واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: ضرورت جلوگيري از ضايعات كشاورزي و توسعه صنايع تبديلي
سالانه حدود 30 درصد از محصولات كشاورزي در قالب ضايعات از بين مي رود كه ارزش آن حدود پنج تا 10 ميليارد دلار است. به گزارش ايسنا صنايع تبديلي و تكميلي بخش كشاورزي كه به فرآوري و عمل آوري مواد نباتي، حيواني، زراعي، باغي، شيلاتي، دام و طيور و جنگل و مرتع مي پردازد از جمله صنايعي است كه نقش و تاثير بسياري از ابعاد مختلف در بخش كشاورزي داشته و دارد. افزايش ارزش افزوده، توسعه صادرات و كاهش ضايعات و همين طور كاهش ريسك در بخش كشاورزي از عمده ترين فوايد توسعه صنايع تبديلي و تكميلي در اين بخش است.
حمايت از صنايع تبديلي، توسعه بخش كشاورزي را به همراه دارد
تجربه تعدادي از كشور هاي در حال توسعه نشان مي دهد توسعه و حمايت از اين صنايع مي تواند نقش حياتي در توسعه بخش كشاورزي داشته باشد، به طوري كه در حال حاضر پيوند بين بخش صنعت و كشاورزي در كشور هاي در حال توسعه در مقايسه با كشور هاي توسعه يافته ضعيف تر است، اين در حالي است كه گذر از كشاورزي سنتي به صنعتي در كشور هاي در حال توسعه ارتباط متقابل بين كشاورزي و صنعت را طلب كرده و از اهداف كليدي توسعه اقتصادي محسوب مي شود. بخش كشاورزي در حال حاضر حدود 15 درصد از توليد ناخالص داخلي، 21 درصد از اشتغال، 22 درصد صادرات غيرنفتي كشور را به خود اختصاص مي دهد، همچنين 81 درصد عرضه مواد غذايي و 90 درصد نيازهاي واحدهاي صنايع تبديلي را طي دهه اخير تامين كرده است.
اما در اين بين صنايع تبديلي و تكميلي نقش مهمي در توسعه كشاورزي هر كشوري دارد و توجه به اين بخش علاوه بر جذب سرمايه هاي خرد كه تاثير بسياري در كاهش تورم در جامعه دارد، اشتغال زايي خوبي نيز براي جمعيت جوياي كار در پي خواهد داشت.
براساس اين گزارش بررسي هاي برخي كارشناسان نشان مي دهد با وجود امكانات بالقوه فراوان و توليد انواع محصولات كشاورزي در كشور به دليل فقدان صنايع تبديلي و تكميلي كافي در بخش كشاورزي و همچنين صنايع بسته بندي و نگهداري مناسب و كافي و يكپارچه و مكانيزه نبودن اراضي كشاورزي و عدم احداث صنايع تبديلي و تكميلي بخش كشاورزي در مناطق عمده توليد محصولات، مقدار زيادي از اين توليدات در اثر حمل و نقل و نگهداري طولاني و نامناسب ضايع مي شود و از بين مي رود. به اعتقاد كارشناسان بخش كشاورزي در كشور ما فرآوري محصولات صادراتي و تطابق آن با استاندارد هاي جهاني بسيار ضعيف است به طوري كه در محصولاتي مثل زعفران و خرما كه جزء برترين توليدكنندگان آن هستيم متاسفانه از نظر بسته بندي و فرآوري جزء عقب مانده ترين كشور ها محسوب مي شويم كه همين امر خسارات فراواني را متوجه كشورمان ساخته است.
روند كاهش ضايعات محصولات كشاورزي مطابق برنامه چهارم نبوده است
در سال هاي اخير با وجود رشد صنايع تبديلي و تكميلي روند كاهش ضايعات محصولات كشاورزي مطابق پيش بيني هاي برنامه چهارم نبوده است.
به اعتقاد كارشناسان بخش صنايع غذايي معادل 25 درصد درآمد نفتي، هر سال از محل ضايعات كشاورزي از دست مي رود به طوري كه عدم توجه به صنايع تبديلي و تكميلي موجب شده است هر سال معادل غذاي 15 ميليون نفر بر اثر ضايعات كشاورزي از بين برود. به گفته محمدحسن سرخوش يكي از كارشناسان صنايع غذايي كشور براساس بند «هـ» ماده 18 قانون برنامه چهارم توسعه، وزارت جهاد كشاورزي مكلف است توليد محصولات كشاورزي را 100درصد افزايش و ضايعات محصولات فوق را 50 درصد كاهش دهد. وي مي افزايد؛ استقرار صنايع تبديلي و تكميلي در نواحي صنعتي و اطراف روستاها از جمله راهكارهاي نزديك شدن به اهداف پيش بيني شده در برنامه فوق است. براساس اين گزارش تا پايان برنامه چهارم توسعه، ظرفيت جذب محصولات كشاورزي در صنايع تبديلي و تكميلي بخش كشاورزي بايد به 42 ميليون و 129 هزار تن در سال افزايش يابد، ولي اين در حالي است كه در حال حاضر سالانه 28 ميليون و 800 هزار تن مواد خام كشاورزي، جذب صنايع تبديلي و تكميلي كشاورزي مي شود كه حاصل آن توليد 14 ميليون و 121 هزار تن محصول فرآوري شده و بسته بندي شده است.
غذاي 15 تا 20 ميليون نفر در كشور هنگام برداشت محصولات كشاورزي از بين مي رود
با توجه به توليد فصلي محصول كشاورزي و دامي و مصرف آنها در طول سال، براي نگهداري و بهداشت مواد غذايي نياز به ايجاد صنايع تبديلي، تكميلي، فرآوري و بسته بندي مواد غذايي است.
همچنين ضايعات محصولات كه به طور متوسط
8/17 درصد از محصولات كشاورزي از مرحله برداشت تا مصرف را شامل مي شود هر سال معادل غذاي 15 تا 20 ميليون نفر در كشور را در برمي گيرد. از اين رو، به لحاظ اهميت ايجاد و توسعه صنايع تبديلي طبق قانون برنامه چهارم، مقرر شده است تا پايان سال 88 هر سال مقدار 8 ميليون و 132 هزار تن محصول باغي، 20 ميليون و 926 هزار تن محصول زراعي، 11 ميليون و 996 هزار تن محصول دامي و 93 هزار تن محصول شيلاتي جذب صنايع فرآوري كشاورزي شود. به طور كلي وجود صنايع تبديلي ، صنايع بسته بندي و سردخانه ها به طور مستقيم و صنايعي كه محصولاتشان به طور واسطه در توليد محصولات صنعتي ماشيني همانند تراكتورسازي ها و كمباين سازي ها يا توليد دستگاه هاي بوجاري مورد استفاده قرار مي گيرند، كمك موثري در زمينه كاهش ضايعات هستند.
يکشنبه 15 دي 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: همشهری]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 222]