امام زاده هاي اردبيل سرشار از آرامش معنوي

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: امام زاده هاي اردبيل سرشار از آرامش معنوي
اردبيل- ده ها ضريح متعلق به انسانهايي وارسته و پاك به عنوان امام زاده درگوشه و كنار استان اردبيل قرنهاست كه بوسه هاي عاشقانه پيروان اهل بيت (ع) را پذيرا مي باشند.

امام زاده ها درزمان زندگاني خويش سرچشمه زلال فضايل و نيكوييها براي انسانهاي حاضر در زمان خويش بوده اند و با گذشت سالها از وفاتشان هنوز نيز منشا خير و بركت معنوي و مادي هستند.
دردوراني كه زندگي پيچيده و شلوغ ماشيني انسانها را تا حدود زيادي از معنويت دور نگهداشته است، كيمياي دوران يعني آرامش معنوي دراين مكانها رايگان عرضه مي شود.
بقاع متبركه و مزار امام زاده ها مكانهايي مناسب براي ترويج فرهنگ و معارف اسلامي هستند و بسياري از انسانهاي دل شكسته و دردمند با قرارگرفتن درفضاي عطرآگين اين اماكن و دعا به درگاه حضرت حق آرامش معنوي وصف ناپذيري مي يابند و چه بسا مشكلاتشان برطرف مي شود.
درطول تاريخ و به ويژه پس از اينكه ايران دين مبين اسلام را پذيرفت امام زاده هايي كه منتسب به خاندان نبوي (ص) هستند به سوي كشورمان آمدند و به عنوان دانشمندان ديني به راهنمايي و هدايت مردم پرداختند.
صاحب نظران معتقدند : امام زادگاني كه به ايران آمده اند همواره عامل وحدت و مبارزه با ظلم بوده اند.
مديركل اوقاف و امورخيريه استان اردبيل مي گويد: با توجه به قرا گرفتن درعصر انفجار اطلاعات در قرن بيست و يكم نيازمردم به ويژه در جوامع غربي به معنويت زيادتر شده است.
حجت الاسلام سيد شهاب الدين حسيني در گفت و گو با خبرنگار ايرنا افزود: مردمي كه در اين دوران در زمينه معنويت احساس غربت و كمبود مي كنند به امام زاده ها پناه مي آورند و با طرح مشكلات و نيازها چه بسا به خواسته هايشان هم مي رسند.
وي اظهارداشت: تلاش براين است با انجام اقدامات گوناگون ازجمله مرمت و بازسازي، امام زاده ها و بقاع متبركه استان اردبيل را به مراكز زيارتي و فرهنگي تبديل كنيم.
به گزارش خبرنگار ايرنا استان اردبيل كه به لحاظ محوريتش درگسترش فرهنگ تشيع و سابقه مذهبي و تاريخي خود لقب پر افتخار دارالارشاد و دارالامان را يدك مي كشد 188 باب امام زاده و بقاع متبركه را در خود جاي داده است كه 30 باب از آنها داراي درآمد هستند.
در اين گزارش بطور مختصر به مرور سابقه، وضعيت كنوني، مشخصات و اقدامات عمراني كه درتعدادي از امام زاده هاي معروف اين استان توسط ارگانهاي ذيربط انجام يافته است، مي پردازيم.
*** امام زاده سيد صدرالدين ***
بناي كوچكي كه از دور به يك خانه بطور نسبي بزرگ روستايي شبيه است درآن سوي آخرين منازل منتهي به محدوده بيرون ازشهر درشمال اردبيل واقع است و بسياري از ساكنان منطقه نمي دانند كه دراين مكان صدرالدين يكي ازفرزندان صالح امام موسي كاظم (ع) نقاب خاك بررخ كشيده است.
راه باريكي ازجاده اردبيل به شهرهاي شمالي استان منشعب شده و پس از طي مسافتي حدود 50 متر از ميان كشتزارها به اين مكان منتهي مي شود.
