گرمخانه‌ها ارتقا پيدا كردند

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: گرمخانه‌ها ارتقا پيدا كردند
رفاه‌و خدمات- مراكز ساماندهي بي‌خانمان‌ها و كارتن‌خواب‌ها ديگر فقط يك گرمخانه نيست، از اين‌رو در اين گفت‌وگو نه سخن از گرمخانه شنيديم و نه كلمه‌اي در‌باره جمع‌آوري.

در معاونت اجتماعي فرهنگي شهرداري تهران همه مديران نسبت به به كاربردن كلمه «جمع‌آوري» در مورد كارتن‌خواب‌ها و بي‌سرپناهان حساسيت دارند و پرهيز مي‌كنند؛ مگر انسان را هم جمع‌آوري مي‌كنند؟! گرمخانه‌ هم ديگر گرمخانه نيست. اينكه چه شده و چه تغييري كرده از 4 سال پيش تا حالا را نجم‌الدين محمدي، مديركل امور آسيب‌هاي اجتماعي شهرداري تهران به ما گفته است و در ادامه مي‌خوانيد.

از زماني كه قانون بلديه نوشته شد- يعني حدود 100 سال پيش- مسئوليت ساماندهي بي‌خانمان‌ها و بي‌سرپناهان در شهر بر عهده شهرداري بوده و شهرداري‌ها متولي ايجاد مراكزي به‌عنوان نوانخانه بودند. اين پيشينه قانوني را مديركل آسيب‌هاي اجتماعي شهرداري تهران ارائه داد و گفت كه مدتي اين مسئوليت توسط شهرداري‌ها فراموش شد اما گسترش شهرهاي بزرگ و مشكلات اين گسترش، موجب افزايش تعداد بي‌خانمان‌ها شد تا شهرداري دوباره به سراغ اين مسئوليت بيايد.

نجم‌الدين محمدي ابتدا توضيح داد كه بي‌خانمان و كارتن‌خواب با هم فرق دارند. به گفته او كارتن‌خواب‌هايي هستند كه تمام عمر خود را با كارتن‌خوابي گذرانده‌اند و زندگي‌شان در خيابان ‌مي‌گذرد اما بي‌خانمان‌ها معمولا به دلايلي خانه و زندگي خود را از دست مي‌دهند، از يك طبقه اجتماعي افت مي‌كنند يا از خانواده خود طرد مي‌شوند، حتي ممكن است پيرمرد يا پيرزني به خاطر از دست دادن حافظه، بي‌خانمان شده باشد. بنابراين تعريف اداره كل آسيب‌هاي اجتماعي شهرداري از بي‌خانمان و كارتن‌خواب متفاوت است.

نكته ديگري كه محمدي به آن اشاره كرد، نحوه جذب بي‌خانمان‌ها و كارتن‌خواب‌ها به مراكز نگهداري است. براساس توضيحات او، 4سال پيش كه اجراي اين طرح آغاز شد و محل‌هاي نگهداري، گرمخانه نام گرفت، تغييراتي در آن صورت گرفت. محل‌هاي نگهداري كه ابتدا چادر بود، تبديل به ساختمان‌هايي مناسب و ايمن شد و خدماتي هم كه ارائه مي‌شد تغييرات اساسي كرد. در مورد شيوه جذب اين گروه هم بايد گفت كه كار به 3 صورت انجام مي‌شود؛

روش اول به اين صورت است كه گشت‌هايي به همراه مددكاران تحصيل‌كرده و ماموران نيروي انتظامي در طول شبانه‌روز گشت‌زني مي‌كنند و به جاهايي كه معمولا كارتن‌خواب‌ها مي‌خوابند، سر مي‌زنند و آنها را جذب مي‌كنند. راه ديگر اين است كه از طريق تلفن‌هاي
سامانه 137 و اطلاع‌رساني شهروندان كارتن‌خواب‌ها را شناسايي كرده و آنها را به اقامتگاه‌هاي موقت شبانه‌روزي هدايت مي‌كنند. محمدي گفت كه سامانه 137 شهرداري از اين نظر كارايي بسيار خوبي داشته و شهروندان اين سامانه را به‌عنوان يك مركز پيگيري فوريت‌هاي شهري به رسميت شناخته‌اند.

سومين شيوه‌اي كه كارتن‌خواب‌ها را جذب اقامتگاه‌هاي موقت مي‌كند، مراجعه خود اين گروه است. به گفته محمدي، اين افراد هنگامي كه محل اقامتگاه‌ها را شناختند به‌طور خود معرف به مراكز مراجعه مي‌كنند و جذب مي‌شوند.

