انصراف مگافون و چند شركت خارجي از اپراتور سومابهام در مزايده

واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: انصراف مگافون و چند شركت خارجي از اپراتور سومابهام در مزايده
م.ر.بهنام رئوف اگر اين روزها سري به صفحات فناوري اطلاعات و ارتباطات رسانه‌‌‌هاي ارتباطات جمعي زده باشيد حتما در جريان اخبار و تكذيبيه‌‌ها و تاييديه‌‌‌هايي كه هر روز پيرامون اپراتور سوم صادر و منتشر مي‌‌‌‌‌شود، قرار گرفته‌ايد.

اگر كمي‌‌‌‌‌هم با دقت اين موضوع را دنبال كرده باشيد و از قضا از مخاطبان بازار ديجيتال روزنامه دنياي اقتصاد هم بوده باشيد حتما در جريان وعده و وعيدهاي مسوولان درگير مزايده اپراتور سوم در ستون يك سال پيش بوده‌ايد.
درحالي كه مسوولان وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات تا پيش از زمان برگزاري مزايده بارها و بارها زمان‌‌‌هاي متفاوتي را پيرامون انتشار اسناد و برگزاري مزايده داده بودند، اما سرانجام اسناد اين مزايده در مهر ماه گذشته منتشر و قرار شد تا داوطلبان شركت در اين مزايده تا پايان روز 13 مهرماه اسناد مزايده را خريداري كنند.
به جرات مي‌‌‌‌‌توان مقدمات شكل‌گيري اپراتور سوم را بعد از اپراتور دوم به عنوان يكي از پرحاشيه‌‌ترين پروژه‌‌‌هاي مخابراتي كشور به حساب آورد. حاشيه‌‌‌هايي كه به گفته كارشناسان بيشتر بر گردن مشاور اين پروژه است.
جلساتي پشت درهاي بسته
درحالي كه برگزاري مزايده‌‌‌هايي از اين دست به قواعد و قوانيني شفاف و نيز اطلاع رساني‌‌‌اي شفاف‌‌تر نيازمند است اما برگزاري اين مزايده به باور بسياري از شركت‌‌كنندگان آن با كمي‌ ‌‌‌‌و كاستي‌‌‌هايي در بخش ارائه اطلاعات شفاف روبه‌رو بوده است.
از سويي ديگر در جريان برگزاري اين مزايده رسانه‌‌‌هاي گروهي كه به قولي چشم و گوش جامعه هستند جدي گرفته نشدند، چرا كه در نخستين جلسه توجيهي اين مزايده نه تنها از اصحاب رسانه دعوتي به عمل نيامد بلكه جلوي حضور برخي از خبرنگاران در اين مراسم نيز گرفته شد.
با اين حال اخبار اين نشست از سوي گروهي كه از چندي پيش فعاليت‌‌‌هاي خود را با برخي از زيرمجموعه‌‌‌هاي وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات آغاز كرده بود منتشر شد. البته برخي از كارشناسان بر اين باورند كه اطلاعات منتشر شده توسط اين گروه نيز جهت‌دار و به نفع پيشبرد برخي از اهداف و مقاصدي خاص صورت گرفته است.
به هر حال دومين نشست مزايده اپراتور سوم هم در حاشيه خليج فارس و در شهر دبي برگزار شد. جايي كه باز هم خبري از رسانه‌‌‌هاي گروهي نبود و خبرنگاران به ناچار به همان اطلاعات منتشر شده خاص استناد كردند. اما داستان اپراتور سوم كه اين روزها حال و هواي داستان ‌‌تركسل و اپراتور دوم را به خود گرفته رفته رفته وارد مراحل جدي‌‌‌اي شد. مراحلي كه باعث شده طي چند روز گذشته بيشترين حجم خروجي اخبار خبرگزاري‌‌ها پيرامون اين موضوع باشد.
