سيد احمد خاتمي: مهم‌ترين دليل ضرورت تحول، وظيفه حوزه‌ها در پاسداري از دين است قرار گرفتن حوزه‌هاي علميه درخط مقدم آفندي و پدافندي اسلام مباني تحول حوزه است

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: سيد احمد خاتمي: مهم‌ترين دليل ضرورت تحول، وظيفه حوزه‌ها در پاسداري از دين است قرار گرفتن حوزه‌هاي علميه درخط مقدم آفندي و پدافندي اسلام مباني تحول حوزه است

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: فقه و حقوق - فقه

عضو شوراي عالي حوزه‌ي علميه‌ي قم با اشاره به پيشرفت‌هاي حوزه‌هاي علميه كشور نسبت به سال‌هاي پيش از انقلاب، مباني تحول حوزه را در اين دانست كه حوزه‌هاي علميه در خط مقدم آفندي و پدافندي اسلام قرار گيرند و از مباني اسلامي دفاع كنند.

آيت‌الله سيد احمد خاتمي در گفت‌وگو با خبرنگار فقه و حقوق ايسنا درباره‌ي دلايل طرح مسأله‌ي لزوم تحول در حوزه‌ها‌ي علميه از سوي مقام معظم رهبري در آذرماه سال گذشته و ميزان تحقق آن عنوان كرد: مهم‌ترين دليل ضرورت تحول در حوزه‌ي علميه آن است كه حوزه‌ي علميه پاسدار و نگهبان دين است و در طول تاريخ از زمان غيبت صغراي امام زمان (عج) تا كنون اين حوزه‌هاي علميه بودند كه از سنگر دين در حوزه‌هاي مختلف از جمله اعتقادات ديني، تفسير قرآن، فقه و اصول، اخلاق و فلسفه‌ي سياسي اسلام پاسداري كردند.

وي با بيان اينكه در عصر كنوني به بركت پيروزي انقلاب اسلامي، اسلام جان ديگري گرفته و خيزش اسلامي سرعت يافته است، افزود: نشان اين خيزش، تقابل سراسيمه‌اي است كه دشمنان اسلام براي مقابله با اسلام در پيش گرفته‌اند. فيلم ضد اسلامي، كاريكاتور موهن پيامبر(ص) و برخي از تحركات ديگر شيطاني كه ديده مي‌شود نشانه جان گرفتن مجدد اسلام است كه دشمنان اسلام اين‌گونه دستپاچه و سراسيمه شدند.

اين استاد حوزه‌ي علميه قم در ادامه گفت: در شرايط كنوني اينان با هر حربه‌اي كه از دستشان برآيد به مقابله با اسلام مي‌آيند، از جمله مبارزه‌ي نرم‌افزاري با اسلام است كه از طريق شبهه‌افكني‌ها، دروغ‌پراكني‌ها و تشكيك در مباني ديني انجام مي‌شود. كار صدها سايت در حال حاضر مبارزه‌ي نرم‌افزاري با اسلام عزيز است.

خاتمي ادامه داد: مباني تحول اين است كه حوزه‌هاي علميه‌اند كه بايد در خط مقدم آفندي و پدافندي اسلام عزيز قرار بگيرند و از مباني اسلامي دفاع كنند و در زمان خودش در عرصه‌ي عرضه‌ي دين قبل از اينكه شبهه‌اي مطرح شود، تهاجمي عمل كنند. به گونه‌اي عمل كنند كه زمينه‌اي براي تهاجم به اسلام باقي نماند. طرح تحول حوزه كه مقام معظم رهبري سالياني است كه دنبال مي‌كنند اين هدف را دنبال مي‌كند و اين هدفي مقدس است.

وي با بيان اينكه مساله‌ي تحول در حوزه‌ي علميه پيشينه‌اي بيش از 50 سال دارد، عنوان كرد: از زمان مرحوم آيت‌الله العظمي بروجردي مساله‌ي تحول در حوزه پيوسته به عنوان يك آرمان مطرح بوده لكن اين تحول را بايد درست معنا كرد. معناي درست اين تحول اين است كه ارزش‌هاي ثابت و مايه‌ي افتخار حوزه، تحكيم و تقويت شود و نارسايي‌هايي يعني موانعي كه در عرصه‌ي پاسداري از مكتب- كه هدف حوزه‌هاست- وجود دارد، برداشته شود. معناي تحول در حوزه هرگز به معناي به هم ريختن زيرساخت‌هاي مثبت حوزه‌هاي علميه نبوده، نيست و نخواهد بود.

