گفتگویی کوتاه با تهمینه میلانی: هیچ وقت ضد مرد نبودهام

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق:

کارگردان فیلم« یکی از ما دونفر » معتقد است که در این فیلم هم همان نگاه انتقادی و اجتماعی همیشگیاش را دارد.

آزاده سهرابی: تهیمینه میلانی و السا فیروز آذر هفته پیش مهمان کافه خبر بوند، بهانه دعوت، اکران عمومی فیلم «یکی از ما دو نفر» بود. فیلمی که کارگردان و نویسندهاش میلانی است و بازیگر نقش اول زن آن هم فیروز آذر . گفت و گوی ما با این کارگردان و بازیگر از تفاوت نگاه میلانی در این فیلم با آثار دیگرش آغاز شد و به موقعیت شخصیتها و کنشهایشان رسید، پرسشهایی را که کاربران خبرآنلاین مطرح کرده بودند از میلانی پرسیدیم.
هیچ وقت ضد مرد نبودهام
تهمینه میلانی در پاسخ به این پرسش که در فیلم اخیرتان از نگاه ضد مردانه شما خبری نیست، میگوید:« من هیچ.گاه در فیلم.هایم ضد مرد نبوده.ام. اشتباهی که باعث میشود، این قضاوت در مورد فیلمهای من صورت بگیرد. این است که کانسپت (مفهوم) داستان مورد توجه قرار نمی.گیرد.»
این کارگردان خاطرنشان میسازد:« به عنوان مثال در «واکنش پنجم» داستان در مورد حضانت بچه بعد از مرگ پدرش است؛. روایت درگیری عروس با پدر شوهر و برادر شوهرش. در آنجا شخصیت حاج صفدر را آدمی منفی ندیدم. او از اصولی برآمده و اشکال نیز در همین اصول است. قانون نیز براساس همین اصول شکل گرفته است. اصولی که کاملا مردانه نوشته شده است. ما درگیر نقد این اصول هستیم. در نتیجه از آنجا که قوانین یک سویه است، چنین تصور می.شود که من علیه مردان هستم.»
نگاه انتقادی دارم
او در مورد داستان فیلم اخیرش میگوید:« داستان فیلم «یکی از ما دو نفر» را من در خلال صحبت کردن با جوانان به ویژه دختران جوانی نوشتم که در محیط کار خود با مدیران بالادستی درگیر قضاوت جنسی یا حسادت همکارانشان هستند. اینجا هم همان نگاه انتقادی ،اجتماعی را دارم.این اتفاق ممکن است در خارج هم بیافتد و من نمی گویم مختص ایران است.»
او میافزاید:«شما ببینید سیاستهای غلط این سالها باعث شده تا روابط دختران و پسران ما سطحی شود. قبلا اصلا اینگونه نبود و همه چیز به آهستگی پیش میرفت. اما حالا این اتفاق برای دختران و پسران ما هر دو افتاده است. »
میلانی در مورد شخصیت زن اصلی داستان که در خارج از کشور بزرگ شده و حضورش در متن جامعه فعلی میگوید:« در طول چند دهه گذشته یک فرهنگ غلط در جامعه ما به وجود آمده که میگوید کسانی که رفتند خارج و برگشتند، خیلی بی اخلاق هستند. خواستم بگویم این نگاه اشتباه است.»
به عقیده میلانی «رفتار جوان ایرانی که در داخل کشور بزرگ شده با جوان ایرانی که خارج از کشور بزرگ شده، کاملا متفاوت و قابل تشخیص است. آنها رو راست هستند و دروغ نمیگویند و معمولا بازی نمیکنند. اما اینجا جوانها مدام در حال برنامه چیدن هستند، چون مجبور میشوند، مدام به خانوادهها دروغ بگویند.»
