل قرار مي دادند، البته از همان ابتدا نوعي واگرايي ميان اين دو محور وجود داشت و هر كدام از آنها طرف مقابل را مسئول اشتباهات رخ داده مي دانست.

* سازمان سيا كانون مخفي فساد در آمريكا

"جان استوكويل" يكي از مسئولان سابق سيا در كتابي كه با عنوان "در جستجوي دشمنان" نوشته است، گفت كه كارهايي كه آمريكا در كشورهاي آفريقايي و جهان سوم انجام ميداد، جمع آوري اطلاعات نبود، بلكه اقداماتي مداخله جويانه بود، او خود يكي از رهبران عملياتي سيا در آنگولا بود. او معتقد است كه سيا يك سلاح مخفيانه در دست روساي جمهور آمريكا بود تا با آن به جنگ شوروي بروند، اين كار از طريق تامين مالي مزدوران و تروريست ها و خرابكاران صورت مي گرفت، استوكويل كه در سال 1976 سازمان سيا را ترك كرده است، مي گويد كه اين سازمان اقدامات نامشروعي را انجام مي داد تا مانع از روند طبيعي و احيانا دموكراتيك در كشورهاي ديگر شود تا بتواند منافع شركت هاي مرتبط با كنگره يا دولت آمريكا را تامين كند.
وي مي افزايد كه تضمين موفقيت مأموريت هاي جاسوسي آمريكا در اين بود كه مردم اين كشور از اين اقدامات مطلع نشوند، در اين شرايط سي آي اي به كانون فساد اخلاقي تبديل شد كه به صورت گسترده در عمق آن ريشه دوانده بود. بنابراين فعاليت هاي كثيفي كه از طريق اين سازمان انجام مي شد، بايد به صورت محرمانه باقي مي ماند.

* سيا با جنايت هاي خود آمريكا را منفور كرد

در اواسط دهه هفتاد سناتور "فرانك چورش" مجموعه گزارش هايي را كه به اسم خود وي شناخته شد، در مورد جنايت هاي اين سازمان منتشر كرد، اين گزارش تاكيد مي كرد كه سازمان كودتاهايي را در كشورهاي مختلف طراحي كرده و به روند انتخابات در كشورهايي مانند يونان، ايتاليا، برمه، اندونزي و دهها كشور ديگر جهت داده است، اين سازمان همچنين همكاري هاي خوبي با قاچاقچيان مواد مخدر در آسيا و اروپا و خاورميانه داشته است و نيروهاي امنيتي آمريكا را نيز با انواع ابزار شكنجه و راههاي اجرايي كردن آنها مجهز كرده است.
در اين مورد مي توان به مركز سايگون در ويتنام اشاره كرد كه به پايگاهي براي ربايش افراد و كشتار دهها هزار نفر از مردم اين كشور تبديل شد، به اين ترتيب بود كه سازمان سيا با اين اقدامات خود كشاورزان و كارگران ساده را به دشمنان آمريكا تبديل كرد.
سازمان سيا تا اواخر دهه هفتاد در راستاي انجام عمليات ترور در دهها كشور جهان برنامه ريزي و عمليات كرد، اين عمليات ها با روحيه اي تفنني انجام مي شد و برخي از مزدوران اين سازمان اين عمليات ها را عمليات انتحار اجباري نام گذاشته بودند.
در سال 1981 انجام عمليات ترور در اين سازمان ممنوع شد و مأموران مكلف شدند تا ياد بگيرند چگونه در پس پرده به جمع آوري اطلاعات در كشورهاي مختلف بپردازند، البته اين اصلاحات در روند سازمان زياد طول نكشيد.

