واضح آرشیو وب فارسی:فارس: بررسي آسيب هاي ورزشي در ورزشكاران معلول
نتايج تحقيقي كه بر روي تنوع و شيوع آسيب هاي ورزشي در ورزشكاران معلول در رده ملي مطالعه كرده بر ضرورت پيشگيري بروز آسيب تاكيد دارد.
به گزارش ايسنا در اين تحقيق كه توسط حسن دانشمندي يحيي سخنگوي و ابوالفضل قهقايي انجام شده آمده است : امروزه آسيب ها جز گريزناپذير فعاليت هاي ورزشي به شمار مي روند. صحنه رقابت هاي ورزشي تمرينات ورزشي و درگيري هاي ناشي از آن نيز هميشه آسيب هايي را به همراه داشته است .
از طرف ديگر با توجه به اصل آموزش براي همه بايد فرصت هاي لازم را براي پرورش و بروز استعدادهاي افراد مختلف جامعه با هرگونه توانمندي و نياز فراهم شود. معلولان جسمي به عنوان بخشي از جامعه نيازمند برنامه هاي ورزشي و حركتي هستند. در حال حاضر با توجه به اهميت روز افزون فعاليت هاي حركتي و ورزشي براي معلولان كوشش هاي وسيعي براي شناسايي و كاهش آسيب هاي ناشي از فعاليت هاي ورزشي آنان صورت مي گيرد زيرا هدف اصلي برنامه هاي حركتي براي معلولان اين است كه سلامتي آنها بازگردانده سبب شود معلول با دنيايي كه در آن زندگي مي كند و افراد سالم تماس حاصل و به اصطلاح روند اجتماعي كردن خود را تسريع و تسهيل كند.
) حدود 10 درصد جمعيت جهان دچار معلوليت جسمي رواني و اجتماعي هستند . با WHO براساس آمار سازمان بهداشت جهاني ( توجه به نرخ قابل توجه معلوليت در ايران و گرايش آنان به شركت در رقابت هاي ورزشي ميزان شيوع آسيب هاي در ميان آنها نيز افزايش يافته است . زيرا ورزشكاران معلول به عنوان گروهي از ورزشكاران نخبه كه در فعاليت هاي ورزش سطح بالا شركت مي كنند همواره در معرض آسيب ديدگي هستند.
در تحقيق حاضر ميزان شيوع انواع آسيب ها به ترتيب از بيشترين به كمترين عبارت است از :
آسيب هاي عضلاني (42 47 درصد) آسيب هاي مفصلي (42 11 درصد) آسيب هاي ليگاماني (14 44 درصد) آسيب هاي پوستي (9 79 درصد) آسيب هاي استخواني (7 22 درصد) و ساير آسيب ها (1 95 درصد) به ترتيب از نظر علت شيوع و همخواني با ديگر پژوهش ها مورد بررسي قرار مي گيرد.
در تحقيق حاضر آسيب هاي عضلاني بيشترين ميزان شيوع را داشته اند كه به نظر مي رسد به علت عواملي مانند تحليل و آتروفي عضلاني ناشي از معلوليت استفاده بيش از حد از عضلاني به ويژه در عضلات كمربند شانه اي كاهش انعطاف پذيري و قدرت به علت كم تحركتي و عدم تحرك برخي از مفاصل گرم نكردن مناسب و تخصصي در بين ورزشكاران شركت كننده در فعاليت هاي ورزشي و عدم تعادل بين قدرت انعطاف پذيري و پايداري بين گروه هاي عضلاني ايجاد مي شوند و براي جلوگيري از اين نوع آسيب ديدگي انجام فعاليت هاي حركتي بيشتر تمرينات قدرتي تمرينات انعطاف پذيري و گرم كردن تخصصي ورزشكاران لازم به نظر مي رسد.
