دومينوي شهر

واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: دومينوي شهر
امين عارف نيا

چندي پيش شوراي اجتماعي كشور در قالب مصوبه يي تامل برانگيز مسووليت ساماندهي كودكان كار و خيابان را به شهرداري تهران واگذار كرد و به عبارتي مسووليت اين مساله اجتماعي را كه قانوناً برعهده دولت به صورت عام و سازمان بهزيستي به صورت خاص است به شهرداري سپرد. اين مسووليت حساس و تعهدآور در كنار مسووليت هاي گوناگون و متنوع ديگري كه در ساحت هاي متنوعي چون فعاليت هاي ديني، خدمات فرهنگي، ارتقاي بهداشت و سلامت و موارد فراواني از اين دست پيرامون شهرداري تعريف شده است شهرداري تهران را در قامت ناجي براي شهر ما درآورده است. شهرداري تهران فراتر از وظايف پيچيده يي كه در قبال ساخت و ساز، عمران، آباداني و توسعه شهر تهران برعهده دارد چند سالي است كه شادمانه در حال چيدن قطعات بازي دومينويي است كه در معامله يي تعجب برانگيز قطعات آن را در جست وجوي دومينوبازاني كه هريك خسته از ريختن چندده باره قطعات بازي شان در گوشه يي رها كرده اند مي يابد و حريصانه در گستره ميدان بزرگي به وسعت تهران مي چيند. چيدن اين دومينوي متنوع و بزرگ در شرايطي به پيش مي رود كه با به سلامت فرود آمدن هريك از قطعات آن كف و سوت نظاره گران و شادي و هيجان شهروندان را به همراه دارد. اما اين استرس كماكان باقي است. ورود شهرداري به حوزه هاي فرعي مسووليتي بنايي بود كه اولين سنگ هاي آن در سال هاي نخست دهه 70 و در شرايطي كه تهران در وضعيتي خاكستري و مبتلا به بيماري هاي مزمن در گوشه يي رها شده بود، گذاشته شد.

