واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: جلسه نقد رمان «اسماعیل» نیمه كاره ماند
جلسه نقد رمان «اسماعیل» نوشته امیر حسین فردی، پس از اختلاف در بحث های حاضران درباره عناصر داستانی و كلیت داستان، نیمه كاره ماند و كیوان مجدیان، منتقد كتاب جلسه را ترك كرد. در این جلسه كه عصر دوشنبه 12 شهریور در حوزه هنری استان تهران برگزار شد، تنها 8 نفر حضور داشتند كه 2 نفر از مسئولان حوزه هنری، 4 خبرنگار و كیوان امجدیان و مصطفی دشتی این جمع را تشكیل می دادند. از این میان تنها 4 نفر كتاب را خوانده بودند. جلسه كه قرار بود ساعت 15:30 شروع شود در ساعت 16:20 آغاز شد. امجدیان نویسنده و روزنامه نگار گفت: رمان اسماعیل بنا به گفته كسانی كه آن را خوانده اند كتابی است كه سال ها جای آن در رمان ما خالی بوده است. او درباره شیوه به كار بردن عناصر تصریح كرد: شیوه كاربرد عناصر، همه به تناسب است و نویسنده در این زمینه نه افراط و نه تفریط كرده است. امیر حسین فردی بی آنكه از ساختارهای مدرن استفاده كندو بی آنكه ساختارشكنی كند، قسمتی از انقلاب را روایت كرده و برای این روایت از پارامترهای ساده ای بهره گرفته است. سردبیر فرهنگی خبرگزاری برنا افزود: امیر حسین فردی از تعلیق، فضا سازی ها و شخصیت پردازی هایی استفاده كرده كه هر نویسنده كلاسیكی از آن ها استفاده می كند، ولی نتیجه كتابی شده كه مخاطب را جذب می كند. امجدیان رمان اسماعیل را به رمان «همسایه ها» اثر احمد محمود شبیه دانست و ادامه داد: از فردی پرسیدم كه آیا هنگام نوشتن اسماعیل ذهنت درگیر رمان همسایه ها بود و پاسخ داد كه به آن فكر نمی كردم. در حالی كه در طرح اسماعیل به همسایه ها شباهت دارد. در هر دو كتاب جوانی در خانواده ای پرجمعیت هست و موضوع عشق برای ان ها پیش می آید و سرانجام به یك جریان انقلابی وصل می شود. او به شباهت فضاسازی های این دو كتاب نیز اشاره كرد و افزود: این از نقاط قوت اسماعیل است كه فضا سازی در آن شبیه رمان همسایه هاست. چراكه همسایه ها یكی از بهترین رمان های ایرانی در عرصه فضاسازی است. این نویسنده درباره شخصیت پردازی كتاب اسماعیل اظهار داشت: بحث شخصیت پردازی به رمان ضربه زده است. نمی گوییم همه شخصیت ها می بایست گسترش می یافت، اما شخصیت ها در این رمان گسترش نیافته اند. مثلا قهرمان داستان كه همان اسماعیل است خوب پردازش شده، ولی شخصیت های فرعی گسترش نیافته اند. عباس یكرنگی كارشناس ادبی حوزه هنری استان تهران نثر رمان را مهم ترین ویژگی اسماعیل دانست و چنین ادامه داد: ژانر كتاب كلاسیك و سیر روایت آن كاملا خطی است، بطوریكه شخصیت ها در سیر خطی رمان سرانجام به شخصیت اصلی می پیوندند. نكته دیگر پایان بندی آن است كه اصلا معلوم نمی شود چه می شود و به نظر من این رمان اصلا تمام نمی شود. او بابیان اینكه مسئله حقیقت نمایی در شخصیت پردازی های رمان اسماعیل دیده نمی شود، عنوان كرد:وقتی رمان را می خواندم یاد داستانی از هفت پیكر نظامی افتادم. فكر می كنم فردی به این جمله توجه داشته است كه هر كس عاشق شد و عشقش را در دل پنهان كرد و مرد، شهید شده است. در فصل یازدهم رمان سخن از عشقی می رود كه ناگهان گم می شود. مصطفی دشتی، دكترای جوان ادبیات پس از صحبت مفصلی درباره نكات مثبت و منفی راوی اول شخص و سوم شخص گفت: زاویه دید رمان اسماعیل سوم شخص یا دانای كل است كه برای خواننده كسل كننده است. چراكه رمان های امروزی بیشتر به راوی اول شخص گرایش دارند و در زاویه دید سوم شخص نه تنها خواننده احساس فاصله می كند، بلكه زمان نیز معمولا گذشته است. امجدیان گفت: زاویه دید رمان اصلا سوم شخص نیست. داستان از زبان یك راوی بیان می شود كه خود شاهد ماجراست و به عبارتی دانای كل محدود است كه به نظرم نویسنده با تیزهوشی این كار را كرده است. در حالی بحث میان زاویه دید بالا گرفته بود، یكرنگی بیان كرد: بهتر است درباره مسائل مهم تری صحبت كنیم. اصولا رمان از مسائل هستی شناسی صحبت می كند و قرار نیست صرفا تاریخ بگوید و یا زندگی شخصی را تعریف كند و بر صفحات انبوه تاریخ بیفزاید. آثار مهمی همچون بینوایان و جنگ و صلح درباره انقلاب نوشته شده اند. ولی امیر حسین فردی نتوانسته پتانسیل های انقلاب اسلامی را با ظرافت بیان كند. امجدیان كه خود از شاگردان زمان های نه چندان دور فردی محسوب می شود، گفت: اینكه نویسنده توانسته از هیچ، شخصیت هایی خلق كند كه ما حیفمان می آید چرا آن ها نیمه كاره رها شده اند، هنر نویسنده را نشان می دهد. دشتی پاسخ داد: نمی توانیم شخصیت پردازی را از رمان جدا كنیم و بگوییم حالا این موضوع خوب پرداخت نشده، پس بیاییم درباره دیگر مسائل رمان صحبت كنیم. در رمان اسماعیل ما همه شخصیت ها را از زبان راوی می شناسیم، نه كنش خود شخصیت. امجدیان در قسمت دیگری از بحث درباره رمان اسماعیل كه گفته می شود جلد دوم آن نیز توسط امیر حسین فردی نوشته شده و به زودی منتشر خواهد شد، گفت: توصیفات رمان رگباری است و این نوع توصیف مخصوص نیمه اول قرن بیستم است. دشتی پاسخ داد: در طول رمان انتظار داشتم توصیفات به نوعی به رمان وصل شود كه متأسفانه این اتفاق نیفتاد. دشتی سپس با شماره صفحه به ذكر مثال هایی پرداخت كه به كرات در آن نویسنده از كلمه :كشیده« به عنوان توصیف استفاده كرده بود كه این جزئی نگری سبب خنده حاضران شد. امجدیان هنگامی از او خواستند جمع بندی پایانی خود را عنوان كند، گفت:اگر امروز به جمع بندی نرسیم بهتر است و من جلسه دیگری دارم كه باید خود را به آن برسانم. نظراتمان خیلی به هم نزدیك نیست كه بخواهیم جمع بندی كنیم. كاش یك جلسه دیگر در ادامه نشست امروز باشد تا بحث را ادامه دهیم. امجدیان با گفتن این حرف جلسه را ترك كرد و حاضران نیز دقایق كوتاهی بحث را ادامه دادند. در این نشست قرار بود مهدی كاموس و امیر حسین فردی نیز حضور داشته باشند كه هر یك به دلایلی نتوانستند در این نشست شركت كنند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 569]