واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: گزارشگزارش توجيهي راهاندازي موسسه خيريه بازار سرمايه
بازار سرمايه به عنوان يكي از اجزاي اجتماع، مسووليتهاي اجتماعي فراواني دارد كه تاكنون مشاركتكنندگان اين بازار با توجه به آموزههاي ديني و ملي، اين مسووليت را به صورت پراكنده و پنهان انجام دادهاند.
علاوهبر توسعه بازار سرمايه درابعاد فني و تخصصي، توسعه آن در امور فرهنگي نيز ضروري است. در حال حاضر مبالغ قابلتوجهي از سوي فعالان بازار سرمايه صرف امور خيريه ميشود كه با توجه به عدموجود سازماندهي مشخص، اثربخشي كمتري دارد و اين در حالي است كه ميتوان با ايجاد همگرايي و تجميع اين كمكها و برنامهريزي مدون علاوهبر تاثيرگذار بودن كمكها، به وجهه بازار سرمايه كمك كرد. بنابراين بازار سرمايه نيز به دنبال راهاندازي موسسهاي خيريه براي جامه عمل پوشيدن به آموزهها و اهداف فوق است كه در ادامه گزارش توجيهي راهاندازي «موسسه خيريه بازار سرمايه» با مشاركت فعالان اين بازار ارائه ميشود.
شركتها، موسسات تجاري، نهادهاي درآمدزا و انتفاعي و حتي اشخاص هر جامعه در قبال درآمدي كه به دست ميآورند مسووليتي اجتماعي هم دارند كه امروزه در كشورهاي پيشرفته جهان بسيار جدي و مهم تلقي ميشود.
مبحث مسووليت اجتماعي اگرچه به ظاهر موضوعي مدرن به نظر ميآيد اما در شكل سنتي هم در اكثر جوامع و از جمله جامعه ما قابلپيگيري است. انجمنهاي خيريه و نهادهايي كه براي تامين نيازهاي گروههاي محروم تلاش ميكنند، سنتيترين راهكار براي توجه به مسووليتهاي اجتماعي هستند.
بسياري از كارشناسان معتقدند مسووليت اجتماعي را بايد از طريق فعال كردن نهادهاي مدني، سازمان خصوصي و موسسات غيردولتي به دستور كار شركتها و سازمانها و صاحبان سرمايه تبديل كرد. اين نهادها ميتوانند با حساس كردن جامعه و مردم نسبت به مساله مسووليت اجتماعي عملا از شركتها و سازمانهايي حمايت كنند كه مسووليت اجتماعي خود را جدي ميگيرند و از محل درآمد خود براي پيشبرد امر توسعه استفاده ميكنند. با وجود اين، امروز در جوامع مدرنتر انتظار فعاليتهاي متنوعتري در زمينه مسووليت اجتماعي از شركتها و صاحبان سرمايه ميرود.
از اين رو مجموعه بازار سرمايه ايران نيز لازم است در قبال مسووليتهاي اجتماعي خود كه تاكنون به صورت غيرمتمركز و پنهان انجام داده است، فعاليتهاي نوعدوستانه خود را ساختار بخشيده و در قالب موسسه خيريه و با اهدافي متنوعتر در چارچوب يك ضرورت و نياز مبرم براي حضوري فعالتر و موثرتر در امور كمكرساني به قشر آسيبپذير و نيازمند جامعه و همچنين توسعه فعاليتهاي خود در سطح ملي و فراملي به كمك جامعه بشتابد. ايراني آباد و سربلند دورنمايي است روشن در ذهن هر ايراني و زندگي در ايران اين چنين، حق مسلم است. بازار سرمايه ايران نيز تمايل دارد براي نيل به اين حق گامي اساسي بردارد.
اهداف راهاندازي
موسسههاي خيريه براي دستيابي به اهداف گوناگوني فعاليت ميكنند و معمولا در جهت پيشبرد اهداف اجتماعي كه همانا بالا بردن سطح رفاه اقشار محروم و آسيبپذير است، در حركت هستند. تعداد اين قبيل سازمانها بسيار زياد است و اهداف آنها با توجه به حوزه فعاليت طيف وسيعي از موقعيتها را در بر ميگيرد.
فعاليتهاي موسسه، خيريه، انساندوستانه و به صورت غيرانتفاعي، غيرسياسي است و در چارچوب قوانين و مقررات جمهوري اسلامي ايران، آييننامههاي اجرايي مربوط به فعاليت اين گونه موسسات و نيز اساسنامه صورت ميگيرد. با وجود اين بايد اشاره كرد كه انگيزه ايجاد موسسه خيريه بازار سرمايه با اتكا به جلب مشاركت و بهرهگيري نهادها و سازمانهاي فعال و ساير فعالان بازار سرمايه براي انجام مسووليت خطير كمك به همنوعان است. از طرفي مبالغ قابل توجهي از سوي مشاركتكنندگان بازار به صورت پراكنده صرف امور خيريه ميشود كه با توجه به نداشتن برنامه مشخص نتيجه چندان مثبتي ايجاد نخواهد كرد، بنابراين با تجميع اين مبالغ و برنامهريزي مدون و مناسب براي آن علاوه بر تاثيرگذار بودن كمكها موجب ايجاد وجههاي مثبت براي بازار سرمايه خواهد شد. اهداف اساسي تشكيل موسسه خيريه بازار سرمايه را ميتوان در موارد زير خلاصه كرد:
1 - ضرورت وجود مجموعهاي به منظور افزايش توان تصميمگيري، استفاده از توان يكديگر و ايجاد همگرايي نسبت به اتخاذ تصميم در مورد انجام امور خيريه.