کارگردان فیلم «بچههای طلاق» می افزاید:«این که دختر داستان از خارج میآید، یک دلیل دیگر هم دارد. شما الان اگر به آپارتمان من بیایید، میبینید خیلی مدرن است. میگویند شبیه آپارتمانهای نیویورک است. با این حال من وقتی به خانه دوستانم در آمریکا میروم ، میبینم که خانههایشان سنتی است. قلیان و کرسی و... دارند. این نشان میدهد، آنها که دور میشوند، بیشتر دنبال هویت هستند.»
او با بیان این مطلب که جوانهای ما ترجیح میدهند برای تعطیلات بروند دبی یا ترکیه، اما جوانهای آنطرف دوست دارند بیایند ایران و بروند شیراز و اصفهان را ببینند، میگوید:« در واقع علت اینکه دختر فیلم معمار است و از خارج میآید، این است که او به خاطر پس زمینه بختیاری که دارد، در کنار چادری که در محوطه سنتی طراحی میکند، طرح یک چادر مدرن را هم میریزد تا بگوید سنت و مدرنیته با هم منافاتی ندارد.»
حتما ربط دارد
کاگردان فیلمهای «واکنش پنجم » و « آتش بس» در پاسخ به این پرسش که یعنی شما میگویید همه این دشواریها در روابط دختران و پسرانمان به خاطر سیاستهای غلط است و به این نسل و جامعه و خانواده ربطی ندارد؟می گوید:«حتما ربط دارد. من عناصر دیگر را از یک اتفاق تاریخی حذف نمی
کنم. این روابط حاصل یک سیاست غلط فرهنگی است. این سیاست غلط فرهنگی خانههای امن را به وجود آورده و روابط جنسی زودرس که جوانان را بیمار میکند. بابک و مانیا و ساراهای منزوی میشود، حاصل آن.»
از مردهای حسود بیشتر ضربه خوردم تا همکاران زن
میلانی میگوید:«من رنج میبرم که همیشه میگویند خانمها نمیتوانند همدیگر را در محیط کارببینند، در حالی که من خودم در محیط کاریام از مردهای حسود ضربه خوردم نه از زنها. مردهای همکارم از اینکه فیلمنامه من بهتر بود، رنج میبردند.»
او با اشاره به ضخصیتهای فیلم «یکی از ما دونفر» میافزاید:« من در واقع خواستم کلیشه شکنی کنم، و نشان دهم که لزوما در محیط کاری زنها نیستند که با هم مشکل دارند. ممکن است یک مرد باشد که مشکل ساز شود.»
انتخاب رشته معماری دلیل داشت
کارگردان فیلم «دوزن» در مورد انتخاب شغل مهندسین مشاور برای شخصیتهای اصلی فیلمش می گوید:« رشته معماری تنها رشتهای است که هم فنی است و هم هنری. و باز اگر در بین رشتههای فنی و هنری نگاه کنید، این رشته بیشترین اشتراک را با سینما دارد ، آنها هم مثل عوامل یک فیلم با هم گروهی کار میکنند. پس حسادت و همدلی و رقابت در آن عریان است مثل سینما.»
میلانی میافزاید:«علت اینکه معماری را انتخاب کردم هم مهم است. شهرهای ما بی هویت شده است به اندازه ای که جوانهایمان بی هویت شده اند. مثلا همان طور که در فیلم گفته میشود مسجد شیخ لطف الله 400 سال پیش در زمان صفویه ساخته می شود. در آن زمان شبیه این مسجد در دنیا وجود نداشته و الان به عنوان یکی از زیباترین سازههای معماری جهان شناخته میشود. در واقع این گنبد خوابیده زیبا در دنیا تک است. حالا بعد از 400 سال ما که می خواهیم مسجد بسازیم عین آن میسازیم. در حالیکه در مراکش، دبی و... مساجدی که میسازند با روح جوانها هماهنگ است تا جوان را جذب خود کند.
