آموزه هاى مسيح از منظر قرآنز سنيه بهشتي

واضح آرشیو وب فارسی:کيهان: آموزه هاى مسيح از منظر قرآنز سنيه بهشتي
يكي از پيامبران اولوالعزم، حضرت عيسي بن مريم(ع) است و مسيحيان در حال حاضر اكثريت پيروان اسمي شرايع ابراهيمي را تشكيل مي دهند و در همه جاي جهان حضور دارند. مسيحيت به علل مختلف توانسته است كه بسياري از مردم را همراه خويش سازد. بااين همه تحليل قرآن از مسيحيت كنوني بسيار متفاوت از آن چيزي است كه به عنوان باورهاي مسيحي در ميان مردم وجود دارد. قرآن، همواره به شرايع موسوي و مسيحي به ديده احترام و تكريم نگريسته و آنان را در ميان پيامبران اولوالعزم قرار داده است، با اين همه، نسبت به آموزه هايي كه به عنوان يهودي و مسيحي مورد توجه پيروان آنان قرار گرفته به ديده ترديد و تشكيك مي نگرد و به نقد جدي آن مي پردازد.

به عبارت ديگر تحليل قرآن از شرايع مسيحي و يهودي، تحليلي انتقادي است و با آن كه خود را تصديق كننده باورهاي تورات و انجيل مي شمارد، ولي تحريف آن ها را از نظر دور نداشته و خواهان بازگشت به باورهاي وحياني اصيل است. نويسنده در نوستار حاضر مي كوشد نگرش قرآن را نسبت به مسيح و مسيحيت كنوني تبيين كند و تحليل آن را از آموزه هاي مسيح آن طور كه وحي شده تشريح نمايد. با هم اين مطلب را از نظر مي گذرانيم.

مسيح در قرآن

قرآن در آيات بسياري به معرفي آموزه هاي مسيح و جايگاه و نقش وي به عنوان يكي از پيامبران اولوالعزم مي پردازد. حضرت مسيح از نظر قرآن بشري است كه به شكل شگفت همانند آفرينش حضرت آدم(ع) بي آن كه پدري داشته باشد آفريده شده است. (آل عمران آيه 59) در آيات سوره آل عمران و نيز سوره مريم به چگونگي تولد وي مي پردازد و تبيين مي كند كه وي از مادري به نام مريم(س) زاده شده بي آن كه شوهري داشته و انساني او را مس كرده (مريم آيه 20) باشد.

خداوند از تولد مسيح به تولدي ياد مي كند كه روح به شكل مستقيم از طريق روح القدس همانند آدم به وي دميده شده است. (مريم آيه 17) از اين رو در آيات 91 سوره انبياء و نيز 12 سوره تحريم از نفخ روح در مريم(س) سخن مي گويد و اين كه با اين دميدن بر فرزندش متولد شد كه اين گونه زاده شدن به عنوان آيه اي از آيات خداوندي براي جهانيان معرفي گرديد.

تولد مريم و ماجراهاي او

سوره آل عمران به تكريم و احترام اين مادر و فرزند نازل شده و از آن دو بزرگوار نام برده است؛ زيرا در همان سوره و نيز در سوره تحريم آيه 12 سخن از مريم بنت عمران مي كند كه با حفظ و حصانت از عفت خويش و واگذاري نفس خود به خدا و قرار گرفتن در مسير عبوديت محض به جايي رسيد كه به عنوان برگزيده خداوند معرفي شد و به عنوان آيه اي از آيات خداوندي ارزش و مقام يافت.

خداوند در آيه 33 سوره آل عمران بيان مي دارد كه زن عمران يعني مادر مريم(س) هنگام زاده شدن وي، او را در راه خدا آزاد مي كند و به معبد مي فرستد تا عمر خويش را به عنوان بنده پاك و پاكيزه خداوند به عبادت و عبوديت بگذراند.

