تاریخچه طب سنتی چینی

واضح آرشیو وب فارسی:ایران ویج: تاریخچه طب سنتی چینی

طب سوزنی بخش مهمی از پزشکی سنتی چین است، این بخش ابتدا فقط نوعی شیوه درمانی تلقی می شد و بعد به تدریج توسعه یافت. علم طب سوزنی علم جمع بندی و پژوهش فنون درمانی و قواعد کاربرد بالینی و تئوری اساسی آن به حساب می آید. طب سوزنی دارای تاریخ دیرینه ای در چین است. در کتب باستانی و قدیمی آمده است که وسایل ابتدایی طب سوزنی، سوزن سنگی است که در طب سوزنی چین باستان به کار می رفت. این وسیله سوزن سنگی برای استفاده طبی تقریبا در عصر حجر جدید ۸۰۰۰ تا ۴۰۰۰ سال پیش به وجود آمد. چین در جریان اشتغال به مطالعه و بررسی کشفیات قدیمی، سوزن سنگی برای استفاده طبی را کشف کرد. در فاصله سال های (۷۷۰ سال تا ۴۷۶ سال قبل از میلاد)، طب چینی از قید و بند جادوگری رها شده و پزشکان متخصص پرورش یافتند. در سلسله هان غربی (سال ۴۷۶ قبل از میلاد تا سال ۲۵ میلاد)، به دنبال پیشرفت فنون ذوب آهن، سوزن فلزی به تدریج تعمیم یافت. در نتیجه سوزن فلزی تدریجا جایگزین سوزن سنگی برای استفاده طبی شد و بدین ترتیب، دامنه کاربرد طب سوزنی گسترده تر شده و روند توسعه طب سوزنی تسریع شد.
در چین باستان، پزشکان با استفاده از کارکرد های حس پنجگانه بینایی، شنوایی، بویایی، لامسه و چشایی و صحبت با بیماران و خویشاوندان بیمار، اطلاعات مربوط به بیماری را به طور کامل و منظم کسب کرده و سپس با استفاده از این اطلاعات به درمان بالینی می پردازند. شیوه های تشخیص در طب سنتی چینی عبارت است از: نظارت، استماع و استشمام، استفهام و سنجش نبض که شیوه های چهارگانه تشخیص بیماری است. هر یک از این شیوه های چهارگانه تشخیص بیماری نقش خاص و ویژه خود را دارد و نمی توان آنها را جایگزین دیگری کرد و برای درمان بالینی این موارد لازم است و در این صورت می توان با توجه به عوارض بیماری، نتیجه گیری صحیح انجام داد.

● شیوه نظارت
شیوه نظارت بر اساس تئوری هایی درباره مجراهای اصلی، فرعی و نصف النهارهای بدن برای تشخیص بیماری انجام می شود. ارتباطات بخش برونی بدن انسان با احشای بدن فشرده و نزدیک است. اگر فعالیت ارگان های حساس بدن انسان تغییر کند، حتما در بخش های ظاهری بدن واکنش نشان خواهد داد، مانند تغییر رنگ پوست، جسم، حالت روحی و غیره. از این جهت با نظارت وضع ظاهر بدن و علایم تغییرات حالت و کارکرد حس پنجگانه صورت می توان تغییرات ارگان های داخلی را درک کرد.
شیوه های نظارت می تواند شامل نگاه کردن وضعیت ظاهری بیمار، رنگ چهره، صورت ظاهری و سر و گردن و پنج ارگان حسی (یعنی گوش ها، چشم ها، لب ها، بینی و زبان) پوست، شریان و رگ و ورید، مدفوع و ادرار و غیره باشد. محور نگاه کردن حالت ظاهری و مشاهده رنگ صورت و تشخیص از طریق زبان است. چون که با دیدن علایم گوناگون چهره و زبان، می توان تغییرات کارکرد امعا و احشا را تشخیص داد.

● استماع
استماع و استشمام شیوه دیگر تشخیص بیماری است. پزشکان با استفاده از حس شنوایی از طریق صدای بیمار و حس بویایی شیوه معالجه را تشخیص می دهند. با شنیدن صدا، نه تنها می توان تغییرات پاتولوژیک ارگان های صوتی مربوط را متوجه شد، بلکه با توجه به تغییرات صوت، تغییرات امعا و احشا شامل قلب، جگر، طحال، ریه، معده، کیسه صفرا، روده و مثانه بیمار قابل معاینه است. استماع صوت عبارت است از: صدای حرف زدن، تنفس، سرفه و غیره.
استشمام کردن بوها به دو نوع استشمام بوهای بدن بیمار و بوی اتاق مسکونی بیمار تقسیم می شود. بوهای بدن بیمار به طور عمده از نفوذ و رخنه سمومی در امعا و احشا بدن انسان، انرژی حیاتی و خون و مایع بدن ناشی می شود و از منافذ بدن بیماران و مدفوع و ادرار منتشر می شود؛ بوی اتاق بیمار شامل همین موارد است. برای نمونه بوی بیماران مبتلا به طاعون کاملا مشخص است.

● شیوه استفهام
شیوه استفهام روش دیگر تشخیص بیماری است. پزشکان با گفت وگو با بیماران یا مطلعان بیماری اطلاعاتی درباره بیماران همانند ابتلا به مرض، پیشرفت بیماری، عوارض کنونی، جریان درمان و غیره به دست می آورند. زمانی که تشخیص بیماری مشکل است و عوارض بدنی وجود ندارد یا مبهم است، می توان با این روش به پیشرفت هایی دست یافت. پزشکان با این روش می توانند از تمامی اطلاعات مربوط به بیماری ازجمله زندگی روزانه، محیط کار غذا، اعتیاد، وضعیت ازدواج و دیگر موارد آگاه شوند. موضوعات اصلی شیوه استفهام اطلاعات عمومی مبتلایان (نام، جنسیت، سن، شغل، ازدواج، ملیت، محل تولد، نشانی، تاریخ مراجعه به پزشک)، اظهارات مبتلایان درباره وضع بیماری، تاریخچه بیماری کنونی، عوارض کنونی، تاریخچه بیماری های گذشته، تاریخچه شخص، تاریخچه خانواده و غیره را در بردارد. شیوه استفهام عوارض کنونی به طور عمده عبارت است از: استفهام سرما و گرما، استفهام خواب، عواطف و همچنین مدفوع و ادرار.

● شیوه گرفتن نبض
در این شیوه پزشکان با دست روی بدن بیمار را آهسته لمس کرده و برخی نقاط را فشار می دهند. گرفتن نبض و لمس بدن روشی برای تشخیص بیماری است. روش تشخیص به وسیله گرفتن نبض شامل تجربه و مشاهده تغییرات حالت نبض، تغییرات پاتولوژی درون بدن بیماران و موارد مشابه است. فشار دادن برخی نقاط بدن برای آگاهی از تغییرات غیرعادی انجام می شود. با این کار تغییرات پاتولوژی و شدت بیماری مشخص می شود.

۲۰ مهر ۱۳۹۰

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایران ویج]

[مشاهده در: www.iranvij.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 42]