واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: مشترك زندگي مورد نظر،در دسترس نيست!
اشاره: ازدواج به عنوان يكي از سنت هاي پسنديده اسلام، كاركردهاي مختلفي در رشد و تعالي انسان دارد.در سال هاي اخير به خاطر تبديل زندگي سنتي به مدرن، متاسفانه جوانان به دلايل مختلف از ازدواج گريزان هستند و اين در حالي است كه به دليل بافت اسلامي جامعه ما، هميشه روي ترويج ازدواج تاكيد خاصي وجود داشته است.اما به راستي، مشكل چيست؟ براي آن كه يك طرفه به قاضي نرويم به سراغ چند تن از جوانان رفتيم تا دليل آن را از زبان خودشان بشنويم...
با اجازه بزرگترها «نه»!
در يكي از خيابان هاي شهر مشهد به سراغ جوان ٢٥ ساله اي مي رويم كه وقتي از وي در مورد اين كه آيا ازدواج كرده است يا خير؟ سوال مي كنيم با لحن قاطعي مي گويد: «با اجازه بزرگترها، نه!» «عليشاهي» در خصوص دليل اين كه چرا در حال حاضر حتي به ازدواج فكرهم نمي كند، مي گويد: تا وقتي كار ثابتي پيدا نكنم، و نتوانم خرج زندگي ام را بپردازم، كار عاقلانه اين است كه بي خودي فرد ديگري را بدبخت نكنم!
وي مي گويد: در حال حاضر به صورت نيمه وقت در مغازه عمويم كار مي كنم و تا وقتي هم كه شغل ثابتي پيدا نكنم ازدواج نمي كنم چرا كه مي دانم با اين اجاره خانه هاي گران نمي توانم از كسي كمك بخواهم.
اولويت هاي مهم تري دارم
مرضيه شرافت بانوي ٢٦ ساله مشهدي در پاسخ به سوال ما مي گويد: فعلا اولويت هاي مهم تري دارم كه ازدواج در آن جايي ندارد. وي مي گويد: درس و تحصيل در حال حاضر براي من از همه چيز مهم تر است. دانشجوي سال اول رشته علوم گياهي هستم و تازه بعد از پايان دوره كارشناسي هم مي خواهم در آزمون كارشناسي ارشد شركت كنم. زيرا دوست ندارم در زندگي مشترك به همسرم نياز مالي داشته باشم. وي مي گويد: مشغله هاي درسي در حال حاضر اصلا فرصت فكر كردن به اين مسئله را به من نمي دهد و بايد در زمان خودش به آن فكر كنم...
مشترك زندگي مورد نظر در دسترس نيست!
جوان ديگري كه ٣٤ بهار را سپري كرده است، در پاسخ سوال ما مي گويد: با اين توقعات و چشم و هم چشمي ها كه بزرگترها به ما تحميل كرده اند، شرايط خيلي سخت شده است.البته راستش را بگويم به هر حال ما هم براي خودمان شرايطي داريم. وي كه حاضر به ذكر نامش در گزارش نيست مي گويد: اگر همسري خوش اخلاق، مطيع، با شرايط مالي و خانواده خوب و تحصيل كرده مي شناسيد به من معرفي كنيد...وقتي به او مي گويم: «جمع شدن تمام اين صفات در فردي واحد احتمال ازدواج را براي شما كاهش مي دهد و اصولا برخي ملاك ها هم چندان عاقلانه به نظر نمي رسد»، با بي تفاوتي پاسخ مي دهد: «مهم نيست! ما هم عجله اي براي ازدواج نداريم!»
