واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق:
یکی از مشکلات و آسیب های موجود در روابط اجتماعی، اعم از خانوادگی، اجتماعی و کاری، نگاه تک بعدی به مسائل است. به عنوان مثال، هنگامی که در خصوص روش های کنترل بزه های اجتماعی صحبت می شود یک گروه صرفاً جنبه فیزیکی آن را مورد توجه قرار می دهند بدون اینکه به ابعاد دیگر توجه کنند و گروه دیگر روش های فرهنگی را مورد عنایت قرار می دهند بدون اینکه لزوم کنترل عملی را جزئی از موضوع بدانند.
در حالی که برای مواجهه با هر پدیده ای زوایای متعددی وجود دارد و هر یک از آنها خاصیت و اثر بخشی خاص خود را دارند. در مورد روابط زن و شوهر و حقوق و تکلیفی که به عهده طرفین گذاشته شده است، این موضوع یعنی نگاه همه جانبه نیز صادق است. بعضاً در گفتگوها و یا اختلافات خانوادگی مشاهده می کنیم که فرد صرفاً به وظایف طرف مقابل توجه دارد و آن را تأکید می کند بدون اینکه به حق او نیز توجه داشته باشد. لذا مشکل پیوسته وجود دارد و آرامش خانواده را سلب می کند.
وسایل ارتباط جمعی نیز که در این زمینه ها بحث و گفتگو می کنند، متأسفانه با توجه به سئوال و یا موضوع مورد بحث، صرفاً به یک جنبه حقوق و تکالیف اشاره می کنند و این خود سبب تشدید اختلاف خواهد شد. بنابراین ضرورت دارد هنگام بحث، به همه موارد اشاره شود تا یک دید جامع نسبت به موضوع به وجود آید. البته این نگاه که انسان به هر آنچه که در زندگی به نفع اوست توجه می کند و از وظیفه خود چشم می پوشد یک ویژگی روانی است.
خداوند کریم در قرآن مجید می فرماید: (وَ یَقُولُونَ نَؤْمِنُ بِبَعْضٍ وَ نَکْفُرُ بِبَعْضٍ ـ آیه ۱۵۰ سوره نساء). یعنی: و گویند ما به برخی ایمان آورده و به پاره ای ایمان نیاوریم.
بنابراین به منظور ارتقای شناخت همسران نسبت به حقوق و وظایف خود و به دنبال آن ایجاد موّدت بین خانواده به موضوع حق نفقه و سایر حقوق و وظایف مترتب بر آن به طور مختصر می پردازیم.
طبق ماده ۱۱۰۲ قانون مدنی همین که نکاح به طور صحت واقع شد، وظایف، تکالیف و حقوقی برای هر یک از زوجین به وجود می آید. بسیاری از آنها اخلاقی است که هر کدام برای استحکام پیوند زناشویی باید آنها را رعایت کنند و تعدادی هم حقوقی است که اگر فردی آن را انجام ندهد، حکومت می تواند او را وادار به انجام آن کند. این حقوق و وظایف در رساله های عملیه یا توضیح المسائل که هر مقلدی باید از مجتهد انتخاب کرده خود تقلید کند و در قانون مدنی آمده است. همان طور که بیان شد، بسیاری از تکالیف و حقوق اخلاقی است و باید دو همسر با ایثار و با گذشت، رضایت و علاقه و محبت نسبت به ادای آنها و اولویت دادن طرف مقابل نسبت به خود، در اجرا و عملی کردن آنها تلاش کنند. در این صورت می توان از زندگی لذّت برد و همای سعادت را به آغوش کشید. باید بدانیم انرژی روانی که فرد برای کسب امتیاز با فشار از طرف مقابل صرف می کند بسیار زیادتر و زیانبارتر برای جسم و روان فرد است تا گذشتن از آن و کسب آرامش از این گذشت یا ایثار. و لذا قانون برای مواردی است که فرد از حقوق خود بی محابا تجاوز می کند و برای دیگری حقی قائل نیست.