شخصیتی که زیاد میبینیم
السا فیروزآذر بازیگر نقش اصلی زن فیلم «یکی از ما دونفر» هم در پاسخ به این پرسش که انتقاد میلانی متوجه نسل جوان است، نسلی که شما هم جزو آن هستید. چقدر با این نگاه و با کاراکتر فیلم همراه شدید؟، میگوید: « بیشترین چیزی که در این فیلمنامه برایم جالب بود، کاراکتر مانیا بود که مانند او را در اطرافم زیاد میبینم و فکر میکنم آنچه باعث میشود افرادی مثل مانیا به وجود بیایند بدی آنها نیست. این مساله از ضعف اعتماد به نفس میاید که ناشی از مشکلات تربیتی است.»
این بازیگر که سابقه دستیاری میلانی را هم دارد، میافزاید:« در خانوادههای ما به دختر به اندازه پسر نه اعتماد به نفس میدهند و نه آزادی. حتی حرفهایی مدام زده میشود، در جهت گرفتن اعتماد به نفس دختران، مثل اینکه زود ازدواج کن و... نتیجه این نگاه میشود همین وضعیتی که می بینیم. از دل این نگاه مانیاهایی به وجود میآیند که هم و غمشان این است که از نظر فیزیکی برای مرد جذاب باشند. اما سارا اینگونه نیست، شما می بینید او ساده پوش است.»
تهمینه میلانی معتقد است :« بیس قصه همان طور که گفتم از درد و دل جوانها از محیط کاری نا امن و نگاه جنسیتی که کارفرماهای مرد به زنها دارند،به من منتقل شد و من روی این محور حرکت کردم.» او می افزاید: «اما الان مانیا قابل تعمیم به خیلی از طبقهها و گروههاست. دختری که به خودش نگاه مصرفی دارد.»
او در مورد خط روایی و راوی فیلم هم می گوید:« ما یک خط روایی ساده داریم در فیلم. این قصه را در واقع سارا دارد روایت میکند. ما سارا را به عنوان قهرمان انتخاب کردیم. برای همین اتفاقاتی را که سارا نمیبیند، ما هم نمیبینیم. به عنوان مثال سارا نمیتواند جایی که بابک با مادرش تنهاست، باشد و ماهم در فیلم این لحظات را نداریم.» این کارگردان در پاسخ به این پرسش که اگر شما به چنین شیوه روایی پایبند هستید، چرا فیلم پر از خلوتهای بابک است؟ میگوید:« این را میدانم که کجاها را جر زدم. چون لازم بود. منتها چون ادامه سکانسهایی بود که با سارا داشت کمی جر زدیم.»
شخصیت سارا برایم جذاب بود
السا فیروزآذر با بیان این مطلب که شخصیت سارا با غروری که دارد، خیلی برایم جذاب بود ، می گوید:« به غیر از فیلم «آتش بس» ، در سایر فیلمهای خانم میلانی با زنهایی مواجهایم که ضعیف هستند و مدام به آنها ظلم میشود. فیلم « یکی از ما دونفر» اما اینگونه نبود.»
این بازیگر میافزاید:« من سر فیلم «آتش بس» دستیار ایشان بودم و اولین بار به عنوان دستیارشان فیلمنامه این فیلم را خواندم و شخصیت سارا را دوست داشتم. اما آدمهای مختلف میآمدند و میرفتند و من مدام با خودم میگفتم کاش نقش را به من بدهند.» تهمینه میلانی هم معتقد است که برای او از اول حضور بهرام رادان و السا فیروزآذر در این فیلم مشخص بودهاست. او در مورد دلیل انتخاب رادان میگوید:« بهرام رادان کاراکترش شبیه بابک نیست، اما پتانسیلهای او را باید بشناسید تا متوجه شوید چرا به نظر من برای ایفای این نقش مناسب بود.»
روایت فیروزآذر از همبازی شدن با رادان
بازیگر فیلم «یکی از ما دو نفر» در مورد همبازی شدنش با بهرام رادان در این فیلم می گوید: «من خیلی از این اتفاق خوشحال شدم. وقتی بازیگر رو به رویت حرفه ای باشد، به توانرژی میدهد که بازیگر آماتور نمی تواند آن انرژی را به تو بدهد. وقتی می دیدم بازی ایشان اینقدر خوب است از سر فیلمبرداری هم که برمیگشتم، مدام تمرین می کردم.»