درحالي كه پيش از اين قرار بود زمان فروش اسناد مزايده تمديد نشود اما آخرين زمان فروش اين اسناد از 13 مهرماه به 20 مهرماه منتقل شد، اما اين اولين تمديد در روند جريان برگزاري اپراتور سوم نبود. دليل اين امر هم از سوي مجري مزايده يعني سعيد مهديون، ذوق و شوق طرف‌‌‌هاي عربي اعلام شد. مهديون در آن زمان و در گفت و گويي اعلام كرده كه در نخستين فراخوان عمومي اعطاي فعاليت پروانه اپراتور سوم تلفن همراه كه منتشر شده بود، مهلت فروش اسناد اين مزايده تا 23 مهر ماه درج شده بود كه با تغييراتي كه در آن اعمال شد به 13 مهر ماه كاهش يافت.وي افزود: به دليل اشتياق برخي از اپراتورهاي عربي براي حضور در مزايده اپراتور سوم ايران و همزمان شدن تعطيلات عيدسعيد فطر با روزهاي فروش اسناد اين مزايده فروش اسناد تا 20 مهر ماه ادامه خواهد داشت.البته در آن زمان نه تنها هيچ اشاره‌‌‌اي به عدم استقبال اپراتورهاي خارجي از اين مزايده نشده بود بلكه هر روز اعداد و ارقام مختلفي از داوطلبان مزايده اپراتور سوم منتشر مي‌‌‌‌‌شد.
به هر حال در آن زمان مهديون به يك نكته ديگر نيز اشاره كرد. نكته‌‌‌اي كه نفس باتجربه بودن طرف خارجي را تا حدودي با ابهام روبه‌رو كرده است.
مهديون در آن زمان با اشاره به برگزاري جلسه شماره 49 كميسيون تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي گفت: كميسيون بند پنج از فصل دوم موضوع معيارهاي، ارزيابي در شرايط مزايده، كاهش تعداد مشتركان اپراتور خارجي از پنج ميليون به دو ميليون را بررسي كرد و با آن موافقت شد.
اين همان مساله‌‌‌اي است كه اين روزها مورد اشاره بيشتر ايراني‌‌‌هاي حاضر در مزايده است.
چرا كه آن‌‌ها معتقدند اگر قرار باشد با اين كار طرف‌‌‌هاي خارجي بيشتري را براي حضور در مزايده جذب كنيم آن وقت تكليف انتقال تجربه و فناوري طرف خارجي چه مي‌‌‌‌‌شود؟
به نظر مي‌‌‌‌‌رسد بحث مورد اشاره طرف‌‌‌هاي ايراني درست باشد. چرا كه هم‌اكنون اپراتور اول بدون شريك خارجي بيشترين تعداد مشتركان در كشور را كه بالغ بر 30 ميليون نفر است در اختيار دارد.
سرانجام و بعد از پايان مهلت خريداري اسناد مزايد اپراتور سوم اعلام شد كه تنها 15 شركت اقدام به خريد اسناد كرده‌‌اند. اين درحالي است كه پيش از اين و از سوي مقامات دولتي بارها و بارها از اعلام آمادگي و تمايل اپراتورهاي اروپايي و آسيايي براي شركت در اين مزايده صحبت به ميان آمده بود.
خريداران اسناد معرفي شدند
بر اساس شنيده‌‌ها 15 شركت اسناد را خريداري كرده بودند كه شركت‌‌‌هاي ايراني آن‌‌ها عبارت بودند از: آستان قدس رضوي، ايران مبين (وابسته به ستاد اجرايي فرمان حضرت امام)، پارس ايراتل، تامين تلكام (وابسته به شركت سرمايه‌گذاري تامين اجتماعي)، پيشگامان كوير يزد (يكي از PAPهاي فعال در شهر يزد)، سرمايه‌گذاري ايرانيان، صندوق بازنشستگي سازمان صداوسيما، فناوري موج خاور، ITMC (به نمايندگي از كنسرسيوم فارس) و كنسرسيوم بزرگ مخابرات (52 شركت عضو سنديكا) و‌‌‌ در بخش شركت‌هاي خارجي نيز مگافون روسيه، اوراسكام مصر و STC اپراتور اول عربستان.اسامي‌‌‌‌‌ديگري هم در اين بخش وجود دارد. اسامي ‌‌‌‌‌كه بيشتر به دليل حضور آن‌‌ها در نشست مزايده در دبي باعث شده بود تا نام آن‌‌ها بر سر زبان‌‌ها بيفتد. نام‌‌‌هايي همچون اتصالات، Reliance هند، Zain، Qtel و TMI.