آسيب هاي مفصلي دومين ميزان شيوع را در تحقيق حاضر داشته اند كه ممكن است به علت استفاده بيش از حد از مفاصلي خاص باشد كه اغلب در اندام فوقاني قرار گرفته اند زيرا بيشتر معلولان براي حركت به اين اندام وابستگي دارند. همچنين عدم قدرت و استقامت عضلاني و ليگاماني مناسب كه سبب افزايش فشار بر روي مفاصل مي شوند و نيز عارضه خشكي مفاصل كه در نتيجه كم تحركي يا بي تحركي برخي مفاصل در فرد معلول به وجود مي آيد از ديگر عوامل اين نوع آسيب ها هستند.
براي پيشگيري از اين نوع آسيب ديدگي انجام فعاليت هاي حركتي در مفاصلي كه كمتر در فعاليت هاي روزانه مورد استفاده قرارمي گيرند و در معرض عارضه خشكي مفاصل هستند ضروري به نظر مي رسد. همچنين تقويت عضلات و ليگاماني ها اطراف مفاصلي كه دائما در فعاليت ها و حركات روزمره مورد استفاده واقع مي شوند كاهش احتمال بروز آسيب موثر است .
آسيب هاي ليگاماني سومين ميزان شيوع را در تحقيق حاضر داشته اند. سقوط از روي ويلچر و افتادن بر روي اعضاي بدن به ويژه در معلولاني كه اعضاي بدون حس دارند پيچش هاي ناشي از گير افتادن انگشتان در بين پره ها و ترمزهاي ويلچر و برخورد توپ يا حريف و يا ويلچر با اعضاي بدن از دلايل به وجود آمدن اين آسيب ها هستند. براي جلوگيري از اين نوع آسيب ديدگي مربيان بايد توجه بيشتري به وسايل ايمني و كمك آموزشي داشته باشند. همچنين پس از وقوع اين نوع آسيب ديدگي ها حتما فرد را از حضور در فعاليت هاي ورزشي منع كنند تا فرد با استراحت سريع تر به بهبودي لازم برسد.
آسيب هاي پوستي چهارمين ميزان شيوع را در تحقيق حاضر داشته اند كه عموما شامل زخم هاي ناشي از معلوليت مانند زخم بستر تاول ها و خراشيدگي ها هستند و نيز آسيب هايي كه بيشتر به علت تماس و برخورد با وسايل ورزشي و لبه هاي فلزي ويلچر و افتادن و سايش بر روي زمين ايجاد مي شوند. براي عدم بروز اين موارد اولا بايد لباس بستر و نشيمن گاه معلولان ويلچري از مواد و وسايلي باشند كه از نظر بهداشتي و كارآيي جهت جلوگيري از بروز زخم ها و تاول ها مناسب باشند. همچنين مربيان بايد محيط و وسايل ورزشي معلولان را تا حد ممكن ايمن كنند و لبه هاي تيز و يا زبر و سطوح نامناسب را كه مي توانند عوارض پوستي ايجاد كنند برطرف سازند.
آسيب هاي استخواني پنجمين ميزان شيوع را در تحقيق حاضر داشته اند زيرا معلوليت دائمي به سبب كاهش فعاليت هاي حركتي همراه با درجاتي از تضعيف بافت استخواني مي باشد. فشار شديد و مكرر افتادن از ويلچر برخورد با حريف و ويلچر حريف مي تواند منجربه شكستگي شود ولي به علت استحكام ويژه اين بافت اين عارضه به ندرت اتفاق مي افتد و به اين دليل در بيشتر پژوهش ها كمترين ميزان بروز را داشته است . براي جلوگيري از تضعيف بافت استخواني استفاده از فعاليت ها و مواد غذايي مناسب توصيه مي شود تا احتمال اين آسيب ديدگي در برخوردها كاهش يابد.
ميزان شيوع آسيب ها از نظر محل و موضع آسيب ها با توجه به ناحيه آناتوميكي آسيب به ترتيب از بيشترين به كمترين عبارت از آسيب هاي اندام فوقاني (47 24 درصد) آسيب هاي اندام تحتاني (29 98 درصد) و آسيب هاي سر و تنه و گردن (22 76 درصد) است .
