واکنش جواد طوسی و طهماسب صلح جو به اظهارات مسعود فراستی درباره فیلم "جرم" در برنامه هفت

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق:

مجله سی نت: جواد طوسي: توهين آشكار به ساحت سينما

مسلماً عملكرد برنامه «هفت» و سياستي كه در اين برنامه اعمال مي.شود، به سينما لطمه مي.زند. موردي كه در برنامه سه.شنبه شب رخ داد، به هيچ وجه ارتباطي با فرديت فيلمسازي همچون كيميايي، با آن پشتوانه فرهنگي و تاريخي ندارد. مسئله اصلي، توهين است كه به بخشي از تاريخ انكارناپذير سينماي ايران شده است. چه دوست داشته باشيم چه دوست نداشته باشيم اين بخش از تاريخ سينما، براي خودش علاقه.مند و مخاطبان فراواني دارد.

به كار بردن الفاظ غيراخلاقي و ادبياتي سرشار از وقاحت، توهين به تك.تك افرادي است كه به فرديت و شخصيت حقيقي يك فيلمساز تعلق خاطر دارند و بخشي از اين تعلق خاطر به ذات و ساحت سينما مرتبط مي.شود. اصلاً اسم چنين فردي را كه از تريبوني خاص، سوءاستفاده مي.كند، نمي.توان «منتقد» گذاشت و من ترجيح مي.دهم نامي از او بر زبان نياورم.

من بيشتر از همه از تلويزيون تعجب مي.كنم كه چنين فضايي را در اختيار يك برنامه و يك فردي قرار مي.دهد كه چنين هتاكي.هايي را به تاريخ سينماي كشور كند.

مشخص نيست كه فريدون جيراني مي.خواهد در برنامه خودش «شو» راه بيندازد، يا اينكه مي.خواهد سينما را به بهانه.هاي مختلف مورد نقد و ارزيابي واقع.بينانه قرار بدهد و در عين حال آسيب.شناسي منصفانه نيز داشته باشد!؟ ما شاهد بوده.ايم كه هر چند وقت يك بار، يكي از شخصيت.هاي سينمايي اعم از كارگردان، بازيگر و ... سوژه و دستاويزي مي.شود براي يك راه انداختن هياهو و جنجالي عليه ساحت سينما، اما مسؤولان بايد بدانند كه اساساً دوره اين نوع بازي.ها به سر رسيده و نخ.نما شده است دوره.اي كه يك فرد بخواهد با چنين ترفندهايي برنامه.اي تلويزيوني را جذاب كند، بايد از اين آقايان پرسيد كه اين جذابيت به چه قيمتي بايد اتفاق بيفتد؟! برنامه.اي كه در طول حياتش نتوانسته به جذابيت.هاي مورد نظرش برسد، حال مي.خواهد به اين شكل و به قيمت توهين به بخشي از پيكره تاريخ سينما به آن برسد. اين چه راهكاري است كه براساس آن مي.خواهند از طريق به سخره كشيدن آثار فيلمسازي با موقعيت تاريخي مسعود كيميايي، به برنامه خود موضوعيت بدهند. به عقيده من اين شيوه توهين.آميز مشخص كننده يك برنامه غم.انگيزي است كه متأسفانه در طي اين مدت نتوانسته در جهت تعالي و پيشبرد سينماي ايران قدم مثبتي بر دارد.

آثار و تبعات اين برنامه، بيشتر مي.تواند نقشي مخرب و لطمه.زننده.اي براي سينماي ايران ايجاد كند. اين برنامه مي.توانست فضاي فرهنگي مناسبي را براي نقب زدن و ارزيابي واقع.بينانه مقاطع مختلف تاريخ سينماي اعم از قبل و بعد از انقلاب ايجاد كند، اما مي.بينيم كه هر بهانه و دستاويزي، محملي براي هتاكي و پرده.دري مي.شود.
واژه.هايي كه از زبان شخصي كه من، اصلاً نمي.خواهم اسمش را منتقد بگذارم، بيان شد، واقعاً تأسف.آور بود.

استفاده از واژه.هايي در تريبوني كه قرار است يك حوزه فرهنگي را پوشش .دهد و هيچ منطقي در پشت آن نيست بسيار مايه حيرت و تأسف است. اگر قرار است منتقدي به هر علت، ولو نسبت به يك فيلم و دنياي فيلمسازش مخالف باشد، ابراز اين مخالفت. تعريف، قواعد و اصولي دارد. نمي.توان قبل از هر صحبتي با يك سري از واژه.هاي كليشه شده مانند پرت و پلا، خزعبلات و ... دنياي يك فيلمساز و آخرين اثرش (جرم) را كه در يازده بخش جشنواره فجر كانديدا شده، ناديده بگيريم.