با گذر از درب چوبي بطور نسبي بزرگ كه قفلهاي تخته اي آن انسان را به ياد دربهاي قديمي در روستاها و محلات حاشيه شهراردبيل مي اندازد، حياط وسيعي نمايان مي شود كه در سمت روبروي متمايل به چپ آن بنايي دركمال سادگي در امتداد شرق به غرب ساخته شده است كه گنبد كم ارتفاع كهنه اي روي سقف آن ديده مي شود.
ضلع جنوبي محوطه به باغ مقبره موسوم است و در گوشه اي از سمت راست حياط ، منزل دهقاني كه از اين مقبره چون خادمي مهربان محافظت مي كند، قرار دارد.
هر قدر گامها به سوي داخل مقبره اين امام زاده نزديك مي شود نوعي احساس غم درسادگي فضاي آن دل را لبريزمي كند تا اينكه با مشاهده چند دختر و پيرزن كه درفضاي كوچك آن به خواندن قرآن و ادعيه مشغول هستند سرشك ازگونه ها روان مي شود.
درب ورودي بقعه در سمت شمال آن است كه به راهروي باريكي باز مي شود و در طرفين آن ها حجره هايي براي بيتوته كردن زايران وجود دارند و در وسط آن دري است كه به مقبره باز مي شود.
قبر صدرالدين در وسط اتاقي به ابعاد شش در پنج متر واقع است كه روي آن كه حدود 20 سانتي متر از كف اتاق بلندتر است، صندوق تخته اي به همان ارتفاع گذاشته و با پارچه هاي سبز رنگ و شمعدانها و چراغ هاي قديمي و ساده اي
آراسته شده است.
بر سر درب ورودي مقبره انواع زيارت نامه با خطوط زيبا نصب شده و يكي از آنها به تاريخ 1324 قمري درتفليس نوشته شده است.
شادروان بابا صفري در كتاب اردبيل در گذرگاه تاريخ ، به نقل از كتاب بحرالانساب ابن عتبه احمد بن علي بن الحسين الحسني نوشته است " از فرزندان صالح امام موسي كاظم عليه السلام پنج نفر به اسامي حمزه ، قدرالدين ، قوام الدين ، بدرالدين و صدرالدين از بغداد روي به ولايت ري نهادند و چون به اين شهر رسيدند، متفرق شدند.
هدف آنان تفسير احكام اسلام و ارشاد مردم بود و به همين خاطر به ري و اردبيل عزيمت كردند كه آن دو شهر مركز ايران و آذربايجان بودند.
به نوشته اين منبع ، حمزه و صدرالدين به سوي اردبيل رهسپار شدند و آنجا را موطن خويش قرار داده اقامت كردند و در اين شهر درگذشتند.
كتاب اردبيل درگذرگاه تاريخ مي نويسد مقبره حضرت حمزه (ع) در روستاي كلخوران درجوار بقعه شيخ امين الدين جبرييل ، پدر شيخ صفي الدين اردبيلي و در شمال آستانه كوچك او ساخته شده و قبر حضرت صدرالدين (ع) هم در يك كيلومتري غرب آن قرار گرفته است كه عمارت آن بسيار قديمي مي باشد.
مرحوم حاج ميرزاحسن خوشنويس ملقب به عمادالفقرا هم زيارتنامه اي نوشته و در زير آن كه تاريخ اش 1355 قمري است ، عبارت "كتاب بحرالانساب " را آورده و در بالاي درب ورودي مقبره نصب كرده است و براي آنكه خواننده را به وثوق و اطمينان بخش بودن مولف آن كتاب آشنا كند اضافه كرده است كه ابن عتبه صاحب كتاب عمده الطالب مي باشد.
اين مقبره و امام زاده باوجود مدارك مستند مبني بر اصليت آن، در مكاني ساده و لبريز از غربت، براي بسياري از مردم ناشناخته مانده است.
