11 آذر 1300؛ سالروز شهادت سردار جنگل

واضح آرشیو وب فارسی:شبكه خبر دانشجو: 11 آذر 1300؛ سالروز شهادت سردار جنگل
يونس ملقب به ميرزا كوچك، پس از آن كه خواندن و نوشتن را در يكى از مكتب خانه‏هاى زادگاهش آموخت، درنوجوانى ‏به فراگيرى علوم دينى و معارف قرآنى و روايى روى آورد و چندين سال در مدرسه حاجى حسن واقع در صالح آباد و مدرسه جامع رشت به يادگيرى زبان و ادبيات عرب، منطق، مقدمات فقه و اصول پرداخت.
وي در سال 1322 ه.ق در عالى‏ترين درس دوره سطح حوزه علميه يعنى آموختن كفاية‏الاصول شركت جست و در محضر آيت الله سيد عبدالوهاب صالح ضياء برى تلمذ كرد.

او در سن 28 سالگى به درجه اجتهاد نايل آمد.

ميرزا كوچك خان جوانى خوش اندام، مودب و فروتن بود. چشمانى زاغ، سيمائى متبسم، بازوانى ورزيده و پيشانى باز داشت. در روابط اجتماعى با دوستان، خويشاوندان و آشنايان بسيار خوش برخورد، باعاطفه و توام با صميميت ‏بود و از جنبه روحى، عفيف و انسانى معتقد به فرائض دينى و مؤمن به اصول اخلاقى به شمار مى‏آمد. با قرآن بسيار مانوس بود و درتصميم ‏گيرى‏ها به اين كلام آسمانى تفال مى‏زد و به استخاره عقيده خاصى داشت و اغلب كارهايش را با استخاره انجام مى‏داد. هيچ گاه واجباتش ترك نمى‏گرديد و عبادات مستحبى را نيز انجام مى‏ داد.

او تحت تاثير انديشه‏هاى آخوند خراساني به حوزه عمل سياسي روي آورد و رهبرى روحانيت رشت را در انقلاب مشروطه به عهده گرفت.

ميرزا بعدها در فتح تهران شركت كرد و در جنگ سه روزه مجاهدين با قواي استبداد مامور جبهه قزاقخانه بود.

مجلس شوراي ملي در سال هاي پاياني عمر خود استخدام مورگان شوستر آمريكايي را به تصويب رساند. مورگان سه سال به رياست خزانه داري كل منصوب شد و در سيستم مالي كشور اصلاحات مالي چشم گيري را رقم زد. اما روس ها و انگليس ها كه تاب حضور كشور ثالثي را در ايران نداشتند و ايران را در تيول خود مي پنداشتند نسبت به اين كار اعتراض كردند.

در اين زمان روسيه طي اولتيماتومي به ايران خواستار اخراج شوستر از كشور شد. در اين زمان نيز ميرزا در ماجراي اولتيماتوم روسيه به ايران كه منجر به تعطيلي مجلس شد در رديف مخالفان قبول اولتيماتوم در آمد.

بر اساس قرار داد 1907م ايران ميان روس ها و انگليسي ها تقسيم شد. شمال ايران به اشغال روس ها در آمد و پس از جنگ اول جهاني نيز انگليسي ها با اشغال بوشهر به سوي شيراز پيشروي كرده و مناطق جنوبي ايران را به تصرف خود در آوردند.

كوچك خان در همين زمان بود كه با گرويدن به انديشه اتحاد دنياي اسلام تشكيلات نظامي را بوجود آورد تا به نجات كشور بپردازد.

وي به همين منظور نهضت جنگل را پايه ريزي كرد.

هيئت اتحاد اسلام مرامنامه اي در نه ماده تصويب كرد كه بر اساس آن حكومت در دست نمايندگان مردم قرار مي گرفت. اين مرامنامه حاوي 34ماده بود و شمول آن تمامي حوزه هاي اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي را در بر مي گرفت.

وي بعد ها تصميم گرفت كه با ايجاد يك پايگاه نظامي و تهيه سلاح گرم شمال كشور را از لوث وجود اشغالگران روس پاك كند. اما در اين ميان دشمن جنگلي ها تنها روسيه نبود بلكه دولت ايران كه به شدت تحت فشار روس ها بود با مبارزه عملي و علني با قواي جنگل پرداختند.

