واضح آرشیو وب فارسی:فارس: مسئول نهاد دانشگاه شاهد:نوانديشي ديني موجب اقبال روزافزون به دين ميشود
خبرگزاري فارس: مسئول نهاد دانشگاه شاهد گفت: اگر نوانديشي با شرايط و حفظ اصول و تشخيص ثابتها و متغيرهاي دين باشد، نه تنها ضرري ندارد بلكه موجب اقبال روزافزون به دين ميشود.
به گزارش خبرگزاري فارس به نقل از مركز ارتباطات و اطلاعرساني نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاهها، حجتالاسلام اصغر هادوي مسئول نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاه شاهد در تعريف نوانديشي ديني اظهار داشت: اگر مراد از نوانديشي معناي لغوي آن باشد در حوزههاي مختلف علوم، معاني متفاوتي دارد و گاهي نوآوري مترادف با ابتكار و در مواردي به مفهوم بدعت است.
وي افزود: دليل اختلاف اين معاني نو بودن اين واژه در ادبيات فارسي است. گاهي نوآوري ترجمه (update) است و گاهي ترجمه (innovation) وجه اشتراك اين واژه ها باعث ميشود، نوانديشي را به نوجويي و نوآوري ترجمه كنيم، از سويي نتيجه اين نوانديشي، شالودهشكني ساختارهاي موجود است.
مسئول نهاد دانشگاه شاهد ادامه داد: در نگاه نوانديشان منصف، سنت و تمدن فداي يكديگر نميشوند، بلكه ميتوانند به همافزايي نيز منجر شوند. اگر جايگاه سنت، ملاحظه نشود، نوگرايي به زوال هويت ديني منجر خواهد شد و به قول مرحوم كاشفالغطا اين معني در روايات ما متواتر است. اگر در مواردي هم از اين قاعده استثناء شود و در زماني حكم آن تغيير كند آن هم عرفي است و مورد قبول شارع است و قواعد آن را خودش بيان كرده است.
هادوي در پاسخ به اين پرسش كه با وجود نوانديشي ذات دين اسلام به خطر نميافتد، گفت: اگر نوانديشي با شرايط و حفظ اصول و تشخيص ثابتها و متغيرهاي دين باشد، نه تنها ضرري ندارد بلكه موجب اقبال روزافزون به دين ميشود؛ خود دين هم به گونهاي تشويق به نوانديشي كرده است. رواياتي با اين مضمون وجود دارد كه در اصول كافي از امام صادق(ع) نقل شده است به اين معنا كه هرگاه كسي عالم به زمانه خويش باشد دچار اشتباه نميشود و البته اين نوانديشي ضوابطي هم دارد.
وي درباره پيششرطهاي نوانديشي ديني گفت: اول اين كه بايد احاطه و آگاهي بر انديشههاي پيشين داشته باشد، دوم اين كه در زمان فعلي آخرين يافتهها را در موضوعات مورد نظر بداند و سوم اين كه از افراط و تفريط پرهيز كند و در نهايت از دانش كافي در موضوع بهرهمند باشد.
حجتالاسلام هادوي با اشاره به فرصتهاي موجود در اسلام براي نوانديشي تأكيد كرد: در دين اسلام فرصت و تشويق براي نوانديشي در نظر گرفته شده، گرچه اين مشوقات به صورت صريح و امروزي بيان نشده است، ولي به خوبي ميتوان نوانديشي و زايشهاي جديد فكري را از آنها فهميد. در روايت از معصوم آمده است" قرآن مثل خورشيد در طول زمان جاري است همان طور كه امروز فايدههاي جديدي از انرژي خورشيدي كشف ميشود قرآن هم جاري است و ميتواند آثار و معاني جديدي از قرآن را كشف كرد." در كلامي از امام علي(ع) ميخوانيم" اين قرآن را به سخن آوريد" به اين روايت ضميمه كنيد اينكه قرآن داراي لايههاي مختلف است به طور قطعي هر زمان لايه جديدي كشف ميشود.
وي گفت: اين روايتها نشان ميدهد خود دين از مشوقان نوگرايي و نوانديشي است، اساساً روي آوردن به انديشههاي نو باعث ميشود بعد از 1400 سال معاني آيات را متوجه شويم نكاتي كه چندين قرن مخفي بوده است، از سويي زمينه را فراهم كنيم تا انديشههاي جديدتري در آينده به تفسير آيات بپردازند.
هادوي گفت: در قرآن آمده است هنگامي كه درياها شعلهور شوند. درك تعبير "سجرت" و فهم چگونگي برافروختگي آبها در آستانه قيامت و راز و رمز آنها هنگامي به روشني صورت ميپذيرد كه بدانيم آب از دو عنصر هيدروژن و اكسيژن تشكيل شده و هيدروژن گازي است كه ميسوزاند و باعث اشتعال ميشود. بنابراين با وجود دو عنصر آتشزا شعلهور شدن آب (در صورت تجزيه آن) امر شگفتانگيزي نيست. بنابراين آگاهي و بهره گيري از اين حقيقت كه در علم شيمي به اثبات رسيده ميتواند تصوير روشن و فهم بهتري از آيات به مفسر عرضه كند. اين فهم جديد در آيات در اين زمان است و ممكن است در آينده باز ابعاد جديدتري از اين فعل و انفعالات در شيمي تجربه شود كه فهم روشن تري از آيه بدست آيد.
مسئول نهاد دانشگاه شاهد معيار ثابت و اساسي نوانديشي را عدم تعارض و مخالفت با كتاب و سنت دانست و افزود:اين مولفهها به عنوان دو گوهر به جاي مانده از رسول خدا(ص) است. در متون روايي ما آمده است كتاب و سنت مي تواند نوانديشي را از آسيب ها برهاند حتي خود امامان نيز مي فرمودند اگر سخني به ما نسبت داده شد كه با قرآن مخالفت دارد آن را به ديوار بكوبيد و براي آن ارزشي قايل نباشيد. همانطور كه در عصر امامان، دينداران انديشه هاي خود را به امامان عرضه مي كردند تا معيار افكارشان سنجيده شود.
وي افزود: مجلسي در بحارالانوار نقل ميكند معصومان(ع) گوهرهايي پاك و بسي فراتر و والاتر از آدميان خاك نشيناند آنان با هستي آفرين ارتباط دارند و منشاء علم آنان مستقيم يا با واسطه وحي الهي است و سخنان آنان در حقيقت هستي سرچشمه ميگيرد.
هادوي درباره نقش مسئولان دفاتر نهاد در جريان نو انديشي ديني گفت: براي اينكه فهم مشتركي از نوانديشي داشته باشيم بايد ترمينال و مركز واحدي در نهاد مركز به ويژه در معاونت پژوهشي ايجاد شود. وقتي اين فهم مشترك به وجود آمد سئوالات و پيشنهادها پيرامون موضوعات بيان ميشود و عالمان با توجه به نقطه اعتدال بين افراط و تفريط در حوزه انديشه و عمل به پاسخگويي آنها در دانشگاه ميپردازند.
وي اضافه كرد: در اين مسير بايد همواره دانشجويان را به اين نقطه اعتدال بين سنت و نوگرايي دعوت كرد. بيانات امام راحل و رهبر معظم انقلاب مي تواند راهنماي بسيار خوبي در اين جهت باشد و براي معرفي الگوها هم ميتوانند دانشجويان را به انديشههاي شهيد مطهري، شهيد صدر، آيتالله جوادي آملي، آيتالله مصباح و بقيه بزرگان و اساتيد آشنا سازند.
انتهاي پيام/
سه شنبه 3 دي 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 245]