* شكست‌هاي متوالي و بي‌سابقه سيا در لبنان

انفجار خودرويي بمب گذاري شده در مقابل سفارت آمريكا در لبنان كه در سال 1983 صورت گرفت، به كشته شدن 63 آمريكايي منجر شد كه 6 نفر از آنان از افسران سيا بودند، شش ماه بعد يك خودروي بمب گذاري شده ديگر 241 آمريكايي از نيروهاي كوماندو اين كشور را به كام مرگ كشيد و مدتي بعد نيز ويليام باكلي فرمانده مركز محلي اين سازمان در بيروت قبل از اينكه به وسيله بيماري سل جان خود را از دست بدهد، ربوده شد.
"كريستوفر كيچام" روزنامه نگار آمريكايي معتقد است كه سازمان سيا تا آن تاريخ هرگز چنين ضرباتي را در مدت كوتاهي به خود نديده بود، در سال 1987 رابرت باير يكي از مزدوران اين سازمان در بيروت -همانطور كه در كتاب خاطرات خود نوشته است- به اين نتيحه رسيد كه ايران عمليات حمله به سفارت را انجام داده است، نتيجه گيري وي البته در دفتر سازمان در ويرجينيا ثبت نشد وكسي اهميتي به آن نداد، من در آنجا متوجه شدم كه اين سازمان از فقدان حافظه تاريخي نيز رنج ميبرد.
البته برخي از اين اطلاعات به عنوان برگه هاي انتخاباتي از سوي روساي جمهور مورد استفاده قرار مي گرفت، قطعا اطلاعات جاسوسي كه جورج تنت مدير اين سازمان قبل از جنگ سال 2003 در زمينه وجود سلاح هاي كشتار جمعي در عراق به جرج بوش داده بود را مي توان در اين تقسيم بندي قرار داد.

* كوتاه نظري سيا، مانع عبرت از شكست‌هاي گذشته

"كالمرز جانسون" تحليلگر سابق سي آي اي در كتاب خود با عنوان "هزينه هاي امپراتوري آمريكا و پيامدهاي آن" به اين نكته اشاره مي كند كه چرا آمريكا از اشتباهات خود درس نمي گيرد، اين همان چيزي است كه "فيليپ جرالدي" مزدور سابق اين سازمان و رئيس اجرايي شوراي منافع ملي آمريكا آن را كوته بيني اين سازمان مي داند، وي در گفتگو با السفير تاكيد مي كند كه واشنگتن عموما از توجه به مسايل مختلف و پيش بيني اتفاقات در دراز مدت ناتوان است و بينش اين كشور در مورد افق كشورهاي ديگر تا يك سال يا كمتر از آن است.
كريستوفر كيچام روزنامه نگار آمريكايي در اين زمينه مي گويد: در سال 1953 سازمان سيا طرح سرنگوني دكتر محمد مصدق نخست وزير منتخب ايران را برنامه ريزي كرد، چرا كه او مي خواست نفت را در اين كشور ملي كند، اين سازمان محمد رضا شاه را به اين علت به پادشاهي ايران انتخاب كرد كه ارتباطات دوستانه اي با شركت هاي نفتي آمريكا داشت، شاه ايران كشتار و قلع و قمع مردم را ادامه داد تا اينكه انقلاب اسلامي ايران در سال 1979 به پيروزي رسيد، همين اسلامگراها بعد از پيروزي انقلاب 53 كارمند سفارت آمريكا در اين كشور را به گروگان گرفتند و همين افراد بودند كه سفارت آمريكا در بيروت را منهدم كردند، غافل از اينكه اتفاقاتي كه رخ داد به علت برنامه هايي بود كه سيا پيشتر براي ايران طراحي كرده بود.

* سيا، ابزار نفرين شده قتل و كشتار در منطقه

اين اولين انقلاب منطقه نبود كه به علت اقدامات سي آي اي روي داد، بلكه روند اتفاقات در سوريه و عراق نيز به اين صورت بود، استيون زيونز به السفير مي گويد: در عراق نيز همان حزب بعثي كه آمريكا روي كار آورد، بعدها به دشمن اين كشور تبديل شد و آمريكا دو بار در سالهاي 1996 و 2003 به عراق حمله كرد تا موفق به سرنگوني اين حزب شد.
اين اشتباهات در افغانستان و پاكستان نيز ادامه پيدا كرد، سازمان در ابتدا براي جنگ با شوروي هاي از افراطيون طالبان استفاده كرده و بعدها همين گروه به دشمن آمريكا تبديل شدند، اين سازمان با خونسردي هزاران نفر را در زير هواپيماهاي بمب افكن بدون سرنشين خود از بين برد تا جاييكه اين سازمان به ابزار نفرين شده ترور و قتل مردم تبديل شد.
اين تعبيري بود كه "شوكت قدير" رئيس دانشكده مطالعات سياسي اسلام آباد به نقل از يك مسئول سابق سيا مطرح كرد، او در اين مورد به السفير گفت: اين روند به نظر من در پي رسوايي اين سازمان در عمليات سرنگوني فيدل كاسترو رهبر كوبا كه در سال 1961 صورت گرفت، آغاز شد.

