واضح آرشیو وب فارسی:سياست روز: پرداخت مبالغ هنگفت توسط افاغنه براي ورود غير قانوني به ايرانمهماناني كه از ديوار وارد ميشوند
گروه اجتماعي- ايران در چند دهه گذشته ميزبان ميهمانان ناخوانده اي بوده كه امروز ادامه حضور آنان بسياري از فرصتهاي اشتغال را از ايرانيان سلب كرده و مشكلات عديده امنيتي، اجتماعي و فرهنگي به وجود آورده است.
با توجه به اشتغال غيرقانوني افغانها در ايران آمار صحيحي در اين رابطه در دست نيست. حتي در سرشماريهاي عمومي نفوس و مسكن 1365، 1375 و 1385 اطلاعات موثقي در مورد مهاجران افغان وجود ندارد. افغانها از بيان وضعيت شغلي خود اجتناب مي كنند زيرا مي ترسند كار خود را از دست بدهند.
در اسفند سال 1379 ايران با كمك كميسارياي عالي پناهندگان سازمان ملل اجراي را آغاز كرد. اين طرح در ارديبهشت سال 1380 به پايان رسيد. براساس نتايج حاصل از اجراي اين طرح حدود دو ميليون و 350 هزار افغاني در ايران زندگي مي كنند كه از ميان آنان حدود 890 هزار نفر در بازار كار ايران حضور دارند ولي برخي از دست اندركاران بازار كار ايران معتقدند آمار دقيق نيست و با احتساب كودكان و زنان افغاني شاغل در ايران تعداد كارگران افغاني به بيش از يك ميليون نفر بالغ مي شود.
به هر حال نتايج حاصل از طرح شناسايي افغانهاي ساكن ايران تاكنون قابل اتكاترين آمار درباره جمعيت و نيروي كار افغاني در ايران بوده است. نتايج اين طرح نشان مي دهد كارگران افغاني عموماً در نقاطي از كشور سكني مي گزينند كه تقاضا براي نيروي كار نسبتاً بالا است. آنها عموماً در استانهايي كه نرخ بيكاري در آنها بالا است(گيلان، ايلام و كرمانشاه) زندگي نمي كنند چون مي دانند احتمال يافتن شغل در اين استانها پايين است. مهاجران افغان كمتر از چهار درصد از كل جمعيت ايران را تشكيل مي دهند ولي حدود شش درصد از نيروي كار كشور هستند.نزديك به 70 درصد از كارگران افغاني در پنج استان كشور سكني گزيده اند. تهران بيشترين سهم از مهاجران افغاني را در خود جاي داده است. حدود 18 درصد از كارگران افغان در استان تهران زندگي مي كنند. اين استان 25 درصد از توليد ناخالص ملي را توليد مي كند.
بنابراين يافتن كار در اين استان هدفي عقلايي براي مهاجران روستايي و افغاني است. پس از تهران، استانهاي اصفهان، خراسان و فارس كه در مجموع 40 درصد از جمعيت و 5/43 درصد از نيروي كار و 42 درصد از توليد ناخالص ملي ايران را به خود اختصاص داده اند، درصد بالايي از مهاجران افغاني را پذيرا شده اند. حضور 14درصدي افغانها در استان سيستان و بلوچستان در مقايسه با ساير نقاط كشور حالتي استثنايي دارد زيرا اين استان به علت واقع شدن در مرز ايران و افغانستان شمار كثيري از مهاجران افغاني را در خود جاي داده است، در حالي كه از رونق اقتصادي چنداني برخوردار نيست و با نرخ بيكاري بالايي مواجه است.شهرهاي مركزي و شرقي كشور همواره شمار بيشتري از مهاجران افغاني را پذيرفته اند به نحوي كه امروز فرهنگ اين نقاط دستخوش تغييرات قابل لمسي شده و معضلات بي شماري در اين استانها ايجاد كرده است.
تصور دور شدن از وطن دوم براي افغانها سخت شده است
در اين ميان بايد اين واقعيت را نيز پذيرفت كه حضور كنترل نشده افاغنه در جامعه ايران از لحاظ جغرافيايي و اجتماعي و ازدواج با اتباع ايراني، خريد ملك، ايجاد شغل دائمي و تولد فرزندان افغاني در ايران آنان را آنچنان وابسته به ايران كرده است كه تصور دور شدن از اين وطن دوم با رفاه فراوانش براي افاغنه سخت شده است.