آمارها چه مي گويند؟
طبق نظريات محققان علوم اجتماعي، آسيب هاي اجتماعي در سطح جوامع مانند دانه هاي يك زنجير، به هم پيوسته اند ضمن آن كه هر يك به تنهايي، تاثيرات زيادي بر اجتماعات انساني مي گذارد. در اين ميان طبق آمار اعلام شده وضعيت ازدواج در كشور ما نيز در وضعيت هشداردهنده قرار گرفته كه در استان خراسان رضوي نيز همين وضعيت به خوبي قابل مشاهده است. طبق آمار نمايندگي سازمان ملي جوانان در خراسان رضوي، هم اينك از حدود ١٦ ميليون نفر جوانان رده سني ١٥ تا ٢٩ سال، فقط ٣٥ درصد همسر اختيار كرده اند و ٦٥ درصد مجرد هستند.تعادل جمعيتي ازدواج در كشور به هم خورده است و سالانه با اضافه شدن يك ميليون و ٥٠٠ هزار جوان در آستانه ازدواج به اين جمع روبه رو هستيم كه براي عبور از بحران ازدواج چنانچه بايد تا ١٠ سال آينده ٨٥ درصد جوانان ازدواج كرده باشند به يك ميليون و ٥٠٠ هزار ازدواج به صورت سالانه نيازمنديم. طبق آمار، چنانچه همه پسران، دختران ٥ سال كوچك تر از خود را براي ازدواج انتخاب كنند و با آن ها ازدواج كنند، يك ميليون و ٦٥٧ هزار دختر ازدواج نكرده باقي خواهند ماند، اگر اين اختلاف سني ٤ سال باشد، ٩٨٥ هزار دختر و در صورت اختلاف سني ٣ سال ٣١٢ هزار دختر ازدواج نكرده در كشور باقي مي مانند و اين در حالي است كه مشكلات مختلف باعث شده پسران و دختران ازدواج خود را به تاخير بيندازند.همچنين بيشترين آمار ازدواج طبق آمار اعلام شده كارگروه تخصصي بانوان و خانواده در استان مربوط به شهرستان هاي كاشمر و بردسكن و كمترين آن ها در شهرستان ها، مربوط به رشتخوار است، اما در بحث نسبت ازدواج به طلاق نيز، كمترين نسبت ازدواج به طلاق، مربوط به مشهد با ٩/٥ درصد و نيشابور با ٩/٦ درصد بوده است.
نظر يك كارشناس خانواده
يك كارشناس خانواده در خصوص تعريف سن مطلوب ازدواج به خراسان مي گويد: ازدواج قبل از ١٥ سال و قبل از ١٨ سال براي خانم ها و آقايان سن زودهنگام ازدواج و بعد از ٢٧ سالگي و ٣٠ سالگي هم، سن دير هنگام ازدواج در نظر گرفته شده است. «سيدمحمد حسين مقدم زاده» مي افزايد: سن به هنگام ازدواج، ١٥ تا ٢٧ سال براي بانوان و ١٨ تا ٣٠ سال براي آقايان در نظر گرفته شده كه البته نبايد اين سن را با بلوغ عاطفي و عقلي يكي دانست. وي مي گويد: بر همين اساس طبيعي است كه در نظر گرفتن سن تقويمي به همراه سن بلوغ عاطفي و عقلي، بهترين حالت براي سن ازدواج است. وي با بيان اين كه شرايط اقتصادي، مسكن و اشتغال در رويكرد جوانان به ازدواج موثر است، مي افزايد: در عين حال به عقيده من مشكل اصلي « فرهنگ سازي» است و اين مسئله در استان خراسان رضوي هم يك مشكل اصلي است.
علل رويگرداني جوانان
مشاور استاندار و مدير امور جوانان استان نيز در پاسخ به سوال خراسان در خصوص علل رويگرداني جوانان از ازدواج مي گويد:يكي از دلايل اين امر ضعف دستگاه هاي آموزشي است كه نمي تواند آگاهي هاي لازم را در اختيار جوانان قرار دهد و آنان را توانمند سازد. سيدهادي طالبيان مي گويد: همين ناآگاهي ها مي تواند باعث اضطراب يا رويگرداني جوانان از ازدواج شود.وي مي افزايد: بر اساس سرشماري نفوس و مسكن سال ٨٥، تعداد ٦٣٢ هزارو ٥٨٣ نفر از جوانان ١٥ تا ٢٩ سال در استان خراسان رضوي در زمان سرشماري هرگز ازدواج نكرده بودند كه اين تعداد ٣/٦٥ درصد از كل جوانان مرد استان است. اين ميزان براي پسران جوان شهري و روستايي استان به ترتيب ٤/٦٧ و ٥/٦٠ درصد بوده است. همچنين ١/٤٧ درصد از دختران(جوانان) ١٥ تا ٢٩ سال استان كه برابر با ٤٦٧ هزار و ٥٨٣ نفر هستند نيز تا زمان مذكور ازدواج نكرده بودند كه اين ميزان براي دختران جوان شهري استان ٩/٤٧ درصد و براي دختران روستايي استان ٣/٤٥ درصد بوده است. وي مي گويد: بر اساس آمار، هم اكنون يك ميليون و ٤٠٠ هزار جوان در آستانه