* انقلاب‌هاي عربي و افزايش مزدوران سيا در منطقه

السفير در ادامه گزارش خود به آغاز بهار عربي در منطقه اشاره كرده و به نقل از فيليپ جرالدي مزدور سابق سي آي اي نوشت كه آمريكا در بررسي خشم خود از اوضاع كنوني منطقه مردد شده و براي همين منظور جاسوسان بيشتري به منطقه اعزام كرده است، اين در حالي است كه تعداد كمي از آنها به زبان عربي تسلط دارند و كمي از آنها مي دانند كه با شرايط زندگي محيط عربي چگونه كنار بيايند. قطعا در دوره بعد از بهار عربي سطح فعاليت هاي اطلاعاتي اين كشور با توجه به ابهاماتي كه در روند دولت هاي نو ظهور منطقه به وجود خواهد آمد، بيشتر مي شود.
اين نسبت همچنين هنگامي بيشتر شد كه واشنگتن درك كرد كه بازيگران اساسي منطقه در دوره جديد ديگر فرماندهان و رهبران احزاب حاكم نيستند، بلكه گروهي از جامعه مدني و جنبش هاي مردمي و بازيگران غير دولتي هستند به قول زيونز براي آشنايي با آنها و شناختن دقيق اين گروها بايد مزدوران بيشتري به اين كشورها گسيل شود.
علت اين موضوع نيز براي اطلاع صرف از اين مسأله نيست، بلكه به اعتقاد جرالدي سازمان جاسوسي آمريكا مي خواهد از مواضعي كه اين دولت ها در آينده در قبال اسرائيل و حضور نظامي آمريكا از خود اتخاذ مي كند، اطلاع يابد، نحوه ديدگاه آنها نسبت به ايران و برنامه هسته اي اين كشور از ديگر مسايلي است كه براي آمريكا مهم است.
موضوع مهم ديگر از نظر اين سازمان موضوع نفت است، "برايان كلوفلي" يكي از تحليلگران مسايل نظامي به السفير گفت كه سازمان سيا در قبال جمع آوري تاييد سياستمداران و شخصيت هاي موثر در جهان مي خواهد آنها را به بهاي اندكي بخرد.
جرالدي در مورد اينكه آيا سازمان سيا توانسته نقش فعالي در بهار عربي داشته باشد يا نه، مي گويد: سيا از مشكلات زيادي در اين زمينه رنج مي برد تا تنها به ماهيت اتفاقاتي كه در منطقه روي مي دهد واقف شود. او در مورد نقش سيا در سوريه نيز مي گويد: فعاليت جاسوسي گسترده اي از سوي آمريكا به صورت مستقيم عليه سوريه وجود دارد، اين فعاليتها در راستاي ارزيابي شورشيان سوري و مشاركت دادن آنها در روند سرنگوني نظام بشار اسد است، البته آمريكا در اين ميدان تنها نيست و اروپايي ها و سعودي ها نيز در اين محور فعال هستند. كلوفلي در اين زمينه مي گويد كه مشكلي كه آمريكا در سوريه و ديگر كشورها دارد، مشكل زبان است.
زيونز معتقد است: فعاليت سازمان سيا در سوريه در بررسي توانمنديهاي نظامي دمشق و ارتباطات آن با ايران و با گروه هايي است كه اين سازمان آنها را تروريستي يا مخالف آمريكا مي داند، وي مدعي است: هيچ دليلي در مور نقش داشتن اين سازمان در انقلاب كنوني سوريه وجود ندارد، مگر تاثيري كه اين سازمان بر گروه هاي جدا شده از نظام سوريه در زمينه ايجاد انقلاب در اين كشور دارد.
زيونز معتقد است كه در ديدگاه آمريكا تعامل اين كشور با جنبش هاي مردمي و دولت هاي دموكراتيك مشكل تر از كنترل ديكتاتورهاست، از سوي ديگر در جايي مثل سوريه حتي اگر رئيس جمهوري مثل اسد نيز سرنگون شود، بعيد است كه دولتي كه جايگرين آن مي شود، تسليم منافع آمريكا باشد.