مديركل اوقاف و امور خيريه استان اردبيل مي گويد: امام زاده سيد صدرالدين اردبيل براساس اسناد موجود مستند ترين امام زاده در استان است كه سلسله نسبش انتساب او را به امام موسي كاظم (ع) نشان مي دهد.
حجت الاسلام سيد شهاب الدين حسيني افزود : بزرگترين مجموعه زيارتي و فرهنگي شمال غرب ايران در اين امام زاده ايجاد مي شود.
وي اظهارداشت: براي احداث اين مجموعه پنج هكتار زمين در اطراف امام زاده سيد صدرالدين اردبيل تملك شده است.
وي گفت: مقاديري آهن آلات به ارزش يك ميليارد ريال براي اين منظورخريداري شده است و براي شروع كارهاي اوليه احداث اين مجموع مبلغ دو ميليارد و 400 ميليون ريال اعتبار ديگر نياز است.
وي افزود: اين مجموعه شامل كتابخانه ، زاير سرا ، سينماي كوچك مذهبي ، صحن و سراي امام زاده و واحدهاي تجاري خواهد بود.
وي ابرازاميدواري كرد بهره برداري از اين مجموعه در چند سال آينده غبار گمنامي را از چهره اين امام زاده اصل و نسب دار بزدايد و مكان مناسبي براي آرامش معنوي و تسكين آلام مردم ولايت مدار استان اردبيل باشد.
*** امام زاده عبدالعزيز***
امام زاده عبدالعزيز در روستاي تاريخي نيار شهرستان اردبيل قرار دارد.
برخلاف معمول روي سنگ قبر هيچ نوشته اي از تاريخ ولادت و وفات شخص آرميده در اين مكان ديده نمي شود، اما براساس اقوال و روايات، عبدالعزيز از نوادگان نزديك حضرت امام موسي كاظم (ع) است.
گلدسته اي كه روي آن تاريخ 801 ه ق حك شده است بر فراز گنبد نقره اي بارگاه به چشم مي خورد كه شايد اين تنها سند به جا مانده از گذشته اين مكان متبركه باشد.
اطراف اين بنا محوطه نسبتا بزرگي است كه باغچه هاي سبز ، درختان و فرهنگ سرايي كه ديوار آن به تصويري از آيت الله مقدس اردبيلي عالم نامي منطقه مزين مي باشد، در آن به چشم مي خورد.
معتقدانش كه از نقاط دور و نزديك براي زيارت آمده اند اين بارگاه را به عنوان مكان متبركه اي براي تقرب به خداوند ، تسكين و شفاي آلام بيماران و برآورده شدن حاجت درماندگان توصيف مي كنند.
يكي از خادمان سابق اين بارگاه مي گويد: سالها قبل به بيماري سختي مبتلا شده بودم كه تمام پزشكان از درمان آن ناتوان مانده بودند.
وي اضافه مي كند: پس از توسل به اين آستانه متبركه درماه محرم شفاي كامل يافتم و بيش از20 سال افتخار غلامي داوطلبانه حضرت را يافتم.
يكي از زوار مي گويد: 25 سال قبل برادرام به بيماري لاعلاجي مبتلا شده بود و همه مي دانستيم خواهد مرد كه چند روز بعد او به سفارش يكي از اقوام به روستاي نيار آمده و در ضريح حضرت عبدالعزيز دخيل افتاد و شفا يافت.
اعتقادات قلبي مردم منطقه به خاندان عصمت و طهارت (ع) باعت شده كه آنان روزهاي پنجشنبه و نيز به مناسبتهاي مختلف آيينهاي روضه خواني و سفره هاي اطعام در اين امام زاده برپا كنند.
رييس هيات امناي بارگاه حضرت عبدالعزيز مي گويد: كليه اسناد تاريخي ارزشمند مربوط به اين مكان در جنگ جهاني اول توسط نيروهاي روسيه به آن كشور انتقال يافته است.