اين رويكرد، نه تنها توهين به هيأت داوري است، بلكه توهين به تمام مخاطبان فيلمسازي در موقعيت و جايگاه تاريخي مسعود كيميايي است. رسالت و بخشي از وظيفه يك تشكل صنفي و فرهنگي مانند انجمن منتقدان و نويسندگان اين است كه در برابر چنين هتاكي.ها و برخوردهايي كه به ساحت كلي سينما مي.شود، موضع.گيري آشكار داشته باشد. برخوردهاي انفعالي باعث جري.تر شدن افرادي از اين دست مي.شود.

متاسفانه برنامه. هفت، كه قرار است محوريت و حوزه تخصصي.اش سينما باشد دارد به شكلي عمل مي.كند كه كاملا به جايگاه و حوزه.هاي واقعي اين رسانه فرا گير و پرمخاطب لطمه و خدشه اساسي وارد مي.كند.

در اينجا موقعيت و شرح وظايف انجمن منتقدان مطرح مي.شود كه به طور يقين در اولين فرصت بايد موضع.گيري داشته باشد بايد بدانيم در وضعيت فعلي چه تعريفي را مي.توان براي منتقد قائل باشيم؟ آيا شخصي كه چنين سوءاستفاده.اي را از اين رسانه كرده است مي.تواند در مقام «منتقد» جاي .گيرد يا بايد به شكلي منطقي او را از كانون و جامعه منتقدان طرد كرد؟ اين گفته.هاي من به مثابه يك تعلق خاطر و شيفتگي به فيلمسازي چون كيميايي نيست بلكه من از ساحت و جايگاه تاريخي سينما و افرادي كه نقش انكار ناپذيري در پررنگ. كردن اين مقاطع و تثبيت آن داشتند دفاع مي.كنم.

من مي.توانم در خلوت خودم و در يك دنياي ديگر نسبت به آثار فيلمسازي مانند مسعود كيميايي موضع.گيري داشته باشم، .اما در جايگاهي مانند صداوسيما اين وضعيت متفاوت و يك رسالت فرهنگي مطرح است. مسلماً خود تلويزيون و سياست.گذاران اين بخش پاسخگوي اين وضعيت باشند كه يك برنامه زنده تا چه حد مي.تواند عنان اختيار را از كف بدهد و فرصت كاذبي را در اختيار مجري و منتقد ثابت خود قرار دهد كه چنين سوءاستفاده.اي را از فرصت به دست آمده بكند كه لطمه اساسي و تبعاتش دامنگير كليت سينما شود.

چطور يك فرد در مقام و جايگاه ارزشمندي چون «منتقد» به خود اجازه مي.دهد كه براساس يك ذهن بيمار نسبت به فيلمسازي كه تعدادي از بهترين فيلم.هاي تاريخ سينماي ايران را ساخته است با شكل بسيار وقيحانه توهين كند؟ مسعود كيميايي در يك سال اخير در نظرخواهي يكي از نشريات تخصصي سينمايي، به عنوان كارگردان بهترين فيلم تاريخ سينماي ايران -«گوزن.ها» - شناخته شده است. او در اواخر دهه 40 با فيلم تاثيرگذار «قيصر»، تاريخ سينما را به بعد و قبل از خود تقسيم كرده است. مسعود كيميايي در مخاطب.شناسي منطقي و انبوه در حوزه.هاي مختلف و طبقات گوناگون اجتماعي از اواخر دهه 40 تا قبل از انقلاب جايگاه تثبيت شده تاريخي داشت. حتي در دوران بعد از انقلاب نيز، تعدادي از آثار قابل بحث و قابل اعتناي سينماي اين دوران همچون: دندان مار، سرب، گروهبان، ردپاي گرگ، سلطان، اعتراض و آخرين نمونه.اش «جرم» را ساخته است. آيا درباره فيلمسازي با اين پشتوانه و پيشينه تاريخي مي.توان به راحتي با وقاحت كلامي گفت كه دارد با سينما [...] مي.كند؟ اين سوال.ها را مطرح مي.كنم تا كمي به يك واقعيت عيني بپردازم؛ متأسفانه فضايي را كه فريدون جيراني با موضع انفعالي.اش در اختيار آن فرد گذاشت، چنين وضعيتي را رقم زد. اين گفته من، موج.سواري و جنجال و هياهو به راه انداختن نيست با توجه به توهين آشكاري كه برنامه «هفت» نسبت به يك فيلمساز در آن جايگاه و قدمت تاريخي مسعود كيميايي اعمال كرده است، اين برنامه تا زماني كه خود مجري و فردي كه در مقام منتقد چنين هتاكي را كرده است، از جامعه سينمايي عذرخواهي نكند، به نظر من بايد تحريم شود.