همان‌طور كه گفته شد در اين بخش نيز اطلاع رساني صورت نگرفته بود و اين معدود اطلاعات نيز از سوي همان گروهي كه پيش از اين نيز به آن اشاره شده بود در اختيار رسانه‌‌ها قرار گرفته بود. البته در كنار ارائه اين اطلاعات تحليل‌‌‌هايي نيز همچون عملكرد بسيار ضعيف مشاور خارجي براي جذب اپراتورهاي خارجي نيز از سوي همان گروه منتشر مي‌‌‌‌‌شد! لابي‌‌ها براي همكاري مشترك بين خارجي‌‌ها و ايراني‌‌ها آغاز شد.
حتي در اين رابطه خبرهايي هم از توافقات نهايي شنيده مي‌‌‌‌‌شد. خبرهايي كه هيچ وقت تكذيب يا تاييد نمي‌‌‌‌‌شد. به هر حال سرانجام زمان ارائه پيشنهادات فرارسيد و در اين زمان بود كه به نوعي ورق مزايده اپراتور سوم برگشت و كار را به جايي رساند كه زمزمه‌‌‌هاي شكست اين پروژه از گوشه و كنار صنف ارتباطات كشور شنيده مي‌‌‌‌‌شد.
خارجي‌‌ها منصرف شدند
مگافون كه پيش از اين و به واسطه افتتاح دفترش در ايران اولين خبر ساز مزايده اپراتور سوم بود باز هم اولين خبر ساز در واپسين روزهاي ارائه اسناد پيشنهادي بود.
اين اپراتور روسي كه پيش از اين تمايل بسزايي براي حضور در ايران و در اختيار گرفتن اپراتور سوم را داشت در دقايق پاياني بازي ارائه اسناد از حضور در اين مزايده انصراف داد. زركشان، مدير دفتر مگافون در ايران دلايل انصراف اين اپراتور روسي را سهم بالاي دولت از اين اپراتور اعلام كرده و به دنياي اقتصاد مي‌‌‌‌‌گويد: با توجه به شرايط اقتصادي موجود در جهان سرمايه‌‌گذاري در اين زمينه دشوار شده است. او كه معتقد است بازار ايران در حال حاضر به اشباع رسيده مي‌‌‌‌‌گويد: ما همين الان در هر ماه يك ميليون از مشتركانمان را توسط همراه اول و ايرانسل از دست مي‌‌‌‌‌دهيم در نتيجه چه دليلي براي سرمايه‌‌گذاري‌‌‌اي وجود دارد كه 15 درصد از سهم آن متعلق به دولت است.
زركشان ادامه مي‌‌‌‌‌دهد: وقتي مي‌‌‌‌‌گويم براي مگافون صرف ندارد در اين شرايط وارد بازار شود اين بدان معناست كه براي ساير اپراتورها نيز صرف ندارد در اين مزايده شركت كنند. وي در مورد آينده اين مزايده پيش‌بيني مي‌‌‌‌‌كند در صورتي كه مخابرات شرايط را تسهيل نكند بدون شك آينده اين مزايده منجر به شكست خواهد بود. او مي‌‌‌‌‌گويد حتي اگر اپراتوري هم حاضر باشد با اين شرايط وارد بازار شود بدون شك بعد از مدتي با مشكلات بيشماري روبه‌رو خواهد شد كه در آينده‌‌‌اي نه چندان دور گريبانش را خواهد گرفت.