حاج موسي قضايي نياري افزود: نقل است كه حضرت سيد عبدالعزيز از نوادگان نزديك امام موسي كاظم (ع) بوده و همراه امام هشتم (ع) از طريق مرز عراق وارد ايران شده است.
به گفته وي اين امام زاده هنگام شهادت امام رضا (ع) درگيلان سكونت داشته است كه پس از آن به سوي اردبيل رهسپار مي شود.
وي دراردبيل با استقبال گرم اهالي روستاي نيار روبرو شده و تا آخرعمر در اين محل ماندگار مي شود.
به گفته وي، در دوران حكومت صفويه كه مذهب تشيع در ايران رسميت يافت اين بارگاه به دستور حكومت وقت بازسازي و مرمت شد.
بعدها به دليل مخالفت حكومت پهلوي آستانه حضرت سيد عبدالعزيز رونق گذشته خود را از دست داد و بناي آن به تدريج رو به ويراني نهاد.
سالخوردگان نقل مي كنند: درزمان حكومت رضا شاه پهلوي يكي از پاسبانان كه براي جلوگيري ازعزاداري مردم در ماه محرم به اين محل اعزام شده بود هنگام ورود به محوطه بارگاه در چاله اي افتاده و ديگر ياراي برخاستن پيدا نمي كند.
قضايي مي گويد: بناي اين بارگاه بار ديگر درسال 1375 به همان شكل قبلي يعني 12 ضلعي بازسازي شد و محوطه، زائرسرا و وضوخانه نيز به آن اضافه گرديد.
وي گفت: مردم براي برآورده شدن حاجات خود به طرق گوناگون به اين امام زاده نذري مي دهند و وجوه نقدي آنان در امر بازسازي و توسعه اين مكان زيارتي هزينه مي شود.
روستاي نيار درجنوب شرقي اردبيل و چسبيده به اين شهر ازنقاط تاريخي اين شهر و زادگاه علما و شخصيتهايي ازجمله آيت الله مقدس اردبيلي مي باشد.
*** امام زاده سيد سليمان ***
مقبره امام زاده سيد سليمان دردهستان فخرآباد ازتوابع مشگين شهر درزمان حكومت قاجاريان در سال 1243 هجري قمري ساخته شده و بناي اوليه آن نيز به دوران صفويه مربوط مي شود.
گنبد و سنگهاي ازاره اي اين بنا توسط دفتر سازمان ملي حفظ آثار باستاني و ميراث فرهنگي مشگين شهر طي دهه 1360 تا 1370 ترميم شده است.
دراين مقبره تعداد زيادي ظروف بسيار قديمي و چندين كتاب خطي نگهداري مي شود كه نسخه دست نويس شاهنامه حكيم فردوسي از جمله آنهاست.
داخل گنبد به وسيله هشت طاقچه تزيين شده و روي گنبد نيز با اسم جلال الله و نام مبارك علي (ع) حك شده و اشكال هندسي كاشي كاري شده نيز روي آن به چشم مي خورد.
درحال حاضر صحن حرم و اطراف آن آرامگاه خانواده سادات و سران طوايف مغان و آرامگاه شهداي هشت سال جنگ تحميلي است.
براساس تحقيقات انجام شده توسط يك موسسه فرهنگي در خراسان اين امام زاده فرزند بلافصل امام موسي كاظم است كه ابتدا در بلخ سكونت داشته و پس از تسلط حكومت بني اميه به شيراز مهاجرت كرده است.
اين امام زاده مدتها بعد به دليل شهادت پسر عمويش به نام عباس در آذربايجان و زيارت مرقد او عازم اين ديار و بنا به خواهش اهالي در همين مكان ماندگار مي شود.
بعضي منابع تاريخ وفات امام زاده سيد سليمان را اواخر نيمه اول قرن پنجم هجري بيان مي كنند.
