پژوهشي در روش تفسير علمي قرآن

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: پژوهشي در روش تفسير علمي قرآن

دليل ‏هاي مخالفان تفسير علمي قرآن

براي رد ضرورت تفسير علمي قرآن و اثبات بي ‏اعتبار بودن اين روش به دليل ‏هاي زير استناد شده است:

1- قرآن براي بيان احکام و مسايل تعبدي و آن چه به آخرت مربوط است، نازل شده و براي بيان علوم نيامده است و آيات شريفه هم که ظهور در اين مطلب دارد مانند: نزلنا عليک الکتاب نبيانا لکل شي‏ء(1) و ما فرطنا في الکتاب من شي‏ء(2) مربوط به تعبد و تکليف است، بلکه منظور از کتاب در آيه دوم لوح محفوظ است.(3)

2 - تمام علوم در قرآن وجود داشته باشد، اصحاب پيامبر اکرم‏(ص) و تابعان آن را متذکر مي‏ شدند، در حالي که کسي از آنان اين مطلب را ادعا نکرده است. پس وجود همه علوم در قرآن اثبات نمي‏ شود(4).
3 - علوم تجربي قطعي نيست و نظريه ‏هاي آن ‏ها متزلزل است و بعد از مدتي تغيير مي ‏يابد و صحيح نيست که قرآن را با علوم متزلزل و غير قطعي تفسير کنيم؛ زيرا بعد از مدتي که آن نظريه ‏ها تغيير کند، مردم در مورد بيانات قرآني شک مي ‏کنند و ايمان آنان متزلزل مي ‏شود.

4 - تفسير علمي در بسياري موارد به تفسير به راي منجر مي ‏شود؛ زيرا افرادي که در صدد تفسير علمي قرآن هستند، به دلايل متعدد، دچار اين مساله مي ‏شوند که عبارتند از:

الف: بعضي افراد تخصص کافي در قرآن و تفسير آن ندارد و بدون داشتن شرايط يک مفسر، اقدام به تفسير علمي قرآن مي ‏کنند و اين يکي از مواردي است که افراد به دام تفسير به راي مي ‏افتند.
ب: ممکن است ‏بعضي افراد مغرض با استفاده از آيات علمي قرآن، بخواهند نظريه ‏هاي خود را ثابت کنند که گاهي اين نظريه ‏ها انحرافي و حتي الحادي است، ولي اين کار را با استفاده از تفسير علمي انجام مي ‏دهند که از مصداق ‏هاي بارز تفسير به راي است.

5 - تفسير علمي، به مادي گري و دهري ‏گري(اصالت طبيعت و ماده، و نفي خدا) منجر مي ‏شود. چنان که بعضي از ملحدان و منکران خدا و گروه‏ هاي انحرافي که داراي چهره نفاق بودند، با تفسير آيات علمي، نظريه ‏هاي خود را اثبات مي‏کردند و جوانان را به طرف الحاد فرا مي ‏خواندند.

6 - تفسير علمي قرآن به تاويل غير جايز منتهي مي‏ شود. چنان که بعضي افراد براي تفسير علمي قرآن، از حدود ظواهر الفاظ و آيات مي ‏گذرند و هر يک از آيات را که با يک نظريه، يا قانون علمي(که مورد نظر آن ‏هاست) منافات و تعارض دارد، تاويل مي‏کنند تا بتوانند آن نظريه را به قرآن نسبت دهند(5).

7 - تفسير علمي، امري ذوقي است و هيچ معيار مشخصي ندارد و نمي ‏توان قرآن را با چيزي که معيار ندارد، تفسير کنيم؛ زيرا هر کس طبق ميل و ذوق خود به تفسير آيات مي‏ پردازد و به اين ترتيب تفسير از طريق صحيح خارج مي‏ شود.

8 - تفسير علمي قرآن و آوردن مطالب علمي زياد، در لابه‏ لاي تفسير قرآن، موجب مي ‏شود که مقصد اصلي قرآن که تربيت، تزکيه و هدايت است، فراموش شود. چنان که بعضي از تفسيرهاي جديد مانند طنطاوي اين گونه عمل کرده‏اند.

9 - قرآن کتاب هدايت، نور و بيان است، ولي اگر تفسير علمي کنيم، موجب مي ‏شود که قرآن در تفسير خود، محتاج غير شود و به جاي اين که بيان و نور باشد، از ديگران نور، بيان و هدايت طلب کند. در حالي که غير قرآن محل اختلاف است و مرجع و پناهگاهي ندارد تا هنگام اختلاف، نجات يابد. پس نمي ‏تواند هدايت کننده باشد.

10 - تفسير علمي موجب مي‏ شود که حقايق قرآني مجاز شود و معاني اصلي خود را از دست ‏بدهد و قرآن بر اساس لغت عرب صدر اسلام معنا نشود. پس تفسير علمي صحيح نيست.
دکتر ذهبي در اين باره نوشته است: «از نظر لغوي تفسير علمي معقول نيست؛ زيرا الفاظ در طول قرون و اعصار، معنايشان تغيير مي‏ کند و معاني لغوي، شرعي و اصطلاحي پديد مي ‏آيد و بسياري از اين معاني جديد است و در صدر اسلام نبوده است. با اين حال، آيا مي‏ تواند معقول باشد که خداوند با همان الفاظ، اين معاني را که نسل‏ هاي بعد، پيدا شده اراده کرده باشد؟ اين مطلب را کسي قبول نمي‏ کند مگر آن که عقل خود را انکار نمايد. (6)

11- اگر تفسير علمي را بپذيريم، بلاغت قرآن مخدوش مي ‏شود؛ زيرا بلاغت عبارت از مطابقت کلام، با مقتضاي حال است در حالي که طبق تفسير علمي بايد بگوييم که خداوند، معاني و مفاهيمي را که از الفاظ قرآن اراده کرده، اعراب به آن معاني جاهل بوده‏اند و اين موجب مي‏ شود که يکي از خصايص مهم قرآن(بلاغت و مراعات حال مخاطب را) از آن سلب کنيم(7).

12- راه‏ هاي زيادي، براي اثبات اعجاز قرآن وجود دارد. بنابراين، از اعجاز علمي با اين پيامدها بي نياز است(8).

13- تفسير علمي، با اعجاز قرآن و تحدي آن منافات دارد؛ زيرا قرآن خطاب به عرب ‏هاي صدراسلام که اغلب خواندن و نوشتن نمي ‏دانستند، مي‏ گويد: «اگر مي ‏توانيد سوره‏اي مانند قرآن بياوريد» اگر بنا باشد قرآن مطالب و کشفيات عالي علمي را بيان کند، مسلم است که مردم آن زمان، به دليل عدم پيشرفت علمي، از آوردن مثل قرآن، عاجز بوده‏اند. با اين مبنا تحدي قرآن باطل شود؛ چرا که اگر مردم پيشرفت علمي داشتند، شايد مي ‏توانستند مانند قرآن را بياورند. از اين رو کساني که همه علوم را به قرآن نسبت مي ‏دهند، توجه ندارند که اعجاز تحدي قرآن را باطل کرده‏اند، در حالي که قصد آنان اين بوده که اعجاز قرآن را اثبات کنند.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 115]