واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: اين باغها که اغلب متعلق به خاندان ثروتمند بويژه خاندان علم ( وزير دربار رژيم پهلوي ) بوده اند به تعداد زياد در داخل شهر بيرجند و روستاهاي اطراف پراکنده اند. به دليل حاکم نشين بودن شهر بيرجند در گذشته ، هم اکنون آثار بسياري از بناهاي متعلق به آنان در منطقه به چشم مي خورد که روزگاري نه چندان دور محل سکونت و مامن امراي محلي و اعيان و اشراف بوده اند. جهان اسلام دو سبک باغ سازي را از ايرانيان اقتباس کرده که با گذشت زمان کم و بيش در بين ملت ها رواج يافت که يک نمونه آن، باغ به عنوان ظرف که ساختمان در وسط قرار گرفته و ديگري باغ به عنوان مظروف که احاطه شده توسط ساختمان ها مي باشد. استفاده از فضاي شهري به عنوان باغ ميدان و محل تفريح و تفرج و تعاملات اجتماعي از دوره صفويه در شهرهاي ايران آغاز شد که مي توان اين باغ ها را در نواحي مختلف مشاهده کرد. باغها و عمارت هاي اکبريه ، رحيم آباد ، معصوميه ، بهلگرد ، اميرآباد شيباني ، علي آباد ، شوکت آباد و ارگ کلاه فرنگي نمونه اي از اين باغها در بيرجند است. در اين ميان مجموعه باغ و عمارت اکبريه بيش از همه نگاه پرسشگر هر بيننده اي را به سوي خود جلب مي کند. اين باغ و عمارت در زميني به مساحت هشت هزار متر مربع با بناهايي در چند طبقه مجزا ساخته شده و تزئينات بنا شامل تالار آينه و ميانخانه گنبد عرقچين و تزئينان مقرنس و رسمي بندي مي باشد. اين مجموعه با کاربرد مسکوني و حکومتي متعلق به دوره زنديه تا اوايل پهلوي مي باشد که قسمتي از ساختمان هاي اندروني آن به اعضاي خانواده علم اختصاص داشته و قسمت مرکزي آن ويژه امور ديواني و حکومتي بوده است. اولين و قديمي ترين بناهاي اين مجموعه که به بناي شوکت الملک معروف است هم اکنون به کتابخانه و دانشکده هنر اختصاص دارد. بخش مرکزي آن نيز که بناي حکومتي بوده در دو طبقه مجزا به عنوان موزه باستان شناسي و مردم شناسي بيرجند مورد استفاده قرا مي گيرد. باغ و عمارت رحيم آباد نيز درداخل روستاي رحيم آباد بيرجند قرار گرفته و از بناهاي دوره قاجار به شمار مي رود. اين مجموعه شامل بخشهاي متعددي از جمله عمارت اصلي با راهروها و اتاقهاي متعدد، اصطبل و حوض خانه با گنبد کلاه فرنگي مي باشد. عمارت رحيم آباد داراي سه تالار بزرگ است که از نظر کاربردي به عنوان پذيرايي از ميهمانان و تشريفات استفاده مي شده و داراي تزئينات مقرنس، آينه کاري و گچبري است. درها و پنجره هاي تالار داراي کتيبه هايي به شکل هلالي و تزئينات مشبک با طراحي اسليمي مي باشد که استفاده از شيشه هاي رنگي بر زيبايي آن افزوده است. باغ و عمارت بهلگرد نيز در 15 کيلومتري شرق بيرجند ، شامل دو باغ ، دو عمارت، اصطبل ، محل سکونت خدمه و يخدان طبيعي مي باشد. طبقه اول اين عمارت داراي چهار ستون دايره اي آجري است که مهمترين عناصر تزئيني باغ را در خود جاي داده است. باغ و عمارت شوکت آباد هم در فاصله پنج کليومتري شرق بيرجند شامل بخش هاي متعددي است که هر بخش تزئينات خاص خود را داشته و حوض خانه آن داراي بيشترين ويژگي هاي معماري و تزئيني است. از عناصر معماري مهمي که مربوط به اين مجموعه است و در فاصله 500 متري باغ قرار دارد، يخچال طبيعي است که از خشت و گل ساخته شده است. باغ و عمارت معصوميه هم در غرب بيرجند در دوره پهلوي ساخته شده و معماري آن بگونه اي طراحي شده که نماي اصلي عمارت در آب استخر مقابل آن کاملا بارتاب داشته بطوري که عمارت چهل ستون اصفهان را تداعي مي کند. تمام فضاها و اتاقهاي اين عمارت همچون ساير بناهاي تاريخي به يکديگر راه دارند و ورود به داخل ساختمان از هر سوي عمارت ميسر مي باشد. در اين عمارت علاوه بر باغ اصلي دو باغ ديگر هم به چشم مي خورد که در يکي از آنها عمارتي ساده خودنمايي مي کند و ديگري فاقد عمارت است. تمام 665 /664
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 224]