آيا مديران ايراني خلاق‌اند؟ موانع موثر در راه خلاقيت مديران تربيت‌بدني

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: آيا مديران ايراني خلاق‌اند؟ موانع موثر در راه خلاقيت مديران تربيت‌بدني

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: قهرماني - همگاني

بسياري معتقدند كه مديريت هنر است، يك مدير كارآمد و باهوش مي‌تواند، سازمان تحت اداره خود را به اوج برساند. خلاقيت يكي از مهمترين فاكتورهايي است كه يك مدير بايد داشته باشد اما، آيا مديران تربيت بدني كشور خلاق‌اند؟ چه موانعي بر سر راه بروز خلاقيت مديران وجود دارد؟

به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، فريدون منافي، مهرزاد حميدي، محمد كشتي‌دار و بهشته اقبالي در تحقيق خود به اين سوال پاسخ داده‌اند. در اين تحقيق آمده است: هرگاه با تامل در مجموعه دستاوردهاي فرهنگي بشر و اشياء و وسايلي كه لوازم زندگي وي را تشكيل داده است، نظري بيندازيم، به آساني درمي‌يابيم كه حتي ساده‌ترين لوازم مورد استفاده بشر محصول خلاقيت و نوآوري او بوده است و در طول سال‌ها با پردازش انديشه‌ها، نظريه‌ها و ابتكارها به شكل امروزين خود درآمده است.

عصر ما، عصر سرعت و تحول در فن‌آوري است. امروزه خلاقيت در بيشتر كشورهاي جهان مورد مطالعه قرار گرفته است. همچنين نشان داده شده كه ارتباط مثبت و موثري بين توانايي ارتباط رهبران و نوآوري كارمندان وجود دارد. سازمان‌هاي امروزي نيز از تحول و فن‌آوري به دور نبوده و به طور روزمره در حال تجربه كردن آن هستند.

در اين عصر، براي بقاء و پيشرفت و حتي براي حفظ وضع موجود بايد جرياني نو و جديد را در سازمان به وجود آورد و به آنها تداوم بخشيد تا از ركود و تباهي آن جلوگيري شود. خلاقيت و نوآوري واژه‌هايي متفاوت اما، بسيار مرتبط هستند. خلاقيت به معني توانايي و قدرت ارايه نظرها و فكرهاي جديد و نو است، در صورتي كه نوآوري به كارگيري نظرها و فكرهاي حاصل از خلاقيت است.

بنابراين، با توجه به تفاوت بين خلاقيت و نوآوري مي‌توان خلاقيت را پيش نياز نوآوري دانست. مديران خلاق در سازمان‌ها، منبع جوشش و مركز شروع خلاقيت در كل سازمان هستند. مديران سازمان‌هاي ورزشي نيز به عنوان نوعي از سازمان، از اين مقوله جدا نبوده و با خلاقيت و نوآوري خود زمينه توفيق و كاميابي گروه‌ها و سازمان‌هاي ورزشي را فراهم مي‌آورند.

خلاقيت، نوآوري و كارآفريني هر كدام مباحثي از مديريت هستند كه به بهبود سطح ارتقاء كمي و كيفي سازمان‌ها كمك شاياني مي‌كنند. با توجه به لزوم بها دادن به تفكرات نوين و نوآور در سازمان‌ها در چند دهه‌ي اخير، ضروري است كه عوامل يا موانعي را كه به هر نحو ممكن بر خلاقيت مديران ورزشي تاثيرگذار هستند، شناسايي شوند.

بديهي است كه شناخت اين عوامل و تلاش در جهت حذف موانع، توان مديران را در رويارويي با تحولات متغير محيطي، افزايش مي‌دهد. برخي از موانع ابتكار و خلاقيت مديران به محيط خارج از محدوده‌ي كاري آنها مربوط است و برخي ديگر از موانع ناشي از ويژگي‌ها و نگرش‌هاي خود مديران است.

برخي از تحقيقات تحصيلات بالاي مديران را علت ابتكار و نوآوري مي‌دانند (مطالعات اهايو). برخي ديگر توان ذاتي مديران را عامل اصلي مي‌دانند (مطالعات ميشيگان).