خاتمي در پاسخ به اين سوال كه وضعيت فعلي حوزه از لحاظ علمي و از نظر پاسخگويي به نياز مخاطبان را چگونه ارزيابي مي‌كنيد؟ گفت: در رابطه با وضعيت كنوني حوزه‌هاي علميه بايد چند مطلب را در نظر گرفت؛ اول اينكه بحمدالله تحولات عميق و گسترده‌اي در 30 سال گذشته در حوزه‌هاي علميه شكل گرفته است. در حوزه‌ي علميه‌ي ما در عرصه‌هاي مختلف، عمق بيشتري از سوي پژوهشگران حوزوي به وجود آمده است. پيش از انقلاب تعداد نويسندگان برجسته‌ي حوزه‌ي ما از تعداد انگشتان دست تجاوز نمي‌كرد اما امروزه صدها نويسنده‌ي زبردست و دانشمند در حوزه‌ي علميه وجود دارد.

عضو شوراي عالي حوزه‌ي علميه‌ي قم در ادامه گفت: قبل از انقلاب، اين اقبال و گرايش فوق‌العاده‌اي كه بحمدالله به قرآن- اين كتاب بزرگ آسماني- هست، در حد كار قرآني نبود. افتخار ما قبل از انقلاب تفسيرالميزان مرحوم علامه طباطبايي است كه انصافا افتخار تفاسير شيعه است اما بعد از انقلاب هزاران كار قرآني فاخر عرضه شده است. فقيه متاله آيت‌الله العظمي جوادي آملي14 جلد تفسير تسنيم و 17 جلد تفسير موضوعي قرآن نوشته‌اند. آيت‌الله العظمي مكارم، تفسير نمونه را به همراه همكاران تفسيريشان قبل از انقلاب شروع كردند اما عمدتا بعد از انقلاب به سامان رسيد. تفسير موضوعي پيام قرآن در 10 جلد، تفسير اخلاق در قرآن در سه جلد آثار مباركي است كه بعد از انقلاب به سامان رسيده است. آيت‌الله العظمي سبحاني تفسير مفاهيم القرآنشان را بعد از انقلاب تكميل كردند. منشور جاويد قرآن را كه در 14جلد چاپ شده پس از انقلاب به سامان رساندند. اينها بخشي از كارهاي بزرگي است كه در رابطه با قرآن در حوزه صورت گرفته است.

خاتمي با بيان اينكه مساله‌ي ساماندهي حوزه‌ها از جمله نقاط مثبت است گفت: ساماندهي در حوزه‌ي علميه‌ي قم، خراسان، اصفهان و ديگر حوزه‌هاي علميه را بايد ديد. بنده به عنوان مدرسي كه از سال 1364 تدريس عمومي در حوزه‌ي علميه‌ي قم را برعهده داشتم تاكنون كه همچنان اشتغال دارم، شاهد نشاط تحصيلي فوق‌العاده‌اي در حوزه علميه هستم. در طول اين مدت بنده با بيش از پنج شش هزار طلبه‌ي درس‌خوان مواجه بوده و هستم و شاهد افزون بودن نشاط علمي طلاب نسبت به قبل از انقلاب هستم.

خاتمي با بيان اينكه در اين عرصه بايد از افراط و تفريط پرهيز كرد، اظهار كرد: افراط اين است كه بگوييم حوزه هيچ مشكل و كمبودي ندارد. تفريط هم اين است كه نقاط برجسته حوزه را نبينيم. بايد همه از بزرگان حوزه، مراجع عالي‌قدر و خود طلاب بكوشند تا اين نارسايي‌ها برطرف شود.

عضو شوراي عالي حوزه‌ي علميه‌ي قم در پاسخ به اين سوال كه چه راهكارهايي براي دستيابي به تحول مورد نظر مقام معظم رهبري وجود دارد، عنوان كرد: تفكر ضرورت تحول در حوزه‌هاي علميه بايد نهادينه شود. اگر اين تفكر نهادينه شد، جاده براي تحول صاف مي‌شود. اين كار نياز به اين دارد كه تعريف درستي از تحول عرضه كنيم. اگر از تحول تعريف نادرستي عرضه شود ضدتحول خواهد بود و اگر به بهانه‌ي تحول بخواهيم ارزش‌هايي كه در حوزه‌هاي علميه است آسيب ببيند اين نيز ضدتحول است.

وي افزود: اگر قصه تحول درست معنا و نهادينه شود و اين ضرورت را همه از جمله استادان و طلاب حوزه‌ها احساس كنند، انديشه‌ي تحول نهادينه مي‌شود. به عنوان نمونه در رابطه با تعطيلات حوزه بايد اين نكته را خاطر نشان كنم كه تعطيلات حوزه به معناي تعطيلات در جاهاي ديگر نيست. تعطيلات حوزه، تعطيلي درس است اما تعطيلي كار نيست. طلبه‌ها سه ماه تابستان را كار دارند و آن‌چه را كه آموخته‌اند نشر مي‌دهند. طلبه‌ها در ماه رمضان تعطيل هستند اما كارشان تعطيل نيست و به نشر علم مي‌پردازند كه زكات علم است.