* شكست سيا به علت عمليات ضد جاسوسي حرفه اي ايران و حزب الله بود

با وجود ترديد سازمان سيا در بهار عربي به نظر مي رسد آمريكا به صورت داوطلبانه بار ديگر برنامه هسته اي ايران را نيز در ويترين سياست هاي خود قرار داده است، در همين راستا تابستان گذشته تعدادي از مزدوران آمريكايي در لبنان به دست نيروهاي حزب الله بازداشت شدند، آمريكا در اين زمينه سكوت كرد و در اين مورد تنها اعترافاتي از مسئولان جاسوسي كنوني و سابق اين كشور در رسانه ها درز كرد.
به اين ترتيب شايد بتوان گفت كه انگيزه آمريكا از برجسته كردن فعاليت هاي هسته اي ايران و هم پيمانان اين كشور به عنوان بزرگترين خطر براي منطقه توجيه تحريم هاي بيشتر عليه آنها باشد، فيليپ جرالدي در اين زمينه مي گويد: آمريكايي ها مي خواهند فرصتي براي حمله به ايران داشته باشند، با اين بهانه كه بايد قبل از تبديل شدن ايران به خطري بالفعل با اين كشور وارد جنگ شد، اين در حالي است كه اين سازمان از كوري اطلاعاتي در اين زمينه رنج مي برد.
جرالدي مي گويد: زمانبندي اين تهديدات هر چه كه باشد، نشان مي دهد كه سازمان جاسوسي آمريكا با شكست هاي سختي در اين زمينه مواجه شده است، عامل اين شكست ها نيز به علت فعاليت هاي ضد جاسوسي ممتاز و حرفه اي ايران و حزب الله لبنان در اين زمينه مي باشد.
برايان كلوفلي نيز معتقد است كه حزب الله در به سختي انداختن سازمان سيا از دو عامل استفاده مي كند، يكي از اين عوامل تجهيزات بسيار تاثير گذار اين حزب و عامل دوم حماقت هاي سيا است، البته او معتقد است حزب الله در اين زمينه شانس هم دارد، از سوي ديگر بازداشت يك جاسوس براي انهدام يك شبكه جاسوسي كافي است، اما جرالدي معتقد است كه چيز ديگري كه حزب الله را كمك مي كند اين است كه بازي در زمين اين حزب انجام مي شود.
وي در مورد سرنوشت كادر جاسوسي آمريكايي مقيم بيروت گفت كه ممكن است اين كادر به كشور خود برگردند، چرا كه رسوا شده اند، ممكن است كادر جديدي به جاي كادر قبلي در اين كشور مستقر شوند، اين اتفاق زماني روي ميدهد كه يك نفوذ امنيتي در اعضاي كادر اطلاعاتي در يك كشور ايجاد شود.

* اشتباهات بزرگ سيا

كيچام معتقد است كه بزرگترين اشتباهات آمريكا در اين است كه هوش انساني و تاثير گذاري آن را در فعاليت هاي جاسوسي فراموش كرده است، اين كشور بايد بداند كه در زمينه فعاليتهاي جاسوسي بايد بيشتر از عامل انساني استفاده كند.
اشمايل جونز در زمينه تاثير گذاري فعاليت هاي سيا معتقد است كه سازمان سيا الان از افراد قراردادي و كارمندان بيشتري نسبت به گذشت برخوردار است، اما آنها وارد كاغذ بازي هاي معمول شده اند، بودجه كنوني اين سازمان از هر زمان ديگري بيشتر است، اما با اين حال به نظر مي رسد اين سازمان از استقرار مزدوران خود در تمام جهان به صورتي تاثير گذار ناتوان است.

