واضح آرشیو وب فارسی:موج: گزارشاقتصاد تبريز بر بخش خصوصي تكيه زده است
خبرگزاري موج - گروه اقتصاد اجتماعي .
به گزارش خبرنگار اعزامي موج به تبريز؛در بدو ورود به شهر تبريز از خانه مشروطه بازديد شد. اين بنا با معماري دوره قاجار، در محله قديمي راسته كوچه در ضلع غربي مجموعه بازار تبريز واقع شده است. اولين مالك آن حاج مهدي كوزه كناني بود. پس از به توپ بسته شدن مجلس در سال 1287 هجري شمسي اين مكان محل ستاد فرماندهي و تشكيل جلسات مشروطه خواهان بود. اين بنا حدود 1300 متر مربع مساحت داشت و با دو طبقه به دست حاج ولي معمار ساخته شد. از ويژگيهاي معماري اين خانه مي توان به تزيئنات و نورگيرهاي موسوم به كلاه فرنگي با سرستونهاي گچبري شده، پنجره هاي ارسي، درهاي منبت كاري شده و غيره اشاره كرد. اين مجموعه در سال 1375 توسط سازمان ميراث فرهنگي مرمت شده و به عنوان موزه آغاز به كار كرد.
در ادامه وارد بازار تبريز شديم. بازار تبريز با مساحتي بالغ بر يك كيلومتر مربع، بزرگترين اثر ثبتي كشور و وسيع ترين مجموعه مسقف و به هم پيوسته جهان محسوب مي شود. بافت اصلي بازار شامل دو راسته سرپوشيده شمالي-جنوبي و شرقي-غربي است. راسته هاي اصلي توسط راسته هاي فرعي به هم متصل شده اند و در فضاهاي بين آنها سراها و تيمچه ها بنا شده است. مهمترين ورودي بازار در حال حاضر در منتهي اليه شمالي خيابان فردوسي قرار دارد. اين بازار با طاقها و گنبدهاي بلند آجري شامل بازار اميرف بازار كفاشان، راسته بازار، يمني دوز بازار، بازار حلاجان، بازار سراجان، راسته كهنه و چند بازار ديگر است. در مجموع 25 تيمچه در بازار وجود دارد.
مجيد چتردوز كارشناس سازمان ميراث فرهنگي استان آذربايجان شرقي مي گويد:مهمترين ويژگي اين بازار مديريت خصوصي و پويايي آن است. هر تميچه داراي يك مدير است كه معمولا بزرگ يا رشيد سفيد آن تميچه نيز مي باشد. هر تيمچه توسط دربهاي بزرگ چوبي كه به راحتي باز و بسته مي شوند مديريت مي شود. دربهاي كوچك به شكل پنجره در وسط دربهاي بزرگ، براي كنترل عبور و مرور در ساعتهاي خارج تعطيلي بازار براي تردد مالكين است.
وي اظهار داشت:از نظر ارزش ريالي مغازه هاي موجود در آن 10 برابر بيشتر از بازارهاي مدرن نزديك به آن است. اين مجموعه قدمتي چند هزار ساله دارد. سياحان قرن چهارم مثل مقدسي، ماركوپولو، پاورنيه و غيره از اين بازار بازديد كرده اند. پس از زلزله 1993 اين بازار تخريب شده كه توسط مردم در آن زمان مرمت و بازسازي شد.
وي افزود:بازار فعلي تبريز باقيمانده از اواخر دوره زنديه است كه در زمان عباس ميرزا در دوران حكومت قاجار سراها و تيمچه هاي تازه اي به آن اضافه شد. اين مجموعه در سالهاي اخير توسط ميراث فرهنگي استان مرمت شده است.
در دومين روز از ورود به شهر تبريز هيات خبرنگاران عازم شهر جلفا براي بازديد از كليساي سنت استپانوس شد. به دليل كمبود وقت بسياري از برنامه هاي از پيش تعيين شده حذف شد.
جلفا يكي از شهرهاي استان آذربايجان شرقي و مركز شهرستان جلفا است. اين شهر با ۴۹۸۳ نفر جمعيت در سال ۱۳۸۵، سي و ششمين شهر استان آذربايجان شرقي محسوب ميگردد. شهر جلفا در ۱۰ كيلومتري هاديشهر، ۷۳ كيلومتري مرند و ۱۳۸ كيلومتري تبريز، واقع شدهاست. اين شهر در كنارهٔ رودخانهٔ مرزي ارس واقع شدهاست.