2 - تعيين و مشخص كردن مكانيسمهاي استفاده از توان مادي فعالان بازار سرمايه در جهت حمايت از نيازمندان.
3 - برگزاري طرحهاي كمك به نيازمندان به صورت متمركز.
4 - كمك به ايجاد بستري مناسب براي به وجود آوردن روحيه مسووليتپذيري بين اعضاي موسسه با توجه به بضاعت مجموعه.
5 - تعامل و همكاري با سازمانهاي غيردولتي در حوزه اهداف.
6 - تشكيل صندوقهاي وقف براي جمعآوري موقوفات نقدي و سهام و مصرف عوايد حاصل از سرمايهگذاريها در امور خيريه طبق نظر واقف.
7 - جذب مساعدت و همياري نيكوكاران در گوشه و كنار كشور و خارج كشور در راستاي كمك به محرومان.
8 - شناسايي محرومان واقعي و تعيين اولويت نياز آنان با توجه به ملاكهاي كيفي و كمي.
9 - اعطاي بورسيههاي تحصيلي به دانشجويان و دانشآموزان نيازمند و حمايت از پروژههاي دانشگاهي.
10 - امكان ايجاد مكاني به منظور تشكيل جلسات منظم و متوالي به منظور طرح مسائل و مشكلات مربوط.
منابع و مصارف
سازمانهاي غيردولتي بزرگ بودجههاي سالانه چندميليون دلاري دارند، به عنوان مثال، بودجه انجمن بازنشستگان آمريكا در سال 1999 بيش از 540ميليون دلار بود. بودجه مصرفي ديدهبان حقوق بشر در سال 2003، 21/7ميليون دلار آمريكا بود كه كل اين رقم به اين سازمان اهدا شد. تامين چنين بودجههاي كلاني مستلزم آن است كه سازمانهاي غيردولتي تلاش فراواني درخصوص جمعآوري كمكهاي مردمي از خود نشان دهند. بخش اعظمي از بودجه سازمانهاي غيردولتي از محل حق عضويت در موسسه خيريه، فروش محصولات (تجاري) كالا و خدمات، كمكهاي مالي اعطا شده توسط موسسات بينالمللي يا دولتها و كمكهاي مردمي تامين ميشود.
منابع مورد نياز موسسه خيريه بازار سرمايه ايران نيز ميتواند از روشهاي زير تامين شود.
1 - از محل صرفهجويي در هزينههاي ناشي از فعاليتهاي دستهجمعي همچون افطاري
2 - اختصاص بخش مشخصي از درآمد اعضا يا دريافت حق عضويت از اعضا
3 - وقف، حبس و قبول وصيت
4 - كمكها و هداياي نقدي دريافتي از شركتهاي كارگزاري، شركتهاي سرمايهگذاري، كمكهاي داوطلبانه شركت و سازمان بورس و كمكهاي دريافتي از نيكوكاران و ساير فعاليتهاي قانوني و مجاز. مصارف موسسه هم در قالب اهداف و وظايف تعيين شده و اساسنامه موسسه و براساس ماده 139 قانون مالياتهاي مستقيم خواهد بود كه مواردي از قبيل كمك به تحقيقات فرهنگي، علمي، اختراعات، اكتشافات، مدارس و دانشگاههاي دولتي، هزينه تحصيل دانشآموزان و دانشجويان و... را شامل ميگردد. موسسه ميتواند از طريق شناسايي موسسههاي خيريه غيردولتي، كمكهاي دريافتي را از طريق آن موسسات مصرف كنند.
ساختار پيشنهادي
براساس ماده 1 آييننامه اصلاحي ثبت تشكيلات و موسسات غيرتجاري مصوب 1337 كه مقرر ميدارد «مقصود از تشكيلات و موسسات غيرتجاري مذكور در ماده 584 قانون تجارت، كليه تشكيلات و موسساتي است كه براي مقاصد غيرتجاري مثل امور علمي يا ادبي يا امور خيريه و امثال آن تشكيل ميشوند اعم از آنكه موسسان و تشكيلدهندگان قصد انتفاع داشته يا نداشته باشند.» تشكيلات و موسسات مزبور از تاريخ ثبت شخصيت حقوقي پيدا ميكنند. همچنين اساسنامه موسسات غيرتجاري ميتواند مانند اساسنامه شركت با مسووليت محدود باشد و در آن مواردي مانند موضوع موسسه، اركان اداره كننده (هياتمديره)، اركان تصميمگيرنده (مجامع عمومي)، اختيارات آنها و غيره آورده شود. موسسه خيريه بازار سرمايه توسط هيات امنايي متشكل از اشخاص، سازمانها و نهادهاي فعال بازار اداره خواهد شد. پيشنهاد ميشود كه هيات امنا از سازمان بورس و اوراق بهادار، شركت بورس اوراق بهادار، كانون كارگزاران بورس و اوراق بهادار و كانون نهادهاي مالي سرمايهگذاري و شركت بورس كالا تشكيل گردد. هماهنگي امور اداري، دفتري و تشكيل جلسات نيز ميتواند با شركت بورس اوراق بهادار به عنوان يكي از اعضاي هيات امنا باشد.
منبع: ايران بورس
پنجشنبه 23 آبان 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 174]