آنچه مسلم است در سالهاي اخير به دليل آرامش نسبي در افغانستان و تبعاتي منفي كه حضور افاغنه به خصوص مهاجرتهاي غيرقانوني براي ايران داشته است حساسيت نسبت به حضور آنان در بين مردم و مسئولان كشور افزايش يافته و اين يك واقعيت است كه اگر از ابتداي حضور آنان در ايران كنترلهاي لازم براي اسكان مهاجران با حساسيت از سوي مسئولان انجام مي شد امروز دچار چنين مشكلاتي نبوديم.
به عنوان نمونه در استان كرمان كه 74هزار و 600 نفر تبعه افغاني مجاز در آن زندگي مي كنند كه 13هزار و 156 نفر از آنها در اردوگاههاي مهاجران مستقر هستند و بقيه در بين جامعه در حال زندگي هستند و فقط با يك حساب سرانگشتي مي توان حساب كرد كه اين تعداد افاغنه با توجه به روحيه سختكوشي كه دارند چه ميزان فرصتهاي شغلي، مسكن و يارانههاي متفاوت را كه به صورت مستقيم به شهروندان ايراني داده مي شود، در استان كرمان به خود اختصاص داده اند.
در برخي از شهرهاي نزديك كرمان مانند " زنگي آباد" افاغنه تعداد بالايي از جمعيت شهري را به خود اختصاص داده اند و در اين شهرها شاهد مشكلات مختلف بهداشتي و كمبود شغل براي جوانان ايراني و مسكن هستيم.
افاغنه يك ميليون و 600 هزار فرصت شغلي را در اختيار دارند
طبق آمار دو ميليون و 350هزار مهاجر افغاني در ايران ساكن هستند كه يك ميليون و 600هزار فرصت شغلي را اشغال كرده اند، بايد توجه كرد 91درصد از اين افراد داراي تخصص نيستند و درايران نيز به كارهاي غير تخصصي گرايش دارند اما نكته جالب اينجاست كه 64درصد از جمعيت ايران نيز داراي تخصص نيستند و مي توانند همين فرصتها را براي آنان درنظر گرفت.
با توجه به اين آمار مي توان به سادگي به خطر افتادن اشتغال بومي را در كشور مشاهده كرد كه تاثير مستقيمي بر اقتصاد مردم ايران از جمله پايين آمدن سطح عمومي زندگي در كشور و عدم گرايش به مشاغل سخت را به خصوص در استانهاي مهاجر پذير كرمان، سيستان و بلوچستان، هرمزگان و خراسان شمالي، رضوي و جنوبي به همراه دارد.در كنار آن استفاده از يارانههاي ملي، خروج ارز از كشور ايجاد مشاغل كاذب، افزايش جمعيت، عدم پرداخت ماليات و هزينه هنگفتي كه براي تردد اين افراد بايد در دستگاههاي مختلف اختصاص يابد نيز بايد در نظر گرفته شود.
در حوزه فرهنگي هر چند كه به نزديكي فرهنگ دو كشور اشاره كرديم اما اين يك واقعيت است كه با در نظر گرفتن فرهنگ غني ايران و با توجه به سابقه تاريخي كشورمان بدون اغراق مي توان گفت در خاورميانه فرهنگ ايران بي همتا است و در مواجهه با مهاجران افغان با اتباعي مواجه هستيم كه علي رغم فرهنگ ممتاز به دليل جنگهاي متمادي در عرصههاي مختلف سالها از جامعه جهاني عقب مانده اند.
اين چند دستگي فرهنگي افاغنه و محروميتهايي كه با آن روبرو بوده اند دو جامعه متفاومت را به وجود آورده كه يكي به زندگي با رفاه نسبي عادت كرده و ديگري سالهاي متمادي با محروميتهاي فراوان مواجه بوده است. با يك نگاه ساده مي توان دريافت كه اين تفاوتهاي فرهنگي مشكلات عديده اي را نيز از لحاظ فرهنگي بين اين دو فرهنگ به وجود آورده است كه در برخي موارد با ازدواجهاي اتباع دو كشور دچار چالشهايي نيز شده است.
