از تالار شيشه‌اي تا تالار مجازي«فرابورس»؛ ميانبري براي اصل چهل‌وچهاري‌ها

واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: از تالار شيشه‌اي تا تالار مجازي«فرابورس»؛ ميانبري براي اصل چهل‌وچهاري‌ها
عكس: حميد جاني‌پورگروه بورس – مجيد اسكندري: قديمي‌ترهاي تالار شيشه‌اي، مصطفي اميد قائمي را به خوبي مي‌شناسند.

چهره پشت به تابلو و رو به تالار او، روزهاي رونق نسبي بازار سرمايه را در خاطر سهامداران زنده مي‌كند. او حدود پنج سال به عنوان ناظر بازار، بالا و پايين رفتن قيمت‌ها را از نظر گذارند و معاملات را دنبال كرد.
او سپس به عنوان مديرعامل به صبا تامين رفت و چندي بعد در سرمايه‌گذاري توسعه ملي حضور يافت. در اين دوره، به دنبال تشكيل شركت بورس به عنوان رييس هيات‌مديره اين شركت در بدنه اجرايي بازار سرمايه به مدت 18 ماه نقش آفريني كرد.
او در كارنامه خود عضويت در هيات موسس شركت‌هاي بورس اوراق بهادار و بورس كالا را نيز تجربه كرده و در تاسيس كانون نهادهاي سرمايه‌‌گذاري نيز فعاليت موثري داشته است.
اميد قائمي اين روزها سخت مشغول است. او در حال پي‌ريزي بازاري است كه در حوزه مالي، OTC‌ نام دارد و در كشور ما «فرابورس» خوانده مي‌شود.
او به عنوان مديرعامل «فرابورس» انتخاب شده و قرار است تا چندي بعد، در كنار پل حافظ و در بخشي از ساختمان شركت بورس، فعاليت خود را به صورت رسمي در اين حوزه دنبال كند. در خصوص راه‌اندازي و فعاليت اين بازار با او به گفت‌وگو نشستيم.
اميد قائمي معتقد است: «راه‌اندازي فرابورس بيش از هر چيز نيازمند فرهنگ‌سازي است تا از اين طريق، شركت‌ها براي ورود به آن ترغيب شوند.» او از مطبوعات انتظار همكاري دارد.
تشكيل 5 كارگروه تخصصي
مديرعامل فرابورس درباره فعاليت‌هاي انجام شده براي راه‌اندازي اين بازار به خبرنگار ما گفت: در حال حاضر يك سري آيين نامه در دست تدوين است و 5 كارگروه تخصصي براي انجام كارهاي اجرايي، پيش‌بيني شده كه عبارتند از: كارگروه پذيرش، كارگروه كارمزدها و حق الدرج‌هاي شركت‌ها، كارگروه آيين‌نامه معاملات، كارگروه نحوه افشاي اطلاعات و كارگروه سيستم رايانه‌اي بورس.
وي افزود: در حال حاضر، تنها كارگروه پذيرش تشكيل شده و 70 تا 80درصد كار آن پيشرفت كرده است، اما براي ادامه كار بايد آيين‌نامه‌ها پس از تصويب به هيات مديره شركت بورس و سپس سازمان بورس ارسال شود، بنابراين اجرايي شدن اين بازار در سال آينده خواهد بود.
اميد قائمي درباره محل استقرار اين بازار گفت: براي احداث تالار فيزيكي، تصميم قطعي گرفته نشده، اما در صورت موافقت شركت بورس، از تالارهاي اختصاصي كارگزاري‌ها يا از تالارهاي اختصاصي شركت بورس استفاده خواهيم كرد.
بازاري با 28كارگزار
مديرعامل فرابورس درباره كارگزاران اين بازار گفت: 28كارگزار مجازند در فرابورس فعاليت كنند اما اين بازار، كارگزار اختصاصي ندارد و كارگزاران اوراق بهادار براساس ضوابط سازمان بورس از امتيازاتي برخوردار شده‌ و مي‌توانند در OTC نيز فعاليت كنند، بنابراين احتمال افزوده شدن تعداد كارگزاران نيز وجود دارد.
چهار سيستم پيشنهادي براي معاملات
رييس سابق هيات‌مديره شركت بورس در خصوص سيستم انجام معاملات OTC گفت: در اين زمينه چهار پيشنهاد مورد مباحثه قرار گرفته است. يكي اين‌كه در سيستم معاملات قبلي، سخت‌افزارهايي را كه شركت بورس كنار گذاشته برداريم و از صفر شروع كنيم، پيشنهاد دوم اين بود كه از سيستم جديد معاملات استفاده كنيم. خريد يك سيستم از خارج راه حل ديگري بود كه مطرح شد و در نهايت عنوان شد كه شركت‌هاي رايانه‌اي يك سيستم جديد طراحي كنند.
