واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: حفاران تونل را بيمه ساختمان كرده اند
سرمايه ،شكوفه آذر: قائم مقام معاون فني عمران شهرداري تهران در حالي خبر اتمام حفاري تونل دو هزار و 200 متري توحيد در موعد مقرر خودش (اسفند 87) را اعلام مي كند كه بار اصلي اين افتخار بر دوش سه هزار كارگري است كه به جاي آنكه كارفرما -شهرداري، بيمه آنان را «بيمه معدن» محسوب كند، «بيمه ساختمان» محسوب مي كند.
طبق قانون كار، كار در معادن و تونل هاي زيرزميني جزو مشاغل سخت به حساب مي آيد و در نتيجه اگر كارگران در اين مشاغل، «بيمه معدن» شوند، هريك سال كار آنان، 5/1 سال محاسبه مي شود. طبق قانون بيمه، 21 درصد از كف حقوق هر نفر ماهانه بابت بيمه كسر مي شود كه از اين مقدار 17 درصد سهم كارفرما، هفت درصد سهم دولت و سه درصد سهم كارگر است. به اين ترتيب و با حسابي سرانگشتي از اين سه هزار كارگر، مجموعاً چهار هزار و 500 سال طي سه سال كار بيمه ناديده گرفته شده است.
كف حقوق كارگران در سال 85 (آغاز كار پروژه) 156 هزار تومان، در سال 86، 185 هزار تومان و در سال 87، 219 هزار تومان تعيين شده است. اگر ميانگين كف حقوق اين كارگران را
185 هزار تومان سال 86 محاسبه كنيم به اين ترتيب كارفرما -شهرداري بابت هر كارگر 17 درصد از 21 درصد سهم بيمه در طول يك سال و نيمي كه بيمه آنها پرداخت نمي شود 506 هزار و يكصد تومان به اداره بيمه پرداخت نمي كند و در نتيجه كارگر نيز بيمه نمي شود. اين مبلغ را اگر ضربدر سه هزار كارگر اين پروژه عريض و طويل كه ساخت آن به گفته معاون فني عمران شهرداري تهران «ماهانه به طور متوسط 10 تا 15 ميليارد تومان» هزينه بر مي دارد، كنيم، يك ميليارد و 698 ميليون و 300 هزار تومان، به نفع كارفرما مي شود. قطعاً اين مبلغ در برابر مبلغ قراردادي اين پروژه به وسيله شركت پيمانكاري كه معادل 149 ميليارد و
464 ميليون تومان است، ناچيز به حساب مي آيد اما همين مبلغ كه نسبت به هزينه ماهانه 10 تا 15 ميليارد توماني اين تونل چيزي به حساب نمي آيد، مي تواند زندگي تك تك اين كارگران را تحت تاثير عميق خود قرار دهد. به نحوي كه به جاي 25 سال كار سخت مي توانند با 20 سال كار بازنشسته شوند.
در مكاني كه تا دو سال پيش زيرگذر سابق بازارچه شاهين در خيابان نواب و حد فاصل دو سوي ساختمان هاي خيابان نواب بود، حالا چيزي نيست جز خوابگاه كارگران تونل توحيد؛ اتاق هاي 10 و 12 متري با شش تخت، ديوارهاي گچي مرطوب و موكت هاي نازك. چند صد متر دورتر، كارگران سمت جمهوري همين خوابگاه ها را هم ندارند. آنها در گروه هاي پنج و شش نفره در كانكس هاي فلزي در محوطه رو باز زندگي مي كنند. جايي كه توالت ها و حمام هايشان با ديگر كارگران مشترك است و براي تهيه آب آشاميدني ناچارند پشت سر هم صف بايستند تا بتوانند از تنها لوله آب شهري محوطه استفاده كنند. منبع حرارتي آنها چيزي به جز بخاري برقي يا كپسول هاي گاز پيك نيك نيست.
نويان يكي از مهندسان اين پروژه بزرگ مي گويد: «وضعيت اسكان كارگران استاندارد نيست اما پيمانكار هم به دليل محدوديت جاي پروژه كه درست در وسط شهر و خيابان هاي پرترافيك است امكان بهتري ندارد.»