به گفته این بازیگر، « بهرام رادان در واقع وقتی برای نقش خودش انرژی میگذاشت، به من هم انرژی منتقل میشد. او هم خیلی خوب بازی می کرد و هم به من کمک می کرد. به نظرم مناسب ترین بازیگر برای نقش بابک، بهرام رادان بود؛ چون خصوصیت مهم بابک اعتماد به نفس اوست و این را بهرام رادان داشت و خیلی لازم نبود، روی آن کار کند . او به نظرم بازیگر بسیار خوبی است.
پاسخهای میلانی به پرسشهای کاربران خبرآنلاین
در بخشی از این نشست، پرسشهای را که کاربران محترم خبرآنلاین مطرح کرده بودند، از تهمینه میلانی پرسیدیم و میلانی هم با حوصله به این پرسشها پاسخ گفت.
چرا این فیلم را ساختید به نظرتان تکرار آتش بس نیست؟
نه به نظرم هیچ ربطی به هم ندارند. تنها شباهت دو فیلم این است که دو جوان قهرمان قصه هستند. آن فیلم طنزی است مبتنی بر دیالوگ های پینگ پنگی، ولی «یکی از ما دو نفر» فیلمی است مبتنی برروابط دختری خردمند و مردی که دنبال هوس است. در واقع قصهها هم ربطی به هم ندارند.
آزادی یک کارگردان برای ساخت یک فیلم دلخواه چقدر است؟
روز به روز سختتر میشود. اول ما خود سانسوری میکنیم و بعد در ساخت و بعد شورای ممیزی. ما با خلاقیت راهی برای بیان ایدههایمان پیدا میکنیم.
آیا صحت دارد عوامل فیلم، فیلمبرداری در کاروانسرای خانات را بدون اجازه مالکان انجام دادند و آنها شکایت کردند؟
نه این کاروانسرا یک ملک شخصی خانوادهای است که مسوولش آقای اردهالی بود. آنها به کسی اجازه نمی دادند در این محل فیلمبرداری کند، اما به ما اجازه دادند. در این بین افراد دیگری که سهیم بودند با ما تماس گرفتند، اما وقتی فهمیدند موضوع چیست؟ مسئله حل شد. وقتی موضوع فیلم را فهمیدند هم اجازه دادند.
در کارنامه کاریتان این فیلم چه جایگاهی دارد؟
این شخصی ترین فیلم من است. من در سوپراستار یا تسویه حساب نیستم. در این فیلم بخشی ار رنج هایم در حرفه معماری و سینما هست. به لحاظ فردی به من نزدیک است. با آن رابطه عاطفی دارم.
تجربه بعدیتان مشخص است؟
امیدوارم مجوز بدهند «فری کثیف» را بسازم. این فیلم درباره یک ضد قهرمان لمپن است . دو زن در کنار این مرد وجود دارند که هر دو در واقع همراه او هستند. این فیلم درباره فرهنگ فقر است. منظورم فقر فرهنگی نیست. این شاید اولین فیلمی باشد درباره فرهنگ فقرساخته میشود. اینکه فقر با خودش چه چیزهایی به جامعه می آورد.
شما به ساخت فیلمهای اجتماعی علاقه دارید و الان کسی مثل اصغر فرهادی با این سن و سال فیلمهای موفق اجتماعی میسازد. تحلیلتان از فیلمهای او چیست؟
من فیلم اخیرشان را ندیدم، اما «درباره الی» را دوست داشتم. به نظرم او فرد باهوشی است و جامعه را ظریف میبیند و اینقدر باهوش است که روی لبه تیز سانسور نمیرود. بگذارید زمان بگذرد تا درباره اش نظر بدهیم.
------------------------------------------
منبع : خبر آنلاین

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 97]