وي افزود: ما در‌حال‌حاضر منتظريم ببينيم راه‌اندازي سيستم جديد معاملات چه نتيجه‌اي به دنبال دارد، سپس براي سيستم معاملات OTC چاره‌اي بينديشيم.
اميد قائمي خاطرنشان كرد: به نظر مي‌رسد سيستم جديد معاملات بورس براي فرابورس نيز مناسب‌تر باشد زيرا امكان همكاري با بورس‌هاي خارجي، تاسيس شعبه و انجام هر نوع معامله با شرايط ايده‌آل را دارا است مگر اينكه مشكل خاصي به وجود آيد.
وي ادامه داد:‌ فرابورس بايد با بورس هماهنگ شود زيرا شركت‌هاي حاضر در آن تمايل دارند به بورس بروند و برعكس ممكن است شركتي از بورس خارج و به فرابورس منتقل شود.
OTC يك دوره گذار است
اميد قائمي در پاسخ به خبرنگار ما كه پرسيد آيا سازمان و شركت بورس از OTC به عنوان دوره گذار براي ورود به بورس استفاده مي‌كنند؟ گفت: در حقيقت، هدف فرابورس همين است زيرا اين بازار مي‌تواند با ايجاد شرايطي مشابه بورس، شركت‌ها را به لحاظ رواني براي ورود به بازار سرمايه آماده كند.
از سوي ديگر هنگامي كه شركتي از بورس اخراج شود، بايد تكليف سهامداران آن روشن شود و ورود به اين بازار، سهامدار را از بلاتكليفي نجات مي‌دهد.
وي سپس گفت: اگر شركتي شرايط پذيرش در بورس را نداشته باشد مي‌تواند به OTC وارد شود و شركت‌هاي اخراج شده از بورس كه وارد فرابورس شده‌اند، در صورت احراز مجدد شرايط، مي‌توانند به بورس بازگردند.
مديرعامل فرابورس درباره شرايط شركت‌ها براي ورود به اين بازار گفت: ساختار اين شركت‌ها بايد سهامي عام باشد و داراي هيات‌مديره و ملزومات اوليه اين ساختار باشند و سوددهي آنها مطرح نيست.
وي در پاسخ به سوال دنياي اقتصاد در خصوص تعريف شاخص براي اين بازار گفت: تعيين شاخص در‌حال‌حاضر در اولويت قرار ندارد اما شايد در آينده به آن توجه شود.
همچنين فراخواني براي تهيه آرم و طراحي وب‌سايت فرابورس انتشار يافته و اقدامات اوليه را براي ايجاد اين سايت انجام داده‌ايم.
امكان رقابت با بورس
با توجه به شرايط فعلي بورس اوراق بهادار و نيز شرايط ساده‌تر پذيرش شركت‌ها در فرابورس،‌ آيا اين امكان وجود دارد كه فرابورس به رقيبي براي بورس تبديل شود؟»
اميد قائمي در پاسخ به سوال بالا گفت: اين موضوع به شركت‌هاي پذيرفته شده در اين بازار و وضعيت آن‌ها پس از ورود به فرابورس بستگي دارد اما فضا به‌گونه‌اي هست كه جاي كار براي هر دو بازار باشد.
وي اظهار داشت: 170هزار ميليارد تومان نقدينگي موجود در جامعه، زمينه لازم را فراهم آورده است. مديرعامل فرابورس با اشاره به ساختار شركت‌هاي ايراني گفت: يكي از مشكلات موجود سر راه اين بازار اين است كه با توجه به فراهم نبودن زمينه‌هاي لازم، بيشتر شركت‌ها به صورت «سهامي خاص» راه‌اندازي شده و به ثبت رسيده‌اند.
در حال حاضر ما بايد تاسيس شركت‌هاي سهامي عام را جا بيندازيم تا همه شركت‌ها امكان ورود به OTC را بيابند.
معافيت مالياتي راه توسعه فرابورس
اميد قائمي درباره امكان معافيت مالياتي شركت‌هاي فرابورس گفت: يك لايحه 4 ماده‌اي دو فوريتي به هيات دولت ارسال شده كه در صورت تصويب، امكان معافيت مالياتي شركت‌ها، مشابه آن چه براي شركت‌هاي بورسي وجود دارد، براي شركت‌هاي فرابورس هم به وجود مي‌آيد البته معافيت مالياتي شركت‌هاي فرابورس كمتر از شركت‌هاي بورسي است.
وي افزود: اين يكي از راه‌هاي توسعه فرابورس است زيرا با قانون فعلي ماليات‌ها كار دشوار خواهد بود.
اميد قائمي درباره نحوه همكاري سازمان بورس با OTC گفت: سازمان بورس مي‌تواند از طريق پيگيري لايحه‌ها و فراهم كردن امكانات و سيستم‌هاي مورد نياز و افشاي اطلاعات به راه‌اندازي OTC كمك كند.