*** بقعه شيخ جبرييل ***
محوطه پر درختي موسوم به باغ شيخ به ابعاد تقريبي 150 در 200 متر در ورودي روستاي كلخوران در شمال اردبيل و چسبيده به اين شهر واقع است كه اجداد شيخ صفي الدين اردبيلي در آن نقابي از خاك بر رخ كشيده اند.
بقعه شيخ جبرييل ، پدر شيخ صفي الدين در وسط اين باغ قرار دارد و به صورت هشت ضلعي به طول و عرض 19 در 13 متر و 20 سانتي متر ساخته شده است.
ارتفاع ديوار بنا حدود هشت متر است كه بر بالاي آن گنبد بزرگي در وسط به بلندي 15 متر ديده مي شود كه بناي اوليه آن در زمان شيخ صدرالدين موسي فرزند شيخ صفي احداث شده است.
دور بناي بقعه سكوي محكمي با ارتفاع يك و نيم متر و عرض دو متر ساخته شده بود كه به عنوان ايواني براي اطاق هاي اطراف به شمار مي آمد و براي حفظ تعادل ديوارها و كاستن از فشار گنبد بود.
حدود پنج دهه قبل ماموران باستان شناسي آن را زايد دانسته و برداشتند اما با مشاهده پديد آمدن شكاف هايي روي ديوار براثر فشار گنبد دوباره سكوي مشابهي را ساختند.
درب ورودي بقعه در سمت شمال آن است و سه پله انسان را از سطح زمين به ايوان جلوي آن به ابعاد 5/3 در5/4 متر مي رساند.
درجناحين درب ورودي بقعه تصوير يك شير و يك پلنگ كه با زنجير بسته شده اند نقاشي شده است.
دو طرف درب ورودي با دو طاق كاشي معرق مزين مي باشد و از آن وارد رواق مستطيل شكلي به طول و عرض چهار و نيم در شش متر و 85 سانتي متر مي شويم.
دو چشمه طاق شرقي و غربي هم در طرفين آن قرار دارند كه بر وسعت اين رواق افزوده اند.
اين رواق و چشمه هاي جنبين آن با طاق ضربي پوشيده هستند و در ديوار سمت غربي آن دري به راهروي نسبتا باريكي باز مي شود و انسان با پله هاي تنگ زيادي كه به دور ستون آجري شكل محور مي گردند به پشت بام بقعه مي رسد.
بخش اصلي مقبره در منتهي اليه رواق و به شكل تقريبا هشت ضلعي منظم است و به واسطه درب قديمي و گران بهايي با رواق مرتبط مي شود.
در وسط بقعه صندوق چوبي بزرگ و ساده اي به بلندي 5/1 متر قرار دارد و سطح فوقاني آن با پارچه سبز رنگي پوشيده شده است.
سالها قبل شمعدان فلزي قديمي و زيبايي روي صندوق ديده مي شد كه بر آنها شمع روشن مي كردند ولي اكنون چراغ هاي نفتي شيشه اي جانشين آنها شده اند.
مقبره و داخل محوطه در كمال سادگي است و به غير از چند زيارت نامه كه از نظر خطاطي كم نظير هستند چيز ديگري ديده نمي شود و اهالي محل معتقدند كه اين شيخ زينت نمي پذيرد.
در زير اين صندوق، شيخ جبرييل پدر شيخ صفي و شيخ قطب الدين جد او و صلاح الدين جد شيخ جبرييل مدفونند.
امين الدين جبرييل، پدر شيخ صفي الدين بعد از پدرش قطب الدين وارث او شد و به سلك مريدان خواجه كمال الدين عربشاه اردبيلي درآمد.
امين الدين به كشاورزي مشغول بود و از اين راه ثروتي حاصل كرد ولي مرد سخاوتمندي بود و به بخشش و كرم شهرت داشت.
او با دختر صاحب عصمتي از خاندان جمال باروقي ازدواج كرد و شيخ صفي الدين اسحاق از اين مادر با تقوا كه دولتي نام داشت متولد شد.
