ايران؛آزمون بزرگ تغيير در سياست خارجي دولت جديد آمريكا

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: ايران؛آزمون بزرگ "تغيير" در سياست خارجي دولت جديد آمريكا
"باراك اوباما" رييس جمهور منتخب آمريكا از حزب دمكرات كه با شعار "تغيير" در انتخابات اين كشور به پيروزي رسيد، در شرايطي قدم به كاخ سفيد مي گذارد كه 3 سفير سابق و 17 كارشناس دانشگاهي به او توصيه كرده اند تا در سياست هاي جاري واشنگتن در مقابل تهران بازنگري كند.

خبرهاي رسيده از گزارشي كه قرار است اين هفته در همايشي درباره روابط ايران و آمريكا قرائت شود، حاكي است عدم تمركز بر تهديدات نظامي و تحريم اقتصادي از يك سو و تاكيد بر مذاكره مستقيم و بدون پيش شرط با ايران در سطوح بالاي ديپلماتيك از سوي ديگر، فرازهاي اصلي اين بيانيه را تشكيل مي دهد.
پيش از اين، پنج نفر از وزيران خارجه آمريكا از حزب دمكرات و جمهوريخواه نيز در نامه اي به "جورج بوش" رييس جمهور آمريكا به او توصيه كرده بودند تا در سياست هاي جنجالي دولت خود در قبال ايران تجديد نظر كند.
در بيانيه اخير با اشاره به كم اثر بودن تحريم هاي ضد ايراني عليه برنامه هسته اي صلح آميز كشورمان تصريح شده كه بايد "راهبردي جديد" با پرهيز از سياست نخ نماي تغيير رژيم در ايران تهيه و به اجرا گذاشته شود.
فراتر رفتن از موضوع هسته اي و گفتگوي آمريكا با ايران براي جلب همكاري تهران در تامين امنيت در عراق و افغانستان، در كنار دادن تضمين هاي امنيتي به ايران ديگر فرازهاي اين بيانيه است كه انتشار آن با دوران انتقال قدرت در كاخ سفيد از جمهوري خواهان به دمكرات ها همزمان شده است.
اوباما در شرايطي بايد تا 20 ژانويه (اول بهمن ماه) و برگزاري مراسم سوگند، دولت را از سلف جمهوريخواه خود تحويل بگيرد كه علاوه بر ايران فهرستي بلند بالا از مشكلات سياسي و اقتصادي داخلي و خارجي را در افق كاري خود دارد.
سناتور ايالت ايلينوي و تيم همراه او كه دوشنبه گذشته پيروزمندانه با استفاده از شعار انتخاباتي "تغيير" قدم به كاخ سفيد گذاشتند، در11هفته دوران انتقال قدرت تلاش خواهند كرد خط مشي دولت جديد را در موضوعات مهمي چون سياست مالي، مهاجرت، محيط زيست و امنيت داخلي تا بحران عراق، افغانستان، بازداشتگاه گوانتانامو و چالش برنامه هسته اي صلح آميز ايران تدوين كنند.
رييس جمهور منتخب آمريكا در سخنراني هاي انتخاباتي خود از "گشايش گفتگوها"‌ با ايران حمايت كرده و همچنين خواستار "نقش سازنده تر ايران در عراق"‌ شده است.
اوباما در ماه مارس 2007 در سخنراني در كميته روابط عمومي آمريكا و اسراييل (ايپك)‌ از تحريم هاي شديد عليه ايران براي توقف برنامه غني سازي اورانيوم حمايت كرد و گفت: اعتقاد ندارم كه استفاده از قدرت نظامي در برابر ايران را بايد منتفي دانست اما او يك ماه بعد در نطق انتخاباتي خود چنين گفت: به نظرم اشتباه فاحشي خواهد بود اگر جنگ با ايران را آغاز كنيم.
