10 فرمان نه گفتن!

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق:

ما به دنیا نیامده.ایم تا خواسته.های دیگران را برآورده کنیم.
این «دیگران» پدر و مادر ما نیستند.
«دیگران» در خیابان.ها هستند. گاهی در مدرسه، گاهی حتی در مهمانی.های خانوادگی و... آنها پچ.پچ می.کنند، تعارف می.کنند. «دیگران» وسوسه.مان می.کنند. می.ترسم!
اگر قوی و با اعتماد به نفس باشم می.توانم با یک «نه» دیگران را دور کنم؛ اما اگر ترسو باشم...
دیگران چه.طور دور می.شوند؟ دکتر سعید بهزادی، روان.شناس و مشاور خانواده، نه گفتن را این.طورتعریف می.کند:
«نه.گفتن، یعنی وقتی ما نمی.خواهیم مطلبی را بپذیریم با استفاده از این مهارت، بدون آن که به خود و دیگران آسیبی برسانیم، نه.مان را به صورت فعال ابراز کنیم.
برای مقابله با یک درخواست، سه گزینه وجود دارد.
یکی رفتار انفعالی است. یعنی در مقابل یک پیشنهاد، می.خواهم نه بگویم، اما نمی.گویم. تن به کاری می.دهم که دوست ندارم و اعصابم خرد می.شود. مثلاً به درخواست سینما رفتن بله می.گویم و از فیلم و سینما هم هیچ لذتی نمی.برم.
دوم رفتار پرخاشگرانه است که در آن فرد، تهاجمی برخورد می.کند. مثلاً می.گوید:«تو هم که همه.اش تو این سینماها پلاسی و...» این هم رفتار سالمی نیست.
بین این دو برخورد، رفتار دیگری وجود دارد که به بیانِ خود فرد می.پردازد، دعوا نمی.کند و آرام و قاطعانه می.گوید:« نه، وقت ندارم / این فیلم را دوست ندارم/ امکانش را ندارم.»
این رفتاری است بین رفتار انفعالی و پرخاشگرانه.»
البته گاهی خودمان «دیگران» می.شویم، پس باید بعضی وقت.ها به خودمان هم نه بگوییم.
دکتر بهزادی ادامه می.دهد: « ویلیام گومز می.گوید انسانِ سلالم راهش را انتخاب می.کند و وقتی یکی از این چهار حالت اتفاق بیفتد فرد ناسالم است:
وقتی کسی شما را مجبور کند/ وقتی شما کسی را مجبور کنید/ وقتی هردو همدیگر را مجبور کنید / وقتی خودتان، خودتان را وادار کنید.»
فرد می.خواهد عادتی را کنار بگذارد. اگر بگوید:«می.خواهم کنار بگذارم، اما نمی.توانم.» منفعل است. اگر به خودش بد و بیراه بگوید و بعد تصمیم بگیرد هم پرخاشگری است و رفتار سالمی نیست. انتظار می.رود بگوید: «بر اساس حسابی که کرده.ام نفع نهایی من در این است که این عادت را کنار بگذارم.» این نوع نه.گفتن به خود، درست است.