دوران حيات شيخ صفي با دانشمندان و عارفان بزرگي چون مولانا جلال الدين رومي، امير عبدالله شيرازي ، شيخ نجيب الدين بزغوش، شيخ محمود شبستري و شيخ محمد كچه چي مصادف بود.
اجداد ديگر شيخ امين الدين بعد از فيروزشاه به حضرت امام موسي بن جعفر (ع) منتهي مي شوند.
نور فضاي مقبره شيخ امين الدين جبرييل با سه پنجره كه در سه ضلع از چهار ضلع ديگر آن يك در ميان ساخته شده تامين مي شود و در ضلع چهارم يعني در قسمت شمالي درب ورودي مقبره قرار دارد.
در اطراف محوطه اصلي چهار حجره شش ضلعي منظم بطور نسبي كوچك ولي زيبا ساخته شده اند كه براي بيتوته كردن زايران بوده اند و ديوارهاي داخلي آن ها تا طاقچه ها كاشي كاري و بالاتر از آن به سبك دوره صفوي با گل هاي به رنگ آجري در متن آجري كم رنگ تري نقاشي شده اند.
اين بقعه درطول تاريخ بارها تعمير شده و آخرين بار آن توسط مشهدي محمد آقا عتيقه چي كه از صوفيان طريقت ذهبيه در اردبيل بود در سال 1334 قمري بوده است.
سالها قبل قنات آبي در باغ اطراف بقعه بود و درختان گلابي به باغ جلوه مي بخشيد ولي از نيم قرن قبل آن قنات از بين رفته و باغ هم تا حدودي طراوت خود را از دست داده است.
اين باغ داراي دو درگاه بزرگ و مجلل در وسط دو ديوار شمالي و جنوبي بود و بعد از آنها دو دالان آجري كه در دو طرف آنها اطاق هاي وسيع دو طبقه با سقف هاي آجري ضربي ساخته بودند قرار داشت كه عمارت سمت جنوبي در نيم قرن قبل تخريب شده است.
به گفته يك صاحب نظر ميراث فرهنگي اردبيل اين بقعه در دوره صفوي داراي فرش هاي زيبا و پرده هاي نفيسي بوده كه اكنون اثري از آنها باقي نيست.
بيوك جامعي افزود: بنابر شواهد تاريخي روستاي كلخوران باتوجه به آثار و اتلال و ابنيه موجود يكي از قديمي ترين روستاهاي منطقه اردبيل محسوب مي شود كه علاوه بر داشتن آثار زيباي دوره صفويه در تاريخ معاصر نيز به ويژه در دوره مشروطيت مركز حركت هاي سياسي و نظامي بوده است.
روستاي كلخوران و به ويژه محوطه باغ شيخ هنوز هم از زيبايي و صفاي خاصي برخوردار است و انسان در آنجا آرامش خاطر عميق و عجيبي مي يابد.
*** بقعه شيخ صفي الدين اردبيلي ***
مجموعه بسيار نفيس و زيباي بقعه شيخ صفي الدين اردبيلي كه همه ساله پذيراي هزاران علاقه مند به آثار تاريخي از نقاط دور و نزديك ايران و جهان مي باشد يكي از ده اثر مهم تاريخي ايران به شمار مي آيد.
اين بناي كم نظير به نام عارف رباني شيخ صفي الدين اردبيلي جد سلاطين صفوي پس از وفات او در سال 735 هجري قمري توسط فرزندش شيخ صدرالدين موسي پايه گذاري شد.
پس از آن در طول ايام به ويژه زمان حكومت صفويه با توجه به احترام خاصي كه سلاطين صفوي نسبت به جد خود قايل بودند بخشهاي ديگري به اين مجموعه افزوده شد.
مجموعه بقعه شيخ صفي داراي هفت بخش اصلي شامل مسجد جنت سرا ، قنديل خانه ، گنبد الله الله ، حرم خانه ، چيني خانه ، چله خانه ن شهيد گاه و چندين قسمت فرعي مي باشد.