* كاغذ بازي و حجم بالاي كادر سيا عامل ناتواني آن است

دولت باراك اوباما در فوريه گذشته بودجه اي معادل 55 ميليارد دلار را براي سازمان جاسوسي مركزي آمريكا و ساير سازمان هاي جاسوسي اين كشور پيشنهاد كرد، اين ميزان در مقايسه با بودجه اين سازمان در سال قبل از 4 درصد رشد برخوردار بود.
كيچام مي گويد: سازمان سيا الان بيش از 20 هزار كارمند دارد، بيشتر اين افراد در بخش مديريت اطلاعات فعاليت مي كنند و به نظر مي رسد نزديك به دو هزار نفر نيز در بخش مديريت عمليات فعال هستند، 3 تا 4 هزار نفر نيز در خارج از آمريكا مشغول به فعاليت هاي جاسوسي هستند.
جرالد به السفير مي گويد: در مركز بيروت نيز 20 نفر فعال هستند كه برخي از آنها مجوز دارند، به اين صورت كه با همتايان خود از لبنان ديدار مي كنند، اما بسياري از آنها به صورت محرمانه در سفارت اين كشور در بيروت كار مي كنند، آنها تحت پوشش هاي بازرگان فعال هستند و به عنوان مزدور مخفي و غير رسمي (نوك) فعاليت مي كنند.
اشمايل جونز در انتقاد از فعاليت هاي سي آي اي مي گويد: بعد از حملات 11 سپتامبر اين سازمان به كاغذبازي خود ابعاد بيشتري داد، به عنوان مثال براي احضار يك فرد و برگزاري يك ديدار با وي سي آي اي كميته هايي را تشكيل داد و ماهها بر روي آنها هزينه كرد تا نحوه تماس با اين فرد را مشخص كند، بعد از آن به جاي تماس مستقيم با وي به عنوان مثال كنفرانسي در روم و در هتلي مجلل طراحي كرد و سخنراناني را براي آن دعوت كرد و فرد مورد نظر را نيز دعوت كرد، يا ممكن است بانكي را كه اين فرد در آن كار مي كند، خريداري كند و يا منزلي در نزديكي منزل اين فرد بخرد، به اين ترتيب افراد زيادي را مشغول اين طرح مي كند و هزينه هاي بسيار زيادي را نيز صرف مي كند.
كاغذبازي در دفاتر سيا شكست هاي ميداني زيادي را براي آنها رقم زده است، به عنوان مثال تنها تعداد كمي از جاسوساني كه در مركز عراق مستقر هستند، مي دانند چگونه در شهر گشت زني كنند، آنها كمتر به دنبال ماجراجويي مي روند و قطعا اين كار را تنها انجام نمي دهند. اين اظهارات را "جان مگواير" عضو سابق مركز جاسوسي آمريكا در بيروت مطرح مي كند، او مي گويد: جاسوسان به همراه چندين محافظ و نگهبان و خودروهاي ضد گلوله و سلاح هاي اتوماتيك از محل كار خود خارج مي شوند و اين هيچ فايده اي براي آمريكا نخواهد داشت.

* سيا و جنايت‌هاي بي مواخذه

اين مقاله در پايان تصريح مي كند: با وجود تمام اين تجاوزات مزدوري كه دست خود را روي يك دكمه فشار مي دهد تا يك هواپيماي بدون سرنشين بار مهمات كشنده خود را به عنوان مثال در منطقه اي در پاكستان به صورت اشتباه تخليه كند، چگونه مورد مواخذه قرار مي گيرد؟ اين فرد هرگز مواخذه نمي شود، ايده سكوت همواره در اين زمينه بر كاخ سفيد مسلط است و تنها بيانيه اي كوتاه صادر مي شود و به خانواده هاي قربانيان وعده اي توخالي در زمينه تحقيقات فوري داده مي شود.

انتهاي پيام/++

چهارشنبه|ا|7|ا|دي|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 138]