احداث فرهنگسراهايي چون بهمن و خاوران، ايجاد حوزه معاونت امور اجتماعي و فرهنگي در ساختار شهرداري، تاسيس سازمان فرهنگي و هنري، ورود به مسائل اجتماعي شهر و اقدامات متعدد ديگري از اين دست در آن سال ها نه تنها در تغيير وضعيت فرهنگي و اجتماعي تهران موثر واقع شد بلكه بسياري از دستگاه هاي فرهنگي كشور را با رقيبي جدي مواجه كرد. اين استراتژي، شهرداري را به يكي از بانيان و شركاي اصلي فعاليت هاي فرهنگي و اجتماعي در شهر تهران تبديل كرد. تا جايي كه فرهنگسراهاي شهر گوي سبقت را از مراكز فرهنگي و هنري دولتي ربودند و با ارائه خدماتي مطلوب تر و در فضايي بازتر به اوقات فراغت شهروندان پرداختند. اين تجربه موفق و تاثيرگذار كه به تقويت پايگاه اجتماعي شهردار و شهرداري در ميان شهروندان تهراني انجاميد در كنار توفيق شهردار وقت تهران در ارائه خدمات ذاتي اين نهاد عمومي، حسادت هايي را در ميدان سياست و در ميان سياست ورزان به همراه آورد كه محل بحث ما در اين يادداشت كوتاه نيست. آن تجربه مقبول به الگويي براي پنج شهرداري بدل شد كه در سال هاي بعد سكان مديريت شهري را در دست گرفتند و هر يك كوشيدند به نحوي با افزودن بر محيط و مساحت دايره خدماتي كه شهرداري به شهروندان ارائه مي كرد پايگاه اجتماعي خود و جريان سياسي شان را تقويت كنند. شهرداران تهران در دهه يي كه گذشت هر يك فراتر از ماموريت كوشيدند با شناسايي كانون هاي نارضايتي شهروندان ضمن تعريف وظايف متنوع فرهنگي و اجتماعي براي شهرداري اين نهاد عمومي را به سمت جلب رضايت شهروندان هدايت كنند. آنان با وقوف بر اين نكته كه صرف ارائه خدمات شهري مطلوب شايد توان جلب رضايت شهروندان تهراني براي ارتقا در نظام سياسي را نداشته باشند با ورود به ساحت هاي متنوع، تلاش كردند خود را در عرصه هاي مختلف صاحب نظر و ايده، دلسوز و حركت آفرين معرفي كنند. بر هيچ كس پوشيده نيست كه تهران به عنوان كلانشهري پرجمعيت بيشترين نياز براي افزايش فرصت هاي فرهنگي و فضاهاي هنري، ارتقاي خدمات بهداشتي و توسعه برنامه هاي فراغتي، ورزشي و تفريحي را دارد اما سوال عمده يي كه در اين بين مطرح مي شود اين است كه آيا سامان دادن به همه اين نيازها در حيطه وظايف شهرداري است؟ آيا شهرداري متولي پيشگيري از اعتياد، ايدز و آسيب هاي اجتماعي است يا صرفاً مسوول پيرايش چهره شهر و هدايت آسيب ديدگان اجتماعي به سمت متوليان قانوني مسائل اجتماعي است؟ آيا شهرداري تهران متولي ساماندهي و تامين نيازهاي تجهيزاتي تكايا و هيات هاي عزاداري است يا صرفاً وظيفه آماده سازي فضاي عمومي شهر براي پاسداشت روزهاي عيد و شادي، عزاداري و مراسم هاي ملي را برعهده دارد؟ آيا شهرداري مجاز است با ورود به ساحت مقدس مساجد كه براساس سنتي كهن با اتكا به نذورات و كمك هاي مردمي سال ها با كمترين معضل و مشكلي مامن مومنين بوده اند سنت ديرين آنها را خدشه دار و اتكاي آنها به نهاد شهرداري را مرسوم كند؟ آيا شهرداري صلاحيت ارائه آموزش هاي تخصصي به شهروندان را دارد و متولي مسائل و معضلات آموزش و پرورش است؟ تجهيز كتابخانه هاي مدارس به كتاب، حمايت هاي مادي از اهالي فرهنگ و هنر، خريد بي برنامه آثار هنري و... آيا در شرح وظايف شهرداري است؟ آيا رفع نابرابري هاي اجتماعي، هبه به نيازمندان، دستگيري از مستمندان، ايجاد بانك اطلاعاتي از ايثارگران و ده ها و ده ها مورد از اين دست كه هر روز و هر روز در قالب طرح هاي متعدد و مفصل توسط شهرداري تهران به مرحله اجرا گذاشته مي شود از منظر حقوقي و قانوني با شهرداري ارتباط معنادار دارد؟ مواردي كه برشمرده شد همه و همه نيازها و ضرورت هاي اجتماعي و فرهنگي است كه پرداختن به آنها در مواردي از نان شب هم واجب تر است. اما سوالي كه در پرتو سياسي كاري ها بي پاسخ مانده اين است كه آيا شهرداري حلال تمامي مشكلات شهر است؟ و قرار است هر كار بر زمين مانده و خيري را عهده دار شود؟ شهرداري تهران در پرتو تصميم هاي سياسي، آلوده كلاف سردرگمي شده است كه ادامه روند پيش رو اين نهاد عمومي را در آينده با بحران مواجه خواهد كرد. ورود به حوزه هاي پراكنده و متنوع و بالابردن سطح انتظارات و مطالبات اجتماعي از مديريت شهري در شرايطي كه نهادهاي مسوول فرصت طلبانه در سايه حضور پررنگ شهرداري در عرصه هاي مختلف وظايف ذاتي خود را از گردن ساقط مي كنند، در آينده بحراني مديريتي را براي تهران رقم خواهد زد. بر شوراي شهر به عنوان ديده بان حقوق شهروندان و مسائل شهر و ناظر امور شهري لازم است ضمن نظارت بر آنچه در حال وقوع است از گشوده شدن ساحت هاي جديد و غيرمرتبط در فراروي مديريت شهري جلوگيري كند. شهرداري بايد با ظرافت تحت جراحي قرار گرفته و مسووليت هاي غيرمرتبط از پيرايه تشكيلات آن زدوده شود. باشد كه شاهد ريختن به يكباره قطعات دومينويي كه در پهنه شهر چيده شده است، نباشيم. شايد حداقلي ترين حسن برداشتن دانه دانه قطعات آن باشد كه از ريختن دومينوي شهر و شوكه شدن شهروندان جلوگيري كند.
سه شنبه 10 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]

[مشاهده در: www.iribnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 1447]