اين دختر در مسير عبوديت به جايگاهي مي رسد كه غذاي او از بهشت فراهم مي شود به گونه اي كه زكرياي پيامبر(ع) از ديدن غذاهاي بهشتي در برابر او شگفت زده مي شود. (آل عمران آيه 37) همچنين در مسير كمالي به جايگاهي مي رسد كه به او وحي مي رسد.هرچند كه وحي به او براي تشريع نيست ولي وحيي است كه بيانگر ارتباط محكم و استوار وي با خداوند عالم مي باشد؛ زيرا وحي داراي اقسام مختلفي است كه ازجمله آن ها وحي تشريعي مي باشد كه به پيامبران و رسولان داده مي شود تا خلافت الهي را به عهده گيرند و مردم را به عنوان ربوبيت طولي به سوي كمال هدايت و رهنمون شوند.

اين دختر به وحي الهي آگاه مي شود كه فرزندي خواهد داشت كه نشانه پاك الهي است و خداوند او را مسيح عيسي بن مريم ناميده و انساني مقرب و وجهي از وجوه الهي است. (آل عمران آيه 45)

از مادري كه خداوند او را الگو و سرمشق زنان جهان معرفي مي كند (تحريم آيه 12) عيسي بن مريم(ع) زاده مي شود كه خود آيه اي از آيات بزرگ خداوندي و كلمه اي از كلمات وجودي بلند و جاودانه الهي است.

ازنظر قرآن حضرت مسيح(ع) انساني همانند ديگر انسان هاست و جز خلقت شگفت و آفرينش عجيب وي ازسويي و پيامبري وي از سوي ديگر نمي توان ارتباط ديگري ميان او با خدا يافت. از اين رو همواره در همه آيات او را به مريم(س) نسبت مي دهد.

هيچ يك از آيات قرآني را نمي توان يافت كه در معرفي پيامبران بدون فاصله نام پدر و يا مادر وي را بيان كند مگر در مورد حضرت عيسي بن مريم(ع) كه همواره نام آن بزرگوار را با نام مادر بزرگوارش ياد مي كند تا بر اين نكته تأكيد شود كه وي فرزند بشري است نه آن كه فرزند خدا و يا خداوند مجسم و متمثل باشد كه برخي گمان برده اند.

توانمندي هاي عيسي (ع)

با اين همه بر مقام و منزلت وي چنان تأكيد مي كند كه خود بهترين دليل بر عظمت شأن او در نزد خداوند است. در آيات بسياري، آن حضرت(ع) به داشتن توانمندي هايي چون زنده كردن مردگان و درمان و شفاي بيماران صعب العلاج و ايجاد موجوداتي چون پرنده از گل (آل عمران آيه 49) و آگاهي از امور غيب (همان و نيز مائده آيه 110) ستوده شده است.

اين توانمندي ها در كنار داشتن كتابي خاص از سوي خداوند به وي ارزش و مقامي بلند مي دهد. مردم نيز تحت تأثير ولادت شگفت وي و معجزاتي چون زنده كردن مردگان و ساختن موجودات او را از جامه انساني و بشري بيرون برده و فرزند خدا و يا خداوند متمثل و مجسم دانستند كه به شدت مورد انكار قرآن قرار گرفته است.

خداوند با اشاره به اين كه وي همانند ديگر انسان ها غذا مي خورد و مي خوابد و از مادري زاده شده است به اين نكته توجه مي دهد كه خداوند نيازي به خوردن و خوابيدن و مادري ندارد. (مائده آيه 75) چنان كه مرگ، امري است كه او را در خود مي گيرد و او نمي تواند از مرگ بگريزد و اين عدم امكان فرار از مرگ و انتقال از جهاني به جهاني ديگر خود نشان دهنده آن است كه او مانند ديگر موجودات، مخلوق خداوند است. (مائده آيه 17)

به هرحال ازنظر قرآن، مسيح عيسي بن مريم(ع) همانند ديگران، بشري است كه نمي تواند به عنوان فرزند خدا و يا خداوند مطرح باشد و چنين باوري شرك و كفر است. با اين همه تأكيد مي كند كه وي را مقامي بس بزرگ و ارجمند در پيش گاه خداوند است و او يكي از پيامبران اولوالعزم با معجزات بسيار به شمار مي رود.

