70 درصد كتابهاي حوزه ايثار و شهادت به چاپ دوم نرسيده است

واضح آرشیو وب فارسی:مهر: 70 درصد كتابهاي حوزه ايثار و شهادت به چاپ دوم نرسيده است
يكي از نويسندگان ضمن اشاره به نتايج نگران كننده تحقيق خود آن را هشدار دهنده خواند و گفت: حدود 7 هزار كتاب از ابتداي وقوع جنگ تا كنون در حوزه ايثار و شهادت منتشر شده است كه بيش از 70درصد آن به چاپ دوم نرسيده است.

به گزارش خبرنگار مهر، وضعيت كتاب و كتابخواني در حوزه ايثار و شهادت با حضور جواد محقق، محمدجواد جزيني و حسن رستمخاني عصر ديروز در كتابخانه "ايثار و شهادت" بررسي ‌شد.

جواد محقق با اشاره به جمله معروف "سروكين" جامعه شناس روسي كه عصر كنوني را زمانه كميتها مي خواند و آن را يكي از بيماريهاي روزگار مي دانست از بي توجهي نسبت به كيفيت فعاليتهاي فرهنگي انتقاد كرد و گفت: حداقل در حوزه ايثار و شهادت سعي كنيم به جاي كميت مقداري به كيفيت بپردازيم.

وي تصريح كرد: برخلاف تصور عمومي و حتي ذهنيت اهل قلم نه تنها آمار توليد كتاب و كتابخواني در كشور پايين نيست بلكه از نظر كميت انتشار و هم ميزان مطالعه در شرايط بدي به سر نمي بريم. اين عدد و رقمهايي كه در مورد ميزان مطالعه ايرانيان داده مي شود اصلا دقيق نيست.

در ايران 13 برابر آمريكا كتاب منتشر مي شود

جواد محقق به مقايسه اي كه چند سال پيش در مورد وضعيت انتشار كتاب در كشورهاي روسيه، آمريكا، و... با ايران انجام داده بود اشاره كرد و گفت: تعداد كتابهايي كه در ايران منتشر مي شود 13 برابر آمريكاست و كتابهاي جدي بسياري از كشورهاي پيشرفته از 1500 تيراژ بيشتر نيست در حاليكه در ايران اين كتابها تا 4 هزار تيراژ منتشر مي شود.

وي با مقايسه وضعيت نشر در قبل و پس از انقلاب تصريح كرد: پيش از انقلاب ناشران فعال و غير فعال از 170 عدد تجاوز نمي كرد در حاليكه هم اكنون 15 هزار ناشر وجود دارند كه حدود 9 هزار تاي آنان فعال هستند.

اين نويسنده از سياه نمايي نسبت به نشر كتاب و كتابخواني در ايران اظهار تأسف كرد و گفت: نوع كتابخواني مردم ما با ديگر كشورها متفاوت است و در ايران كمتر اهل مطالعه اي كتاب از كتابخانه به امانت مي گيرد و اين آمارها بر اساس آمار مراجعين به كتابخانه ها را ملاك قرار داده و بر اساس جمع و تفريق آماري ارائه مي دهند كه قابل اعتماد نيست در حاليكه اعداد و ارقام بايد مبنا داشته باشند.

بزرگترين مشكل در حوزه توزيع كتاب است

محقق ضمن اشاره به افزايش تعداد ناشران، رشد كتابخواني را نسبت به جمعيت متذكر شد و اعلام كرد: امسال 55 هزار عنوان كتاب در كشور منتشر شده است.

وي بزرگترين مشكل را در حوزه توزيع كتاب دانست و گفت: از زماني كه نمايشگاههاي استاني در كشور برگزار شده است شاهد فروش بالاي كتاب هستيم كه نشان مي دهد اگر كتاب در دسترس مردم باشد استقبال مي كنند.

در اين نشست محمدجواد جزيني نيز ضمن غير واقعي خواندن آمارهاي متفاوت در مورد ميزان مطالعه ايرانيان در خصوص ميزان استقبال از كتابهاي حوزه ايثار و شهادت تصريح كرد كه تا كنون پژوهش مدوني در اين مورد انجام نشده و يكي از ضعفهاي اين حوزه را عدم انجام تحقيقات علمي دانست.

وي به پژوهش خود در مورد كتابهاي حوزه ايثار و شهادت اشاره كرد و گفت: اين پژوهش بخشي از اطلاعات احتمالا غيرقابل اعتماد و در عين حال راهگشا را ارائه مي دهد.