در همين راستا مجري مزايده اپراتور سوم در گفت و گو با فارس مي‌‌‌‌‌گويد: از بين 15 شركت خريدار اسناد مزايده اپراتور سوم تلفن همراه تنها يك شركت اعلام كرده است كه احتمال دارد نتواند 15 درصد سهم دولت را پرداخت كند. مهديون اظهار داشت: از كل 15 شركت خريدار اسناد تاكنون تنها يك شركت اعلام كرده است كه شايد نتواند 15 درصد سهم دولت در مزايده اپراتور سوم را پرداخت كند و طرح تجاري آن كامل نشود.وي به ضريب نفوذ 50 درصدي تلفن همراه كشور اشاره و عنوان كرد: نرخ ضريب نفوذ اكنون در منطقه و كشورهايي با اقتصاد مشابه ايران 90 تا 95 درصد است.
مجري برگزاري مزايده اپراتور سوم تاكيد كرد: باتوجه به ميزان ضريب نفوذ كشور و منطقه، اپراتور سوم همچنان مي‌تواند روي مقوله فروش سيم كارت توجه جدي داشته باشد.
اما از سوي ديگر آمارها بيانگر آن است كه آينده فعاليت در بازار سيم كارت چندان خوشايند سرمايه‌‌گذاري‌‌‌هاي جديد نيست. هم اكنون همراه اول بالغ بر 30 ميليون مشترك در كشور دارد. ايرانسل نيز مدعي در اختيار داشتن 14 ميليون مشترك است.
نزديك به دو ميليون مشترك ديگر نيز در اختيار اپراتورهاي محلي و تاليا است در نتيجه هم‌اكنون نزديك به 50ميليون مشترك تلفن همراه در كشور وجود دارد.
مجدمنش عضو هيات مديره كنسرسيوم بزرگ مخابرات مي‌‌‌‌‌گويد: بدون حضور خارجي‌‌ها هم مي‌‌‌‌‌توانيم اپراتور سوم را در ايران داشته باشيم. او به دنياي اقتصاد مي‌‌‌‌‌گويد: متاسفانه طرف‌‌‌هاي خارجي شرايط حضور را قبول ندارند، اما ما همچنان و با توجه به مهلت سه هفته‌‌‌اي باقي مانده براي معرفي طرف خارجي مذاكرات خود را ادامه مي‌‌‌‌‌دهيم.
مجدمنش با اشاره به حضور اپراتورهايي با دو ميليون مشترك مي‌‌‌‌‌گويد: اگر قرار باشد طرف‌‌‌هاي خارجي تنها 2 ميليون مشترك داشته باشند، ايراني‌‌ها با توجه به راه اندازي شبكه همراه اول در كل كشور توانايي راه‌اندازي اپراتور سوم را هم بدون حضور خارجي دارند.
او معتقد است كه اگر مخابرات شرط حضور شريك خارجي را بردارد ديگر نيازي به كشيدن ناز اپراتورهاي خارجي نداشته و خودمان مي‌‌‌‌‌توانيم اين اپراتور را در كشور فعال كنيم. مجدمنش ادامه مي‌‌‌‌‌دهد در صورتي كه در مرحله‌‌‌اي هم با مشكل روبه‌رو شديم به جاي حضور اپراتور خارجي مي‌‌‌‌‌توانيم از مشاور خارجي كمك بگيريم. به هر حال آنچه مسلم است آن است كه به‌‌‌رغم تمديد مهلت ارائه اسناد اما گويا خارجي‌‌ها تمايل چنداني به حضور در اين مزايده ندارند.
برخي از منابع آگاه از انصراف اپراتور هندي نيز خبر مي‌‌‌‌‌دهند و از سوي برخي ديگر از منابع اطلاعاتي نيز خبر از حضور «بانك اسلامي‌‌‌‌‌دبي» در اين مزايده را به ميان آورده‌‌اند. به هر حال طبق معمول زمان مهمترين فاكتور تعيين كننده در موفقيت پروژه‌‌‌هاي اين چنيني است. بايد منتظر ماند و ديد كه آيا سرنوشت ‌‌تركسل و اپراتور دوم باز هم براي اپراتور سوم اتفاق مي‌‌‌‌‌افتد يا . . .
چهارشنبه 29 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]

[مشاهده در: www.donya-e-eqtesad.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 878]