نخستين تونل زير گذر تهران تونل رسالت است كه ساخت آن به جاي مهلت پيش بيني شده 36 ماه، تا 9 سال به طول انجاميد و عملاً در آخرين روزهاي دوره رياست جمهوري علي اكبر هاشمي رفسنجاني ارديبهشت 76 آغاز و در نخستين روزهاي دوره رياست جمهوري محمود احمدي نژاد به پايان رسيد، اولين تجربه مهندسان ايراني در سازه هاي زيرزميني شهري بود. اين تونل هزار و 900 متري كه براي احداث آن بيش از 600 ميليارد ريال هزينه شد نه تنها نخستين تونل زيرزميني شهر تهران محسوب مي شد بلكه امكاني بود براي تمامي تجربه ها و آزمون و خطاهاي مهندسان ايراني تا در تونل هاي بعدي، وعده هاي 36 ماهه آنها به 9 سال ختم نشود. ساخت اين تونل كه بعدها به «هوشمندترين تونل خاورميانه» لقب گرفت، آنقدر مسوولان و خبرنگاران را هيجان زده كرده بود كه فراموش كردند آمار دقيقي از تعداد و شرايط شغلي و بيمه كارگراني كه در 24 ساعت طي
9 سال در اعماق زمين مشغول به كار بودند، منتشر كنند. تنها خبري كه از تعداد و وضعيت حقوقي اين كارگران در دست است، ظاهراً به خبرگزاري ايلنا تعلق دارد كه در تاريخ 27 آبان 84 آورده است: «كارگران تونل رسالت هر چهار ماه يك بار حقوق مي گيرند.» در ادامه اين خبر آمده است: «تعدادي از كارگران پيمانكار تونل رسالت تصريح كرد ند: «با توجه به اينكه بيشتر كارگران متاهل و مستاجر هستند، پرداخت دير هنگام حقوق موجب مشكلات زيادي براي پرسنل پيمانكار تونل رسالت شده است.»
اين كارگران گفتند: «پيمانكار حقوق تمامي پرسنل خود را چهار ماه يك بار پرداخت مي كند حتي مهندسيني كه در اين پروژه مشغول فعاليت هستند نيز از اين امر مستثني نيستند و 500 تا 600 نفر در تونل رسالت مشغول به كار هستند.»
اما كارگران تونل توحيد، دومين سازه زير زميني تهران با طول 2200 متر اگرچه در عمل مشكلاتي به حادي مشكلات كارگران تونل رسالت ندارند اما در شرايطي در زمان موعود (اسفند 87) كار خود را به پايان مي رسانند كه سه هزار تن از آنان در سه شيفت هشت ساعته، در 40 جبهه همزمان زير پاي شهر را خالي مي كنند تا بار ترافيك تجريش نشينان را به بهشت زهرا از سه ساعت به نيم ساعت تقليل دهند؛ كارگراني كه تصاويرشان زير چشم دوربين هاي مدار بسته شهرداري، در مونيتورهاي بزرگ ميدان توحيد و جمهوري نمايان مي شود تا «شهروندان محترم بدانند ماليات آنها هزينه چه كارهايي مي شود.»
اگرچه تجربيات فني، مهندسي و مالي تونل رسالت، پشتوانه ساخت تونل توحيد شده است اما اين تجربيات نتوانست در بهبود وضعيت سه هزار كارگري كه اغلب از قوميت هاي ترك، كرد و خراساني هستند، نقشي داشته باشد. هم اكنون اين سه هزار كارگر روزانه هشت ساعت كار مي كنند در حالي كه طبق قانون كار، كارگران در مشاغل سخت مانند تونل و معدن موظف به شش ساعت كار روزانه هستند و وضعيت بيمه آنان، بيمه ساختمان است و نه بيمه معدن.
