سياست - مشاركت اعراب در ديپلماسي غرب عليه ايران

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: سياست - مشاركت اعراب در ديپلماسي غرب عليه ايران
سياست - مشاركت اعراب در ديپلماسي غرب عليه ايران

دكتر هادي سمتي، استاد پيشين دانشگاه تهران و كارشناس مسائل بين‌الملل به‌ويژه مسائل مربوط به ايالات متحده آمريكا، در گفت‌وگو با سايت ديپلماسي ايراني، تاكيد كرده كه برگزاري نشست‌هايي مشترك ميان كشورهاي عربي و گروه مذاكره‌كننده هسته‌اي با ايران در راستاي افزودن كشورهاي عربي به صحنه ديپلماسي، و چندين برابر كردن فشارها عليه ايران است تا شايد ايران تغييري در مناسبات و معادلات خود در برنامه‌ هسته‌اي دهد، با اين همه وي ادامه داده كه «تصور مي‌كنم ايجاد يك وفاق جدي بين‌المللي كه بخواهد ايران را بار ديگر به شوراي امنيت بكشاند تا چند ماه آينده ساده نيست اما پس از استقرار آقاي اوباما در كاخ سفيد مي‌تواند امكان‌پذير باشد.»

حضور كشورهاي عربي و گفت‌و گوي كشورهاي گروه 1+5 با اعراب خاورميانه را با توجه به روند رو به رشد اظهار نگراني كشورهاي اين منطقه از فعاليت‌هاي ايران چگونه ارزيابي مي‌كنيد؟
بخشي از افزايش اظهار نگراني‌ها در مورد ايران و برنامه هسته‌اي اين كشور طبيعي است چراكه مدتي موضوع ايران تحت‌الشعاع رقابت‌هاي انتخاباتي آمريكا و اخبارهاي مهم‌تر بود و به‌طور جدي به ايران پرداخته نشد و تا حدي نيز كشورهاي منطقه فرصت دادند تا نتيجه انتخابات آمريكا مشخص شود.حال با آمدن آقاي اوباما به نظر مي‌رسد يكي از زمينه‌هاي رشد بحث‌هايي از قبيل مذاكره كشورهاي عربي منطقه و گروه 1+5 اين است كه آنها استنباط مي‌كنند كه شايد آقاي اوباما به نوعي رهيافتي مثبت‌تر يا تعامل‌گرايانه‌تري نسبت به ايران داشته باشد و اين خود دغدغه‌هايي براي كشورهاي ذي نفع و گروه‌هاي طرفدار مقابله با ايران ايجاد مي‌كند، بر اين اساس اين كشورها و گروه‌ها تلاش دارند كه موضع ايران و نگراني از اين كشور را در صدر اخبار نگه دارند. از طرف ديگر موضوع هسته‌اي ايران به نوعي بايد در زماني حل شود و در اين خصوص كشورها به دنبال راه‌حل جدي و قابل تكيه هستند، اين موضوع نمي‌تواند به صورت نامعلوم و نامحدودي ادامه داشته و هيچ اقدامي صورت نگيرد، لذا طبيعي بود كه اصل ديپلماسي در اين خصوص مجددا احيا شود. بر اين اساس هم به دليل زمينه‌هاي سياسي و تبليغاتي موضوع هسته‌اي ايران و هم به دليل ضرورت‌هاي محتوايي اين موضوع، طرح مجدد آن به نظر اجتناب‌ناپذير مي‌رسد. با وجود اين طبيعي است كه توافق امنيتي عراق و آمريكا به همراه رهيافت‌هاي مثبت احتمالي آقاي اوباما در برابر ايران موجب نگراني كشورهاي منطقه و برخي كشورها كه تمايل به ادامه سردي روابط ايران و آمريكا دارند، شود و سبب افزايش تلاش‌هاي اين كشور در اين ميان گردد.
گفت‌وگوي كشورهاي 1+5 با كشورهاي عربي خاورميانه پيرامون برنامه هسته‌اي ايران در بر دارنده چه پيام‌هايي است؟
روابط ايران با كشورهاي عربي خليج فارس و خاورميانه طي سال‌هاي اخير تا حدودي سرد‌تر شده است، از سوي ديگر اين برداشت وجود دارد كه ديپلماسي آمريكا و اتحاديه اروپا براي حل مسئله هسته‌اي ايران موفقيت‌آميز نبوده است، ضمن آنكه مقامات آمريكايي در سفرهاي اخير خود به منطقه، اذعان داشته‌اند كه ديپلماسي نقش محوري در دولت آينده ايالات متحده خواهد داشت و بخش عمده‌اي از اين ديپلماسي، شامل كشورهاي منطقه خواهد بود كه توانايي و ابزارهاي مهمي را در اختيار دارند. طبيعي است كه طرف‌هاي غربي توان كشورهاي منطقه را در راستاي ديپلماسي خود بسيج كنند، پيشتر نيز اعلام كرده بودند كه به اين كار اقدام خواهند كرد، لذا گفت‌وگوهايي از اين قبيل چندان غيرعادي نيست.