مديركل امور آسيب‌هاي اجتماعي شهرداري تهران در مورد اين اقامتگاه‌ها توضيح داد كه اقامتگاه‌ها ابتدا با عنوان گرمخانه و به‌صورت چادر ايجاد شده بود كه ايمن نبود و خطر آتش‌سوزي داشت اما از 2 سال پيش شهرداري تهران 3 اقامتگاه مناسب با ايمني كافي در 3 نقطه تهران ساخت تا محل‌هاي نگهداري موقت از هر نظر شايسته افرادي باشد كه جذب اين مراكز مي‌شوند؛ ضمن اينكه ايجاد اقامتگاه به‌صورت فعلي اين امكان را هم مي‌دهد كه شهرداري خدمات بهداشتي و پزشكي و تغذيه بهتري به اين افراد ارائه دهد و ساماندهي، كيفيت بهتري پيدا كند.

موضوع ديگري كه اين مدير بخش آسيب‌هاي اجتماعي در شهرداري به آن ‌پرداخت، ساماندهي كارتن‌خواب‌ها و بي‌خانمان‌ها، پس از جذب آنهاست. به گفته محمدي، اين افراد پس از جذب و رسيدگي، به چند صورت ساماندهي مي‌شوند؛ به اين ترتيب كه گاهي با شناسايي خانواده‌هايشان، به خانه فرستاده مي‌شوند. اين شامل افرادي مي‌شود كه به هر دليل از خانه دور افتاده‌اند؛ مثلا سالمنداني كه به‌دليل فراموشي، خانه خود را گم كرده‌اند.

او اضافه كرد كه يك دسته ديگر از اين افراد به‌شدت از نظر جسمي بيمار و ضعيف هستند و نياز به رسيدگي دارند، بنابراين به بيمارستان‌هاي طرف قرارداد شهرداري فرستاده مي‌شوند. سايرين هم به مراكز اقامت موقت فرستاده شده و از خدمات آنجا نظير شام و صبحانه، خدمات بهداشتي و درماني، مشاوره مددكاري و معاينه استفاده مي‌كنند و صبح مرخص مي‌شوند. اين گروه تا زماني كه ساماندهي بشوند از اين خدمات استفاده مي‌كنند.

اما شهرداري تهران نهادي است كه محدوديت‌هاي خود را در انجام فعاليت‌هاي اجتماعي دارد. شهرداري اگرچه توسط مديران آن نهادي اجتماعي فرهنگي خدماتي تلقي مي‌شود، اما اختيارات كاملي در انجام امور اين حوزه‌ها ندارد. محمدي ادامه داد كه شهرداري هر گونه خدمات پزشكي و بيمارستاني كه لازم باشد به اين گروه ارائه مي‌كند، اما از اين كار هيچ كمك و همكاري از جانب وزارت بهداشت نديده است. شهرداري ناچار شده است بيش از دو برابر تعرفه‌هاي دولتي با بيمارستان‌هاي دولتي قرارداد ببندد تا به اين آسيب‌ديده‌هاي اجتماعي خدمات بدهد و تا‌كنون در اين برنامه صدها ميليون تومان هزينه كرده است.

مديركل امور آسيب‌هاي اجتماعي شهرداري تهران يادآور شد كه شهرداري براي ساماندهي كارتن‌خواب‌ها و بي‌خانمان‌ها، دست به اقدامات بسياري مي‌‌زند؛ از جمله اينكه معتادان را به مراكز سم‌زدايي مي‌فرستد و شهرستاني‌ها را به شهرهاي خود، ضمن اينكه اتباع خارجي را هم از راه‌هاي قانوني سامان‌ مي‌دهد، اما در اين ميان به همكاري نهادهايي مثل بهزيستي، كميته امداد، وزارت كشور، وزارت كار و ديگر بخش‌هاي دولتي نياز دارد.

اگر بخواهيم خدمات كامل ارائه دهيم و به‌طور اصولي ساماندهي كنيم، بايد براي گروهي كه نياز به كار دارند امكان اشتغال ايجاد كنيم، امكان درمان ايجاد كنيم و كمك كنيم كه اتباع بيگانه به كشورهاي خود برگردند.

به عقيده او، نهادهايي همچون سازمان فني و حرفه‌اي مي‌تواند به كساني كه نياز به حرفه‌ آموزي دارند كمك كند.اين گفت‌وگو مانند بسياري از گفت‌وگوهايي كه با مديران شهرداري انجام مي‌شود يك نتيجه‌گيري مستقل و جدا از ساير مسائل دارد و آن، نياز به ايجاد مديريت واحد شهري است؛ موضوعي كه تازه نيست اما كهنه‌ هم نبايد بماند.
دوشنبه 16 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 52]