تهماسب صلح.جو: از كوزه همان برون تراود كه در اوست

درابتدا بايد بگويم كه «نقد» چهارچوب و قاعده بسته و محدودي ندارد. هر منتقدي به اقتضاي ديدگاه خودش مي.تواند اثري را تحليل و بررسي كند. پس من نمي.توانم ديدگاه خودم را به كس ديگري تحميل كنم. من يك جور فيلم مي.بينم و تحليل مي.كنم، مسعود فراستي جور ديگري مي.بيند و تحليل مي.كند. شخص ديگري نيز ممكن جور ديگري ببيند و تحليل كند.

به دليل اينكه اين برنامه از يك رسانه پخش مي.شود و مخاطبان زيادي نيز دارد، براي اينكه متوجه شويم رويكرد اين برنامه تا چه اندازه مفيد يا مضر است، نيازمند آمار است.

به.طور يقين بسياري هستند كه از اين نوع بحث.ها و گفت.وگوها خوششان مي.آيد و لذت مي.برند و فكر مي.كنند اساساً «منتقد» كسي است كه بيايد به فيلم و فيلمساز بد و بيراه بگويد، پس مي.نشيند پاي برنامه و از آن نيز لذت مي.برند. اگر ما آمار مخاطبان اين برنامه را نداشته باشيم، نمي.توانيم در اين باره تصميمي بگيريم.

من نمي.توانم چنين برنامه.اي را جدي بگيرم، براي اينكه با ديدگاه.هايي كه نسبت به سينما دارم بسيار تفاوت دارد (اين فقط نظر شخصي من است). اگر بخواهم ديدگاههايم را شرح و بسط دهم مفصل مي شود، اما بسياري از حرف.هايي كه در اين برنامه زده مي.شود را نمي.فهمم!

صلح.جو در خصوص الفاظ و ادبياتي كه در اين برنامه از سوي منتقد برنامه بيان شده است نيز گفت: من در جواب فقط به يك مصراع شعر اشاره مي.كنم كه مي.گويد: «از كوزه همان برون تراود كه در اوست» ساده.ترش اين مي.شود كه هركس به اندازه فهم و دركش صحبت مي.كند. بنابراين در اين مورد من نمي.توانم براي كسي نسخه.اي بپيچم!

تلويزيون متعلق به من نيست و در خصوص اتفاقات پيش آمده در اين برنامه، مسؤولان تلويزيون هم بايد پاسخگو باشند. مسعود فراستي نيز نظرش را مي.گويد، شنونده بايد عاقل باشد. همه كه حرف.هاي او را نمي.پذيرند. مي.خواهم بگويم با اين حرف.ها مشكلي حل نمي.شود.

سينماي ما نيازمند چنين منتقداني است. اگر اين منتقدان نباشند آنوقت شايد اتفاقاتي بيفتد كه بسيار بدتر از اين باشد. سينما مسعود فراستي را لازم دارد. من به هيچ عنوان مخالف حضور فراستي در برنامه هفت نيستم. من فقط مانند او فكر نمي.كنم. شايد ما اشتباه مي.كنيم و او درست مي.گويد! من نمي.گويم فراستي نمي.فهمد و من مي.فهمم. نقد چهارچوب و نسخه مشخصي ندارد كه من تعريفي از آن داشته باشم.

يك برنامه تلويزيوني به فراخور رويكردش، كارشناسي را مي.آورد كه به دردش بخورد. فراستي به خواست خودش نيامده است و از او خواستند كه در اين برنامه حضور داشته باشد. من مخالف اين هستم كه در هر برنامه يك منتقد بيايد، چرا كه يك منتقد ثابت براي يك برنامه رويكرد برنامه را شفاف.تر مي.كند. در غير اين صورت برنامه بي.خاصيتي خواهد شد. من فكر مي.كنم تا زماني كه برنامه «هفت» هست حتماً بايد مسعود فراستي نيز باشد.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 229]