نانوغذا ديگر چيست؟ (تازه های تکنولوژی و تکنولوژی نانو)

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: نانوغذا ديگر چيست؟ (تازه های تکنولوژی و تکنولوژی نانو)
به غذاهايی که در تهيه، بسته بندی ويا کاشتن آنها از فناوری.نانو، يا وسايل نانومتری استفاده شده باشد ويا غذاهايی که به آنها نانومواد افزوده شده باشد، نانوغذا می.گوييم...
نانوغذا دیگر چیست؟
مقدمه
مواد غذایی از اهمیت خاصی در سلامت بدن برخوردارند. برای حفظ سلامتی لازم است تا یک.سری از مواد روزانه به بدن برسند. متخصصان علم تغذیه، به ترتیب اهمیت و نیاز بدن به مواد غذایی، هرمی را ترتیب داده.اند که به هرم مواد غذایی معروف است. در شکل زیر هرم مواد غذایی نشان داده شده است. همان.طور که در این شکل می.بینید، موادی که در زیر هرم هستند باید بیشتر مصرف شوند (مانند غلات، میوه.جات و سبزیجات).
امروزه به علت صنعتی شدن و روش.های نادرست زندگی، متاسفانه بیشتر از مواد غذایی آماده، و یا پروتئینی و چربی استفاده می.کنیم و به علت عدم تحرک و ورزش، مردم با مشکلات زیادی از نظر سلامتی مواجه شده.اند.
از طرف دیگر به علت عادت به استفاده از مواد آماده، مسئله بسته.بندی مواد غذایی هم اهمیت بسیار زیادی پیداکرده است. هم.چنین، مسئله بسته.بندی از نظر بازاریابی، جلب مشتری و فروش مواد غذایی نیز دارای اهمیت می.باشد.

نانوغذا

به غذاهایی که در تهیه، بسته بندی ویا کاشتن آنها از فناوری.نانو، یا وسایل نانومتری استفاده شده باشد ویا غذاهایی که به آنها نانومواد افزوده شده باشد، نانوغذا می.گوییم.
کاربرد فناوری نانو در صنایع غذایی
1. تهیه مواد غذایی با افزودنی.های رنگ، طعم.دهنده و مغذی
2. کاهش هزینه.ها
3. تهیه غذاهایی که بتوانند رنگ و طعم خود را بر حسب رژیم غذایی، سلیقه و یا حساسیت.ها و آلرژی افراد مختلف تغییر دهند.
4. بسته.بندی مواد غذایی طوری که بتوان آنها را به مدت بیشتری نگه.داری کرد.
در این مقاله و مقالات بعدی به طور مفصل به بررسی هر یک از موارد بالا می پردازیم.

بسته.بندی

یکی از کاربردهای فناوری.نانو که خیلی زود تجاری شد، در زمینه بسته.بندی مواد غذایی بود. در حال حاضر، تخمین زده می.شود که بین 400 تا 500 محصول مواد غذایی از بسته.بندی نانویی استفاده می.کنند. پیش.بینی می.شود که در 10 سال آینده حدود 25% از بسته.بندی.های مواد غذایی از فناوری.نانو استفاده کنند.
هدف اصلی استفاده از بسته.بندی نانویی، افزایش دوام و ماندگاری مواد غذایی است. برای این منظور باید تبادل گاز، نور و رطوبت بین فضای بیرون و داخل بسته.بندی را کنترل کرد. در ادامه، به برخی از کاربردهای فناوری.نانو در صنعت بسته.بندی مواد غذایی اشاره می.شود:
1. می.توان بسته.بندی نانویی را طوری طراحی کرد که مواد ضدباکتری، آنزیم.ها، مواد مغذی و یا طعم دهنده.هایی را از خود آزاد کنند. به این ترتیب، عمر مواد غذایی در بسته.بندی نانویی بیشتر می.شود.
2. برخی بسته.بندی.های نانویی به گونه.ای طراحی شده.اند که اگر ماده غذایی درون.شان شروع به تغییر کند، مثلا رطوبتش عوض شود و یا مقدار مواد میکروبی درون آن زیاد شود، موادی آزاد می.کند که این تغییرات را خنثی کند (مانند ترکیبات ضدباکتری). بیشتر بسته.بندی.های ضدباکتری از نانوذرات نقره استفاده می.کنند اما در آینده، نانواکسید روی، نانواکسید منیزیم، نانواکسید مس، نانواکسید تیتانیوم و نانولوله.های کربنی در بسته.بندی.های ضدباکتری مورد استفاده قرار خواهند گرفت.