آيا اشتراك ديدگاه مشخصي ميان كشورهاي عربي منطقه و كشورهاي عضو گروه 1+5 در مورد ايران وجود دارد؟
مسئله تهديد امنيتي بودن ايران را آمريكا به نوعي در منطقه تعريف كرده و همه كشورهاي منطقه نيز به نوعي آن را پذيرفته‌اند، تنها در نگاه اولويت‌ها و شيوه‌هاي برخورد طرف‌هاي غربي و كشورهاي عربي ممكن است تفاوت‌هايي وجود داشته باشد.
آمريكا بر تهديد بودن ايران در منطقه تبليغات گسترده‌اي انجام داده است و كشورهاي منطقه نيز بخشي به طور طبيعي از ايران ترس دارند و بخشي ديگر نيز تحت القاي جريانات غربي هستند، لذا اشتراك نظر ميان كشورهاي غربي و كشورهاي عربي منطقه بخشي طبيعي است و بخشي نيز ساخته شده است و شايد با شكل گرفتن ديپلماسي جديد و تهاجمي از طرف آمريكا و اتحاديه اروپا، غرب بايد به سوي دخالت دادن جدي‌تر و علني‌تر كشورهاي عربي خاورميانه در ديپلماسي‌هاي خود حركت كند، البته اعراب منطقه به‌طور معمول در اين پروسه حضور داشته‌اند اما اين حضور چندان شفاف و علني نبود.
پيش‌بيني شما از مذاكرات و گفت‌وگوهايي از قبيل آنچه قرار است ميان كشورهاي خاورميانه و گروه 1+5 در مورد ايران انجام شود، چيست؟
موضوع هسته‌اي ايران موضوعي نيست كه حل آن از ديد آمريكاييان و اروپايي‌ها چندان راحت باشد، اين كشورها همواره معتقد به افزايش فشارها بر ايران بوده‌اند اما اين افزايش فشار، جواب مطلوبي نداده است. به نظر مي‌رسد كه اين دست گفت‌وگوها در راستاي تقويت و افزايش فشارها بر تهران است و احتمالا اين گونه مي‌انديشند كه با افزودن كشورهاي عربي به صحنه ديپلماسي، فشارها نيز چندين برابر شود و ممكن است ايران در اين خصوص به نوعي مناسبات و معادلات خود را تغيير دهد. با اين حال تصور مي‌كنم كه ايجاد يك وفاق جدي بين‌المللي كه بخواهد ايران را بار ديگر به شوراي امنيت بكشاند تا چند ماه آينده ساده نيست اما پس از استقرار آقاي اوباما در كاخ سفيد امكان‌پذير است. اما اكنون مهم‌تر از طرح مجدد موضوع ايران در شوراي امنيت، شكل‌گيري رفتارهايي چون گفت‌وگوي اعراب و غرب بر سر ايران است كه نشان مي‌دهد آمريكا قصد دارد ديپلماسي چندجانبه خود را خارج از مكانيسم شوراي امنيت هدايت كند، در واقع هدف آمريكا اين است كه در كنار مكانيسم شوراي امنيت، حلقه‌هاي فشار را بر ايران مستحكم‌تر كند.
به هر حال معضل جدي غرب اين است كه تا كنون فشارها بر ايران جوابي نداده و سوال اين است كه اگر با ادامه اين سياست باز هم جوابي گرفته نشود، چه خواهد شد؟
به نظر مي‌رسد كه تنها ادامه فشارها كافي نيست و لذا نتيجه اين خواهد شد كه موضوع حل شود، اين امر نيازمند تنظيم كار در طول مسير حل مسئله هسته‌اي ايران است و بعيد است كه طرف‌هاي غربي نيز چندان اميد داشته باشند كه در كوتاه‌مدت اين كار جواب دهد. حداقل پيش‌بيني كه مي‌توان ارائه داد اين است كه مسير غربي‌ها مسير ديپلماسي همراه با افزايش فشارها بر ايران است.
منبع: ديپلماسي ايراني
دوشنبه 9 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 69]