وي درباره تصدي بخش افشاي اطلاعات گفت: از قانون بازار اوراق بهادار تفسيرهاي متفاوتي مي‌شود.
شركت‌ها موظف‌اند اطلاعات خود را به سازمان و يك‌سري اطلاعات را نيز به شركت بورس بدهند و پيگيري به سازمان بورس محول شود.
ما دنبال اين بوديم كه يك قسمت از اين بخش را از ناشران تحويل بگيريم و دوباره روي اين موضوع كار خواهيم كرد.
اميد قائمي درباره وجود ويژگي خاص براي OTC گفت: ويژگي خاصي وجود ندارد و ما تنها سعي داريم راهكاري براي معاملات همه جور سهام بينديشيم و در اين راه از مطبوعات كمك مي‌خواهيم تا مردم را با اين بازار آشنا كنند و بخش خصوصي نيز با اين نوع مشاركت آشنا شود زيرا در حال حاضر، مردم كمتر به دنبال سرمايه‌گذاري در بورس مي‌روند زيرا براي خروج از اين بازار مشكل دارند اما اگر OTC تشكيل شود، مي‌توانيم راهكارهاي ورود و خروج را به مردم نشان دهيم.
طراحي ابزارهاي متنوع
اميد قائمي درباره ابزارهاي معاملاتي فرابورس گفت: ما اميدواريم بتوانيم غير از سهام، ابزارهاي ديگري نيز كه مشكل فقهي نداشته باشند، طراحي و در اين بازار معامله كنيم.وي درباره ساختار سازماني فرابورس و پيش‌بيني سود آن گفت: ساختار OTC مشابه بورس است ولي سودآوري آن به اندازه شركت بورس نخواهد بود، اگر چه اميدواريم از شركت بورس بيشتر شود.
مديرعامل فرابورس درباره محدوديت سهامداري اين بازار گفت: محدوديت سهامداري آن مثل شركت بورس است اما با قانون ماليات فعلي، ما مي‌توانيم هر اوراقي را بدون سهام معامله كنيم ولي بورس نمي‌تواند.
دولت بايد استقبال كند
وي درباره ارزيابي خود از ورود شركت‌هاي بزرگ به اين بازار گفت: اين موضوع بستگي به دولتي‌ها دارد. اگر دولتي‌ها بروند شركت خود را به صورت سهامي عام ثبت كنند يا طرح‌هاي بزرگ وزارت نيرو، پتروشيمي‌ها، وزارت راه، وزارت مسكن و .... كه قابليت تبديل شدن به شركت را دارند، مي‌توانند به اين بازار راه يابند.
وي افزود: هواپيمايي جمهوري اسلامي، راه‌آهن، پست، شركت‌هاي صدر اصل 44 و برخي بانك‌ها كه شرايط ورود به بورس را ندارند، مي‌توانند به اين بازار
وارد شوند.
همچنين فازهاي گازي پارس جنوبي در قالب شركت‌هاي انتفاعي، صندوق‌هاي بازنشستگي، پروژه‌هاي راه و اتوبان‌ها را مي‌توان در قالب شركت‌هاي سهامي عام تعريف كرد و دولت بايد از اين بازار استقبال كند.
اميد قائمي درباره مكانيزم نظارت در فرابورس گفت: نظارت برآن، تفاوتي با بورس ندارد، اما محدوديت‌هاي نوسان قيمت در فرابورس بازتر خواهد بود و از حجم مبنا با مفهوم ديگري استفاده مي‌شود. ما اميدواريم سهامداران، تحليل را از OTC شروع كنند و با ديد «امروز بخر و فردا بفروش» به بازار سرمايه نروند.
بورس در فرابورس
وي در خصوص امكان معامله سهام شركت بورس و فرابورس در OTC‌ گفت:‌ سهام شركت بورس با توجه به برخورداري از دو سال سودآوري اين شركت، بورس قابل پذيرش است، اما براي انجام معامله بايد دو شرط را رعايت كند.
اميد قائمي توضيح داد: نخست اين كه طبق قانون بازار اوراق بهادار و اساسنامه شركت بورس هيچ سهامداري نمي‌تواند بيشتر از 5/2درصد مالكيت شركت را در اختيار داشته باشد، ديگر اين كه تركيب سهامداري شركت بورس از لحاظ درصد مالكيت كارگزاري و سهامداران حقوقي بايد طبق شرايط فعلي باشد.
مديرعامل فرابورس سپس گفت: سهام OTC‌ نيز پس از گذشت دو سال، در صورت سودآور بودن با رعايت مفاد اساسنامه در بورس، قابل پذيرش است.
عكس:‌حميد جاني‌پور
شنبه 23 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]

[مشاهده در: www.donya-e-eqtesad.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 383]