آن حضرت(ع) ماموريت داشت تا به بازسازي شريعت موسوي اقدام نمايد؛ زيرا شريعت موسوي نيازمند برخي تغييرات بود. البته اين تغييرات به معناي كنارگذاشتن آموزه هاي وحياني و آسماني آن نبود، زيرا اصول و كليات اعتقادي و عقايدي و حتي برخي از فروع، هم چنان مورد تصديق و تاكيد بوده است؛ از اين رو خداوند هنگام معرفي وي گزارش مي كند كه او به يهوديان فرمود كه تصديق كننده تورات است.(مائده آيه 64)

اما يهوديان كه تا پيش از اين تنها پيامبراني را داشتند كه فقط تصديق كننده آموزه هاي تورات بودند و آموزه هاي جديدي را بر آن نمي افزودند و يا كم نمي كردند حاضر به پذيرش پيامبري عيسي نشدند؛ زيرا پيامبران پيشين چون داود، زبوري داشت كه نيايش بود و يا ديگران تنها آينده اي را بيان مي كردند و يا به تشريح و تفسير تورات مي پرداختند؛ اما انجيل نه تنها اين گونه نبود بلكه برخي از آموزه هاي يهودي را كنار زده و احكام جديدي را با خود همراه داشت. هرچند كه اين احكام آن اندازه نبود كه بتواند تغييرات اساسي پديد آورد ولي در همان حد خود مي توانست رقيب تورات قلمداد شود. از اين رو يهوديان به مخالفت با پيامبري عيسي بن مريم(ع) پرداختند و با آن كه وي را مي شناختند، اما تنها به سبب تغييرات و احتمال كنار گذاشته شدن تورات با او مخالفت كردند چون احتمال مي دادند رقيب تورات گردد.

اين گونه بود كه دو گروه از يهوديان به موافقت و مخالفت با انجيل و عيسي بن مريم(ع) قيام كردند. برخي به عنوان حواريون و ياران وي بودند كه در كنار آن حضرت(ع) مي كوشيدند تا تغييرات مهم و اساسي را تقويت كنند. عده اي ديگر حضور مسيح را نابودي دين يهودي مي شمردند و آن را تكميل و يا اصلاح تورات و يهوديت نمي دانستند. اين در حالي بود كه آموزه هاي مسيح به گونه اي بود كه مي توان آن را اصلاحي و يا مكمل برشمرد؛ زيرا انجيل نيامده بود كه تورات را به كلي به كنار نهد بلكه حاشيه اي بر آن بود كه مي توانست بقاي آن را تضمين كند. در واقع مي توان مسيحيت را حركت اصلاحي توراتي دانست. از اين رو مسيحيان مي بايست همانند گذشته بر تورات عمل مي كردند و تنها در مواردي كه تكميلي و اصلاحي صورت گرفته از آن عدول كنند.

اما يهوديان اين را بر نتابيدند و به مخالفت و به ادعاي خودشان قتل آن حضرت(ع) اقدام كردند هرچند كه چنين چيزي تحقق نيافت و خدا او را به سوي خود بالا برد. (نساء آيه 158) ولي چنين خواسته اي نشان مي دهد كه آنان مسيحيت را رقيب يهوديت مي شمردند و پيامبري آن حضرت را نه تداوم يهوديت بلكه مخرب آن مي دانستند. لذا پيامبري را به يحيي(ع) پايان يافته تلقي مي كردند و در انتظار آمدن مسيح بودند كه هنوز متولد نشده است؛ زيرا آنان بر اين باور و مژده از سوي پيامبران پيشين خويش بودند كه مسيح و پيامبري ديگر به نام احمد(ص) مي آيد. با اين حال نه تنها ظهور مسيح را نپذيرفتند بلكه او را مخرب و از ميان برنده يهوديت تلقي كرده و به قول خويش كشتند.

