واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: ١٠ سال گذشت؛ تعداد كتابخانه هاي عمومي مشهد افزايش نيافت
حسين زاده- طي ١٠ سال اخير يك باب كتابخانه عمومي به فضاهاي موجود اضافه نشده و وضعيت نابه سامان كتابخانه هاي مشهد قبلا به وسيله آمار اعلام شده بود اما در بازديدي كه از ١٠ باب كتابخانه عمومي داشتم، شرايط را نامناسب تر از آن چه تصور مي كردم، ديدم و اين وضعيت در شأن شهر فرهنگي مشهد نيست.
علاوه بر اين تعداد كتابخانه هاي خراسان رضوي نسبت به بسياري از استان ها پايين است. به عنوان مثال استان هاي فارس، اصفهان، خوزستان، تهران و حتي قزوين از نظر تعداد كتابخانه ها در وضعيت بهتري قرار دارند.
محسن خوانساري، مدير كل امور استان ها و انجمن هاي نهاد كتابخانه هاي عمومي كشور در مشهد با بيان اين آمار به خراسان گفت: به عنوان مثال مساحت كتابخانه هاي قزوين به نسبت جمعيت و مساحت استان، چهار برابر خراسان رضوي است و اكثر كتابخانه هاي قزوين مساحتي بيش از هزار متر دارند، در حالي كه در خراسان رضوي، مساحت كتابخانه ها به طور متوسط حدود ٥٠٠ متر است كه اين ميزان بسيار پايين تر از ميزان استاندارد مي باشد و براي رسيدن به استاندارد نيازمند حداقل ١٦٠ هزار مترمربع فضاي كتابخانه اي است كه ٤ برابر فضاي موجود مي باشد.
وي افزود: علاوه بر اين ساخت و ساز كتابخانه عمومي در مشهد نامناسب است به گونه اي كه در ١٠ سال گذشته حتي يك باب كتابخانه عمومي اضافه نشده و تنها يك مورد جايگزين يك باب كتابخانه اجاره اي شده است. گذشته از مشهد در استان نيز رقم قابل توجهي كتابخانه احداث نشده است.
وي درباره عوامل موثر بر بهبود وضعيت كتابخانه هاي عمومي در ساير استان ها افزود: علاوه بر كتابخانه هاي دولتي، مردم نيز كتابخانه هايي احداث و اهدا كرده اند مثلا در استان اصفهان ٦ كتابخانه توسط خيران ساخته شده و استاندار به عنوان رئيس انجمن كتابخانه هاي عمومي استان احداث كتابخانه عمومي را در دستور كار خود قرار داده است و در ظرف ٣ سال ٢٠ كتابخانه عمومي در اين استان احداث شده است. اين فعاليت ها زمينه اي فراهم ساخته تا اصفهان در اين زمينه استان موفقي محسوب شود.
وي از خوزستان به عنوان نمونه موفق ديگر ياد كرد و گفت: انجمن كتابخانه عمومي استان تعهد كرده است با همكاري وزارت نفت يك صد كتابخانه عمومي روستايي به مناسبت يك صدمين سالگرد تاسيس شركت نفت احداث كند يا در زنجان خيري كتابخانه عظيمي را در دست احداث دارد و آمادگي خود را براي احداث كتابخانه ديگر اعلام كرده است كه در اين راستا در خراسان رضوي نيز مي توان از امكانات و بودجه هاي ساير سازمان ها و وزارت خانه ها براي احداث كتابخانه ها استفاده كرد و تغييري در وضعيت حاضر استان به وجود آيد.
وي در پاسخ به اين سوال كه، نهاد كتابخانه هاي عمومي چه مساعدتي را به مشهد، به عنوان كلان شهر مذهبي و شهرملي مي تواند انجام دهد؟ به ويژه براي تكميل ساختمان كتابخانه مركزي كه پس از ١٢ سال ناتمام مانده است؟ گفت: آن چه در قانون براي نهاد پيش بيني شده، سياست گذاري و برنامه ريزي است، بدون بودجه عمراني، كه اين مسئوليت ها به انجمن كتابخانه عمومي استان واگذار شده است و بايد در اين انجمن برنامه ريزي و سياست گذاري شود و مديركل كتابخانه هاي عمومي در استان مجري اين برنامه هاست.
طرح هاي عمراني ما نيز بايد با پيشنهاد اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي در شوراي برنامه ريزي استان مطرح شود، اداره كل مسكن و شهرسازي پي گير ساخت طرح باشد و اداره كل كتابخانه ها فقط بهره بردار مي باشد حتي قانون حق نظارت هم به ما داده نشده است. از اين رو رديف عمراني نداريم و در اختيار ارشاد است.