اين تغيير موضع پس از انتشار گزارش دستگاههاي جاسوسي آمريكا پر رنگ تر شد به گونه اي كه در 4 دسامبر 2007 در ايالت آيووا رييس جمهوري آمريكا را به باد انتقاد گرفت و گفت، بوش در ارتباط با مساله ايران اجازه نمي دهد كه حقايق در مسير افكار مكتبي اش قرار گيرند.
اوباما همچنين هشدار داد كه رجز خواني بوش درباره تهديد به جنگ مطرح از ابتدا نبايد مطرح مي شد.
اوباما در نطق هاي مختلف خود از تعامل با ايران در چارچوب يك "ديپلماسي قاطع، مستقيم و بدون پيش شرط" سخن رانده به گونه اي كه در فوريه 2008 اظهار داشت: براي ايالات متحده حايز اهميت است كه نه تنها با دوستان بلكه با دشمنانش (از جمله ايران) مذاكره كند.
وي همچنين از ضرورت بررسي پيشنهاد عضويت ايران در سازمان تجارت جهاني به ازاي كنار گذاشتن برنامه هسته اي سخن گفته است.
با وجود آنكه اوباما در ماه مارس 2008 از قطعنامه ضد ايراني شوراي امنيت عليه برنامه هسته اي كشورمان حمايت كرد، اين را هم پذيرفت كه مصوبه مذكور از وجود حداقل اشتراك نظر ميان اعضاي اين شورا حكايت دارد زيرا چين و روسيه با تصويب تحريم هاي قاطع تر عليه ايران مخالفند.
در جديدترين رويداد مرتبط با چالش پرونده هسته اي ايران كه اين ديدگاه اوباما را نيز تاييد مي كند، نشست مديران وزارت خارجه پنج كشور عضو ثابت شوراي امنيت متشكل از آمريكا، انگليس، چين، روسيه و فرانسه به علاوه آلمان موسوم به گروه 1+5 روز پنجشنبه بدون رسيدن به نتيجه اي ملموس در پاريس به كار خود پايان داد.
با وجود آن كه ميزبان فرانسوي اين نشست بي حاصل از توافق اعضا بر سر تداوم سياست "مسير دوگانه"‌ شامل تحريم ها و مشوق ها سخن گفت، سرگئي رياباكوف معاون وزارت خارجه روسيه كه در نشست پاريس حضور داشت از مخالفت مسكو و پكن با برقراري دور جديدي از تحريم هاي ضد ايراني خبر داد.
يك روز پس از اجلاس پاريس نيز خاوير سولانا مسوول ارشد سياست خارجي اتحاديه اروپا احتمال داد مذاكرات ميان معاون وي و معاون دبير شواري عالي امنيت ملي جمهوري اسلامي در آينده نزديك براي زمينه سازي گفتگوي سولانا با "سعيد جليلي" برگزار خواهد شد.
به نظر مي رسد كه اظهارات مثبت سولانا كه با وجود بي نتيجه ماندن نشست نمايندگان 1+5 در پاريس بيان شده است، متاثر از تحولات پس از انتخابات در آمريكا و چشم انداز مذاكرات مستقيم ميان تهران و واشنگتن باشد.
همچنين سخنان محمد البرادعي مديركل آژانس بين المللي انرژي اتمي را كه از مواضع اوباما در قبال ايران استقبال كرده و آن را براي خروج از بن بست كنوني موثر دانسته است، مي توان در همين چارچوب ارزيابي كرد.
گذشت زمان معلوم خواهد كرد، آيا آنچه كه از آن به عنوان "تغيير" در سياست هاي دولت آمريكا ياد شده، ساختاري و فراگير خواهد بود، يا اينكه شعاري انتخاباتي براي كشاندن مردم به صندوق هاي راي گيري و صرفا براي تضمين بقاي نظام آمريكا و عبور به سلامت از ميراث بحران مقبوليت سياسي و تلاطم هاي مالي بر جاي مانده از دولت ماجراجوي بوش بوده است.
از: تورج شيرآليلو
سيام**1377
يکشنبه 26 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 71]