علاوه بر مقبره شيخ صفي الدين و قبر شاه اسماعيل اول مقابر تعدادي از شاه زادگان صفوي و سرداران قزل باش از جمله شهيدان جنگ چالدران و شروان دراين بقعه و محل شهيدگاه قرار دارند.
در طول قرون گذشته بسياري از اشياي ارزشمند اين بقعه به شيوه هاي گوناگون از محل بقعه خارج شدند و بخشي از اين اشيا از جمله قالي معروف شيخ صفي، چيني هاي نفيس و كتب ارزشمند آن زينت بخش موزه ها و كتابخانه هاي مشهور
كشورهاي اروپايي هستند.
شاه اسماعيل و شيخ صفي علاوه بر نقشي كه در سياست و كشورداري داشتند ازعارفان و اديبان بزرگ محسوب مي شدند.
*** مقبره شيخ حيدر***
بناي برج مانند مقبره شيخ حيدر پدر شاه اسماعيل اول صفوي در گورستان قديمي مشگين شهر واقع است.
مورخان سال بناي اين اثر تاريخي را مربوط به قرن دهم و به قولي قرون هفتم و هشتم هجري قمري مي دانند كه در دوره صفويه تكميل و با كاشي كاري تزيين شده است.
نماي خارجي بنا به شكل برج بلند استوانه اي به ارتفاع 18 متر و به قطر 10 و نيم متر است كه در چهار سوي آن نماي درگاه مانندي با تزيينات تعبيه شده است.
براساس نوشته هاي كتيبه سردرب ورودي بقعه شيخ حيدر، اين بقعه در سال 731 هجري قمري در دوره حكومت " ابوسعيد بهادرخان " آخرين حكمران سلسله مغول ساخته شده است.
*** بقعه شيخ بدرالدين نميني ***
بقعه شيخ بدرالدين نميني واقع در مركز شهر نمين در حدود 30 كيلومتري شرق اردبيل در سال 1354 از سوي ميراث فرهنگي جزو بناهاي حفاظتي قرار گرفته است.
اين بقعه زيارتگاهي در نزد مردم منطقه از تقدس مذهبي برخوردار است.
بر اساس نوشته هاي تاريخي ، بدرالدين از مريدان شيخ قطب الدين كه به خاندان پيغمبر اكرم (ص ) منتسب است مي باشد.
*** امام زاده صالح ***
اين بقعه از ارزش تاريخي زيادي برخوردار است و تحت حفاظت ميراث فرهنگي قرار دارد.
از محيط اين بقعه براي زيارت مردم و دادن سفره هاي نذري و احسان استفاده مي شود.
امام زاده صالح اردبيل در محله ملا مومن و پشت بقعه شيخ صفي الدين اردبيلي قرار دارد كه به امام زاده صالح يا اوغلان امام زاده سي موسوم است.
اين بنا شامل رواق ، حرم ، صحن و مسجد است و نماي جنوبي آن متشكل از ايواني با طاق نيم گنبد و تزيينات كاشي كاري است.
در دو سوي ورودي بنا و ورودي حرم كه روبه روي هم قرار دارند ، هشت طاق نما ساخته شده و پنجره هايي كه در طاق نماي جنوبي مي باشد نور داخل رواق را تامين مي كند.
ايوان ورودي حرم ، داراي تزيينات مقرنس كاري و آيينه كاري محدود است. حرم بقعه ، در شمال رواق قرار دارد و داراي طرح هشت ضلعي با پنجره هايي براي نورگيري است.
ضريح آهني بقعه در وسط حرم قرار دارد و در جوار حرم اتاقي به چشم مي خورد كه مدفن دو تن از علما و مراجع عالي قدر گذشته است. بر اساس اشعاري كه روي كاشي هاي ايوان ورودي نوشته شده اين بنا در زمان شاه عباس اول به سال 1130 هجري قمري ساخته شده است.
