واضح آرشیو وب فارسی:آپام: ایسنا: توماس ترانسترومر به عنوان برنده جایزه نوبل ادبیات – معتبرترین جایزه ادبی دنیا – در سال ۲۰۱۱ معرفی شد. توماس ترانسترومر سال پیش هم از بختهای اصلی دریافت جایزه نوبل ادبیات بود اما در نهایت ١٨ عضو آکادمی، نوبل جایزه ادبی را به ماریو بارگاس یوسا اهدا کردند. بنابر اعلام پایگاه اطلاع رسانی آکادمی نوبل، توماس ترانسترومر ٨٠ ساله شاعر اهل سوئد است و در این دوره «آدونیس» شاعر اهل سوریه را برای بردن نویل ادبیات رقیب اصلی خود می دانست. جایزه نوبل ادبیات هرساله از سوی آکادمی نوبل برای تقدیر از یک عمر دستاورد ادبی به یک شاعر، نویسنده و یا نمایشنامه نویس اعطا میشود. جایزه نوبل ادبیات برای اولین بار در سال ١٩٠١ برگزار شد و «سولی پرودوم» فرانسوی نام خود را به عنوان اولین برنده این جایزه به ثبت رساند. بسیاری از کارشناسان و منتقدان ادبی معتقدند آکادمی نوبل به دلایل سیاسی و غیرادبی، نویسندگان بزرگی را از دریافت این جایزه محروم کرده است که مارسل پروست، جیمز جویس، ولادیمیر ناباکوف و خورخه لوییس بورخس سرشناسترین آنها هستند. هرچند بزرگانی چون لئو تولستوی، هنریک ایبسن، امیل زولا و مارک تواین نیز به دلایلی که مغایر وصیتهای بنیانگذار آکادمی نوبل بودند، از کسب این افتخار بازماندند. از دیگر نویسندگان سرشناس به آسترید لیندگرن – نویسنده ی سوئدی خالق «پیپی جوراببلند»، میتوان اشاره کرد که به اعتقاد برخی منتقدان، چون آکادمی نوبل به ادبیات کودک توجهی ندارد، از قافله برندگان جایزه نوبل جا ماند. از مجموع برندگان نوبل ادبیات در سالهای گذشته، تنها ٢٧ نفر غیراروپایی بودهاند و حتی کشوری چون سوئد بیشتر از همه قاره ی آسیا سابقه کسب نوبل ادبیات را دارد. نویسندگان فرانسوی پیشتاز بلامنازع کسب نوبل ادبیات هستند. ژان ماری گوستاو لوکلزیو آخرین نماینده ادبیات فرانسه بود که موفق به دریافت این جایزه شد. رومن رولان، آناتول فرانس، آندره ژید، آلبر کامو، ژان پل سارتر و کلود سیمون از سرشناسترین فرانسوی های این فهرست هستند. پس از فرانسه، آمریکا و انگلستان در رتبه دوم قرار دارند. آمریکا برای کسب اولین جایزه نوبل ادبیات سه دهه انتظار کشید تا سینکلر لوئیس در سال ١٩٣٠ آن را کسب کرد. تونی موریسون نیز دیگر آمریکایی بود که ١٧ سال قبل این جایزه را به دست آورد. آلمان ، ایتالیا ، اسپانیا ، لهستان ، ایرلند و شوروی سابق دیگر کشورهایی هستند که به دفعات جایزه ی نوبل ادبیات را کسب کردهاند. این در حالی است که قاره ی پهناور آسیا تنها در سه دوره که دو بار آن توسط ژاپن در سالهای ١٩۶٨ و ١٩۴۴ و یک بار آن توسط هند در سال ١٩١٣ بود، این افتخار را کسب کرده است. جوانترین برنده جایزه نوبل ادبیات طی چند دهه گذشته، رودیارد کیپلینگ انگلیسی است که در سال ١٩٠٧ در حالیکه ۴٢ سال داشت، این جایزه را به دست آورد. در سوی مقابل، دوریس لسینگ انگلیسی در سال ٢٠٠٧ در حالی که ٨٨ساله بود، نوبل ادبیات را کسب کرد تا پیرترین برنده این جایزه نام بگیرد. در طی ١٠١ سال برگزاری این جایزه، فقط ١٢ نویسنده زن نوبل ادبیات را کسب کردهاند. سلما لاگرلوف سوئدی اولین زنی بود که در سال ١٩٠٩ موفق به کسب نوبل ادبیات شد. تاکنون فقط یک بار در سال ١٩٣١، جایزه نوبل ادبیات بعد از مرگ یک نویسنده به او اعطا شده است.اریک آکسل کارلفلدت در این سال در حالیکه در قید حیات نبود، برنده نوبل ادبیات انتخاب شد. در تمام دورههای برگزاری جایزه نوبل ادبیات، تنها دو نفر از دریافت این جایزه ارزشمند خودداری کردهاند. بوریس پاسترناک – خالق کتاب «دکتر ژیواگو» – در سال ١٩۵٨، تحت فشار مقامات شوروی سابق از سفر به استکهلم برای دریافت جایزه امتناع ورزید. ژان پل سارتر فرانسوی نیز در سال ١٩۶۴ به علت اینکه به هیچ جایزه و عنوان رسمی اعتقاد نداشت، نوبل ادبیات را نپذیرفت. تاکنون تنها در چهار دوره از جوایز نوبل ادبیات، همزمان بیش از یک نفر به عنوان برنده معرفی شدهاند که البته وقوع آن بیشتر در دیگر شاخههای جایزه ی نوبل متداول است. در سال ١٩٠۴، فردریک میسترال فرانسوی و خوزه اچه گارای اسپانیایی، در سال ١٩١٧ کارل آدولف گیلروپ و هنریک پونتوپیدان هر دو از دانمارک، در سال ١٩۶۶ شموئل یوسف آنیون اسراییلی و نلی ساچز سوییسی و در سال ١٩٧۴ ایویند جانسون و هری مارتینسون هردو از سوئد مشترکا جایزه نوبل ادبیات را دریافت کردهاند. با اینحال، هیچ نویسنده یا شاعری بیش از یک بار این جایزه را کسب نکرده است. شگفتانگیزترین انتخاب آکادمی نوبل در شاخه ادبیات، به عقیده بسیاری، وینستون چرچیل است که در سال ١٩۵٣ به این عنوان دست یافت. او در واقع برای جایزه صلح نوبل نامزد بود که به عنوان برنده ی نوبل ادبیات معرفی شد.
مهر ۱۴, ۱۳۹۰
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: آپام]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 189]