بنابراين احداث كتابخانه ها با توافق ارشاد و مسكن و شهرسازي استان ها تحت استاندارد خاصي اجرا مي شود. وي درباره تحقق سهم اعتباري ملي مشهد در اين زمينه گفت: علاوه بر منابع دولتي، سازمان ها، خيران و وزارت ارشاد نيز مي تواند پيشنهاد دهد و با حمايت شخص وزير كه در راس هيئت امنا قرار دارد حمايت از كتابخانه مشهد در بودجه، پيش بيني شود و در سطح ملي و مجلس به تصويب برسد، البته در برخي استان ها براي احداث، تكميل و تجهيز كتابخانه ها در سفرهاي هيئت دولت بودجه هايي اختصاص يافته است، اما در خراسان رضوي در سفرهاي رئيس جمهور هيچ گونه بودجه اي به اين منظور پيش بيني نشده است.
پرداخت نيم درصد عوارض شهرداري ها
وي درباره پرداخت عوارض نيم درصد از محل درآمد شهرداري ها گفت: برخي شهرداران به اين مصوبه قانوني عمل نكرده اند و برخي كمتر از مقدار تعيين شده پرداخته اند.
خوانساري ضمانت اجرايي اين مصوبه را ديوان محاسبات كشور عنوان كرد و گفت: اين ديوان سالانه گزارش تحقق اين درآمد را به مجلس ارائه مي كند و براساس گزارشي، سال گذشته ١١ درصد از درآمد كتابخانه هاي عمومي از اين محل محقق شده است.
وي ادامه داد: در صورت تحقق آن، سالانه ٢٠٠ ميليارد تومان خواهد شد و اين مبلغ اين نهاد را از كمك هاي دولتي بي نياز مي كند.وي راهكار قانوني وصول اين عوارض را پي گيري از طريق ديوان محاسبات عنوان كرد و افزود: در مرحله نخست براساس تعامل، همكاري و همراهي اميدواريم اين مسئله حل شود چرا كه انتظار داريم شهرداري ها كه از نزديك با مسائل فرهنگي آشنا هستند و فعاليت هاي فرهنگي در مجموعه معاونت فرهنگي خود نيز انجام مي دهند، نيم درصد از محل عوارض خود را بپردازند.
خريد كتاب
وي درباره خريد كتاب گفت: از بودجه و كمك هاي دولتي در سال ٣ ، ٤ ميليارد تومان كتاب براساس ملاك هاي نهاد به دقت و با انتخاب از انتشار آثار سال جاري خريداري مي شود.
خوانساري گفت: علاوه بر اين، تنوع فرهنگي، خواست هاي مردم ساكن در نقاط مختلف كشور و با توجه به امكانات نهاد كتاب خريداري مي شود و براساس درجه بندي كتابخانه ها توزيع مي شود. به عنوان مثال ١٢ هزار و ١٤٤ جلد كتاب در شش ماه اول بين ١٤ كتابخانه عمومي مشهد توزيع شده است.
از اين رو با توجه به محدوديت منابع، تامين تمام نيازها توسط نهاد ممكن نيست و براي تامين آن ها نيازمند خريد در استان ها هستيم و اين امر منوط به پرداخت نيم درصد ازمحل درآمد شهرداري ها به انجمن ها در استان هاست.
وي در ادامه با اشاره به اهميت نقش انجمن كتابخانه هاي عمومي در ادامه فعاليت كتابخانه هاي عمومي گفت: وظايف اصلي اين نهاد نظارت است از جمله بودجه دريافت شده از شهرداري ها از محل عوارض نيم درصد براساس تصميم انجمن ها هزينه مي شود.
اما با تمام اهميتي كه فعاليت اين انجمن ها دارد و نقش آفريني آن ها در اين عرصه، تاكنون ٦١ درصد ظرفيت تشكيل اين انجمن ها در كشور محقق شده است، يعني از يك هزار و ٣٦٣ انجمن كه در سطح استان ها، شهرستان ها، شهرها و بخش هاي كشور بايد تشكيل شود ٨٣٥ انجمن شكل گرفته است و در اين ميان خراسان رضوي در جايگاه بيست و هفتم در ميان ٣٠ استان كشور قرار دارد. (يعني از ٨٩ انجمن ٣٠ مورد تشكيل شده است).
وي درخصوص بودجه دولتي اين نهاد نيز گفت: نهاد كتابخانه هاي عمومي با كاركناني بيش از برخي وزارت خانه ها و يك هزار و ٨٠٠ كتابخانه عمومي و تعدادي ديگر كتابخانه هاي عمومي خيران و موارد ديگر ٣٠ ميليارد تومان در سال گذشته كمك دولتي دريافت كرده است كه اين رقم حدود ١٠ درصد بودجه وزارت ارشاد است. از اين رو با اين رقم فقط اصل حقوق كاركنان كتابخانه ها پرداخت مي شود و مزاياي حقوق آن ها در استان ها توسط انجمن ها تامين مي شود.
چهارشنبه 22 آبان 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خراسان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 336]