جزيني با بيان اينكه متأسفانه در كشور ما مفهوم "ايثار و شهادت" به جنگ تحميلي محدود شده است تصريح كرد: همه ما مي دانيم ايثار مفهوم كوچكي نيست كه به دايره سالهاي جنگ محدود شده باشد چرا كه در تاريخ ملي و مذهبي ما فرازهايي را در حوزه ايثار و شهادت مي يابيم كه تبليغ و تشويق عرق و روحيه ملي و فداكاري در آن وجود دارد.

بيش از 70درصد كتابهاي حوزه ايثار و شهادت به چاپ دوم نرسيده است

وي ضمن اشاره به نتايج نگران كننده در اين تحقيق آن را هشدار دهنده خواند و گفت: حدود 7 هزار كتاب از ابتداي وقوع جنگ تا كنون در حوزه ايثار و شهادت منتشر شده است كه بيش از 70درصد آن به چاپ دوم نرسيده است. علت آن چند چيز است يا احتمالا اين كتابها تاريخ مصرف داشته و يا به احتمال قوي نهادهاي توليد كننده اين حوزه بيشتربه طرف چاپ اول مي روند.
وي اين مسئله را ناشي از سياستهاي تشويقي وزارت ارشاد در اين حوزه خواند كه باعث ترويج و توليد كتابهايي شد كه حتي خود نهادها ميلي به تجديد چاپ آن ندارند و تنها آمارهاي كمي خود را بالا مي برند.

جزيني با انتقاد از گزارشهاي كمي و عدم توجه به كيفيت مطالب تصريح كرد: برخي از اين كتابها اسناد تاريخ سياسي، فرهنگي اجتماعي و حتي نظامي ماست كه به نظر مي رسد نهادها فكر مي كنند اين كتابها ارزش كيفي براي تاريخ آينده ندارند.

وي يكي از علل عدم تجديد چاپ بسياري از اين كتابها توسط نهادهاي مختلف را در اين دانست كه نهادها با روبرو شدن با موضوعات مختلف در جنگ به نوعي هول شده و تصور كردند زمان آنها از دست مي رود و بايد در مورد همه آن موضوعات مطلب منتشر كنند.

99درصد كتابهاي حوزه ايثار و شهادت تجربه اول نويسندگان است

وي افزود : بخش زيادي از كتابهاي حوزه ايثار و شهادت تجربه هاي اول نويسنده بوده و در واقع عرصه جنگ عرصه نويسنده هاي غيره حرفه اي بود. 99درصد نويسنده هاي اين حوزه اولين تجربه هايشان را از جنگ منتشر كرده اند كه ممكن است برخي از آثار آنها در سالهاي بعد با آثاري كه در سالهاي اول جنگ نوشته اند كمي بهتر شده و يا تغيير نكرده باشد.

محمدجواد جزيني يكي از دلواپسيهاي خود را در اين عنوان كرد كه برخي از مديران و نهادها تصور مي كنند، بعد از 25 سال اينجا هنوز عرصه تجربه است و حالا اين آدم به همان ميزان كه عرق اين موضوع را دارد اثرش نيز ارزش چاپ پيدا مي كند.

وي با بيان اينكه اگر رغبت خوانندگان به اين حوزه كم شده باشد بايد پاسخش را در مسئله فوق جستجو كرد افزود: مسئله جنگ و فداكاري و ايثار براي آحاد مردم ما محترم است و اين احترام مردم به قهرمانان ملي فرصت بسيار نابي براي فعالان فرهنگي است.

حوزه نشر ايثار و شهادت كاملا دولتي است

جزيني به ادامه پژوهش خود اشاره كرد و گفت: 90 درصد حوزه نشر ايثار و شهادت دولتي است و 99 درصد فعالان غير دولتي نيز با حمايتهاي دولت در اين عرصه كار مي كنند.

وي ورود همه نهادها به ويژه بخش خصوصي را منجر به افزايش كيفي آثار دانست و گفت: متاسفانه نهادهاي مختلفي مدعي توليد اين كتاب هستند اما آيا اين دلواپسي و توليدات مشترك به توليدات ناب و رقابتي منتهي شده و يا در همان سطح باقي مانده است؟!

45 كتاب بيش از سه بار چاپ اول خورده اند

وي افزود: در اين حجم حدود7هزار كتاب منتشر شده، 45 كتاب بيش از 3 بار چاپ اول خورده است و اين براي ما زنگ خطري است كه نشان مي دهد فضاي كارشناسي جدي وجود ندارد.

