بازار فلزات به ثبات رسيده استرويدادهاي آتي قيمت نفت و فلزات خيال يا واقعيت!؟

واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: بازار فلزات به ثبات رسيده استرويدادهاي آتي قيمت نفت و فلزات خيال يا واقعيت!؟
محمد حسين بابالوهم‌اكنون جهان و بالاخص بازار فلزات پايه پس از سقوطي سرسام‌آور به ثبات نسبي رسيده است. اين در شرايطي است كه به آغاز فصل سرما نزديك شده‌ايم و قيمت نفت به‌عنوان يكي از فاكتورهاي اصلي تعيين قيمت تمام شده فلزات پس از صعود و سقوطي ناچيز نسبتا به ثبات رسيده است.

هم‌اكنون با توجه به فاصله موجود بين قيمت تمام شده و قيمت روز اين سوال پيش خواهد آمد كه آيا منتظر ثبات و نهايتا صعود قيمت‌ها باشيم يا يك پله ديگر سقوط؟ در اين نوشتار به تحليل اين شرايط خواهيم پرداخت و سعي در پاسخ به اين پرسش داريم.
هم‌اكنون قيمت غالب فلزات و فروآلياژها و حتي مواد اوليه به ثبات نسبي رسيده و اين ثبات نسبي پس از تجربه سقوط و به همراه كاهش توليد گسترده و با دامنه تبليغات وسيع ذهن هر بيننده را به سمت ثبات در آينده و صعود قيمت‌ها متمايل مي‌كند. هم اكنون دامنه نوسان فلزات نيكل، سرب و روي، مس و ... كاهش يافته است. تغيير قيمت سنگ‌آهن ناچيز بوده و به نسبت سقوط 55‌درصد ثبات تلقي مي‌شود. اين در حالي است كه زمزمه معاملات محموله‌هاي Spot شنيده مي‌شود. هزينه حمل و نقل شديدا كاهش يافته و بازار آماده معامله و تجارت است. بيلت به‌عنوان ماده‌اي واسطه و استراتژيك در صنعت فولاد پس از ثبات شديدا در حال افزايش قيمت است. چين نيز صادرات اين محصول را 81‌درصد كاهش داده است. هر روز از كاهش توليد و متوقف شدن خطوط توليد صنايع فلزات اوليه خبر مي‌رسد.
نفت به‌عنوان يكي از فاكتورهاي موثر در قيمت تمام شده فلزات اندكي ثبات را تجربه كرده است. اوپك به‌عنوان قدرتمندترين توليدكننده نفت خام تمام تلاش خود را مبني بر ثبات و رشد قيمت اين ماده به كار گرفته است. در چند سال گذشته اين تلاش، تعداد جلسات و كاهش حجم توليد بي‌سابقه بوده و گويي تمام توليدكنندگان براي امرار معاش كشور خود به بالا ماندن قيمت نفت نياز دارند. قيمت‌هاي نفت به اواخر 2005 رسيده و اين در حالي است كه قيمت غالب فلزات در قيمت‌هاي 2003 قرار دارد. فراموش نكنيم كه غالب هزينه‌هاي جانبي از جمله دستمزد، برق، فروآلياژها و مواد كمك ذوب و الكترود، لوازم يدكي و ... افزايش داشته اند. در بسياري از صنايع از جمله فولاد قيمت‌ها زير قيمت واقعي است. خبرهاي غير رسمي‌حاكي از كاهش 30 تا 40‌درصدي توليد و گاهي كاهش 50‌درصدي بسياري از كارخانه‌هاي بزرگ دنيا است. اين خبرها و بسياري اخبار ديگر نويد گذران سريع دوران ركود و آغاز رونق مجدد بسياري از صنايع فلزي است.