يكي از اين كارگران مي گويد: «حقوق ما كارگران بسته به سابقه كاري مان ماهانه حدود 200 تا 500 تومان است. يك دست لباس و پوتين كار در سال، روزانه يك وعده غذا و اسكان كارگران شهرستاني به عهده كارفرماست اما غلظت و درصد
دي اكسيد كربن در اينجا كه در عمق 18 تا 30 متري زير زمين است و با توجه به دودي كه دستگاه هاي رودهدر و لودر توليد مي كنند، خيلي زياد است.» او به سختي كار در فصل زمستان اشاره مي كند و مي گويد: «به خصوص در فصل سرما غلظت آلودگي هوا چند برابر فصل تابستان است و سرماي استخوان سوز كار را در سه شيفت هشت ساعته سخت تر مي كند. بيماري هاي ريوي براي ما كه نزديك به سه سال از عمرمان را در زير شهر تهران گذرانده ايم- بعضي از ما 9 سال هم در تونل رسالت كار كرده اند- به يك بيماري عادي تبديل شده است.»
او مي گويد: «طبق قانون كار بايد روزانه حداقل يك ليوان شير به كارگران معدن و تونل داده شود اما معمولاً سهميه شير در كار نيست.»
ظاهراً اوضاع كارگران نسبت به
10 سال پيش پيشرفت قابل توجهي داشته است اما اين پيشرفت به آنجا نرسيده است كه كارگران در كارگاه هاي خود احساس كنند به اندازه زحمات و فشار كارشان، حق الزحمه دريافت مي كنند. بخش عمده اي از اين وضعيت به عهده بازرسان وزارت كار است. همينطور انجمن هاي حامي حقوق كارگران كه البته گروه دوم، از نظر قانوني، قدرت اجرايي ندارند. در همين ارتباط داوود قادري، دبير كانون عالي شوراي اسلامي كار كشور و نماينده بين المللي كارگران ايران در كنوانسيون ژنو مي گويد: «متاسفانه به ما قدرت اجرايي نظارت بر كارگاه ها داده نشده است. در نتيجه از بازرسي وزارت كار مي خواهيم به عملكرد پيمانكارها دقت بيشتري كنند.»
عضو كميسيون اجتماعي مجلس شوراي اسلامي، ابوالقاسم مختاري نيز اين نظر را تاييد مي كند: «سازمان تامين اجتماعي نظارت جدي بر كارگاه ها و شناسايي كارگران محروم از خدمات بيمه اي ندارد.» او چندي پيش در گفت وگو با مهر گفت: «در شرايط حاضر جمعيت بالايي از قشر كارگر به علت خودداري كردن كارفرمايان همچنين بي توجهي سازمان تامين اجتماعي در نظارت بر كارگاه ها، از خدمات بيمه اي محروم هستند و اين در حالي است كه اقدامي جدي براي اين امر صورت نمي گيرد.»
رجبعلي شهسواري، رئيس سابق اتحاديه كارگران قراردادي و پيماني كشور كه وضعيت كارگران تونل توحيد را مصداق عيني وضعيت كار در معدن مي داند، مي گويد: «تمامي سازه هاي زيرزميني كه مانند سازه هاي توحيد و رسالت، تونل و در اعماق زمين و زير پنج متر باشند، شامل «بيمه معدن» مي شوند.» محمد تقوي معاون حقوقي بين المللي شهرداري تهران پس از تماس هاي مكرر «سرمايه» خبر مي دهد: «از آنجا كه اين موضوع داراي اهميت حقوقي است و براي اولين بار به وسيله شما به اين موضوع توجه كرديم، در تماس تلفني كه هم اكنون با دفتر آقاي هاشمي معاونت حمل و نقل و ترافيك تهران داشتم، گفته شد يكي از قراردادهاي كارگران تونل توحيد را به عنوان نمونه مورد بررسي قرار خواهند داد و سپس اظهارنظر خواهند كرد.» در اين ارتباط حمزه شكيب رئيس كميسيون شوراي شهر تهران نيز در اين زمينه اظهار بي اطلاعي كرد و گفت: «تا به حال توجه نكرده بوديم كه كارگران تونل توحيد كه در زير زمين كار مي كنند، بايد «بيمه معدن» شوند و نه «بيمه ساختمان».
دوشنبه 25 آذر 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 175]