نخستين نبرد سنگين جنگلي ها با قواي دولتي و در همين راستا در منطقه كسما شكل گرفت. در اين نبرد جنگلي ها دشمن تا بن دندان مسلح را از پاي در آوردند. البته در نبردهاي بعدي روس ها و دولت مركزي ايران در اقدامي هماهنگ ضربه سختي به جنگلي ها وارد ساختند.

جنگلي ها تازماني كه تزارها، قدرت را در دست داشتند به مبارزه و مخالفت با آنان پرداختند. اما در آغاز پيروزي انقلاب اكتبر روسيه، روابط جنگلي ها با روسيه تبديل به روابط حسنه شد. در اين ميان دولت انگلستان هم به نهضت جنگل پيام داده بود كه در صورت اجازه عبور ارتش انگلستان از گيلان به روسيه، بريتانيا حكومت جنگلي ها را در گيلان به رسميت مي شناسد اما پاسخ ميرزا به اين پيشنهاد منفي بود. پس از آن بود كه روسها رفتار خود را تغيير دادند.

در اين ميان ژنرال بيچراخوف فرمانده قشون روس در گيلان با انگليسي ها هم دست شد و خواست كه از اين طريق نيروهاي خود را براي سركوب انقلاب بلشويكي اعزام نمايد.

در اين زمان بزرگترين نبرد ميان روس ها و جنگلي ها در منجيل رخ داد. پس از آن انگليس و روس در اقدامي هماهنگ گيلان را به تصرف خود در آوردند و در اين زمان مبارزات ميرزا وارد دور تازه اي شد.

بعدها در سال 1299روس ها رفتار خود را به طريق مزورانه اي تغيير دادند و به ميرزا كوچك پيغام دادند كه حاضرند با آنها همكاري كنند. ميرزا در مواردي با روس ها به توافق رسيد كه از ميان مفاد توافقنامه مي توان به تاسيس حكومت جمهوري انقلابي در گيلان، عدم مداخله شوروي در ايران و عدم اجراي اصول كمونيسم و ممنوع بودن تبليغات كمونيستي در كشور اشاره كرد.

حكومت جمهوري در گيلان شكل گرفت. اما بر خي از عناصر كمونيست مرام چون احسان الله خان دوستدار و خالو قربان پست هاي كليدي را از آن خود كردند. در اين مرحله بود كه سياست تهي كردن از داخل نهضت جنگل از سوي روس ها نمود بيشتري يافت. با اين رهيافت، حوزه عمل كمونيست ها در گيلان افزايش يافت تا آن جا كه كودتايي سرخ در رشت از سوي روس ها رخ داد.

كودتاگران حملات سنگين خود را عليه نهضت جنگل آغاز كردند و نقشه ترور ميرزا را كشيدند و البته در اين ميان به تبليغات اصول كمونيستي خود در گيلان مشغول شدند.

پس از آشكار شدن سياست روس ها و همچنين پس از به ثمر رسيدن كودتاي سال 1299، قواي دولتي رضاخان از تفرق حاصله در ميان نيروهاي جنگل سود برده و به حمله عليه جنگلي ها پرداخت. در اين ميان بسياري از قواي متفرق جنگل كه تحت فشار شديد قرار داشتند پس از يك دوره مبارزه گسترده عليه حكومت رضاخان، به اردوي دولت تسليم شدند.

خالو قربان خود را سريعا به رضاخان تسليم كرد و به درجه سرهنگي رسيد. بعد از آن بخش باقيمانده و وفادار به ميرزا به اعماق جنگل رفتند.

ميرزا نيز پس از مدتي به دليل سرماي بسيار و در زير برف و بوران در يازدهم آذرماه سال 1300هجري شمسي در كوه هاي گيلوا به شهادت رسيد.

رهبر نهضت جنگل عليه سلطه بيگانگان دشمنانش سر او را از بدن جدا كردند و براي رضاخان به ارمغان آوردند.

مزار ميرزا كوچك هم اكنون در بقعه سليمان داراب واقع در دهكده سليمان داراب رشت زيارتگاه عاشقان آزادى و آزادگى است.

اين بقعه بر آرامگاه سليمان بن حمزه دارابى بنا شده است.

ياد نهضت جنگل هماره در قلب ايرانيان و همه آزادمردان جهان ماندگار است./انتهاي پيام/
يکشنبه 10 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: شبكه خبر دانشجو]

[مشاهده در: www.snn.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 179]