كليساي سنت استپانوس در 19 كيلومتري غرب جلفا در محلي به نام قلعه قزل وانگ واقع شده است. بناي كليسا در داخل دژي استوار واقع شده كه به آن وانگ استپانوس مقدس مي گويند. بدين جهت از كلمه وانگ براي كليساي سنت استپانوس استفاده مي شود كه علاوه بر محل زيارت داراي محل تحصيل طلاب علوم ديني و استراحتگاه مسافران نيز مي باشد. درب ورودي دژ از دو لايه تشكيل شده است. لايه رويي فلزي و لايه زيرين چوبي است. پس از ورود در دو سمت راست و چپ دو راهرو وجود دارد. راهروي سمت چپ به كليسا منتهي مي شود. درب ورودي كليسا در ضلع غربي آن واقع شده است. بالاي درب، تمثال به صليب كشيده شدن حضرت عيسي مشاهده مي شود. در دو طرف حضرت عيسي حضرت مريم و سنت استپانوس مقدس قرار گرفته اند. درب ورودي كليسا به رنگ آبي تيره بوده و به درب هزار تكه ميخ كوب معروف است. جنس آن از چوب گردو و نقشهايي از صليب روي آن ديده مي شود. اين بنا چندين بار مورد مرمت قرار گرفته است. در جريان جنگ سي ساله ايران و روس توسط نايب السلطنه عباس ميرزا در سال 1247 هجري قمري مورد مرمت و بازسازي قرار گرفته است و در جريان اين مرمت ها، روستاي دره شام از شخصي به نام محبعلي نخجواني خريداري و وقف كليسا شده است. شرح اين وقف در كتيبه اي به زبان فارسي در سر درب ورودي كليسا وجود دارد.
پس از ورود به كليسا در قسمت روبرو و درون نمازخانه است پرده اي قرمز رنگ نصب شده كه 8 سال قبل به اين مكان اهدا شد. در كنار آن تصوير حضرت مريم و فرزندش مشاهده مي شود. در دو طرف نمازخانه ، مكاني براي روشن كردن شمع وجود دارد كه شامل دو ستون از سقف تا كف و يك سنگ طاقچه مانند است. در بالاي درب ورودي، شبستان براي خانمها وجود دارد. مجموعه داخلي كليسا به شكل صليب و خالي از صندلي است. راهنماي كليسا مي گويد: اين مجموعه در حال حاضر كاربرد مذهبي ندارد و گريگوري ها (فرقه اي از مسيحيان) فقط سالي يك بار در 15 تير به ياد سنت استپانوس به اين مكان مراجعه كرده و نذورات خود را اهدا مي كنند. بر روي ديواره هاي دو طرف درب، دو تابلوي اهدايي از بيروت و ارمنستان مشاهده مي شود. در روي زمين و جلوي درب ورودي دو سنگ نوشته شده شبيه سنگ قبر وجود دارد. اين سنگها به عنوان يادبود خادم كليسا در اين مكان قرار گرفته است.
بر ديوار ضلع شرقي كليسا تصوير سنگسار شدن سنت استپانوس وجود دارد. در بالاترين نقطه اين ديوار عقاب به عنوان نمادي از قدرت قرار گرفته است. عقاب گوسفندي را در چنگال خود حمل مي كند. در زير اين تصوير، كتيبه اي قرار گرفته است. اجزاي اين كتيبه شامل: استپانوس است كه شنلي بر تن دارد زانو زده و مردمان او را سنگسار مي كنند. در دو طرف بالاي كتيبه دو مجسمه به چشم مي خورد. فرشته اي كه تاجي را حمل مي كند و مردي كه صليب به دست دارد. در ضلع جنوبي تصوير طفوليت حضرت عيسي در آغوش حضرت مريم و در ضلع شمالي عروج حضرت عيسي به چشم مي خورد.
مجموعه وانك سنت استپانوس به صورت دوراني در اطراف حياتي مملو از گلهاي رنگارنگ ساخته شده است. محوطه كليسا به محل تحصيل طلاب علوم ديني و استراحتگاه مسافران توسط راههاي تنگ و پله مرتبط است. تعدادي از اطاقهاي محل تحصيل، براي انجام امور اداري اين بناي تاريخي اختصاص يافته است. اين مجموعه در نزديكي رود ارس و در داخل دره اي قرار گرفته و هوايي آن اندكي گرمتر از تبريز است. درختان توت حاشيه مسير كمي به زردي گراييده و در بيرون دژ صداي چكش سنگتراشي كه سنگهاي آجري رنگ را براي مرمت بنا مي تراشد به گوش مي رسد. نسيم ملايم بوي ذغال آتش وي را به همراه مي آورد.
تاريخ دقيق ساخت اين مجموعه مشخص نيست. عده اي آن را از بناهاي اوايل مسيحيت و برخي متعلق به دوره صفوي مي دانند. در حالي كه شيوه معماري بنا، مصالح ساختماني و تزئينات به كار رفته آن نشان دهنده ساخت مجموعه در خلال قرنهاي چهارم تا ششم است. معماري آن تلفيقي از شيوه هاي مختلف معماري اوارتو، اشكاني و رومي است كه به شيوه ارمني معروف است. آنچه مسلم است تاكنون سنت استپانوس به اين مكان پا نگذاشته است. وي به جرم تبليغ دين مسيح سنگسار شد و گريگوري ها به احترام اين فرد، بناي مذكور را بدين نام نهادند.
شنبه 25 آبان 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: موج]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 133]