تحقيقات جديد علمي مختلف بروز خلاقيت را منوط به چند ويژگي شخصي مديران مي‌دانند كه عبارتند از: اعتماد به نفس، خطرپذيري، عدم ترس از انتقاد، احساس تعلق گروهي، استفاده بهينه از مجردات ذهني، قدرت تجزيه و تحليل نظام يافته.

شناخت و آگاهي از موانع بروز خلاقيت و نوآوري مديران تربيت بدني، امكان ايجاد سيستم بازخوردي را براي برنامه‌ريزان مديريت منابع انساني مهيا مي‌كند. اداره‌هاي تربيت بدني كانون و نقطه بروز فعاليت‌هاي فوق برنامه ورزشي دانشگاه‌ها و نقطه عطف پيشرفت و توسعه ورزش دانشگاه‌ها در سطح كشور هستند. شناخت وضع موجود خلاقيت مديران و موانع بروز خلاقيت، امكان طراحي سيستم خود كنترلي را براي حذف و يا تقليل اين موانع بوجود مي‌آورد. لذا اين پژوهش در پي آن بوده تا وضعيت موجود نگرش خلاقانه‌ي مديران اداره‌هاي تربيت بدني دانشگاه‌ها را مورد بررسي قرار داده و به اين موضوع دست يابد كه چه دسته عواملي بيش از بقيه به عنوان بازدارنده‌هاي خلاقيت مديران تربيت بدني مطرح هستند. همچنين پژوهش حاضر درصدد يافتن پاسخ به اين پرسش است كه آيا بين مشخصات فردي مديران تربيت بدني دانشگاه‌ها و موانع مرتبط بر خلاقيت ارتباطي وجود دارد؟

روش پژوهش حاضر از نوع توصيفي و پيمايشي بوده و جامعه‌ي آماري پژوهش را مديران اداره‌هاي تربيت بدني دانشگاه‌هاي وابسته به وزارت علوم، تحقيقات و فناوري در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي تشكيل مي‌دهند. جامعه و نمونه آماري تحقيق با يكديگر برابر بوده و همه‌ي اعضاي جامعه به عنوان نمونه آماري در نظر گرفته شدند. تعداد نمونه‌ها در مجموع برابر با ‌٥٩ نفر بود.

اين تحقيق مديران اداره‌هاي تربيت بدني دانشگاه‌ها را مورد بررسي قرار داده و به اين موضوع رسيدگي مي‌كند كه چه دسته عواملي بيش از بقيه به عنوان بازندارنده‌هاي خلاقيت مديران تربيت بدني مطرح است.

همچنين پژوهش حاضر درصدد يافتن پاسخ به اين پرسش است كه آيا بين مشخصات فردي مديران تربيت بدني دانشگاه‌ها و موانع مرتبط بر خلاقيت ارتباطي وجود دارد؟

روش پژوهش حاضر از نوع توصيفي و پيمايشي بوده و جامعه‌ي آماري پژوهش را مديران اداره‌هاي تربيت بدني دانشگاه‌هاي وابسته به وزارت علوم، تحقيقات و فناوري و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي تشكيل مي‌دهند. جامعه و نمونه آماري تحقيق با يكديگر برابر بوده و همه‌ي اعضاي جامعه به عنوان نمونه آماري در نظر گرفته شدند. تعداد نمونه‌ها در مجموع برابر با ‌٥٩ نفر بود.

براساس داده‌هاي بدست آمده از نمونه آماري مشخص شد كه ‌٧/٢٣ درصد از مديران تربيت بدني داراي سن بين ‌٣٠ تا ‌٣٤ سال بوده و ‌٣/٢٠ درصد نيز بيش از ‌٥٠ سال سن داشته‌اند. همچنين ‌٧/٤٥ درصد مديران تربيت بدني داراي مدرك ليسانس، ‌٣/٤٢ درصد مديران فوق ليسانس و فقط ‌٠٨/٥ درصد داراي مدرك تحصيلي دكتري هستند.

