پوسيدگى پيش از موعد دندان ها

واضح آرشیو وب فارسی:کيهان: پوسيدگى پيش از موعد دندان ها
توجه به سلامتي دندان ها نيز مانند ساير اندام هاي بدن قبل از پوسيدگي و خراب شدن اهميت دارد. مراقبت از دندان ها بايد از سنين پايين در بچه ها شروع شود. موقتي بودن دندان ها ي شيري و رويش دندان هاي دائمي دليل اين نمي شود كه از رسيدگي به دندان هاي شيري غفلت كنيم. در واقع اين دندان ها، محيط رويش دندان هاي دائمي را آماده مي كنند و افتادن پيش از موقع آنها، به رشد مطلوب تمام بخش هاي دهان لطمه مي زند. به همين علت از نوزادي بايد مراقب بهداشت دهان و دندان كودك بود.

به عنوان مثال، هرگز نگذاريد كودك با شيشه آب قند، آب ميوه و يا حتي شير به خواب رود، بلكه قبل از خواب فقط به او آب بدهيد. تماس طولاني مدت شيريني (حتي لاكتوز شير) با دندان، زمينه پوسيدگي را به وجود مي آورد. «سندروم شيشه شير» مشكل حاد برخي كودكان است كه در اين صورت پوسيدگي هاي متعدد دندان هاي جلو ديده مي شود. با آغاز يك سالگي، كم كم بايد فنجان جايگزين شيشه شود و از اين به بعد مي توان به تدريج به كودك غذاهاي متنوع و جامد داد. ورود به دنياي مدرسه نيز توجه ويژه والدين را مي طلبد. در اين سن بايد مراقب خوردن تنقلات بچه ها در مدرسه بود و ساعت چهار وعده غذايي (سه وعده غذاي اصلي و يك ميان وعده) بايد كاملا منظم باشد؛ زيرا در غير اين صورت نه تنها كودك اضافه وزن پيدا مي كند، بلكه دندان هاي او نيز پوسيده و خراب مي شوند. شيريني هاي باقي مانده روي سطح دندان، محيط رشد باكتري ها را به وجود مي آورند. اين باكتري ها با مصرف شيريني و ترشح اسيد به ميناي دندان آسيب مي رسانند كه نخستين نقطه آغاز پوسيدگي ها است.

مانع تجمع باكتري ها شويد!

بعضي از رفتارهاي مادران نيز مي تواند ناراحتي هاي دهان و دندان را براي كودك در پي داشته باشد. باكتري «استروپتوكوك» كه مهم ترين عامل پوسيدگي هاي دندان است، از بزاق دهان مادر به كودك منتقل مي شود. كودك در سن بين 19 تا 33 ماهگي در مقابل اين باكتري بسيار حساس است. براي پيشگيري از انتقال باكتري توصيه مي شود مادر به هچ وجه قاشق غذاي كودك ( در اكثر موارد براي مزه كردن غذا، تشخيص گرما و...) را به دهان خود نبرد. مسواك زدن در بچه ها با رويش نخستين دندان هاي كرسي(بين 12 تا 18 ماهگي) بايد آغاز شود.

همراهي با بچه ها در مسواك زدن و آموزش روش هاي صحيح

داشتن دندان هايي سفيد و دهاني خوشبو نتايج مطلوب مسواك زدن درست و منظم است. وظيفه والدين است كه كودكان را از سنين پايين به مسواك زدن تشويق و روش هاي مناسب را به آنها آموزش دهند.

بهتر است كه بعد از غذاخوردن حتماً دندان ها مسواك زده شوند و حداقل روزي دوبار مسواك زدن بعد از صبحانه و شام اجتناب ناپذير است. تا هفت سالگي كودك به تنهايي نمي تواند به روش درست به طوري كه پلاك هاي دندان از بين برود، دندان هايش را مسواك بزند. پدر و مادر بايد با كودك همراه باشند و بعد از مسواك زدن نيز دندان هاي او را نگاه كنند تا از تميزي كامل آن مطمئن شوند.

مسواك زدن درست بايد حداقل دو دقيقه طول بكشد. با آشنايي بهتر كودك مي توان در قالب تصاوير حيوانات، ميوه ها و... او را سرگرم كرد تا متوجه گذر زمان نشود و در ضمن با روش هاي صحيح مسواك زدن آشنا شود. و يا مسواك هاي مخصوص كودكان كه با گذشت سه دقيقه رنگ آن تغيير مي كند، مدت زمان لازم براي مسواك زدن را به كودك نشان داد. مسواك بايد با لثه زاويه 45 درجه داشته باشد تا جرم ها به خوبي شسته شوند. سپس بايد مسواك را به صورت چرخشي روي دندان ها و به طور عمودي از لثه حركت داد تا سطح آنها كاملا تميز شود. تمام سطوح دندان از هر طرف بايد با دقت تميز شود.

