هشتاد سال هنر مدرن ايران بررسي شد هنر مدرن با ابوالحسن صديقي آغاز و در دهه پنجاه به اوج مي‌رسد

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: هشتاد سال هنر مدرن ايران بررسي شد هنر مدرن با ابوالحسن صديقي آغاز و در دهه پنجاه به اوج مي‌رسد

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: فرهنگ و هنر - هنرهاي تجسمي

جواد مجابي گفت: 80 سال هنر مدرن در ايران، مديون افرادي است كه در سال‌هاي سخت آغاز قرن چهارده كار كردند و براي مطرح‌كردن اين هنر زحمت كشيدند.

به گزارش خبرنگار هنرهاي تجسمي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، اين هنرمند نقاش، شاعر، روز گذشته ـ 8 آذر ماه ـ در مراسم افتتاح نمايشگاه 70 سال هنر مدرن كه در نگارخانه «اويسي» برپا شده بود عنوان كرد: در حوالي سال‌هاي 1300 كه قرن 14 شمسي آغاز مي‌شد، در عرصه‌هاي مختلف هنر و ادبيات، آثار مدرني كه قبلا از آن‌ها خبري نبود ظاهر شد. رمان «تهران مخوف»، شعر « افسانه » نيما، نمايشنامه‌ي «جعفرخان از فرنگ برگشته» از حسن مقدم، حضور قمرالملوك وزيري بر صحنه موسيقي و... از جمله تغييرات بنيادي بود كه در پنج – شش سال اول قرن 14 اتفاق افتاد.

مجابي اضافه كرد: نقاشي ايران كه تا قبل از آن وامدار سبك كمال‌الملك بود، در سال 1307 با اولين تابلوي مدرن از ابوالحسن صديقي ظاهر مي‌شود و به نوعي اين حركت آغاز هنر مدرن در ايران محسوب مي‌شود.

هرچند كه برخي هم‌چنان معتقدند كه آغاز حركت مدرن در حوزه هنر با تأسيس دانشكده هنرهاي زيبا در 1324 هم‌زمان است، اما با چاپ كتاب ابوالحسن صديقي و آثار او متوجه مي‌شويم كه اين هنرمند يكي از پيشروترين هنرمندان در آن زمان بوده است.

مجابي تصريح كرد: بعدها در سال 1319 هنركده هنرهاي زيبا پايه‌ريزي مي‌شود و سه – چهار سال بعد نخستين فارغ‌التحصيلان هنرهاي زيبا مثل جليل ضياء‌پور، حميدي و كاظمي فارغ‌التحصيل مي‌شوند و افرادي همچون اسفندياري، جوادي‌پور، درودي و ... از شاگردان اين افراد هستند كه هنر مدرن را پايه‌گذاري مي‌كنند و آغازگران هنر مدرن نقاشي محسوب مي‌شوند.

اين نويسنده و محقق در ادامه صحبت‌هاي خود با اشاره به دلايل شكل‌گيري اين اتفاقات در آغاز قرن 14 شمسي توضيح داد: در آن‌زمان انقلاب مشروطه تازه شروع شده بود و كوشش‌هاي فكري و فرهنگي در اين سال‌ها نتيجه‌بخش بود، يعني همه‌چيز مبتني بر خواست‌ها، نيازها و فعاليت‌هاي اين اتفاق به جريان خود ادامه مي‌داد، اما در آغاز اين مدرنيسم بيشتر نوگرايي مطرح بود.

او تصريح كرد: نوگرايي بدين معني است كه هنرمند قصد حركت داشت، ولي از آن‌جا كه پايه‌هاي آن حركت در ايران شكل نگرفته بود، لذا هنرمندان به سمت آن‌چيزي كه در دنياي غرب وجود داشت گرايش پيدا كردند، بدون اين‌كه دست به خلق بزنند. درواقع در اين حركت يك نوع سردرگمي وجود داشت و حتا اساتيد آن زمان نيز قادر نبودند تا اين ذهنيت نو را به شكل درست مطرح كنند، اما همين هنرآموزان بعدها پايه‌هاي هنر نو و مدرن را شكل دادند.

مجابي اضافه كرد: هنرمندان ايراني در تمام تلاش‌هاي خود به دنبال هويت بودند و چون كار نو مي‌كردند خيلي‌ها به آن‌ها برچسب غيرايراني‌بودند، مي‌زدند و از آن‌جا كه اين افراد تلاش داشتند تا اين ويژگي ايراني‌بودن را حفظ كنند، لذا يك نوع كوشش براي هويت‌بخشي ايراني در كارهايشان ديده مي‌شد كه به اشكال مختلف در هنر آن‌ها متجلي بود، يعني اين افراد به شكلي جدي در آثار خود به سمت سنت رو آوردند، بدون اين‌كه بدانند سنت و نوآوري چيست.

اين شاعر و منتقد ادامه داد: با وجود اين‌كه اين هنرمندان تلاش داشتند تا به كارهاي خود هويت بدهند، اما اين هويت‌يابي نتيجه چنداني نداشت اما بعدها اين افراد با برپايي نمايشگاه‌هايي كه در انجمن‌هاي فرهنگي و هنري مي‌گذاشتند مردم را با الفباي اين هنر آشنا كردند.

