موزه ها و مراكز فرهنگي هنري استان مرکزی

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: موزه حمام چهار فصل :

اين بنا مربوط ب دوران قاجاريه است و از آثار ارزشمند و بسيار زيباي منطقه محسوب مي شود . اين حمام داراي سه قسمت بوده : حمام مردانه ، زنانه و حمام اقليت هاي مذهبي و مانند تمام حمام هاي قديمي كه از آب جاري استفاده مي كردند چند متر از سطح خيابان گودتر است . رخت كن حمام با كاشيكاري هاي بسيار زيباي هفت رنگ تزئين شده و سقف حمام روي هشت ستون قرار دارد كه اين ستون ها داراي پيچگاه هاي بسيار زيبا و كاشي هاي منقوش مي باشد . در حال حاضر اين حمام به عنوان موزه مورد بازديد علاقمندان قرار مي گيرد . بنيانگذار آن شخصي به نام حاج محمد ابراهيم خوانساري بوده است .
اين مجموعه كم نظير در ضلع شرقي خيابان شاهپور قديم و خيابان دكتر بهشتي "( عباس آباد ) فعلي واقع است . وجه تسميه آن به واسطه تابلوهاي كاشي مي باشد . كه در ارتباط با چهار فصل سال منقوش گشته و در چهار سمت سربينه حمام مردانه نصب بوده است . بر روي اين كاشي هاي خشتي نقوشي از مناظر طبيعي ديده مي شود كه احتمالاً حكايت از آن دارد كه اين حمام در چهار فصل سال مي تواند مورد استفاده باشد . همچنين كاشي هايي كه نقوش آنها شكارگاهي است و شامل جنگ بين شير و اژدها و شير و گاو مي باشد كه در هر دوي آن شير حيوان غالب است و به احتمال قوي بدين معنا بكار برده شده كه در اين حمام گرما به سرما غالب است .
چرا كه شير در عربي اسد خوانده مي شود كه يكي از ماه هاي گرم تابستان است و به اين ترتيب مردم را براي ورود به حمام و استفاده از آن مشتاق تر مي كرده است . حمام از نظر معماري فوق العاده غني است و مي تواند از نظر سبك معماري و ويژگي هاي تاريخي و از نظر شهرسازي و ارزش هاي آن مورد بررسي قرار گيرد .
در حال حاضر از مجموعه مساحت 1600 متري اين بنا 9000 مترمربع آن كه شامل سربينه مردانه و گرمخانه است بازسازي و مورد بهره برداري قرار گرفته است كه بخش رخت كن مردانه و هشتي بين گرمخانه و رخت كن به موزه تابستاني شناسي تبديل شده است . اشياء به نمايش گذاشته شده در آن مربوط به دوران قبل و بعد از اسلام بوده و بخش گرمخانه آن در حاضر تبديل به موزه مردم شناسي شده كه در اين قسمت سعي شده از موضوعات مردم شناسي استفاده شود ، اشياء اين بخش شامل ابزار و وسايل روشنايي ، قهوه خانه ، وسايل حمام ، اسناد و قباله ها و قرآن هاي خطي است . هنرهاي سنتي مانند كارگاه گيوه كشي و فرش بافي نيز بخشي از اين مكان را به خود اختصاص داده است .
اوليت هشتي ارتباطي ميان در ورودي و سربيه يا رخت كن مردانه قسمت سربينه حمام مردانه هشتي ارتباطي ميان گرمخانه و سربينه مردانه ، محل نگهداري آب ، گرمخانه مردانه ، رخت كن ، و سربينه حمام خاص ، گرمخانه حمام خاص ، منبع ذخيره آب گرم ، خزينه حمام مردانه ، قسمت سربينه حمام اقليت هاي مذهبي ، قسمت گرم خانه اقليت هاي مذهبي _ خزينه كوچك حمام اقليت ها ، هشتي ارتباط دهنده قسمت سربينه زنانه و در ورودي داخل كوچه ، قسمت سربينه يا رخت كن حمام زنانه ، محل انبار نگهداري آب ، محل نگهداري آب و كارگاه مرمت ، هشتي ارتباطي بين سربينه و گرمخانه حمام زنانه ، خزينه آب سرد كه بعدها به صورت دوشي تبديل شد ، خزينه آب گرم ، فضاي هشت ضلعي كه ارتباط دهنده بين دو قسمت ها بوده است و مورد استفاده آن در حمام بسيار حائز اهميت است چون علاوه بر اينكه يا قسمت ورودي را به سربينه ها و يا قسمت سربينه را به گرمخانه ها متصل مي كرد باعث تعديل حرارت نيز مي شد .
يكي از زيباترين بخش هاي اين حمام قسمت سربينه زنانه است كه گنبد آن يك پارچه و بدون برپاداشتن ستون بنا شده است و اين از نظر معماري با توجه به امكانات كم آن دوران قابل توجه است . حمام زنانه و بخش اقليت هاي مذهبي يا خصوصي داراي يك سربينه زنانه است اما گرمخانه آن داراي خصوصي و عمومي است كه شايد بتوان گفت در نوع خود بي نظير باشد .

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 340]