تبلیغات
تبلیغات متنی
آموزشگاه آرایشگری مردانه شفیع رسالت
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
بهترین دکتر پروتز سینه در تهران
محبوبترینها
راهنمای انتخاب شرکت‌های معتبر باربری برای حمل مایعات در ایران
چگونه اینورتر های صنعتی را عیب یابی و تعمیر کنیم؟
جاهای دیدنی قشم در شب که نباید از دست بدهید
سیگنال سهام چیست؟ مزایا و معایب استفاده از سیگنال خرید و فروش سهم
کاغذ دیواری از کجا بخرم؟ راهنمای جامع خرید کاغذ دیواری با کیفیت و قیمت مناسب
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
آفریقای جنوبی چگونه کشوری است؟
بهترین فروشگاه اینترنتی خرید کتاب زبان آلمانی: پیک زبان
با این روش ساده، فروش خود را چند برابر کنید (تست‌شده و 100٪ عملی)
خصوصیات نگین و سنگ های قیمتی از نگاه اسلام
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1866276810
نگاهی گذرا به چند شعر بهارانه
واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: نگاهی گذرا به چند شعر بهارانه
-- بهار زداینده رخوت از احساس و اندیشهبهار که فرا می رسد، شادابی و سرزندگی را تنها به درخت و سبزه و گل ارمغان نمی کند دل و جان انسان را نیزمی شکوفاند. اگر همه غم های عالم بر دل آدمی نشسته باشد، به رنگ و بوی بهار پالوده می شود و نیروی تازه ای می گیرد که از نو برخیزد و "شیشه غم" را به سنگ بکوبد.بی جهت نیست که شاعران، نقاشان و نغمه سازان دلبسته بهار می شوند. تاریخ هنر جهان آئینه تمام نمای پیوند جان آفرینندگان و رستاخیز بهاری است.فرهنگ ایران نیز چنین است. به ویژه ادبیات، و در آن میان شعر فاخر بالنده ایران سرشار از جلوه های دل انگیز بهاری است. در درازای هزار و صد سال زندگی شعر تکوینی یافته ایران، شاعری را نمی توان یافت که آرزوی بهار را در دل نپرورده باشد. به پیشبازش نرفته و نفس در نفسش باشد. دستاورد های بهاری از درخت و سبزه و گل و ابر و باران و نسیم، ادبیات شاعرانه ما را رنگین و عطر آگین ساخته است.بهار اگر در شعر کهن ایران بیشتر به خاطر طراوت و خرمی ستوده می شود، در شعر نو علاوه بر آن، بار نمادین معنایی پیدا می کند. بهار رستاخیز طبیعت است و می تواند نهاد دگرگونی های اجتماعی نیز باشد. بهار زندگی ساز است، دشمن مرگ و تباهی است پس می تواند نماد برجسته ای برای مبارزات آزادیخواهانه باشد.درخت نشاط ، بالندگی است و باران ، نشانه بارآوری . این "معنا"های نمادین اگرچه قطعی نیستند و ممکن است از شعری به شعر دیگر جا عوض کنند ، ولی مجموعه آنها و پیوندهای متنوعی که میانشان بر قرار می شود، بر غنای محتوای شعر می افزاید. این نمادها، علاوه بر آن که چشم انداز معنایی - و از این راه - زیبا شناختی شعر را می گستراند، در برابر "سانسور" نیز به یاری شاعران می آیند. همین نمادها و نشانه ها، در برداشت و تفسیر تازه از شعر کهن ایران به کار گرفته می شود و محتوای آن ها را "روزآمد" می کند.-- بهار در اندیشه شاعران ایرانیاگرچه سر آغاز شعر نو در ایران به نام "نیما" ثبت شده است. ولی دفینه های نو اندیشی در شکل و نیز در محتوای شعر را باید در سالهای پس از مشروطیت جستجو کرد. در "بهاریه" های پس از مشروطه اگرچه تصویرپردازی های سنتی حفظ می شود ولی "گوشه و کنایه" های سیاسی و اجتماعی نیز برای خود جای چشمگیری پیدا می کنند.این کنایه ها البته گاه چنان عریان می آیند و می روند که چیزی را برای تبدیل شدن به نماد باقی نمی گذارند. با این همه نشان می دهند که توانایی تبدیل شدن به نماد را دارند. چیزی که به درد آینده نه چندان دور می خورد!