ازدواج در استان وجود دارند كه ٧٠٠ هزار نفر آن در مشهد و بقيه در شهرستان ها و روستاهاي استان هستند. وي افزود: اين كه ما مي گوييم ازدواج بايد در ميان جوانان ترويج شود؛ به اين علت است كه اين امر مشكلات بسياري را به دنبال دارد كه از جمله: مي توان به افزايش فزاينده آسيب هاي اجتماعي، كاهش اعتماد عمومي، كاهش محسوس تعداد پسران آماده ازدواج نسبت به دختران و بروز بحران نابرابري در دهه كنوني(فزوني بي سابقه دختران آماده ازدواج بر پسران) و به تبع آن امكان نداشتن ازدواج شمار قابل توجهي از دختران آماده ازدواج، افزايش شكاف تحصيلي بين دختران و پسران، شكل گيري و رشد هويت يابي جنسي جوانان در خارج از چارچوب خانواده و به شكل ناهمگون با ساير هويت ها، بالا بودن ميزان طلاق بين زوجين داراي اختلاف سني تا پنج سال، بروز شيوه هاي جديد ارضاي نيازهاي جوانان به دليل فقدان رشد اجتماعي آنان از يك طرف و امكان دسترسي آسان به اطلاعات نامناسب رفتارهاي جنسي ناشي از گسترش شبكه هاي اطلاعات ديجيتالي از طرف ديگر و... اشاره كرد. «طالبيان» مي افزايد: اجراي برنامه هاي آگاه سازي و اصلاح نگرش ها براي اصلاح رفتار جوانان در آستانه ازدواج، افزايش تسهيلات بانكي ازدواج براي زوج هاي جوان، كمك به تامين مسكن ارزان قيمت، هدايت وجوه شرعيه و امور مستحبي با دخالت مراجع براي كمك به ازدواج جوانان، بخشودگي مالياتي آن بخش از امكانات، درآمد و منابع موسسات نهادها و مراكز دولتي و غير دولتي كه به كمك براي ازدواج جوانان اختصاص داده مي شود، از جمله راهكارهاي موثر تسهيل در ازدواج جوانان در استان است.
فلاش دوربين يا نورافكن؟
وي با انتقاد از برخي حركت هاي مقطعي در اين زمينه به خراسان مي گويد: خيلي از حركت هاي ما مثل فلاش دوربين، لحظه اي روشنايي ايجاد مي كند و بعد خاموش مي شود در حالي كه رفتار ما بايد به مثابه نورافكني باشد كه روشنايي كامل و دائم در مسير ايجاد مي كند.مسئول امور جوانان استان مي افزايد: در استان خراسان رضوي متاسفانه با نوعي واكنش منفعل و تا حدودي خاموش از سوي برخي دستگاه ها در زمينه ازدواج جوانان روبه رو هستيم كه در اين ارتباط حساس سازي مديران دستگاه هاي دولتي و غير دولتي، مراكز آموزشي ائمه جماعات و جمعه استان و... ضروري است.
آسان، به هنگام و آگاهانه
وي با اشاره به بيانات مقام معظم رهبري در زمينه ازدواج مي گويد: ازدواج بايد آسان، به هنگام و آگاهانه باشد و اين ٣ مشخصه بايد به خوبي در اين مورد رعايت شود. « طالبيان» آسان بودن ازدواج را به « تصميم آسان جوانان» براي ازدواج، به هنگام بودن آن را به «رسيدن به بلوغ فكري و سن تقويمي» و آگاهانه بودن را به «هم كفو بودن» و «مناسب بودن» تعبير مي كند و مي گويد: تشكيل ستاد سامان دهي ازدواج در استان به رياست استاندار و همكاري همه دستگاه ها تاثير زيادي در عبور از بحران موجود در استان دارد. وي تجربه ازدواج هاي گروهي را به شرط توانمندسازي و ارائه اطلاعات مناسب را يكي از راه هاي ترويج ازدواج مي داند و مي افزايد: متاسفانه پيشرفت تحصيلي بانوان در مقاطع بالاتر از يك طرف ازدواج آن ها را به تاخير انداخته است و از سوي ديگر سخت گيري آنان را نسبت به ازدواج بيشتر مي كند.
وي مي گويد: مشاوران اجتماعي بايد نسبت به اين مسئله هم راهكاري ارائه كنند و بايد ببينيم با توجه به اين كه به شكل منطقي نمي توانيم مانع رشد نرخ تحصيل در بانوان شويم چگونه بايد مشكل به وجود آمده را حل كرد. وي در پايان از رسانه ها به عنوان يك پل اطلاعاتي قوي ياد مي كند و مي گويد: يكي از راه هاي افزايش توانمندي افراد، ارائه اطلاعات به افراد متقاضي است.
يکشنبه 10 آذر 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خراسان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 34]