در عين حال گروهي ديگر از تحليل‌گران به سپري شدن سريع ركود بدبين هستند. برخي از دلايل آنها بدين شرح است:
كند شدن نرخ رشد جهاني و بالاخص كاهش و گاهي منفي شدن رشد اقتصادي بسياري از كشورهاي جهان، بحران‌هاي مالي جهاني و كاهش توان وام‌دهي بانك‌ها و موسسات مالي و كاهش نقدينگي و قدرت خريد مردم، انباشته شدن انبارها از كالاهاي فروش نرفته و ورشكستگي بسياري از كارخانجات و بيكاري كارگران، كاهش رشد رفاه و بهره‌مندي افراد جامعه و بالطبع كاهش مصرف، انتقال كامل بحران مالي و صنعتي غرب به جوامع در حال توسعه و چين كه رونق بازار مواد اوليه مديون افزايش مصرف آنان است، ترس از آينده و كاهش سطح مصرف جامعه، تمايل به نگهداري پول نقد به جاي خريد كالا همچون گذشته يا خريد حواله‌هاي نفت، مصنوعات و فلزات، سختگيري و كاهش پرداخت وام به افراد طبقه متوسط و ضعيف جامعه، افزايش ارزش دلار و بالطبع كاهش قيمت‌ها و ساير دلايل ديگر....پس از ذكر اين دو دسته نظريات به بررسي آنها براي يافتن پاسخ مي‌پردازيم.
بسياري از اقتصاددانان اين شرايط را با ركود دهه 30 مقايسه كرده و سال‌ها زمان را براي بازگشتن به حالت عادي متصور هستند. اين در حالي است كه هم‌اكنون اقتصاددانان، هم تجربه دهه‌هاي پيشين را داشته و هم از علم و دانش بيشتري براي مقابله با اين اوضاع و گذر از آن برخوردار هستند و هم منتظر دستي غيبي براي حل مسائل نيستند. آن بحران مناطق خاصي از جهان اقتصاد بازار آزاد را فرا گرفت؛ در حالي كه اين بحران تمام جهان را متاثر ساخته است. دولت‌ها نيز به سرعت به مقابله با اين بحران برخاسته، كمر همت بسته و نزديك به چند تريليون دلار پول تزريق كرده و دوران نقاهت اين بيماري فعلي را شديدا كاهش خواهند داد. هم اكنون جمعيت جهان به نسبت دهه 30 بيش از دو برابر و نيازهايش چند برابر شده است. به عبارت ديگر بزرگان قوم اجازه ادامه بحران و وسعت گرفتن بيش از اين حد را نمي‌دهند. هم اكنون دانش بشري علم و تجربه و ابزار مقابله با اين بحران را در دست داشته و يقينا از آن استفاده خواهد كرد.
مطلب ديگر توازن عرضه و تقاضا است. اخبار غيررسمي‌ حكايت از كاهش 20 و گاهي 50‌درصدي توليدات بسياري از كارخانه‌هاي بزرگ دارد. اگر به طور ميانگين به جهان نگاهي بيفكنيم، متوجه متوسط كاهش 15‌درصدي توليدات جهاني مي‌گرديم. البته آمار دقيق و مشخصي با فرض پراكندگي و گستردگي صنايع جهاني فولاد وجود ندارد. كشور چين به‌عنوان بزرگترين فولادساز جهان در سپتامبر 2008 به نسبت مدت مشابه پارسال 1/9‌درصد كاهش توليد داشته است. آرسلور ميتال نيز به كاهش توليد اقدام نموده است. اين در حالي است كه در 9 ماه اول امسال صادرات بيلت چين 81‌درصد كاهش داشته است. در صورت ادامه اين شرايط به احتمال قوي تا پايان سال ميلادي، موجودي انبارها كاهش يافته و شرايط به حالت طبيعي خود بازمي‌گردد. فراموش نكنيم كه بازار فولاد ركود سال 1999 و 2000 را به خاطر داشته و با جديت به مقابله با عرضه بيش از تقاضا پرداخته است. هم اكنون جمعيت جهان و مصرف و سطح سرمايه‌گذاري‌ها بسيار افزايش داشته است. شرايط غالب فلزات بدين گونه است.
