واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: چگونگي استفاده از نظريه كارشناسي در دعاوي مدني
كاربرد نظريه كارشناسي
در دعاوي مدني تعيين اجرت المثل مورد مطالبه در تصرفات غاصبانه، جبران ناشي از تخريب، تعيين ميزان خسارت هاي وارده به خودرو بر اثر تصادف.شوراهاي حل اختلاف مي توانند راسا و يا به درخواست هر يك از اصحاب دعوي موضوع را به كارشناسي ارجاع دهند.
شورا بايد كارشناس مورد اطمينان را از بين اشخاصي كه داراي صلاحيت در رشته مربوط به موضوع است انتخاب كند و در صورتي كه براي انجام كارشناسي نياز به جلب نظر كارشناس باشد به قيد قرعه انتخاب مي شود، در اين حالت تعداد منتخبان بايد فرد باشد تا در صورت اختلاف نظر بين آن ها نظر اكثريت ملاك قرار گيرد.
البته بايد توجه داشت كه اعتبار نظر اكثريت در صورتي است كه كارشناسان از نظر تخصص با هم مساوي باشند.نكته اي كه كمتر به آن توجه مي شود آن است كه مطلق نظر كارشناس يا كارشناسان براي شورا يا مرجع قضايي حجيت را ندارد بلكه نظر كارشناسان بايد با اوضاع و احوال حاكم بر قضيه منطبق باشد تا مورد قبول رسيدگي كننده قرار بگيرد.شورا تشخيص موضوع را نمي تواند به كارشناسان ارجاع كند؛ براي مثال در حادثه رانندگي منجر به ايراد خسارت مالي، شورا مي تواند تعيين علت تامه وقوع حادثه و نيز تعيين ميزان خسارت را به كارشناس ارجاع دهد، ولي نمي تواند تعيين مقصر را به كارشناس واگذار كند زيرا اين امر داراي ماهيت قضايي است كه شورا پس از بررسي دلايل و شرايط و اوضاع و احوال پرونده نسبت به آن اظهار مي كند.
به گزارش رهنمود، در صورتي كه نظر كارشناس با اوضاع و احوال محقق و معلوم مورد كارشناسي مطابقت نداشته باشد، شورا به آن ترتيب اثر نخواهد داد.بنابراين اگر قرار كارشناسي به نظر شورا باشد و شورا نيز نتواند بدون انجام كارشناسي راي صادر كند پرداخت دستمزد كارشناسي به عهده خواهان است، در صورتي كه شورا نتواند بدون نظر كارشناسي حتي با سوگند نيز حكم صادر كند، دادخواست ابطال مي شود و اگر شورا راسا مبادرت به صدور قرار كارشناسي نكند بلكه به نظر و درخواست اصحاب دعوي قرار كارشناسي صادر كند پرداخت دستمزد كارشناسي به عهده متقاضي است و هر گاه طي يك هفته از تاريخ ابلاغ آن را پرداخت نكند، كارشناسي از شمار دلايل او خارج مي شود و اگر خواهان دليل ديگري براي اثبات ادعايش نداشته باشد قرار ابطال دادخواست صادر مي شود.پس از صدور قرار كارشناسي و انتخاب كارشناس و پرداخت دستمزد شورا به كارشناسي اخطار مي كند كه طي مهلت تعيين شده در قرار كارشناسي نظر خود را تقديم كند.وصول نظر كارشناسي به طرفين ابلاغ خواهد شد.طرفين مي توانند طي يك هفته از تاريخ ابلاغ به دفتر شورا مراجعه كنند و با ملاحظه نظر كارشناس اگر مطلبي دارند، يا اگر معترض باشند بازگو كنند.پس از پايان مهلت اشاره شده شورا پرونده را ملاحظه مي كند و در صورت آماده بودن راي صادر خواهد كرد، اگر اعتراض به نظر كارشناس را وارد تشخيص داد موضوع را به هيئت 3 نفره از كارشناسان ارجاع مي دهد.