اما بر اساس مواد ۱۰۰۵ و ۱۱۰۲ تا ۱۱۱۹ و ۱۱۳۳ قانون مدنی و نیز مسئله های ۲۴۱۲ تا ۲۴۱۸ توضیح المسائل حضرت امام خمینی(ره) حقوق و تکالیف زوجین شامل نفقه، مدیریت خانواده، تعیین محل زندگی، حق طلاق، خارج شدن زن از خانه، میزان حضور مرد در خانه و چگونگی رفتار طرفین تحت عنوان تمکین و ... به روشنی بیان شده است. خداوند متعال مسئولیت هر یک از زن و مرد را که در قانون و احکام تقلید تدوین شده است به تناسب موقعیت و زمینه برای تکامل او قرار داده است. به عنوان مثال در مقابل دریافت نفقه، مهریه، مسکن، لباس و ... حق مدیریت خانه، تعیین محل زندگی، حق طلاق و ... را از حقوق مرد دانسته است و بدین ترتیب تعادل به وجود آمده است.
در ماده ۱۱۰۴ قانون مدنی آمده است "زوجین باید در تشیید (استواری) مبانی خانواده و تربیت اولاد خود به یکدیگر معاضدت نمایند." به این ترتیب اگر خانم، خانه دار است در اداره امور خانه و تربیت فرزندان تلاش می کند و مرد هم در بیرون از منزل برای تأمین هزینه زندگی کار می کند. و هیچ کدام نباید منتّی بر یکدیگر داشته باشند بلکه خوشحال هم از این فرایند باشند.
در ماده ۱۱۱۸ قانون مدنی آمده است "زن مستقلاً می تواند در دارایی خود هر تصرفی را که می خواهد بکند." با توجه به این ماده بعضی از خانم ها که در بیرون از منزل کار می کنند، درآمد حاصله را وارد زندگی نمی کنند و می گویند نفقه از وظایف مرد خانه است. و در مقابل، مرد نیز بر اساس مسئله شماره ۲۴۱۲ توضیح المسائل حضرت امام خمینی(ره) که بیان کرده است "زن نباید بدون اجازه شوهر از خانه بیرون رود" مانع کار او می شود. البته در مسئله بعد امام فرموده است که اگر به تکلیف عمل نشود فرد، گناهکار است. به راحتی می توان مشاهده کرد که اگر هر کدام از این دو فرد به حقوق دیگری توجه نداشته باشند، زندگی محل جنگ و کارزار خواهد بود و متأسفانه نتیجه اش این خواهد بود که از هر چند ازدواج یکی منجر به طلاق می شود و کشور ما نیز دارد به کشورهای اروپایی و آمریکایی نزدیک می شود و مشکلات جدی برای کودکان باقیمانده از جدایی ها و مسائل بعدی و آسیب های اجتماعی برای هر یک از زن و مرد جدا شده به وجود می آورد.
برای رهایی از این معضل، هر یک از طرفین زندگی مشترک باید از حقوق و تکلیف خود و حقوق و تکلیف طرف مقابل کاملا باخبر باشد و بداند که خواستن حق خود و انکار حق دیگری نتیجه مطلوبی به دنبال ندارد و جدایی ها و از هم گسیختن زندگی های فراوان به سبب غالب بودن این نوع تفکر است. زن و مرد آنچه را که دارند از محبت، عاطفه، دوست داشتن، همکاری، پول و سایر امکانات مادی، بدون منّت و بدون اینکه بگویند، این مال من است و آن مال تو و ... وارد زندگی مشترک کنند و سال های عمر را که چندان هم طولانی نیست در کمال آرامش و در راه تربیت فرزند یا فرزندان، سپری کنند و دنیای آینده خود را که جاودانه است با این روش و منش آباد کنند.
به امید روزی که همه زنان و مردان یعنی همه ما الگوی خود را حضرت علی(ع) و فاطمه زهرا(س) قرار دهیم که هر یک دیگری را در راه تکامل معنوی کمک می کرد و فرزندانی به عنوان الگو تربیت کردند و هیچ کدام خواسته ای از دیگری نداشتند که مبادا او نتواند آن خواسته را تأمین کند و هرچه بود در کانون خانواده بود و محبت و عشق در آن موج می زد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فان پاتوق]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 203]