واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: نگاه شبيه سازى اجلاس تاريخى برتون وودز در واشنگتن دومين شوك كاپيتاليسم
گروه بين الملل - زهرا سليمى: بعضى از كارشناسان از اجلاس بزرگ واشنگتن به عنوان نسخه دوم كنفرانس تاريخى «برتون وودز» ياد مى كنند. اجلاس برتون وودز به اين دليل در روابط بين الملل يك نقطه عطف شد كه به ايجاد ترتيبات تازه در اقتصاد جهانى مبادرت كرد و از بطن همين ترتيبات، دو نهاد مالى نظام ليبراليسم يعنى صندوق بين المللى پول و بانك جهانى متولد شدند. كنفرانس برتون وودز در روزهاى پايانى جنگ دوم جهانى در منطقه اى در نيوهمشاير امريكا با حضور سران ۴۴ كشور جهان برگزار شد. البته ابتدا انتظارات كمى از اين اجلاس مى رفت، ولى منجر به تغيير سيستم مالى جهان شد. حال سران ۲۰ كشور صنعتى دنيا در واشنگتن گردهم آمده اند تا تاريخ را يك شبه بازسازى كنند، اما تفاوت اجلاس امروز واشنگتن با برتون وودز در اين است كه اين بار خود مؤسسه عظيم مالى جهان يعنى صندوق بين المللى پول نيز دچار بحران است تا حدى كه جهان سرمايه دارى غرب براى خروج از اين بحران دست به دامن نظام اقتصادى شرق نيز شده است. همزمان با تشكيل اجلاس واشنگتن برخى متفكران غرب متذكر شدند كه اگر جهان از كشورهايى مثل چين يا حاشيه خليج فارس بخواهد تا با سرمايه هاى خود صندوق بين المللى پول و ديگر مؤسسات مالى بين المللى را تقويت كنند، موجب خواهد شد تا قدرت تصميم گيرى اين كشورها در عرصه هاى بين المللى افزايش يابد و اين چيزى نيست كه قدرت هاى سياسى اروپا و امريكا بدان تمكين كنند.
در هر حال بحران جهان سرمايه دارى در هزاره سوم بيش از دو ماه پيش با ورشكستگى بانك ها و مؤسسات مالى امريكا شروع شد و اكنون دامنه اين بحران به ساير كشورها كشيده شده است به طورى كه روز جمعه اتحاديه اروپا رسماً اعلام كرد كه منطقه يورو دچار ركود و بحران اقتصادى گشته است.
در ماه هاى اخير كشورهاى جهان براى مقابله با اين بحران اقدامات گوناگونى را انجام دادند، ولى هيچ كدام مؤثر واقع نشد.
اولين مأموريت اجلاس كه امريكايى ها آن را مبدأ حركت جديد جهانى مى خوانند، اين است كه راهى براى كنترل گسترش بحران مالى و كاهش رشد اقتصادى كشورها بينديشند.
اما اولين مانع محسوس در تصميم اعضاى اجلاس اين است كه كشورهاى شركت كننده در اين اجلاس ديدگاه هاى متفاوتى در مورد دلايل و راه حل هاى اين بحران دارند. وقتى مى توان اميد داشت كه رهبران اين كشورها در پايان ديدار خود به نتيجه اى واحد براى اقدام سريع در جهت تقويت رشد اقتصادى و اصلاح نظام مالى جهان برسند كه درك مشترك در خصوص ماهيت بحران به دست آيد.
مأموريت دوم اجلاس را كشور ميزبان هماهنگى اقدامات اقتصادى قدرت ها خوانده است تاكنون هر كدام از دولت ها بر حسب ابعاد بحران، اقداماتى را در اين راستا انجام داده اند چنان كه چين و ژاپن اقداماتى را انجام داده اند تا سرمايه گذاران را تشويق به سرمايه گذارى و تزريق منابع مالى در بازارهايشان كنند يا ايالات متحده براى تشويق سرمايه گذاران نرخ بهره بانكى را كاهش داد و قانون تخفيف مالياتى را اجرا كرد.
به هر حال اقدامات ظريفى لازم است تا بتوان معمارى مالى جهان را تغيير داد و شرايط را به ثبات قابل قبولى رساند.
اين اجلاس به دنبال تقويت صندوق بين المللى پول و بانك جهانى براى كمك به كشورهاى در حال توسعه در مقابل بحران است.
اما تغيير ساختار مالى در شرايط حاضر امكانپذير نمى باشد، به اين دليل كه تقويت نهادهاى جهانى در زمان بحران فقط با واگذارى بخشى از اختيار و امكانات دولت ها مقدور است، اما كشورها تمايلى به واگذارى كنترل سيستم مالى خود به نهادهاى بين المللى ندارند. از طرف ديگر، دولت هاى جهان سوم يك بدبينى تاريخى به پروژه اصلاح نهادهاى مالى جهانى دارند و معتقدند اصلاحات مالى توسط نهادهاى بين المللى سطحى است و شامل اصلاح در سيستم كاپيتاليسم نمى شود.
بر اين اساس اجلاس واشنگتن با دو رشته اختلاف نظر جدى روبه رو است. اختلاف اول ميان امريكا و اروپا بر سر ميزان دخالت دولت ها در بازار سرمايه و اقتصاد است و دوم اختلاف ميان بلوك غرب و قدرت هاى اقتصادى شرق بر سر نحوه اصلاح قوانين مالى جهان. از همين روست كه برخى بلندپايگان اقتصادى گفته اند كه مناسبات مالى جهان بايد به نحوى اصلاح شود كه سياست هاى اقتصاد آزاد و احساس مسئوليت بيشتر در برابر رشد عادلانه كشورها به وجود آورد و شركت كنندگان در اين اجلاس بايد خود را با اصولى تطبيق دهند كه به نفع همه كشورهاى جهان - اعم از فقير و غنى - باشد.
يکشنبه 26 آبان 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 530]