چند نكته در مورد كارشناسي:
عباس داريوش رئيس مجتمع شوراهاي حل اختلاف بيرجند در اين مورد چند نكته را متذكر مي شود:
1-پس از ارجاع امر به كارشناس، نامبرده مكلف به قبول امر كارشناسي است مگر اين كه داراي عذري باشد كه به تشخيص شورا موجه شناخته شود، در اين صورت بايد قبل از مباشرت به كارشناسي مراتب را به طور كتبي به شورا اعلام كند.وي افزود: مواردي كه كارشناس معذور از انجام كارشناسي است عبارتند از:
الف) وجود رابطه خويشاوندي نسبي يا سببي تا درجه سوم از هر طبقه بين كارشناس با يكي از اصحاب دعوي
ب) كارشناسي قيم يا مخدوم يكي از طرفين باشد، يا يكي از طرفين مباشر يا متكفل امور كارشناسي يا همسر او باشد.
ج)كارشناس، فرزند با همسرش وارث يكي از اصحاب دعوي باشد.
د)كارشناس سابقا در موضوع به عنوان قاضي يا داور يا كارشناس يا گواه اظهار نظر كرده باشد.
ه)بين كارشناس و يكي از طرفين، يا همسر، يا فرزند او دعوي مدني يا كيفري مطرح باشد يا در سوابق مطرح بوده و از تاريخ صدور حكم قطعي دو سال نگذشته باشد.
و)كارشناس بايد در مدت مقرر نظر خود را كتبا به شورا اعلام كند مگر اين كه موضوع از اموري باشد كه اظهار نظر در آن مدت ممكن نباشد در اين صورت به تقاضاي كارشناس شورا مهلت مناسب ديگري تعيين و به كارشناسي و طرفين اعلام مي كند.وي ادامه داد: اگر كارشناس طي مهلت معين نظرش را كتبا ارائه نكند، شورا كارشناس ديگري تعيين مي كند.البته اگر قبل از آن انتخاب كارشناس جديد، يا اخطار به كارشناس ديگر نظر كارشناس به شورا برسد، شورا به آن ترتيب اثر مي دهد.3-گاهي ممكن است براي تكميل تحقيقات يا اخذ توضيح از كارشناسي، شورا كارشناس را براي اداي توضيحات دعوت كند.اگر پس از اداي توضيحات، شورا نظر كارشناسي را كامل ندانست قرار تكميل آن را صادر و موضوع را به همان كارشناس يا كارشناس ديگر محول مي كند.
4-شورا دستمزد كارشناس را با رعايت تكميل و كيفيت و ارزش كار و با توجه به تعرفه دستمزد آن ها تعيين مي كند و اگر بعد از اظهار نظر كارشناس معلوم شود دستمزد تعيين شده متناسب نمي باشد شورا مقدار آن را تعيين و دستور پرداخت آن را مي دهد.
5-هر گاه يكي از اصحاب دعوي از تخلف كارشناس متضرر شود و تخلف كارشناسي سبب اصلي در ايجاد خسارت باشد متضرر مي تواند از كارشناس مطالبه ضرر كنند.
6-اگر صاحب دعوي به جاي كارشناسي منتخب شورا و قبل از اقدام كارشناسي منتخب شورا با تراضي يكديگر كارشناسي را معرفي كنند، كارشناسي مزبور به جاي كارشناس منتخب شورا اظهار نظر خواهد كرد.
7-در صورتي كه دسترسي به كارشناس رسمي نباشد يا اصحاب دعوي تراضي كنند خبر ممحلي تعيين خواهد شد در اين وضعيت قبل از انجام كارشناسي بايد در محضر شورا سوگند ياد كند، با در نظر گرفتن خداوند متعال مبادرت به كارشناسي كرده و به راستي و درستي عقيده خود را اعلام و تمام حقيقت را بيان كند و خلاف واقع اظهار نظر نكند.
يکشنبه 29 دي 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خراسان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 489]