وي ادامه داد: برخي فكر مي‌كنند وقتي مي‌گوييم تعطيلات حوزه زياد است اين تعطيلات مصادف با استراحت و كنار كشيدن از كار است. اين مساله در حوزه وجود ندارد. مساله تبليغ و به ميان مردم رفتن و مشكلات مردم را ديدن از نقاط مثبت حوزه‌هاي ماست و همين از جمله عوامل گسترش انقلاب بزرگ اسلامي ما بود اما اگر در همين سطح هم انگيزه در استادان و طلاب ايجاد شود كه حتي‌الامكان انگيزه براي تحصيل بيشتر شود، قطعا اين تحول هم در اين عرصه و هم در عرصه مديريتي و تحول در كتاب‌هاي درسي نيز اتفاق خواهد افتاد.

خاتمي در ادامه به تحول در كتاب‌هاي درسي اشاره كرد و گفت: تحول در كتاب‌هاي درسي بايد بسيار دقيق باشد؛ چون آن‌چه در كتاب‌هاي درسي مهم است ايجاد عمق است. اينكه كتاب‌هاي تحصيلي ما بعد از 500 سال مثل "شرح لمعه" باقي مانده، رمز بقاي آن در عمق اين كتاب‌هاست. اگر قرار است تحولي در اين عرصه‌ها به وجود بيايد بايد ساماندهي شده و به گونه‌اي باشد كه از عمق آن چيزي كاسته نشود. به‌علاوه تا وقتي كه آن تحول بايسته به وجود نيامده همين كتاب‌ها را بايد محكم و متين خواند. كساني مي‌توانند در عرصه‌ي كتاب‌هاي درسي تحول‌آفرين باشند كه همين كتاب‌ها را درست فهميده باشند.

اين عضو جامعه مدرسين حوزه علميه‌ي قم در ارزيابي از ارتباط بين دو نهاد علمي حوزه و دانشگاه در راستاي دستيابي به تحول عنوان كرد: اين اهداف مشترك است كه حوزه و دانشگاه را به وحدت مي‌رساند. مساله‌ي آرمان وحدت حوزه و دانشگاه، آرمان بلند امام راحل عظيم‌الشأن بود كه قبل از پيروزي انقلاب، شهيداني مانند شهيد آيت‌الله مفتح، شهيد آيت‌الله مطهري، شهيد آيت‌الله بهشتي و شهيد دكتر باهنر دنبال كردند. پس از انقلاب هم اين آرمان به عنوان آ‌رمان بلند دنبال شد و هر ساله به مناسبت 27 آذر سالگرد شهادت شهيد آيت‌الله مفتح و وحدت حوزه و دانشگاه مراسمي در اين زمينه شكل مي‌گيرد.

وي در ادامه خاطر نشان كرد: هم حوزويان و هم دانشگاهيان بايد مواظب باشند از كساني كه مبناي وحدت را خدشه‌دار مي‌كنند، برحذر باشند. كساني كه اساس نظام اسلامي را زير سوال مي‌برند و از بن با نظام اسلامي مخالفت مي‌كنند، به اين مبناها آسيب مي‌رسانند. اين كار چه در پوشش روشنفكري و چه در پوشش تقدس ممكن است اتفاق بيفتد.

سيد احمد خاتمي با بيان اينكه تفكر سكولار و لائيك را كه برخي از روشنفكران بيمار از آن دم مي‌زنند، سم وحدت مي‌دانم، ادامه داد: اين تفكر كه در زمان غيبت نبايد حكومت اسلامي تشكيل داد، صبغه‌ي تقدس دارد كه من به آن تقدس‌نمايي مي‌گويم. صاحبان اين تفكر به برخي روايات استناد مي‌كنند كه در جاي خود بررسي شده است.

وي ادامه داد:‌ اين روايات نظر به اين دارد كه مدعيان ناحق رهبري را ميدان ندهيد، زير پرچم مدعيان ناحق نرويد كه اگر زير پرچم اينها رفتيد زير پرچم طاغوت رفته‌ايد. برخي از اين روايات نيز پيشگويي مي‌كند كه در زمان غيبت امام زمان (عج) اگر كسي در مسير تشكيل حكومت الهي حركت كند، مشكلات و سختي‌هايي به همراه دارد، اين واقعيت است. برخي روايات هم از نظر سند ضعيف هستند. در يك كلام تفكر جدايي دين از سياست امروز همانند يك قيچي دوتيغه است، يك تيغه‌اش روشنفكري بيمار و جريان سكولاريسم است و تيغه‌ي ديگرش كه در ظاهر 180 درجه با هم فاصله دارند جريان تحجر است كه اين دو يك قيچي را تشكيل مي‌دهند كه اسلام ناب محمدي را هدف قرار داده است. حوزويان و دانشگاهيان بايد هر دو مراقب اين خطر باشند.

انتهاي پيام
جمعه 8 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 180]