رازهای زندگی: چرا فیلم.های سه.بعدی باعث تهوع می.شود؟

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: هیچ چیز مانند احساس ناگهانی اینکه دارید بالا می.آورید، نمی.تواند تجربه دیدن یک فیلم خوب را خراب کند.فیلم.های سه.بعدی آی مکس باعث تهوع برخی از تماشاچیان می.شوند

اما برای بسیاری از افراد تصاویر فیلم.های سه بعدی (3D) یا آی.مکس (IMAX) آنقدر واقعی است که توانایی مغز برای نظم.دادن به پیام.هایی که از دستگاه.های حسی به آن وارد می.شود، به هم می.ریزد و احساس دل..به.هم خوردگی و تهوع پیدا می.کنند.

پژوهشگران که این نوع تهوع را بررسی می.کنند آن را "تهوع سایبری" (cybernausea) می.نامند.

پروفسور آندرئا بوبکا که در کالج سنت پیتر در جرسی سیتی در نیوجرسی آمریکا در مورد سرگیجه ساییری تحقیق می.کند، می.گوید سرگیجه، سردرد و تهوع هنگام تماشای فیلم.های سه.بعدی یا آی.مکس به این علت رخ می.دهد که مغز اطلاعات متناقضی را از دستگاه.های حسی دریافت می.کند.

به گفته بوبکا هنگامی که تصاویر بسیار واضح روی پرده سینما به نمایش در می آید، چشم.ها پیام.هایی را می.فرستند که به مغز می.گوید بدن فرد در حال حرکت است. اما در مقابل گوش داخلی، که حرکت مایع آن حس حرکت و تعادل را ایجاد می.کند، هیچ حرکتی را حس نمی.کند. چشم.ها به مغز می.گویند بدن در حال حرکت است، اما گوش داخلی می.گوید بدن حرکت نمی.کند، و این پیام.های متناقض رسیده به مغز است که باعث ایجاد تهوع می.شود.

بوبکا می.گوید این وضعیت برعکس حالتی است که هنگام ماشین.زدگی یا بیماری حرکت رخ می.دهد. هنگامی که فرد درون ماشین در حال حرکت کتاب می.خواند، جشم.ها روی صفحه کتاب متمرکز شده.اند و حس نمی.کنند که بدن در حال حرکت است. اما مایع در درون گوش داخلی حرکت ماشین را حس می.کند، و این تناقض اطلاعات رسیده از دو دستگاه حسی به مغز است که باعث ایجاد تهوع و سرگیجه می.شود.

آزمایش.ها با استوانه استفراغ.زا

بوبکا و همکارش فردریک بوناتو برای فهم بهتر این که چگونه فیلم.های سه.بعدی به این راحتی باعث تهوع می.شوند، یک رشته آزمایش.ها را در آزمایشگاه.شان ترتیب دادند.

آنها برای این کار از "طبل اپتوکینتیک" (optokinetic drum) که آن را به طور خودمان "استفراغ.زا" (vomitator) نامیده.اند، استفاده کردند. افراد در مرکز یک استوانه بزرگ نشانده می.شوند که کف و سقف آن باز است. هنگامی که این استوانه به دور خود می.چرخد، تصاویر روی بخش داخلی آن از میدان بینایی فرد می.گذرد، در حالی که فرد بیحرکت باقی مانده است.

هر کسی در این طبل، زودتر یا دیرتر، دچار احساس تهوع می.شود. بوناتو توضیح می.دهد که د رطول 20 ثانیه افراد احساس می.کند در جهت مخالف حرکت استوانه به دور خود در حال حرکت هستند. و بعد از چند دقیقه افراد احساس تهوع می.کنند.

به گفته بوناتو یافته کلیدی در این پژوهش این بود که هر چه تصاویر روی بخش داخلی این استوانه پیچیده.تر باشند، افراد سریع.تر دچار احساس تهوع می.شوند. افراد هنگامی که تصاویر درون استوانه یه صورت شطرنجی سیاه و سفید بودند، نسبت به هنگامی که خطوط سیاه و سفید ساده را تماشا می..کردند، 75 درصد سریع.تر دچار احساس تهوع می.شدند.

بوناتو می.گوید: "این تفاوتی بسیار زیاد است. تصاویر پیچیده.تر سریع.تر افراد را دچار تهوع می.کردند و علائم آنها بدتر بود."

بوناتو می.گوید این وضعیت تقریبا برای هر فردی رخ می.دهد. سایر بررسی.ها نشان.داده.اند افرادی که دچار نقص مادرزادی گوش داخلی هستند، اصلا دچار ماشین.گرفتگی یا تهوع هنگام حرکت نمی.شوند، و احتمالا آنها تنها افرادی هستند که کاملا در برابر تهوع سایبری نیز مصون هستند. به گفته بوناتو آنها نمی.توانند حرکت را حس کنند، بنابراین تعارضی میان دستگاه.های حسی.شان به وجود نمی.آید.

شباهت با اثر سم.ها

دلیل همگانی بودن این تجربه شاید به پاسخ بدن به احساس مسموم شدن مربوط باشد. تناقض میان دو حس شبیه اثر برخی از سموم است، و مغز به طور تکاملی برنامه.ریزی شده است تا رفتارهایی را آغاز کند تا بدن را از سم خلاصی بخشد.

تصاویر پیچیده.تر- مانند دنیای مجازی سیاره پاندورا در فیلم "آواتار" یا تجربه سورئال فیلم "آلیس در سرزمین عجایب"- می..توانند باعث شوند بدن واکنشی مانند دریافت مقادیر زیادی از سم از خود نشان دهد.

به گفته بوناتو هم هورمون.ها و هم ژنتیک ممکن است نقشی در شدت این تهوع داشته باشند. او کشف کرد که ظاهرا زنان نسبت به مردان بیشتر به این وضعیت حساس هستند و واکنش گروه...های نژادی گوناگون هم نسبت به آن متفاوت است.

گرچه این پژوهش به درک بهتر علت احساس تهوع در هنگام تماشای این نوع فیلم.ها انجامید، اما هدف این پژوهشگران این است که شیوه.های را ابداع کنند تا به افرادی که در محیط.های که تعارض حسی مشکلی مداوم است،. کمک کنند.

حدود 70 درصد فضانوردان در فضا دچار تهوع می..شوند، و گرچه نمی.توان شرایط بی.وزنی را در آزمایشگاه به وجود آورد، بوبکا و بوناتو یک برنامه واقعیت مجازی ایجاد کردند که در آن کاربران می.توانند با زدن یک ویزور به چشم وارد یک اتاق مجازی جاذبه صفر شوند.

آنها در حال آزمایش راه.هایی هستند که به افراد کمک کند تا مغزشان را با اطلاعات ورودی متناقض سازگار کنند و به این ترتیب کمتر دچار احساس تهوع شوند.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 272]