ازدواج مردان افغاني با زنان ايراني چالشي جدي براي بنيان خانواده است
در كنار تمام اين نابسامانيها افزايش گرايش ازدواج افاغنه با ايرانيان به خصوص مردان افغاني با زنان ايراني و مهاجرت افاغنه به كشورشان بعد از بهبود وضعيت امنيت افغانستان و از هم پاشيدگي خانواده و تولد فرزندان دو رگه ايراني - افغاني جامعه ايران را دچار چالشهاي جديدي مي كند.
با وجود اين عوامل در هر صورت مهاجرت افاغنه به ايران به صورتي در افغانها نهادينه شده است كه به سادگي نمي توان اين عادت را از آنان گرفت زيرا علي رغم ممانعتهاي قانوني شاهد مهاجرت روز افزون غير قانوني آنان به ايران براي كار هستيم و هر روز تعداد زيادي از افاغنه را در استان كرمان توقيف و از طريق اردوگاههاي افاغنه به كشورشان باز مي گردانند اما وجود افرادي كه از اين روند سوء استفاده مي كنند سيكلي را به وجود آورده است كه سود آن به جيب قاچاقچيان مواد مخدر و قاچاقچيان انسان مي رود.
در سال جاري در استان كرمان و سيستان و بلوچستان شاهد تلفات جاده اي فراوان در خصوص اتباع افغاني غير مجاز بوده ايم و دركنار آن در زمستان سال گذشته نيز تعدادي از اين افراد كه از طريق مرزهاي مشترك بين دو كشور قصد ورود به ايران را داشتند از شدت برودت هوا در مرز تلف شدند.
قاچاقيچان انسان مبالغ هنگفتي براي وارد كردن افاغنه به ايران دريافت مي كنند كه بايد با كنترلهاي انتظامي در خصوص برخورد با اين باندها مقابله كرد. در واقع به همان ميزان كه اتباع افغاني از كشور تردد مي كنند در مقابل باندهاي سازماندهي شده قاچاق انسان به همان ميزان اين افراد را از طريق مرزها كه به دليل وسعت به طور كامل قابل انسداد نيستند وارد كشور مي نمايند.بحث امنيتي حضور افاغنه در ايران نيز از موارد جدي است كه با دقت در عوامل بروز جرايم مي توان به آن پي برد.
ردپاي افاغنه در 70 درصد جرائم خشن ديده مي شود
با توجه به آمار فقط در 70 درصد از جرايم خشن از جمله قتل و آدم ربايي رد پاي افاغنه به چشم مي خورد و در اكثر باندهاي مواد مخدر نيز به دليل توليد اين مواد در افغانستان افاغنه حضور دارند كه به گفته نماينده مردم كرمان در مجلس و عضو كميسيون اجتماعي مجلس مهمترين تهديدي است كه امروز جامعه استان كرمان را تهديد مي كند.
استاندار كرمان كه در خصوص حضور افاغنه گفت: ايران در خصوص اتباع مجاز افغاني مانند شهروندان خود عمل كرده است و اين مسئله به دليل حس انسان دوستي ايرانيان و تعهدات مذهبي است كه مسلمانان ايراني دارند. حبيب الله دهمرده افزود: اين افراد از امكانات و خدمات شهروندي ايران در حالي استفاده مي كنند كه اكثرا شامل يارانههاي دولتي مي شوند.
وي عنوان كرد: ايران هميشه خط مقدم درخصوص مشكل اتباع خارجي و موضوع مواد مخدر بوده است و در اين خصوص هزينههاي زيادي مي كند در حاليكه هيچ كمك بين المللي قابل توجهي نيز دريافت نمي كند كه اين مسئله به خصوص در بحث مواد مخدر مطرح است كه عامل اين مشكل در ايران نيز كاشت و توليد مواد مخدر در افغانستان است.وي با اشاره به اينكه از زماني كه نيروهاي چند مليتي افغانستان را اشغال كرده اند توليد مواد مخدر سه برابر شده است، گفت: اين مسئله برخلاف اهدافي است كه اشغالگران براي اشغال اين كشور داشتند.
دهمرده افزود: در خصوص بازگشت افاغنه ساكن ايران به افغانستان و جلوگيري از ورود اتباع غيرمجاز به ايران و كاهش توليد مواد مخدر بايد كار علمي انجام شود كه در اين خصوص پيشنهاد بهبود وضعيت زندگي در افغانستان داده شده است و در بحث مواد مخدر نيز بايد كشت جايگزين براي كشاورزان افغاني تعريف شود.
يکشنبه 17 آذر 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سياست روز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 154]