3. ایجاد پوشش.های خوراکی نانویی نیز یکی دیگر از کاربردهای فناوری.نانو در صنعت بسته.بندی مواد غذایی است. این پوشش.ها به نازکی 5 نانومتر می.باشند و با چشم دیده نمی.شوند. از این پوشش.ها می.توان برای گوشت، میوه، سبزیجات، پنیر، شیرینی.جات و نان استفاده کرد. این پوشش.ها سدی را در برابر تبادل رطوبت و گاز به وجود می.آورند ( شکل 3).
4. بسته.بندی.های مجهز به نانو سنسورها دسته دیگری از کاربرد فناوری.نانو در صنعت بسته.بندی مواد غذایی می.باشد. این بسته.بندی.ها می.توانند دما و رطوبت را در زمان.های مختلف ارزیابی کنند و بر حسب شرایط، پاسخ.های متناسبی را به مصرف.کننده بدهند. برای مثال: با تغییر رطوبت، رنگ بسته.بندی تغییر می.کند.
5. نانوبارکدها، مدل مولکولی بارکدهای سنتی است و شامل نانوذرات فلزی می.باشد که اثر انگشت شیمیایی قابل.شناسایی و خاصی دارند و می.توانند از طریق یک ماشین، تشخیص داده شوند. این نوع بارکدها می.توانند برای حفاظت مارک و ارزیابی غذاهایی که در حالت عادی نمی.شود بارکدهای سنتی را روی آنها چسباند، استفاده شود.
6. نور خورشید از امواج مختلفی با طول موج.های متفاوت تشکِل شده است. برخی از امواج برای سلامتی ما خطرناک هستند. در نتیجه باید از رسیدن آنها به بدن جلوگیری کرد. یکی از این امواج خطرناک، امواج ماوراء بنفش می.باشند. در طبیعت لایه ارزون، تا حد زیادی از رسیدن این امواج به ما جلوگیری می کند. یکی از مشکلاتی که بسته.بندی های شفاف دارند این است که وقتی در معرض نور قرار می گیرند، تابش ماوراء بنفش را از خود عبور داده و به ماده غذایی می.رسانند و در نتیجه نمی.توانند از ماده غذایی داخل خود به خوبی محافظت کنند و ماده غذایی زود فاسد می.شود. با استفاده از فناوری نانو پلاستیک.هایی تولید شده.اند که دارای نانوذرات اکسید تیتانیوم هستند. این پلاستیک.ها آثار مخرب تابش.های ماوراء بنفش را کاهش می.دهند.

7. امروزه از پلاستیک.ها برای بسته.بندی برخی از مواد غذایی استفاده می.گردد. مشکل اصلی پلاستیک.ها این است که وقتی به صورت زباله دور ریخته می.شود برای مدت.های طولانی در طبیعت باقی می.ماند و تجزیه نمی.شود. این مسئله، باعث آلودگی محیط زیست می.شود. از فناوری.نانو برای ساختن بسته.بندی.های پلاستیکی بیولوژیکی که بتوانند در طبیعت تجزیه شوند کمک گرفته می.شود. این پلاستیک.ها از گیاهان ساخته می.شوند و دوست.دار محیط زیست می.باشند.
8. نانولوله.های کربنی نیز می.توانند در بسته.بندی مواد غذایی به کار روند. این مواد، اکسیژن و گاز دی.اکسیدکربن را که سبب فساد ماده غذایی می.شود، به بیرون پمپ می.کنند.
نتیجه.گیری

همان.طور که از مباحث مطرح شده مشخص می.شود، فناوری.نانو می.تواند در زمینه.های مختلف صنایع غذایی مانند ایجاد طعم.های جدید، بسته.بندی.های بهتر و ... کاربرد داشته باشد و به حل مشکلات کنونی کمک کند. البته تلاش.ها و بررسی.ها در این زمینه.ها هنوز در حال انجام می.باشد و بسیاری از شرکت.های مطرح تولید کننده مواد غذایی هزینه.های زیادی را برای تحقیق نقش فناوری.نانو صرف می.کنند.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 529]