واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: پاك سازي محيط آلوده به راديو اكتيو و پيش گيري از سرطان با استفاده از يك نوع باكتري
پژوهشگر دانشگاه تربيت مدرس با تحقيق روي نوعي باكتري مقاوم به پرتو گاما موفق به شناسايي نوعي مكانيزم جديد ترميم DNA براي مقاومت در برابر پرتوهاي گاما شد به طوري كه نتايج اين تحقيقات نشان داد كه ساختار سلولي اين باكتري ها حاوي پروتئين هايي است كه سبب زنده ماندن باكتري پس از پرتوگيري هاي بسيار كشنده مي شود. به گفته اين پژوهشگر، با انجام تحقيقات بيشتر در اين زمينه، اين امكان وجود دارد كه از اين نوع باكتري بتوان براي پاك سازي محيط هايي كه توسط بشر به مواد راديواكتيو آلوده شده است، استفاده كرد و مهم تر آن كه با استفاده از پروتئين هاي مقاوم در برابر پرتوها كه در ساختار سلولي اين نوع باكتري ها وجود دارد، مي توان در كراتي كه از پرتوزايي بالايي برخوردارند پوشش هايي را ايجاد كرد تا امكان ادامه حيات براي گياهان و ساير موجودات حتي انسان فراهم شود. مهناز يزداني دانش آموخته دكتراي بيوشيمي دانشگاه تربيت مدرس در گفت وگو با خراسان در بيان جزئيات طرح تحقيقاتي خود گفت: يك ويژگي بسيار مهم باكتري هاي مقاوم به پرتو اين است كه اين باكتري ها در مقابل پرتوهاي گاما به ويژه آن ميزان دوز از پرتوهاي گاما كه مي تواند همه موجودات زنده را از بين ببرد، مقاومت مي كنند. البته در قدم اول اين طرح ما به دنبال اين موضوع بوديم كه ببينيم آيا چنين باكتري در كشور ما يافت مي شود يا خير؟ بنابراين تحقيقات خود را از چشمه هاي آب گرم رامسر شروع كرديم چرا كه در اين چشمه ها تابش پرتو گاما به طور طبيعي گزارش شده است و بررسي هاي ما منجربه شناسايي اين باكتري ها و جداسازي اين نوع باكتري مقاوم به دوز KGy22 پرتوگاما از چشمه هاي آب گرم رامسر شد. وي اضافه كرد: قدم بعدي ما اين بود كه ببينيم اين باكتري ها چگونه مي توانند در برابر دوزهاي بالاي اشعه گاما مقاومت نشان دهند، بنابراين پس از جداسازي اين باكتري ها، آن ها را در معرض پرتوهاي گاما با دوز بالا قرار داديم و سپس محتواي داخل اين باكتري ها را بررسي كرديم كه نتايج به دست آمده نشان داد كه اين باكتري ها داراي محتواي پروتئيني خاصي هستند كه اين پروتئين ها باعث مقاومت آن ها در برابر اشعه گاما مي شود البته در مراحل بعدي درنظر داريم كه بررسي دقيق تري از اين پروتئين ها به عمل آوريم تا نقش دقيق آن ها را در ايجاد مقاومت در برابر پرتوهاي گاما مشخص كنيم. وي اضافه كرد: تحقيقات ما همچنين نشان داد كه اين پروتئين ها از ويژگي فوق العاده اي برخوردارند بدين شكل كه مي توانند مولكول هاي ژنتيكي آسيب ديده را مجددا ترميم كنند. بنابراين با شناسايي دقيق مسيرهاي ترميمي در اين پروتئين ها، اين امكان ايجاد مي شود كه بتوانيم از آن ها براي ترميم سلول هاي آسيب ديده كه زمينه بروز نارسايي هايي مانند سرطان را فراهم مي كنند، استفاده كنيم. وي خاطرنشان كرد: امروزه بحث كاربرد انرژي هسته اي وسعت زيادي پيدا كرده است و بنابراين يكي از كاربردهاي مهم اين نوع باكتري ها مي تواند استفاده از مكانيسم مقاومت آن ها در برابر پرتوهاي كشنده براي پاك سازي محيط هايي كه به مواد راديواكتيو آلوده شده اند، باشد. وي تصريح كرد: يكي از مهم ترين مسائلي كه دانشمندان دنيا درحال حاضر به دنبال آن هستند، اين است كه با بررسي ساختار پروتئين هاي ترميم DNA موجود در بدن در باكتري هاي مقاوم به پرتو گاما بتوانند درنهايت ماده خاصي را كه اين پوشش مقاوم و يا خاصيت ترميمي را ايجاد مي كند، شناسايي كنند. در صورت موفقيت آميزبودن اين تحقيقات همچنين اين امكان براي محققان ايجاد خواهد شد به