آسيب هاي اندام فوقاني بيشترين ميزان شيوع را در تحقيق حاضر داشته اند زيرا بيشتر معلولان براي جابه جايي و حركت متكي به اندام فوقاني مي باشند و اغلب كارهاي روزمره و نيز بيشتر فعاليت هاي ورزشي را با اين اندام انجام مي دهند. اين مساله از مهمترين دلايل بروز آسيب ديدگي است . همچنين مفاصل عضلات ليگامان هايي كه در اين اندام وجود دارند نسبت به ديگر اندام ها ساختار ضعيف تري دارند. در افرادي كه معلوليت آنها غير مادرزادي مي باشد بعد از معلوليت به يكباره فشار روي اين اندام افزايش مي يابد. در نتيجه اين افراد در بدو امر با آسيب هاي متعدد مواجه مي شوند كه اين روند تقريبا در ادامه زندگي ادامه پيدا مي كند. براي جلوگيري از اين آسيب ها مي توان بعد از بروز معلوليت ابتدا با تمرينات ورزشي مناسب آمادگي لازم را جهت تحمل اين افزايش فشار در اين اندام به وجود آورد.
آسيب هاي اندام تحتاني دومين ميزان شيوع را در تحقيق حاضر داشته اند كه احتمالا به علت ساختار قوي بيشتر اين اندام است و اينكه در فعاليت هاي روزانه ورزشي معلولان اين اندام كمتر از اندام فوقاني استفاده مي شود. آسيب هاي رايج آن بيشتر شامل آسيب هاي پوستي و آسيب هاي ناشي از برخورد با ويلچر حريف مي باشد و در معلولان ضايعه نخاعي به علت عدم وجود حس زخم ها و تاول هاي ناشي از معلوليت نيز در اين اندام به وجود مي آيند. براي جلوگيري از اين اتفاق بايد لباس بستر و نشيمنگاه معلولين ويلچري از مواد و وسايلي ساخته شوند كه از نظر بهداشتي و كارآيي براي جلوگيري از بروز زخم ها و تاول ها مناسب باشند.
آسيب هاي سر و تنه و گردن سومين ميزان شيوع را در تحقيق حاضر داشته اند زيرا در بيشتر ورزش هاي خاص معلولان تماس فيزيكي مستقيم با حريف وجود ندارد و نيز اين اندام در فعاليت هاي روزانه ورزشي معلولين كمترين ميزان استفاده را دارد. لذا از آسيب ديدگي مصون تر است . ازنظر ساختاري نيزداراي ساختماني قوي تر و مستحكم تر است كه اين خود از بروز آسيب ديدگي جلوگيري مي كند. در تحقيق حاضر در بررسي رابطه بين آسيب هاي ورزشي و سابقه ورزشي تنها بين آسيب هاي مفصلي و سابقه ورزشي رابطه مشاهده شد كه به دليل استفاده فرسايشي از مفصلي خاص است . اين مساله خود باعث بروز آسيب در اين مفصل ها مي شود و چون آسيب هاي مفصلي براي بهبود به زمان استراحت نسبتا زيادي نياز دارند و ورزشكاران اين فرصت را به مفاصل خود نمي دهند آسيب به صورت مزمن باقي مي ماند در نتيجه هر چه سابقه فرد بيشتر باشد احتمال آسيب ديدگي او افزايش خواهد يافت .
نتايج تحقيق حاضر كه از جمله تحقيقات اندك درباره آسيب هاي ورزشي معلولان است علاوه بر نمايش آماري شيوع نگران كننده آسيب ها در ورزشكاران معلول رده ملي به ارتباط ميان سابقه ورزشي مدت معلوليت رشته ورزشي نوع معلوليت و موضع معلوليت آزمودني ها پرداخته و بر كنترل و حذف عوامل بروز آسيب ها و تامين سلامتي تاكيد كرده است .
چهارشنبه 13 آذر 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 825]