جزيني به عدم وجود نهاد تخصصي در حوزه ايثار و شهادت اشاره كرد و گفت اين نوع از تشكلهاي صنفي مي تواند مقدمه اي براي ورود به عرصه حرفه اي نويسندگان باشد.

نبود جريان نقد سالم در عرصه كتاب حوزه ايثار و شهادت

وي نبود جريان نقد سالم در حوزه ايثار و شهادت را يكي از ضعفهاي جدي در اين بخش خواند و نقد سفارشي را نقد غير سالم توصيف كرد.

اين نويسنده از رفتارهاي غير اخلاقي در حوزه نشر كتاب دفاع مقدس اظهار تاسف كرد و گفت: من نويسنده نمي توانم تمام حقه هاي يك ناشر تاجر را انجام دهم و مدعي ترويج فرهنگ ايثار و شهادت باشم. تا زماني كه موانع ضد فرهنگي را برنداريم نمي توانيم به توسعه فرهنگ عمومي كمك كنيم.

وي در پاسخ به اين سؤال كه آيا رغبتي براي خواندن كتب حوزه ايثار و شهادت در مردم وجود دارد؟ تأكيد كرد: اين فرهنگ نزد مردم محترم است اما مبادا نهادهاي دولتي به قصد ترويج فرهنگ ايثر و شهادت سطح كيفي آثار را كاهش دهند.

جزيني در پايان سخنان خود جنگ را يك پديده ناب خواند و گفت: جنگ يك موقعيت ناب براي توصيف شرايط انساني است.

شناخت نياز خواننده در ارتقاء توليد كتاب مؤثر است

حسن رستمخاني نيز در اين نشست با بيان اينكه بيشتر نقدها منفي است تأكيد كرد: نقدها بايد اثباتي و راهگشا باشد.

وي افزود: به كتاب نبايد اوقات فراغتي نگاه كرد چرا كه اين فرهنگ در زندگي مردم جريان دارد و كتاب سلول اوليه فرهنگ است.

رستمخاني با تأكيد بر اينكه شناخت نياز مردم به توليد كتاب معني مي بخشد تصريح كرد: اگر خواسته و نياز مردم را از هم تفكيك نكنيم به محتواي زرد مي رسيم چرا كه محتواي زرد از خواسته مردم جداست در حالي كه بايد در نشر كتاب به نيازهاي مردم پاسخ داد.

وي با بيان اينكه بخش جدي نشر تربيت نويسنده و خواننده است افزود: مكانيزمي در جامعه هدف ايجاد شود تا كسي از اينكه نويسنده باشد احساس رضايت و احترام كند.

اين فعال حوزه نشر كتاب به استقبال مردم در سالهاي اخير نسبت به كتابهاي حوزه دفاع مقدس اشاره كرد و آن را ناشي از پاسخ به نياهاي مردم خواند.

وي با انتقاد از اسطوره سازي شهدا نگاه به جنگ را يك تربيت اسلامي دانست و به تعبير مقام معظم رهبري كه تربيت جوانان را فتح الفتوح خوانده بودند تصريح كرد: موقعي مي توانيم اين فتح الفتوح را بشكافيم كه كتابهاي ما به اين سمت تربيتي هدايت شود.

مصرف، الگوي محتواست

وي به ارتقاء كيفيت محصولات مختلف در حوزه دفاع مقدس و ايثار و شهادت در طي سالهاي پس از جنگ اشاره كرد و گفت: زماني نويسنده از كار خود احساس لذت مي كند كه در الگوهاي مصرف كار جدي انجام دهيم و داوري را به مصرف كننده محول كنيم.

همه سراغ بعد حماسي جنگ با هدايت نهادهاي سياستگذار رفته ايم

باباوند از فعالان عرصه كتاب نيز در اين نشست يكي از مشكلات جدي در عرصه ادبيات پايداري و عدم ارتباط با مخاطب را در اين دانست كه بسياري از عرصه هاي خالي اين حوزه پر نشده است.

وي تأكيد كرد: در ادبيات جنگ هدفگيري ما براي مخاطب خاص بوده و بعد از گذشت ربع قرن از كتاب دفاع مقدس هنوز يك نويسنده در ادبيات پايداري نداريم كه به عنوان رمان نويس جنگي، پاورقه نويس حرفه اي جنگ و... از او ياد كنيم.

باباوند مداومت ارتباط مؤثر با خواننده را يادآور شد و گفت: متأسفانه هيچ كدام از نهادهاي ما نتوانستند خود را متخصص در يكي از اين عرصه ها بشناسانند تا مخاطب خاص خود را جذب كنند.
يکشنبه 26 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مهر]

[مشاهده در: www.mehrnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 185]