راهكارهايي براي ادامه حيات گياهان و موجودات در كرات ديگر كه پرتوزايي بسيار بالايي دارند، دست پيدا كنند. درواقع در صورت انجام تحقيقات بيشتر چه بسا اين امكان ايجاد شود كه ما بتوانيم حيات را به كرات ديگر انتقال دهيم. اين تحقيقي است كه هم اكنون در كل دنيا درحال انجام است و ما نيز در اين مسير قرار گرفته ايم. وي اضافه كرد: درحال حاضر در تحقيقات ما اين موضوع كه اين نوع از باكتري ها به پرتوگاما مقاومت نشان مي دهند، به اثبات رسيده است اما ما نياز به بررسي هاي دقيق تري داريم كه ببينيم اين باكتري ها با چه موادي از خود در برابر پرتوهاي كشنده محافظت مي كنند و اين كه آيا در ساختار اين باكتري ها ژن هايي وجود دارد كه بتوانند مواد راديواكتيو را از محيط هاي آلوده پاك كنند يا خير؟ حتي چنان چه اين باكتري ها فاقد چنين ژن هايي باشند، ما مي توانيم از باكتري هاي ديگري كه داراي ژن هاي پاك كننده مواد راديواكتيو هستند، اما فاقد مقاومت در برابر پرتوهاي گاما هستند، استفاده كنيم و با انتقال ژن هاي پاك كننده اين نوع باكتري ها به بدن باكتري هاي مقاوم به پرتو، در يك فرآيند مهندسي ژنتيك بتوانيم اين نوع كاربري را ايجاد و از آن ها براي پاك سازي محيط ها استفاده كنيم. اين موضوع مي تواند تحول بزرگي ايجاد كند كه از جمله آن امكان ايجاد زندگي و به خصوص براي گياهان و حتي انسان در ساير كرات خواهد بود. همچنين با اين شيوه بسياري از اختلالاتي كه بر اثر تابش پرتوهاي گاما براي موجودات زنده از جمله انسان ايجاد شده است، نيز قابل ترميم و درمان خواهد بود. وي با بيان اين كه باكتري هاي مقاوم به پرتو در سال ١٩٥٦ كشف شد، خاطرنشان كرد: اين باكتري كه ما موفق به كشف آن شده ايم از نظر نوع، گونه و سويه و مسير مقاومت با آن چه تاكنون وجود داشته، متفاوت بوده است. وي با اشاره به اين كه در اين تحقيق از روش پروتئوميكس استفاده شده است، تصريح كرد: اين تكنيك كه از سال ١٩٩٩ به طور رسمي وارد كتاب ها شد، ويژگي بسيار خوبي دارد مبني بر اين كه ما مي توانيم تمامي پروتئين هايي را كه در يك پروسه سلولي شركت مي كنند، به طور هم زمان پيدا كنيم و با مطالعه اين كه هريك از اين پروتئين ها چه نقشي را ايفا مي كنند به اين مهم برسيم كه اين پروتئين ها هم زمان باهم در سلول چه فعاليتي انجام مي دهند به طوري كه با استفاده از اين روش ما مي توانيم هم زمان تعداد ٢ هزار پروتئين را در سلول شناسايي كنيم و نقش آن ها را مورد بررسي و مطالعه قرار دهيم.
وي گفت: تاكنون پروتئين ها به صورت تكي و واحد موردمطالعه قرار مي گرفتند، بدون آن كه بدانيم در يك سلول چه پروتئين هاي ديگري در كنار پروتئين مورد بررسي به ايفاي نقش آن كمك مي كنند. وي اضافه كرد: نتايج حاصل از اين پژوهش علاوه بر آن كه تاييدكننده نقش كليدي پروتئين هاي ترميم كننده DNA در مقاومت به پرتو گاماست، نشان دهنده كارآمدبودن تكنيك پروتئوميكس در شناسايي و تعيين پروتئين هاي دخيل در يك واقعه سلولي نيز مي باشد. وي گفت: براين اساس بررسي هاي ما حكايت از آن داشت كه پروتئين هاي موجود در ساختار باكتري هاي مقاوم به پرتو داراي اعمال سلول متفاوتي هستند به طوري كه از ٤٨ پروتئين موجود، ٩ پروتئين به طور مستقيم در ترميم DNA شركت داشتند و به زبان ساده تر وجود اين پروتئين ها باعث زنده ماندن باكتري پس از پرتوگيري هاي بسيار كشنده بود. وي در پايان تاكيد كرد: اين تحقيق به راهنمايي دكتر حسين نادري منش و با مشاوره دكتر خسرو خواجه در دانشكده علوم پايه دانشگاه تربيت مدرس انجام شد.
چهارشنبه 29 آبان 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خراسان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 193]