تغيير در مسيحيت وحياني

مشكل به اين جا ختم نشد و چنان كه قرآن گزارش مي كند مسيحيت از درون نيز دچار مشكل شد. اگر توطئه هاي توراتي ها را كنار بگذاريم مشكل مهم و اساسي تر يهودياني بودند كه ايمان آورده بودند. اين يهوديان كساني بودند كه به عنوان حواريون مشهور بودند و خداوند از آنان به تجليل و بزرگي ياد مي كند. آنان كساني هستند كه انجيل را به عنوان كتاب اصلاحي و تكميلي براي تورات پذيرفتند و در كنار آن حضرت(ع) با يهوديان مخالف جنگيدند و سعي كردند تا آموزه هاي مسيحي را بفهمند و به ديگران منتقل كنند. (صف آيه 14)

نزول مائده آسماني

اينان براي اين كه بتوانند خود را به مقام اطمينان برسانند همانند حضرت ابراهيم(ع) كه خواهان اطمينان از راه حس و شناخت حسي معاد و رستاخيز بود، خواهان آن شدند كه مائده و غذايي آسماني نازل شود تا هم آن را عيد بگيرند و هم بتوانند به اطمينان برسند. خداوند براي ايجاد اطمينان، همان روش شناخت حسي ابراهيمي را در حق ايشان انجام داد و به ايشان غذايي آسماني فرستاد كه براساس برخي از گزارش ها اين عمل در روز يكشنبه بود. اين گونه است كه عيد در ميان واژگان قرآني، معنا و مفهوم جديدي يافت؛ زيرا آنان خواستند تا با اين رخداد، هم اطمينان خويش را افزايش دهند و هم بتوانند براي خود يك ماهيت ديني مستقل به دست آورند و آن را به عنوان ايام الله حفظ كرده و جشن بگيرند.

در حقيقت عيد خوراك آسماني به عنوان آيه و نشانه اي از خدا در حق حواريون بود كه مي توانستند با بهره گيري از آن به خود هويت ديگري بخشند. (مائده آيه 114)

عيد، تنها واژه اي است كه حضرت مسيح(ع) آن را به كار برد تا نشان دهد كه شخص با جشن گرفتن و يادآوري آن مي بايست خود را به خدا و فطرت بازگرداند و از آن دور نشود. از اين رو وي تأكيد مي كند كه اين عمل هر چند يك بار براي حواريون اتفاق افتاد ولي در طول تاريخ خواهد ماند و اولين تا آخرين ايشان از مسيحيان و پيروان آن حضرت(ع)، آن را جشن گرفته و به ياد آن به سوي خداوند باز مي گردند. (همان)

خداوند مي پذيرد كه اين مائده فرستاده شود ولي از آن جايي كه هر آيه اي به ويژه آيات درخواستي از سوي مردم در صورت بي توجهي به آن تبعات و پيامدهاي خطرناك دارد خداوند آنان را تهديد مي كند كه اگر پس از ديدن آيه و معجزه، دوباره راه كفر و نفاق و بي ايماني را در پيش گيرند به شدت عذاب خواهند شد. اين گونه است كه عيد آسماني مسيحيت شكل مي گيرد.