مجابي در ادامه با اشاره به دهه 40 و تغييرات جدي كه بر اين برهه براي هنر مدرن اتفاق مي‌افتد توضيح داد: از آغاز قرن 14 تا 1319 تنها شاهد چند كار پراكنده در اين عرصه هستيم و از 1319 تا 1337 يك موج در زمينه هنر مدرن راه مي‌افتد، به طوري كه در سال 37 با برپايي بينال تهران توسط ماركو گرگوريان شاهد عرضه آثار هنرمندان مدرن در كنار هنرمندان كلاسيك هستيم. هرچند كه بازهم يك سوم اين افراد ارمني محسوب مي‌شوند.

او خاطرنشان كرد: در اين زمان دو اتفاق مهم مي‌افتد، يك عده به شيوه سابق و به شكلي سنتي كار مي‌كنند كه نوگرايان سنتي مطرح مي‌شوند و عده‌اي بدون تأكيد بر وجه سنتي به عنوان نوآوران آزاد مطرح مي‌شوند و اين افراد در كنار هم در دهه 40 و 50 رشد مي‌كنند و نسل‌هاي بعد از آن‌ها افرادي چون سپهري، ژازه، تناولي، درودي و ... مي‌شود كه اين افراد نسل بعد از آغازگران هستند.

مجابي متذكر شد: دهه 50 اوج نقاشي است، به طوري كه اين هنر تنوع پيدا مي‌كند و هنرمندان اين حوزه بدون ترس و واهمه حركت خود را ادامه مي‌دهند. البته در اين ميان يك اتفاق مهم نيز براي هنر خطاطي مي‌افتد به طوري كه چهار نفر از هنرمندان برجسته ايران يعني احصايي، پيلارام، زنده‌رودي و منافي به نوعي خطاطي را وارد عرصه نقاشي مي‌كنند و از ظرفيت‌هاي خط در هنر نقاشي بهره مي‌برند، به طوري كه آن‌ها خط را به نوعي خلاقيت مي‌رسانند.

به گزارش ايسنا، اين نويسنده با اشاره به دلايل رشد هنر نقاشي در دهه 50 گفت: در اين دهه با رشد اقتصادي جامعه و بهبود طبقه متوسط همراه هستيم، به طوري كه تقاضا براي هنر بيشتر مي‌شود و يك فضاي فرهنگي هنري در راستاي آن به وجود مي‌آيد و در كنار آن بازار نسبتا خوبي براي نقاشان و خريد آثار آن‌ها فراهم مي‌شود، هرچند كه در اواخر دهه 50 با انقلاب و جنگ به مدت 10 سال اين هنر كم‌رنگ مي‌شود و بعد از آن نيز هنرمندان آرام آرام وارد عرصه‌هاي هنري خود مي‌شوند.

او با پيشروخواندن هنر نقاشي ايران در شرايط فعلي اضافه كرد: به شخصه معتقدم كه هنر نقاشي و شرايط فعلي ظرفيت‌هاي زيادي دارد و قطعا با توجه مردم و دولتمردان حركت بهتري نيز پيدا خواهد كرد، به طوري‌كه با شكل‌گيري حراجي‌هاي بزرگ دنيا و مطرح شدن هنر تجسمي ايران در اين عرصه متوجه مي‌شويم كه ما هيچ‌چيزي از دنيا كم نداريم و با اين پيشينه عظيم فرهنگي مي‌توانيم به رونق هرچه بيشتر اين هنر كمك كنيم. هرچند كه اگر هم اين‌گونه نباشد باز هنر راه خود را پيدا مي‌كند و تمام هنرمندان ايران حوزه بايد بدانند كه اگر حركت موفقي دارند وامدار افرادي هستند كه در آن سال‌هاي سخت آغاز قرن چهارده كار كردند تا اين هنر مدرن را مطرح كنند.

به گزارش ايسنا، در اين نمايشگاه مجموعه‌اي از نقاشي، نقاشي خط و طراحي‌هاي تعدادي از هنرمندان معاصر ايران همچون احمد اسفندياري، آيدين آغداشلو، محمد احصايي، نصرالله افجه‌اي، ناصر اويسي، هوشنگ پزشك‌نيا، ناصر پلنگي، صادق تبريزي، محمدعلي ترقي‌جاه، منوچهر توانفر، محمود جوادي‌پور، جواد حميدي، محمدعلي حيدريان، منصوره حسيني، ايران درودي، جليل رسولي، مرتضي رازفر، فريده زريو، اسرافيل شيرچي، ابوالحسن صديقي، گلشن قربان‌نژاد، پرويز كلانتري، لئون كهن، حسين محجوبي، منوچهر موغاري، فريبا ميرسعيدي ، مهديس ويشگاني و هادي هزاوه از آغاز هنر مدرن در ايران تا به امروز به نمايش گذاشته شده است.

همچنين كتاب «هشتاد سال هنر مدرن» نيز در اين مراسم رونمايي شد، ولي برخلاف اعلام قبلي آيدين آغداشلو در اين مراسم حضور نداشت.

اين نمايشگاه كه تا 14 آذر ماه ادامه دارد و هر روز از ساعت 16 تا 20 در خيابان پاسد‌اران، خيابان گل‌نبي، خيابان ناطق‌نوري (زمرد‌)، كوي آذر، شماره 20 برپا است.

انتهاي پيام
شنبه 9 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 257]