افـكـار عمـومـي

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: افـكـار عمـومـي

بحث افكار عمومي در زمان انقلاب فرانسه شكل گرفت. پيدايش اين پديده به معني زايش يك نيروي سياسي حقيقي بود كه مي‌توانست نهادهاي قديمي مثل سلطنت، كليسا و نظام فئودالي را تحت تأثير قرار دهد.

در مورد افكار عمومي هيچ تعريف علمي، مورد قبول واقع نشده است اما آن‌چه توافق همه را جلب كرده، اين است كه افكار عمومي پديده‌اي جمعي است.

با اين كه نظرها در زمره آراي فردي قرار دارند ولي افكار عمومي حاصل جمع آرا نيست.ژان ژاك روسو ابداع كننده افكار عمومي قلمداد مي‌شود. روسو افكار عمومي را مقاومتي تلقي مي‌كند كه در برابر تغيير انجام مي‌گيرد.

ژان‌نكر افكار عمومي را «روح جامعه» مي‌نامد. به نظر وي «افكار عمومي قدرت ناپيدايي است كه بي‌گنج و بي‌محافظ و بي‌ارتش، براي شهر، دربار و حتي براي قصر شاهان قانون وضع مي‌كند.»

افكار عمومي از لابه‌لاي گفتگوها و تعاطي افكار و از حوزه اقتدار عمومي سربلند مي‌كند. اديبان زيربناي اساسي افكار عدالت خواهانه را به وجود مي‌آورند كه به تشكيل افكار عمومي آگاهانه مدد مي‌رساند.

لازار سلفد و مرتن متوجه شدند كه رسانه‌ها قادرند توجه مردم را نه فقط به سوي قهرمانان و باقهرماني‌هاي ويژه جلب كنند بلكه مي‌توانند با بزرگ‌نمايي بعضي امور مردمي و حركات اجتماعي توجه عمومي را به جانب آن‌ها معطوف دارند.به نظر ليپ من افكار عمومي هنگامي شكل واقعي به خود مي‌گيرد كه افراد جامعه برداشت صحيحي از رويدادهاي اجتماعي داشته باشند.

برخي از محققان نخستين انديشه‌ها و تحليل‌ها را در مورد افكار عمومي به گابريل تارد نسبت مي‌دهند. وي بر اين عقيده است كه نظرها قبلاً موجوديت داشته‌اند ولي هنوز كشف نشده بودند. در تحليل افكار عمومي «شامپاني» مي‌گويد: خبرنگاران رهبران واقعي و پرنفوذ نظرها به حساب آمده‌اند. به عقيده وي افكار عمومي چيزي جز ساخته دست آن‌ها نيست زيرا آن‌ چه در واقعيت وجود دارد، فضاي اجتماعي است كه مجموعه‌اي از عاملان بر آن تسلط دارند.لابوري مي‌پرسيد: «آيا مطبوعات بازتاب افكار عمومي هستند يا راهنماي آن؟ در دوره‌هاي بحراني «حقيقت» بعد ويژه‌اي پيدا مي‌‌ كند. هنوز عمل مطبوعات را به هنگام قضيه «واترگيت» به ياد داريم.رسانه‌ها ـ به‌خصوص در جوامع غربي ـ كه همه جا گسترده شده‌اند، موضوعاتي كه از نظر افراد جامعه با اهميت هستند، انتخاب كرده و به بحث مي‌گذارند كه از اين نظر مهم‌ترين منبع بنيان‌گذاري فرهنگ محسوب مي‌شوند.كاتز مي‌گويد: پژوهش در مورد افكار عمومي از مطالعه ارتباط همگاني جدا نيست. هر انديشه‌اي در باب ماهيت و نقش افكار عمومي مستلزم تحليل رسانه‌هاست.رسانه‌ها صحنه اصلي مصاف افكار بر سر امور عمومي را فراهم مي‌آورند. هم‌چنين رسانه‌ها دستگاه‌هاي مشروعي براي انتقال خبر محسوب مي‌شوند و در جامعه‌هاي دموكراتيك، عرصه‌هاي حقيقت تلقي مي‌شوند. افكار وقتي از طريق رسانه‌ها پخش مي‌شوند، واقعي انگاشته‌ مي‌شوند.نظام افكار عمومي، عبارتي است كه مك‌آرتور سياست‌شناس آمريكايي مطرح كرد. به عقيده او سه بعد در مفهوم افكار عمومي ضروري است: 1ـ تشابه نظرها 2ـ ساختار ارتباطي 3ـ زمينه وفاق. اين سه مورد نظام افكار عمومي را شكل مي‌دهد.

به تدريج كه شهروندان به برابري و هم نوعي دست مي‌يابند، ميل هر يك از آن‌ها به باور كوركورانه يك فرد يا يك طبقه كاهش مي‌يابد، براي باور جمع آمادگي پيدا مي‌كنند و بيش از پيش افكار عمومي بر عالم چيره مي‌شود.

فتح‌علي امن علي‌پور

پنجشنبه 3 بهمن 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 115]