واضح آرشیو وب فارسی:مهر: قارابايف در تهران؛ تلاشي متقابل براي روابطي گرمتر
روزگاري سرزمين قرقيزستان اولين دروازه جاده هفت هزار كيلومتري باستاني ابريشم بود كه شرق و غرب جهان را به هم وصل مي كرد و امروز سفري ديپلماتيك بر فراز اين جاده تا ايران نويد اراده اي سياسي براي احياي آن مي دهد.
به گزارش خبرنگار مهر، عدنان قارابايف وزير امور خارجه قرقيزستان امروز به تهران سفر مي كند. اين سفر رسمي در پاسخ سفر منوچهر متكي همتاي ايراني وي در اسفند 86 به بيشكك است و گفته مي شود كه طي آن قرار است قرارداد استفاده قرقيزستان از منطقه ويژه اقتصادي صنايع معدني و فلزي خليج فارس امضا شود.
قرقيزستان كشوري با بيش از 60 درصد جمعيت مسلمان در منطقه آسياي ميانه واقع است. در سالهاي اخير ايران و قرقيزستان 9 جلسه كميسيون مشترك اقتصادي در تهران و بيشكك برگزار كرده اند و مناسبات اقتصادي و تجاري دو كشور رشدي 45 درصدي داشته است.
در قرقيزستان بيش از 180 شركت ايراني و يا مشترك ايراني و قرقيزي فعال هستند. دو كشور براي تسهيل روابط تجاري و اقتصادي موافقتنامههاي متعددي از جمله موافقتنامه اجتناب از اخذ ماليات مضاعف و تشويق سرمايهگذاري امضا كرده اند و مقامات قرقيزستان نيز بارها خواستار سرمايه گذاري ايران در بخشهاي زيربنايي و بانكي كشورشان شده اند.
با اين حال و علي رغم گسترش مناسبات اقتصادي دو كشور نام قرقيزستان در ماههاي اخير در ايران ياد آور سقوط هواپيماي قرقيزي در مسير بيشكك به تهران و كشته شدن بيش از 50 نفر از هموطنان ايراني است. هواپيماي بوئينگ 737 شركت "اي تك اير" قرقيزستان سوم شهريور ماه امسال با 90 مسافر لحظاتي پس از برخاستن از باند فرودگاه پايتخت قرقيزستان دچار سانحه شد و سقوط كرد و علي رغم تشكيل كميته اي مشترك ميان دوكشور پرونده گشوده شده براي حادثه و تامين خسارت جان باختگان ايراني همچنان مفتوح است.
خسارت جان باختگان براي هر يك از مسافران بيش از يك ميليون دلار اعلام شده است. تهران با تاكيد بر عدم ايمني هواپيماهاي اي تك اير قرقيز كه به دليل غير استاندارد بودن به بسياري از كشورها ممنوع الورود شده اند خواستار پرداخت اين مبلغ از سوي قرقيزستان است و بيشكك در مقابل با استناد به اينكه هواپيماي ساقط شده در اجاره شركت هواپيمايي "آسمان" ايران بوده است خسارت جانباختگان قرقيز، كانادايي، تركيه اي و چيني را از تهران مي خواهد.
دروغ پردازي خبرگزاري رويترز مبني بر كشف محموله اي آلوده به اورانيوم در قرقيزستان در يك واگن باري عازم ايران خبر ديگري بود كه بهمن ماه سال گذشته چند ساعتي در حد شايعه رسانه اي باقي ماند و نام دوكشور را در كنار يكديگر قرار داد. خبري كه قرقيزستان آن را اطلاع رساني با اغراض سياسي توصيف كرد و فاقد ارزش حرفهاي خواند و در كنار آن متخصصان امور حوادث غيرمترقبه اين كشور اعلام كردند كشف محمولههاي آهن قراضه با تشعشع راديو اكتيو درسالهاي گذشته بارها در كشورهاي آسيايي ميانه مشاهده شده است و موضوع جديدي نبوده است.
بر اساس گزارش موسسه blacksmith ، همچون تعداد زيادي از شهرهاي كشورهاي استقلال يافته قفقاز و آسياي ميانه در شهر مايلي سوو در جنوب قرقيزستان بيش از 25 هزار نفر معرض خطر تشعشات زباله هاي اتمي هستند كه از دوران شوروي سابق در پي استخراج اورانيوم از معادن به جاي مانده است. اورانيومي كه در فاصله سالهاي 1946 تا 1967 استخراج شد و در نخستين بمب اتمي شوروي مورد استفاده قرار گرفت. در حال حاضر اگر چه بيشكك از راضي كردن روسيه براي پاك سازي اين منطقه ناكام مانده است اما در سالهاي اخير سرمايه گذاري شركتهاي بزرگ اتمي روس و كانادايي را براي استخراج مجدد از معادن غني اورانيوم خود جلب كرده است.
قرقيزستان يك كشور فقير و كوهستاني با حدود 5 ميليون نفر جمعيت در احاطه جمهورىهاى نفت خيز آسياى مركزى است. اقتصاد اين كشور عمدتا بر پايه كشاورزي استوار است و پنبه، تنباكو، پشم و گوشت از مهمترين محصولات كشاورزي اين كشور به شمار مي رود. صادرات صنعتي اين كشور نيز شامل طلا، جيوه، اورانيوم، گاز طبيعي و انرژي برق است. با اين حال قرقيزستان در سالهاي اخير به رشد و ترقي خوبي در زمينه حمل و نقل به بازارهاي خارجي رسيده است و با فروش ناگهاني و موفق سهام دولتي به عضويت سازمان تجارت جهاني در آمده است.
تاريخ قرقيزستان نشان مي دهد كه در سال 1863شمال اين سرزمين و در سال 1876 جنوب آن به خاك روسيه اضافه شده است. در سال 1918 قرقيزستان جزئي از جمهوري سوسياليستي تركستان شد. در 1925 نيز به عنوان منطقه خودمختار قرقيزستان اعلام موجوديت سياسي كرد و در نهايت در اكتبر 1990 اين كشور به استقلال رسيد و جمهوري قرقيزستان تشكيل شد.
مرور اخبار سالهاي اخير در آسياي ميانه و قفقاز همچنين يادآور شكل گيري انقلاب رنگين در قرقيزستان در سال 84 ( 2005 ميلادي ) است. تحولاتي كه در پي نقشه دائمي شدن پايگاه نظامي آمريكا در اين كشور و اقدامات تحريك آميز اجتماعي واشنگتن شكل گرفت و به "انقلاب لاله" معروف شد، اما به سرعت تغيير شكل داد و حكومت داري را در بيشكك به مسير اوليه و جناح همپيمان با روسيه و چين بازگرداند.
علي رغم اراده تهران و بيشكك براي گسترش روابط دوجانبه اقتصادي و عمراني و در شرايطي كه تشكيل 9 جلسه كميسيون مشترك اقتصادي مؤيد اين اراده است. مناسبات سياسي دوكشور روندي كند داشته و در دولت نهم به تنها سفر متكي و سفر غير "دوجانبه" محمود احمدي نژاد رئيس جمهور به بيشكك براي اجلاس شانگهاي محدود شده است، محدوديتي كه قطعا با اوضاع سياسي قرقيزستان بي ارتباط نبوده و انتظار مي رود در ماههاي آتي و در پي ثبات بيشتر اين كشور برطرف شود.
شنبه 16 آذر 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 247]