اما پس از مسيح و عروج آن حضرت(ع) برخي از پيروان، گام در راهي ديگر مي گذارند و او را به عنوان خدا و يا فرزند خداوند و يا يكي از سه خدايان معرفي مي كنند. (نساء آيه 171 و مائده آيه 17 و 72) اين گونه است كه تثليث و برخي ديگر از باورهاي باطل در ميان آنان گسترش مي يابد و اين در حالي است كه آن حضرت(ع) از اين گونه اعمال تبري مي جويد و مي فرمايد تا زماني كه در ميان ايشان بودم ايشان اين گونه تفكري نداشته و من نيز چنين آموزه اي را به ايشان نياموخته ام؛ زيرا من بنده اي از بندگان خدايم و اين تفكر، خودساخته است. (مائده آيه 116) چنان كه ايشان تفكر رهبانيت را ساخته و حتي بدان عمل نكرده اند. (حديد آيه 27) بلكه ايشان از اين هم تجاوز كرده و احبار و رهبان را خدايان خويش برگزدند (توبه آيه 31)

تغييرات در مسيحيت به گونه اي بود كه از يك دين الهي و توحيدي به دين تثليثي و ضدخدايي تبديل شد و نتوانست چنان كه بوده است به راه خويش ادامه دهد. برخي از مسيحيان حتي حضرت مريم (س) را نيز به عنوان يكي از خدايان برگزيدند و به عبوديت وي پرداختند. در حالي كه حضرت مسيح (ع) و مريم (س) به شدت با اين گونه تفكر مخالفت داشته و آن را كفر مي شمردند. (مائده آيه 116)

يكي از مراسمي كه در حال حاضر در ميان مردم مسيحي مطرح است تبرك به نان مخصوص برخاسته از همان مائده آسماني است كه تغيير شكل و ماهيت داده و با شراب نيز آميخته شده است؛ چنان كه توحيد نيز به تثليث گرفتار شده است.

جشن كارناوال

اين تغييرات، اندك اندك انجام مي شود و مردم گاه اصل را فراموش مي كنند مانند همين كارناوال هايي كه در اروپا و بسياري از كشورهاي جهان برگزار مي شود. در حال حاضر در مراسم آييني، كارناوال ها به جاي عبادات، به رقص و كارهاي زشت و نابهنجار اقدام مي كنند در حالي كه اصل كارناوال به معناي رها كردن گوشت است يعني آغازي براي ورود به زمان برگزاري روزه چهل روزه مسيحي كه در حقيقت نوعي وداع با تن و گرايش به معنويت و روح بوده است.

بنابراين اصل يك مراسم ديني و آيين عبادي به شكل امروزي تغيير ماهيت و هويت داده و حتي اصل و فلسفه جشن را به فراموشي سپرده اند.

چنين اموري در ديگر مذاهب و شرايع نيز تحقق مي يابد؛ از اين رو گاه با تغييرات اندك و تحت تاثير زمانه چنان اصل يك عمل عبادي دگرگون و به ضد آن تبديل مي شود كه اصل آن را نمي توان به دست آورد. درباره واژه بريك فاست انگليسي كه در حال حاضر به معناي صبحانه است نيز چنين تغييراتي ديده مي شود؛ زيرا بر يك به معناي شكستن و فاست به معناي روزه است و در حقيقت از آن جايي كه مسيحيان هنگام سحري افطار مي كردند و در اين زمان حق شكستن روزه روز را داشتند آن را به معناي شكستن افطار مي دانستند و اين گونه است كه واژه بر يك فاست به معناي صبحانه درآمد و مفهوم مذهبي و عبادي خويش را از دست داد.

در مراسم آييني ما نيز چنين تحولاتي آهسته و خزنده رخ مي دهد كه در مسايل آييني عاشورا نيز گاه با آن رو به رو هستيم كه از آن جمله به كارگيري ابزارهاي موسيقي است در حالي كه در گذشته برخي از آلات ويژه جنگي براي مراسم يادآوري به شكل تعزيه به كار مي رفته است كه در شكل امروزي آن، جلوه ديگري يافته است و اصولا بيانگر ياد و خاطره كربلا و جنگ و ابزارهاي جنگي نيست. البته طبل و برخي از ابزارها هنوز به كار مي رود ولي به شكل موسيقي جنگي نواخته نمي شود.
پنجشنبه 5 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: کيهان]

[مشاهده در: www.kayhannews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 133]