حالا می.خواهیم 10 مرحله نه.گفتن را یاد بگیریم؛ مراحلی که دکتر بهزادی برای ما شرح می.دهد.
1- فردی که می.خواهد این مهارت را یاد بگیرد اول باید دقیقاً بداند از دنیا چه می.خواهد و اهداف خیلی روشنی را برای خودش تصویر کند. مثلاً : هدف من کسب رتبه سه رقمی در کنکور است یا وزن کم کردن یا می.خواهم در یک رشته ورزشی مهارت پیدا کنم و....
2- گام دوم این است که اهداف را بررسی کند و بخش.هایی را که با هم در تعارض.اند حذف کند . مثلاً وقتی نوجوانی بگوید:«یکی از برنامه.های زندگی.ام این است که هفته.ای دو بار بیرون بروم و در کنکور هم رتبه خوبی بیاورم.» این دو هدف متعارض.اند که پرداختن به یکی، آن یکی را کور می.کند. اگر هفته.ای دوبار از خانه بیرون باشد که وقتی برای درس.خواندن نمی.ماند. پس باید یکی از آنها را انتخاب کند.
3-وقتی برنامه زندگی.ام معلوم شد، به هر پیشنهاد متعارضی نه بگویم. البته اول خودم را قانع کنم که چرا می.خواهم بگویم نه. مثلاً من می.خواهم آدم سالمی باشم، پس نگاه می.کنم ببینم چه چیزهایی با رفتار سالم من در زندگی در تعارض است و مثلاً به سیگار و قلیان نه می.گویم. یا هدفم این است که رابطه سالمی با والدینم داشته باشم. پس آن رفتاری که آنها را اذیت می.کند کنار می.گذارم؛ مثلاً تا دیروقت بیرون از خانه نمی.مانم.
4- وقتی تصمیم و برنامه ما روشن شد، از تکنیک «پیام من» استفاده می.کنیم. در این تکنیک فرد راجع به خودش حرف می.زند. مثلاً اگر شما از من درخواست مصاحبه دارید، من نگویم: «بهتر نیست یک روز دیگر این کار را انجام دهیم؟»
به جای آن می.توانم راجع به خودم حرف بزنم و بگویم:« امروز وقت ندارم.»
در این حالت، «نه» باید قاطعانه گفته شود. اگر کسی به من گفت: «سیگار می.کشی؟» جواب بدهم: « نه، من اهل دود نیستم.» در این حالت« نه» همان کلام قاطعانه و جمله بعد از آن «پیام من» است.
اما اگر آدم منفعلی باشم، سیگار نمی.خواهم، اما برمی.دارم.
و اگر پرخاشگر برخورد کنم هم رفتارم ناسالم است و طرفِ مقابلم را وادار به واکنش می.کنم.
5- وقتی «نه» را گفتید، احتمال دارد که فرد اصرار کند. در این صورت با استفاده از تکنیک «سوزن.گیر.کرده» یا در اصطلاح امروز «سی.دی.خش.دار»، «نه» می.گوییم.
در این حالت کلمه و عبارت را با همان تنِ صدا مدام تکرار می.کنیم بدون آن.که عصبانی شویم.
پس نباید ما را از حالت آرامش خارج کنند و ما هم با آرامش و قاطع بگوییم: نه نمی.توانم/ نه نمی.خواهم/....
6- ممکن است آنها سعی کنند کودک درون ما را به قلاب بیندازند مثلاً: بچه ننه.ای یا هنوز کودکی و... ما باید بی.توجهی کنیم و در مقابل تیرهایی که آنها می اندازند جاخالی دهیم تا آنها دست روی حساسیت.های ما نگذارند.
7- وقتی داریم از تکنیک سوزن.گیر.کرده استفاده می.کنیم، از همان ابتدا باید زبانِ بدن ما با زبانِ کلامی.مان هماهنگ باشد و زبانِ بدن ما پیام دیگری نرساند. مثلاً وقتی به مکان نامناسبی دعوت می.شویم، کف دست را نشان دهیم، محکم بایستیم و بگوییم: نه جزو قواعد زندگی من است که این.جا نروم.
اگر خودم را لوس کنم و بگویم: «نه، نمی.شه نریم؟» زبان بدنم جواب مثبت داده است.
8- در صورتی که فرد باز بر خواسته.اش اصرار کرد «سکوت» کنیم. این برخورد در تلفن بیشتر جواب می.دهد و وقتی به مدت طولانی سکوت کردیم و او گفت: «چرا ساکتی؟» بگوییم:« من هرچه توضیح می.دهم تو حرف خودت را می.زنی» و باز سکوت کنیم تا خسته شود.
9- در این قسمت وقتی فرد مقابل، اصرار را ادامه داد، ما موقعیت را ترک می.کنیم و به جایی می.رویم که آن فرد نباشد.
10-در صورتی که در هر بار ملاقات فرد مورد نظر یا دوست ما اصرار به کارهایی داشت که در برنامه زندگی سالم ما نمی.گنجید، در رابطه.مان با آن فرد تجدید نظر می.کنیم. وقتی فردی مدام می.گوید: بی.خیال درس/ مهمانی برویم/ سیگار / قلیان و...و من هر بار باید تکنیکی به کار ببرم تا نه بگویم، پس بهتر است از این رابطه بیرون بیایم.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 73]