براساس اطلاعات جمع‌آوري شده، ‌١/٢٧ درصد مديران بيش از ‌٢٠ سال سابقه كار مديريتي داشته و ‌٤/٢٥ درصد ‌٩-5 سال و ‌٣/٢٠ درصد از آنها نيز ‌٤-1 سال سابقه كار مديريتي داشته‌اند.

مقايسه تبيين ميانگين نمرات بدست آمده براي موانع مرتبط به خلاقيت و نوآوري مديران تربيت بدني دانشگاه‌ها نشان داد كه ميانگين نمرات مرتبط با تجزيه و تحليل نظام يا فته و موفقيت كاري، بالاتر از ساير موانع بود و ميانگين نمرات اعتماد به نفس و خطرپذيري در مديران اداره‌هاي تربيت بدني دانشگاه‌ها نسبت به ساير موانع پايين‌تر است.

نتايج آزمون فرضيه‌هاي تحقيق، درمورد بررسي ارتباط بين مشخصات فردي مديران اداره‌هاي تربيت بدني دانشگاه‌ (سن، سابقه كار و مدرك تحصيلي) با زير فاكتورهاي شش گانه موانع مرتبط بر خلاقيت نشان داد كه بين موانع مرتبط با اعتماد به نفس و خطرپذيري با سن هميشگي منفي معني‌دار بدست آمده است. به اين معني كه هر چقدر سن مديران اداره‌هاي تربيت بدني دانشگاه‌ها افزايش مي‌يابد، از ميزان احساس خطرپذيري آنها كاسته مي‌شود. همچنين بين سه مشخصه‌ي موانع اعتماد به نفس و خطرپذيري، نياز به تطبيق و استفاده از مجردات ذهني، همبستگي مثبت و معنادار بدست آمده است. به اين معني كه هر چقدر مديران تربيت بدني دانشگاه‌ها از تحصيلات بالاتري برخوردار بوده‌اند در زمينه موانع خلاقيت مرتبط با خطرپذيري، نياز به تطبيق و استفاده از مجردات ذهني احساس ضعف بيشتري داشته‌اند.

نتايج بدست آمده از تحقيق نشان مي‌دهد كه در خلاقيت مديران تربيت بدني دانشگاه‌هاي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري استفاده از تجربه و تحليل نظام يافته و مجردات ذهني دچار نقصان و كمبودي است و از ديد مديران به عنوان عوامل موثر در موانع خلاقيت آنها محسوب مي‌شده است.

براين اساس آموزش تجزيه و تحليل بحران و حل مشكلات براي مديران و فعال نمودن تفكرات انتزاعي آنها در حل مسايل مي‌تواند كليد بروز خلاقيت باشد. بدين منظور مي‌توان براي ارتقاء خلاقيت مديران بر روي ايجاد تفكرات تجزيه و تحليل نظام يافته براي حل مشكلات و پرورش مجردات ذهني آنها برنامه‌ريزي‌هاي بلندمدتي را در نظر گرفت.

بنابر نظريات مديران اداره‌هاي تربيت بدني وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي مبني بر موانع بروز خلاقيت، مي‌توان به احساس تجزيه و تحليل نظام يافته و نياز به تطبيق اشاره نمود. فقدان موارد فوق، سبب كمبود در بروز خلاقيت در مديران فوق الذكر شده است. محققان مذكور، عوامل تجزيه و تحليل نظام يافته و نياز به تطبيق را به عنوان عوامل اساسي در بروز خلاقيت تلقي نموده‌اند. لذا اين عوامل از سوي مديران اداره‌هاي تربيت بدني وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي احساس شده است كه مي‌توان در برنامه‌ريزي‌هاي كلان و آموزشي از منابع و محرك‌هاي محيطي مناسب در تقويت اين مشكلات بهره‌مند شد تا مديران اداره‌هاي تربيت بدني وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي هر چه موثرتر بتوانند به حل بحران از طريق تفكرات خلاقانه بپردازند.

انتهاي پيام
شنبه 2 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 274]