نكته ديگر قيمت نفت است كه كه همان‌گونه كه در تحليل‌هاي گذشته ذكر شد نزديك به 30‌درصد قيمت بسياري از فلزات از جمله آهن را شامل مي‌شود. اوپك با جديت عجيبي كه در سال‌هاي گذشته ديده نشده با كاهش قيمت نفت مخالفت مي‌كند. اين در شرايطي است كه احتمال كاهش بيشتر توليد متصور است. فصل سرما نيز نزديك بوده و هنوز بارش برف پاييزي مشاهده نگرديده است. دولت‌ها براي امرار معاش و رهايي كشورهاي غالبا در حال توسعه خود از ركود نياز به قيمت نفت بالاتري دارند. كسري بودجه غالب كشورهاي صادركننده نفت جدي شده و حتي كشورهاي توليدكننده غير از اوپك نيز به فكر چاره‌انديشي هستند. هنوز شوك رواني سرماي زمستان به بازار نفت هجوم نياورده است و هنوز نفت سفيد و گاهي گازوئيل گرم‌كننده منازل بسياري از مردم كشورهاي آسيايي و اروپاي شرقي است. در حال حاضر به دليل كاهش توليد كارخانه‌ها تقاضا كاهش يافته و در صورت آغاز به كار مجدد، تقاضا رشد چشمگيري خواهد داشت.
هم‌اكنون شرايط بازار نفت به گونه‌اي مبهم است. ترس از كاهش قيمت وجود دارد، ولي قيمت كاهش زيادي نمي‌يابد. اوپك توانسته از سقوط قيمت‌ها جلوگيري كند، يعني در برابر بازار مقاومت كرده و تقريبا موفق نيز بوده است. عربستان براي ماه دسامبر توليد نفت خود را كاهش خواهد داد. نهايتا سازمان‌هاي بين‌المللي انرژي نفت 100 دلاري را براي ماه‌هاي آينده پيش‌بيني نموده‌اند.
شرايط به گونه‌اي است كه گويي همه چيز به قيمت و نوسان بشكه‌هاي نفت وابسته شده است. فراموش نكنيم قيمت فلزات به قيمت‌هاي سال2003، حمل و نقل به قرن بيستم و نفت هنوز در مرز سال 2005 است. نكته ديگر حجم سرمايه‌گذاري‌ها در صنعت نفت بوده كه با توجه به افزايش قيمت كالاها و فلزات و مواد غذايي و ... در چند سال گذشته سرمايه‌گذاري كافي بر اين صنعت صورت نگرفته است. به گفته آژانس بين‌المللي انرژي: توليد انرژي سريع‌تر از حد انتظار در حال كاهش است و اين موضوع توليدكنندگان نفت را براي تامين تقاضا بدون سرمايه‌گذاري بيشتر با مشكل مواجه خواهد كرد. در صورت نبود سرمايه‌گذاري‌هاي بيشتر توليد سالانه نفت خام 1/9‌درصد و در صورت سرمايه‌گذاري‌هاي بيشتر 4/6‌درصد در حال كاهش است.
نكته ديگر جو رواني و ترس از آينده است كه همچون پاشنه آشيل بازار نفت و به‌تبع آن فلزات عمل مي‌كند. اگر نگاهي به معامله‌هاي روزانه نفت بيندازيد اين نوسان قيمت و بيم و اميد را به وضوح مشاهده مي‌نماييد. هم‌اكنون تحليل رويدادهاي اقتصادي و صنعتي به ثبات و حتي صعود قيمت نفت منتهي مي‌شود، ولي قيمت ثابت است گويي همه منتظر اتفاقي هستند، يك برف سنگين يا خبر از اعتصاب كاركنان يك پالايشگاه يا يك پايانه نفتي موتور محرك صعود مجدد قيمت نفت را به حركت درخواهد آورد. فلزات نيز به‌تبع از نفت و بالاخص با فرار از جو رواني ركود حاكم راه رشد را در پيش خواهند گرفت.
نكته ديگر تاثير پذيرفتن چند فاز از يكديگر است. ثبات غالب فلزات و صعود بيلت مسير را براي تغييرات مثبت نفت هموارتر نموده است. يك حركت بازار نفت يا به عبارت ديگر موتور محرك اقتصاد جهاني و مواد اوليه منتظر يك استارت آغاز است. اميد است اين آغاز هرچه زودتر آغاز گردد.
[email protected]
شنبه 25 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]

[مشاهده در: www.donya-e-eqtesad.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 127]