در بهاریه ای از بهاریه های پر شمار "محمد تقی بهار" (ملک الشعرا)، بهار آئینه پریشان حالی های وطن می شود:لاله خونین کفن از خاک سرآورده برونخاک، مستوره قلب بشر آورده بروننیست این لاله نوخیز که از سینه خاکپنجه جنگ جهانی، جگر آورده برون!یا که بر لوح وطن خامه خونبار بهارنقش از خون دل رنجبر آورده برون!در استبداد سیاسی دوران پهلوی ها و پس از آن، بازار نمادهای شاعرانه رواج و رونق پیدا می کند. شمار روز افزون نمادهای - غالبا - خودجوش ، اگرچه بر ارزش های زیبایی شناسانه شعر می افزاید، ولی سبب پیچیدگی فهم محتوای آن ها می شود.با این همه، شعر نوی ایران شکوه و غنای خود را به ویژه در دو دهه سی و چهل قرن خورشیدی، از همین تنوع و پیچیدگی نمادها به دست می آورد. البته این حرف بدان معنا نیست که شعر نو یکسره از بهاریه های "خالص" خالی است. از این دست نیز نمونه ها بسیار است. در این گونه بهاریه ها نیز تاثیر فضای تنفسی شاعر را می توان در برخورد او با "بهار" دریافت.
فریدون توللی صبح درخشان بهاری را "غمناک" می نامد، هر چند که آن را کار سازترین سرچشمه الهام خود به شمار می آورد:زنبق آسا، برد و عطر افشان و مستشعر شادابم دمید از باغ رازبر نوک انگشتان گرمنغمه از دل پای کوبان تا به سازشعر "نادر نادرپور" نیز به افسون بهار آغشته است. در "خطبه بهاری" خود آن را "مسیح تازه نفس" می نامد که"مردگان نباتی" را "به یمن معجره ای" رشک زندگانی می سازد. پیامبری است که "آتش نارنچ راز شاخه سبز" به یک نسیم بر می افزود و برای آن که "قبیله خورشید را بکوچاند"، "شکاف در رل امواج نیل شب" می افکند.نادرپور در میان غزلهای اندک خود، بهاریه تلخ دلگرفته ای به نام "مرثیه بهاری" دارد که سرشار از لحظه های ناب شعری است. شاعر گویی در کویری افتاده، درسکوت شب ایستاده و در حسرت جرعه بارانی است که بوی نوبهاران را داشته باشد.تصویرهای درخشان شعر، گویی روزگار همه مارا بازمی تاباند:شب چنان سنگین فرود آمد که یک تن جان نبردتاخبر از کشتگان، زی سوگواران آوردچشمه پنهان گشت و ما در تیرگی پنهان شدیمخضر باید تا نشان از رستگاران آورد"کاش" ها یکی پس از دیگری در دل شاعر می رویند: کاش خورشید بیداری بر آید و سلام "هوشیاران" را به "شب مستان" برماند. کاش حتی "برقی از" نعل اسبی به سواره بر جهد و جای "بانگ سواران" را بگیرد. شاعر ولی می داند که که تحقق این "کاش" ها زمینه های دیگری می خواهد. برای آن که "شمع سرخ لاله ها روشن شود" باید"مشعل از برق کوهستان" فراهم آورد:گرنه توفان بلا بر خیزد از آفاق روزابر بر حمت که گذر بر کشتزاران آورد؟
--هوشنگ ابتهاج ، آرمانگرای نمادپردازنمادهای بهاری شاید بیش از همه به شاعران "آرمانگرا" یاری رسانده اند. برخی از این آرمانگرایان که بیشتر به گروه های چپ وابسته اند، در جنگ و گریز با سانسور، این توانایی را یافته اند که "ممنوعه" ها را در لابلای نمادهای بهاری پنهان کنند. بی آنکه پایشان در ورطه "شعار" بلغزد. و آنها که این توانایی را نداشته اند - که آسان هم به دست نمی آید - شعر شان در زیر چکمه شعار له و لورده شده است.هوشنگ ابتهاج (ه. ا. سایه) از تواناترین شاعران آرمانگرای نماد پرداز است. او چه در غزل و چه در کارهای نو لحظه ای از اندیشه به " هدف " غافل نمی ماند و در عین حال "جوهر شعری" را با ظرافت تمام چون شیشه ای در بغل سنگ نگاه می دارد."بهارغم انگیز" او یکسره به یاری نمادهای بهاری آفریده شده است. شعر اگر چه در نخستین سال های سی سروده شده ولی حرف ها و نمادها آن چنان شمولی دارند که تا امروز ما را - و چه بسا بهارهای آینده را- در خود می پوشانند .بهار می آید ولی نه گل و نسرین می آورد و نه بوی فروردین. پرسش اصلی شاعر این است:"چه افتاد این گلستان را، چه افتادکه آئین بهاران رفتنش از یاد؟"و چراهای بسیار دیگر : "چرا خون می چکد از شاخه گل"، " چرا سر برده نرگس در گریبان" و یا "چرا مطرب نمی خواند سرودی؟"شاید "بهار غم انگیز" را وصف می کند ولی مغلوب آن نمی شود. "آرمان" با "امید" زنده می ماند:بهارا زنده مانی زندگی بخشبه فروردین ما فرخندگی بخشمگو کاین سرزمین شوره زار استچو فردا در رسد رشگ بهار استبهارا باش کاین خون گل آلودبرآرد سرخ گل چون آتش از دودمیان خون و آبش ره گشائیماز این موج و از این توفان برآئیمبه نوروز دگر هنگام دیداربه آئین دگر آیی پدیدارالبته پنجاه سالی از بهار غم انگیز سایه می گذرد و ظاهرا همچنان باید در انتظار نوروز دیگر ماند!