امام زداه صالح از فرزندان امام موسي كاظم (ع) مي باشد و اين بنا روزانه پذيراي ده ها نفر از عاشقان اهل بيت (ع)
مي باشد.
*** بقعه كوراييم ***
اين بقعه در وسط قبرستاني در روستاي كوراييم در 30 كيلومتري شهر اردبيل و از توابع شهرستان نير واقع است. بقعه كوراييم شامل بناي چهارگوشي است كه هر ضلع آن پنج متر ارتفاع دارد. بر فراز اين بنا گنبد آجري كوچكي وجود دارد.
در قسمت شمالي بنا سر در كوچكي با طاق فروريخته قرار دارد كه ورودي آن به پهناي 80 و ارتفاع 150 سانتي متر
مي باشد. شيوه معماري و مصالح به كار رفته در اين بنا احتمال ساخت آن در قرن هفتم هجري قمري را بيشتر مي كند.
*** بقعه سيد حمزه ***
در باغ شيخ امين الدين جبرييل واقع در روستاي كلخوران اردبيل دو بقعه آجري ديگري نيز با طاق هاي ضربي ديده
مي شوند كه يكي در شمال شرقي بقعه متعلق به سيد عوض الخواص جد چهارم شيخ صفي و ديگري درشمال غربي آن متعلق به مقبره سيد اعرابي است.
تاورنيه جهانگرد فرانسوي در سفرنامه خود مي نويسد در اطراف اردبيل چندين مقبره عالي هست كه بسيار قابل ملاحظه و جالب است و بعضي از آن ها خراب شده اما هنوز آثارشان بر عظمت بنا و صنعت آن دوران گواهي مي دهد.
درخارج از محوطه بقعه هم قبور تاريخي متعددي موجود است كه از مهمترين آنها مي توان به قبور هفت برادران اشاره كرد كه داراي سنگ قبرهاي منقوش و ارزشمندي است ولي مشخصات صاحبان قبور روي سنگ ها درج نشده است.
بقعه سيد حمزه كه به ساري آقاسي نيز معروف است آجري و ساده با گنبد مدور آجري است كه شكل آن مستطيل و ابعادش 45×2 ×92/3×10/4 متر است.
اين بقعه نزد سال خوردگان به امام زاده گل زرد يا ساري گل آقاسي معروف است و وجه تسميه اش اين است كه گويا در زمان هاي قديم زني براي حفظ ناموس خود به يك درخت با گل زرد ، كه در پاي ديوار اين مقبره بود ، پناه برده و نجات يافته است.
به گزارش خبرنگار ايرنا در استان اردبيل امام زاده ها و بقاع متبركه ديگري نيز وجود دارند كه از جمله مهمترين آنها مي توان به امام زاده سيد دانيال و عرش قاضي لر در شهرستان خلخال، سيد ابوالقاسم در شهر سياحتي سرعين، ميرزاده خانم عاملي و حاج ميرصالح در اردبيل اشاره كرد.
مديركل اوقاف و امور خيريه استان اردبيل گفت: با انجام عملياتي امام زاده سيد ابوالقاسم شهر سياحتي سرعين هم به يك مجموعه زيارتي و فرهنگي تبديل خواهد شد.
وي افزود : در امام زاده هاي سيد سليمان فخرآباد مشگين شهر ، سيد صالح اردبيل ، حليمه خاتون روستاي آقاباقر اردبيل ، سيد عبدالله كلور در خلخال ، عرش قاضي لر و سيد دانيال در خلخال و بقعه سيد احمد معراجي سفيد آب در شهرستان خلخال نيز كارهاي عمراني از قبيل بازسازي ، توسعه و ساخت واحدهاي تجاري و مسكوني و فرهنگي در جوار تعدادي از آن ها انجام شده و يا در حال اجرا هستند.
592 /618/587
شنبه 28 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 179]