با توجه به سن كودك بايد مقدار مناسب دهان شويه فلورايد به او داده شود تا دهان و دندان ها ضدعفوني شوند.

امروزه قرص و قطره فلورايد نيز به بازار آمده است اما دندانپزشكان توصيه مي كنند محلول هاي شستشو ارجحيت دارد زيرا با ميناي دندان به طور مستقيم در ارتباط است.

براي كودكاني كه مشكل خاص پوسيدگي دندان ندارند، استفاده از اين دهان شويه ها كفايت مي كند. در مورد كودكاني كه مشكلاتي در اين زمينه دارند(30% كودكان تا 70% دچار پوسيدگي دندان هستند)، بايد با توجه به تشخيص دندانپزشك از دهان شويه هاي ديگر نيز استفاده كرد.

مراقبت از دندان ها در سنين مختلف

توصيه مي شود كودك از دوران خردسالي حداقل يك بار در سال مورد معاينات دندانپزشك قرار گيرند. با اين حال بعضي سنين نيازمند توجه بيشتر و دقيق تر است:

يك سالگي: در اين سن كودك بايد براي اولين بار پيش دندانپزشك برده شود تا نخستين دندان هاي او معاينه شود، خصوصاً در مواردي كه احتمال مي رود كودك دچار «سندروم شيشه شير» است، نبايد از اين مسئله غفلت كرد.

سه سالگي: حالا ديگر كوچولوي شما بيست دندان شيري دارد. دندانپزشك با معاينه دندان هاي او اگر لازم باشد، دهان شويه تجويز مي كند و در مورد تغذيه و عادات اشتباه طفل مانند مكيدن انگشت، والدين را راهنمايي مي كند.

شش سالگي: در اين سن نخستين دندان هاي كرسي ظاهر مي شوند. اين دندان ها معمولا به خوبي ديده نمي شوند زيرا دندان هاي شيري، آنها را به عقب هل داده است. دندان هاي كرسي در واقع ستون دندان هاي ديگر اطراف آنها به حساب مي آيند. اين دندان ها به خاطر موقعيت، كامل نشدن رشد و برجستگي سطح، بيشتر در معرض پوسيدگي هستند. براي جلوگيري از پوسيدگي، مي توان روي دندان را با مواد مخصوص پر كرد.

نه سالگي: كودك در اين سن هم دندان شيري و هم دندان دائمي دارد، لثه ها به خاطر رويش دندان هاي جديد دردناك هستند، بعضي از دندان ها «لق» شده و تكان مي خورند؛ همه اين شرايط عدم بهداشت صحيح و پوسيدگي دندان را در پي دارد.

دوازده سالگي: در اين سن در واقع دومين مرحله رويش دندان هاي دائمي كامل مي شود. اين دندان ها نيز به خاطر وجود برجستگي ها بايد به خوبي تميز شوند. در اين سن كودك بيشتر تمايل به خوردن تنقلات و نوشيدني هاي شيرين دارد و چندان به بهداشت دهان و دندان اهميتي نمي دهد. از مسواك زدن نيز نبايد به هيچ وجه غفلت كرد.

پانزده سالگي: حالا ديگر با رشد كامل دندان هاي دائمي وقت آن رسيده كه اگر پوسيدگي در دندان ها وجود دارد، قبل از آنكه دردناك شوند، معالجه شوند. دندانپزشك همچنين نوجوان را با اصلاح روش هاي تغذيه به عنوان مثال با اثرات منفي سوء تغذيه روي دندان ها آشنا مي كند. همچنين دندانپزشك مي تواند مضرات سيگار بر لثه را براي وي توضيح دهد (50% نوجوانان دچار التهاب لثه هستند).

هجده سالگي: در اين سن تمام دندان هاي دائمي ديده مي شوند. از اين به بعد جوان خود مسئول بهداشت دهان و مراقبت از دندان هايش است. پوسيدگي دندان قابل ترميم اما در موارد خيلي حاد چاره اي جز كشيدن دندان نيست. در اينجا بار ديگر اهميت مسواك زدن و تغذيه درست را يادآور مي شويم.

ارتودنسي

فاصله داشتن ميان دندان ها، سابقه بي نظمي دندان ها در خانواده و مكيدن انگشت شست پس از 7-6 سالگي مواردي است كه ارتودنسي ضروري و بهترين زمان براي آن بين 6 تا 7 سال است.

عكسبرداري و معاينه فك نيز در سن 8 تا 9 سال براي تشخيص موقعيت دندان ها در فك توصيه مي شود. اين معاينات را مي توان به 10 تا 11 سالگي كه رشد اكثر دندان هاي دائمي تقريباً كامل شده است، به تعويق انداخت.

مريم سادات كاظمي
دوشنبه 25 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: کيهان]

[مشاهده در: www.kayhannews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 251]