--فریدون مشیری ، دلباخته بهارشاید در میان شاعران معاصر هیچکس چون "فریدون مشیری" دلباخته بهار نباشد. از سر همین دلباختگی است که او نام دختر دردانه خود را نیز "بهار " نهاده است. مشیری را نیز می توان شاعری آرمانگرا نامید، ولی آرمانگرایی "اخلاقی".او پیش از هر چیز به انسان و سرنوشتی که خود برای خود فراهم می آورد، می اندیشد. ناهنجاری ها از رفتارهای او برمی خیزد. قلب اوست که کینه می ورزد و دست های اوست که می کشد و تا چنین است، سخن گفتن از "بهار" بی معناست:وقتی پرنده ها همه خونین بالترانه ها همه اشک آلودستاره ها همه خاموشندحتی هزار باغ پر از گل نیز بهار نمی شودو شاعر در می ماند که چگونه "در فضای تنگ بی آواز" کبوترهای شعر خود را پرواز دهد. مشیری اینها رامی گوید، ولی آن چنان دلبسته بهار است که در آستانه فرا رسیدنش "با شمع و نرگس و چراغ و آینه نوروز را به خانه خاموش" می برد. او اندیشه های بهاری خود را به صورت آموزه هایی در می آورد تا بتواند به یاری آنها با همه دلمردگی های زمستانی مقابله کند:چگونه خاک نفس می کشد؟ بیندیشیم!زمین به ما آموختز پیش حادثه باید که پای پس نکشیمفکر کم از خاکیم؟ زمین نفس کشیدچرا ما نفس نکشیم؟!شکستن زمهریر و شکافتن زهره سنگ راچه کسی باور می کرد؟ کسی یقین نداشت که "باغ دوباره بخندد" ولی اینک "شکوه رستن" و "رهایی" را می بینیم.بهار آن چنان در شاعر سرمستی می آفریند که شیشه غم را پیش ار آن که "هفت رنگش" هفتاد رنگ شود به سنگ می گوید و مجذوبانه چشم به آفاق دور می ورزد.خوش به حال غنچه های نیمه باز - شعر از فریدون مشیریبوی باران، بوی سبزه، بوی خاکشاخه‌های شسته، باران خورده، پاکآسمان آبی و ابر سپیدبرگهای سبز بیدعطر نرگس، رقص بادنغمه شوق پرستوهای شادخلوت گرم کبوترهای مستنرم نرمک می رسد اینک بهارخوش به حال روزگارخوش به حال چشمه ها و دشتهاخوش به حال دانه‌ها و سبزه‌هاخوش به حال غنچه‌های نیمه‌بازخوش به حال دختر میخک که می خندد به نازخوش به حال جام لبریز از شرابخوش به حال آفتابای دل من گرچه در این روزگارجامه رنگین نمی پوشی بکامباده رنگین نمی بینی به جامنقل و سبزه در میان سفره نیستجامت از آن می که می باید تهی استای دریغ از تو اگر چون گل نرقصی با نسیمای دریغ از من اگر مستم نسازد آفتابای دریغ از ما اگر کامی نگیریم از بهارگر نکوبی شیشه غم را به سنگهفت رنگش می‌شود هفتاد رنگجای بهار در شعر مدرن ایرانی خالی استمنبع : میراث خبرلینک:اشعار منتشر نشده ابتهاجزندگی نامه فریدون مشیریفریدون مشیری به‌روایت دیگرانفریدون مشیری به‌روایت دیگران
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 607]
-
گوناگون
پربازدیدترینها